Powództwa przeciwegzekucyjne ekscydencyjne - kto jest uprawniony do jego wytoczenia? (stan prawny obowiązujący do dnia 4 lutego 2005 r.)

Niestety nie zawsze wszczęte postępowanie egzekucyjne jest zgodne z prawem. Kodeks postępowania cywilnego przewiduje na tę okoliczność 2 rodzaje powództw, które mają być środkiem obrony dłużnika i osoby trzeciej. Porada dotyczy drugiego z nich, czyli tzw. powództwa ekscydencyjnego, osobie trzeciej.

Powództwo przeciwegzekucyjne ekscydencyjne może wytoczyć osoba trzecia, na tej drodze może ona żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego narusza jej prawa.

Kto może skorzystać z tego rodzaju powództwa w postępowaniu egzekucyjnym?

W rozumieniu przepisów o postępowaniu egzekucyjnym osobą trzecią jest każda osoba, oczywiście poza samym dłużnikiem egzekwowanym, której prawa zostały naruszone w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym na podstawie tytułu wykonawczego.

Jakie treści powinien zawierać pozew osoby trzeciej?

Przede wszystkim oczywiście pozew taki powinien zawierać żądanie zwolnienia od egzekucji. Podstawą do jego wniesienia jest oczywiście naruszenie prawa tej osoby trzeciej, które polega tutaj na tym, iż egzekucja została skierowana do zajętego przedmiotu. Może tu chodzić o naruszenie praw własności, współwłasności, użytkowania wieczystego, użytkowania ruchomości lub praw, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, praw wynikających z zasad współżycia społecznego.

Kiedy można wytoczyć powództwo o zwolnienie od egzekucji (powództwo ekscydencyjne)?

Powództwo to jest dopuszczalne już po dokonaniu wszczęcia egzekucji, czyli po tym, jak zostanie już dokonane zajęcie przedmiotu, którego wyłączenia spod egzekucji domaga się powód. W sytuacji, gdy powództwo takie zostałoby wytoczone wcześniej, zanim zajęcie zostanie dokonane, sąd je oddala.

Jakich czynności należy dokonać wraz z wytoczeniem powództwa o zwolnienie spod egzekucji?

Zanim osoba trzecia wytoczy powództwo ekscydencyjne, powinna zwrócić się do wierzyciela o wyłączenie zajętego przedmiotu spod egzekucji. Celem takiego działania jest uniknięcie ewentualnego obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi na wypadek, gdyby uznał on przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu i wniósł o przyznanie kosztów procesu, ponieważ nie dał powodu do wytoczenia sprawy.

Jakie skutki wywołuje wyrok w sprawie z powództwa osoby trzeciej o zwolnienie od egzekucji?

Jeżeli wyrok sądu, wydany w sprawie z powództwa osoby trzeciej o zwolnienie przedmiotu od egzekucji zwalnia te przedmioty, to wierzyciel nie może już egzekwować swojego świadczenia z tych przedmiotów.

Pamiętaj, że:

• Powództwo ekscydencyjne jest powództwem przeciwegzekucyjnym o charakterze interwencyjnym przysługujące osobom trzecim, których określone składniki majątkowe zostały błędnie zaliczone do majątku dłużnika,
• Powództwo o zwolnienie od egzekucji – ekscydencyjne – można wytoczyć także wtedy, gdy zajęcia przedmiotu dokonano na podstawie tytułu stanowiącego zarządzenie tymczasowe zabezpieczające powództwo,
• Jeżeli egzekucja została wszczęta przez kilku wierzycieli, osoba trzecia powinna wytoczyć powództwo tylko przeciwko tym wierzycielom, którzy nie uznali jej żądania zwolnienia od egzekucji,
• W rozumieniu przepisów o postępowaniu egzekucyjnym osobą trzecią jest także wspólnik spółki cywilnej, który dochodzi zwolnienia od egzekucji przedmiotu stanowiącego składnik majątku spółki,
• Osoba trzecia może żądać zwolnienia od egzekucji nie tylko przedmiotu, ale także zajętej wierzytelności.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.