Zawarcie ugody administracyjnej

17.11.2004

Kiedy można zawrzeć ugodę administracyjną?

Ugoda administracyjna może być zawarta tylko w sprawie administracyjnej. Do ugody może dojść tylko w postępowaniu administracyjnym i przed organem, który postępowanie to prowadzi. Ugoda administracyjna ma na celu skrócenie postępowania administracyjnego w sytuacji, w której strony tego postępowania zdolne są do porozumienia bez konieczności rozstrzygania problemu przez organ administracyjny. Dlatego też może być ona zawarta tylko wówczas, gdy przemawia za tym charakter danej sprawy administracyjnej, ugoda przyczyni się do uproszczenia lub przyspieszenia postępowania a zawarciu ugody nie sprzeciwia się przepis prawa.

Ugoda może być zawarta przed ostatecznym rozstrzygnięciem sprawy przez organ administracyjny. Dlatego też do zawarcia ugody może dojść tylko do czasu wydania przez organ decyzji w sprawie. Ugoda może być zawarta zarówno przed organem orzekającym w pierwszej jak i w drugiej instancji. Musi być jednak zawarta przed ostatecznym rozstrzygnięciem sprawy.

W jaki sposób doprowadzić do zawarcia ugody?

Z charakteru ugody wynika, że muszą się na jej treść zgodzić wszystkie strony postępowania administracyjnego. Dlatego też ugoda może być zawarta tylko na zgodny wniosek stron. Organy administracji publiczne mają co prawda obowiązek nakłaniać strony postępowania do zawarcia ugody, jednak same, bez zgody stron, nie mogą zmusić do jej zawarcia. Dlatego też kolejnym, niezbędnym warunkiem zawarcia ugody administracyjnej jest zgodny wniosek stron.

Zgodny wniosek stron o zawarcie ugody administracyjnej należy skierować do organu, przed którym toczy się postępowanie administracyjne. Należy zaznaczyć, że strony nie mogą pomiędzy sobą zawierać skutecznych ugód, z pominięciem organu administracyjnego. Wynika to z faktu, że ugoda administracyjna może być zawarta w sprawie administracyjnej, której rozstrzygnięcie pozostawiono w gestii organu. Dlatego też po rozpoczęciu postępowania administracyjnego, rozstrzygnięcie w sprawie nie może nastąpić z pominięciem właściwego organu.

Po złożeniu przez strony zgodnego wniosku o zawarcie ugody, organ administracyjny przed którym toczy się postępowanie administracyjne, odroczy wydanie decyzji w sprawie i wyznaczy stronom termin, w ciągu którego mają zawrzeć ugodę.

Jeżeli w trakcie postępowania, po wyznaczeniu przez organ terminu do zawarcia ugody, chociażby jedna ze stron postępowania zawiadomiła organ o odstąpieniu od zawarcia ugody, organ załatwi sprawę w drodze decyzji. Podobnie sprawa zostanie zakończona, jeżeli strony nie zawrą ugody w wyznaczonym przez organ terminie. Strony mogą żądać od organu przedłużenia terminu, jeżeli nie są w stanie zawrzeć ugody w terminie wyznaczonym. Jeżeli jednak okres ten będzie zbyt długi, organ nie zezwoli na ponowne jego przedłużenie.

Zawarcie ugody

Strony, które zawierają ugodę muszą dojść do porozumienia we wszystkich postanowieniach ugody i muszą na postanowienia te się zgodzić.

Zawarta przez strony ugoda podlega kontroli organu administracji publicznej, przed którym organy sporządzały ugodę. Kontrola ta dotyczy zgodności ugody z prawem oraz z interesem społecznym i słusznym interesem stron.

Zawarta ugoda jest rozstrzygnięciem w sprawie administracyjnej. Nierzadko zdarza się, że w celu rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej, konieczne jest uzyskanie stanowiska innego organu. Wymóg ten odnosi się także do zawarcia ugody administracyjnej. Uzyskanie stanowiska (wyrażenie opinii lub zgody albo zajęcia stanowiska w innej formie) jest niezbędne dla skutecznego zawarcia ugody.

Ugoda administracyjna podlega zatwierdzeniu przez organ administracji publicznej, właściwy w danej sprawie. Zatwierdzenie to (lub odmowa zatwierdzenia ugody) następuje w formie postanowienia. Postanowienie powinno być wydane w ciągu 7 dni od zawarcia ugody. Na postanowienie to przysługuje stronom zażalenie.

Należy pamiętać, że organ administracji publicznej odmówi zatwierdzenia ugody zawartej z naruszeniem prawa, nie uwzględniającej stanowiska organu (które musi być wydane przed zawarciem ugody) albo naruszającej interes społeczny lub słuszny interes stron

W postępowaniu przed organem, który zatwierdza ugodę, organ zobowiązany jest do odczytania treści ugody i do odebrania oświadczeń stron o przyjęciu ugody.

Ugodę zawiera się w formie pisemnej. Jej niezbędnymi elementami są:

oznaczenie organu, przed którym została zawarta,
datę sporządzenia ugody,
oznaczenie stron,
przedmiot i treść ugody,
wzmiankę o odczytaniu i przyjęciu ugody,
podpisy stron oraz podpis pracownika organu administracji publicznej, upoważnionego do sporządzenia ugody.

Skutki zawarcia ugody

Jeżeli ugoda zawierana jest w toku postępowania odwoławczego (a więc w drugiej instancji), skuteczne zawarcie ugody powoduje, że z dniem, w którym postanowienie o zatwierdzeniu ugody stanie się ostateczne (tj. upłynie termin na wniesienie zażalenia - 7 dni), traci moc decyzja organu pierwszej instancji wydana w danej sprawie.

Ugoda administracyjna zastępuje decyzje administracyjną w danej sprawie. Ugoda ta staje się wykonalna z dniem, w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało sie ostateczne. Wykonalność ugody zostaje potwierdzona przez organ, przed którym zawarto ugodę, na egzemplarzu ugody.

W aspekcie materialnym, ugoda wywołuje takie same skutki jak decyzja administracyjna, tzn. tworzy pewne uprawnienia i obowiązki stron ugody. Natomiast w aspekcie procesowym, skutki są nieco inne. Nie można bowiem odwołać się od zawartej ugody, stwierdzić jej nieważności ani złożyć na nią zażalenia.

Pamiętaj, że: