Sądowe postępowanie egzekucyjne - konsekwencja nie do uniknięcia?

W postępowaniu cywilnym można wyróżnić 2 zasadnicze rodzaje egzekucji: egzekucję świadczeń pieniężnych oraz egzekucję świadczeń niepieniężnych. W praktyce można spotkać jeszcze egzekucję celem zniesienia współwłasności, która w rzeczywistości jest tylko sposobem zniesienia współwłasności nieruchomości przy zastosowaniu przepisów kodeksu postępowania cywilnego o egzekucji z nieruchomości.

Jakie organy prowadzą postępowanie egzekucyjne?

Sprawy egzekucyjne należą do właściwości sądów i urzędujących przy tych sądach komorników. Zdarza się, iż niektóre czynności w postępowaniu egzekucyjnym wykonywane są przez takie organy jak organy policji, wojska, bank.

Sąd okręgowy jako sąd pierwszej instancji właściwy jest:

  • do wykonania czynności związanych z nadaniem klauzuli wykonalności orzeczeniom, które wydał,

  • w sprawach o stwierdzenie wykonalności orzeczeń sądów zagranicznych i ugód zawartych przed tymi sądami,

  • do wydania postanowienia o połączeniu postępowań egzekucyjnych prowadzonych co do kilku nieruchomości położonych w okręgach właściwości różnych sądów rejonowych w razie egzekucji z nieruchomości,
    · do rozpoznania sprawy egzekucyjnej przekazanej mu przez sąd rejonowy w związku z powstałym zagadnieniem prawnym budzącym poważne wątpliwości.

Jaki status posiada komornik?

Komornik jest funkcjonariuszem publicznym, powołanym do pełnienia czynności egzekucyjnych i innych wskazanych w ustawach. Jest on pracownikiem samodzielnym, ponoszącym odpowiedzialność za spełniane przez niego funkcje. W sprawach zaś należących do właściwości sądu jest organem pomocniczym. Okręg urzędowy komornika, stanowiący jego rewir, obejmuje zasadniczo okręg sądu rejonowego lub jego część. Jeżeli przy sądzie rejonowym urzęduje kilku komorników, podział czynności między nimi (miejscowy lub rzeczowy) oznacza prezes tegoż sądu. Rewir komornika może obejmować okręgi kilku sądów rejonowych tego samego sądu okręgowego.

Postępowanie egzekucyjne przeprowadzane jest wtedy, gdy brak dobrowolnego poddania się podmiotu zobowiązanego. Jednak by egzekucja mogła zostać skutecznie wszczęta i przeprowadzona, konieczne jest spełnienie kilku niezbędnych warunków:

  • niezbędne jest istnienie ważnego tytułu egzekucyjnego,

  • tytułowi egzekucyjnemu musi zostać nadana klauzula wykonalności,

  • konieczne jest wystąpienie do właściwego organu egzekucyjnego z wnioskiem (ewentualnie z żądaniem) o wszczęcie egzekucji.

Kiedy mamy do czynienia z egzekucją świadczeń pieniężnych a kiedy z egzekucją świadczeń niepieniężnych?

Podział powyższy opiera się na rodzaju świadczenia, które ma być wymuszone w drodze egzekucji. Egzekucja świadczeń pieniężnych jest skierowana bezpośrednio do mienia dłużnika, które ma stanowić źródło zaspokojenia należności pieniężnej wierzyciela. Celem takiej egzekucji jest więc spieniężenie mienia dłużnika lub inne zrealizowanie jego praw i wierzytelności na pokrycie egzekwowanej należności.

Egzekucja świadczeń niepieniężnych zmierza do zaspokojenia wierzyciela przez uzyskanie od dłużnika określonych rzeczy lub określonego zachowania się przez zastosowanie wobec niego środków przymusu.

Co charakteryzuje egzekucję świadczeń pieniężnych?

Ten rodzaj egzekucji jest zależny od sytuacji majątkowej dłużnika. Odpowiednio do sytuacji majątkowej dłużnika właśnie będzie zastosowany sposób egzekucji. Wszczynając egzekucję świadczeń pieniężnych należy pamiętać, iż może być ona skierowana tylko do poszczególnych obiektów majątkowych dłużnika.

Jakie sposoby przeprowadzania egzekucji świadczeń pieniężnych przewiduje prawo?

W postępowaniu egzekucyjnym obejmującym świadczenia pieniężne wyróżnia się:

  • egzekucję z ruchomości (przez zajęcie i sprzedaż),

  • egzekucję z wynagrodzenia za pracę,

  • egzekucję z innych wierzytelności,

  • egzekucję z innych praw majątkowych,

  • egzekucję z rachunków bankowych,

  • egzekucję z nieruchomości,

  • uproszczona egzekucja z nieruchomości,

  • egzekucję ze statków morskich.

Należy pamiętać jeszcze o pomocniczym sposobie egzekucji, jaki jest wyjawienie majątku.

Co charakteryzuje egzekucję świadczeń niepieniężnych?

To, jaki sposób egzekucji świadczeń niepieniężnych należy zastosować zależy od rodzaju roszczenia wierzyciela i obowiązku świadczenia dłużnika. Egzekucja ta może być skierowana na:

  • wydanie rzeczy ruchomych,

  • wydanie nieruchomości, statku lub opróżnienie pomieszczenia (tzw. eksmisja),

  • wykonanie czynności,

  • zaniechanie pewnej czynności lub nieprzeszkadzanie czynności wierzyciela.

Do tej egzekucji zalicza się także wykonanie orzeczenia zobowiązującego do oddania osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką.

Pamiętaj, że:

  • Tytułem egzekucyjnym jest dokument urzędowy, który stwierdza istnienie i zakres wykonalnego roszczenia wierzyciela, a zarazem istnienie i zakres obowiązku świadczenia dłużnika,

  • Klauzula wykonalności służy stwierdzeniu przez sąd, iż tytuł egzekucyjny odpowiada wszelkim wymaganym przez prawo warunkom, od których uzależniona jest możność wszczęcia postępowania egzekucyjnego,

  • Niezbędnym działaniem wierzyciela, które uruchamia egzekucję jest złożenie do właściwego organu egzekucyjnego wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296 ze zmianami).


Zespół
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika