Produkujesz wyroby budowlane? Jakie warunki musisz spełnić aby móc wprowadzić je do obrotu?

20.3.2009

Otwarcie rynku europejskiego na wyroby budowlane pochodzące z Polski wymusiło na ustawodawcy podjęcie działań mających na celu ujednolicenie polskiego porządku prawnego, w zakresie dopuszczania do obrotu wyrobów budowlanych, z regulacjami ustawodawstwa europejskiego. Efektem tych działań jest ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych. Ustawa ta szczegółowo określa warunki dopuszczania do obrotu wyrobów budowlanych, zasady oznakowywania wyrobów symbolem CE, przeprowadzanie kontroli jakości.

Co należy rozumieć przez pojęcie wyrobu budowlanego?

Przez pojęcie wyrobu budowlanego rozumie się rzecz ruchomą, bez względu na stopień jej przetworzenia, przeznaczoną do obrotu, wytworzoną w celu zastosowania w sposób trwały w obiekcie budowlanym, wprowadzaną do obrotu jako wyrób pojedynczy lub jako zestaw wyrobów do stosowania we wzajemnym połączeniu stanowiącym integralną całość użytkową i mającą wpływ na spełnienie wymagań podstawowych – a więc wymagań dotyczących:

bezpieczeństwa konstrukcji,
bezpieczeństwa pożarowego
bezpieczeństwa użytkowania
odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska,
ochrony przed hałasem i drganiami,
odpowiedniej charakterystyki energetycznej budynku oraz racjonalizacji użytkowania energii

Jakie wyroby budowlane mogą być wprowadzane do obrotu?

Producent może wprowadzić wyrób budowlany do obrotu, jeżeli wyrób ten nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych, w zakresie odpowiadającym jego właściwościom użytkowym i przeznaczeniu. Wyrób odpowiada tym warunkom, jeżeli ma właściwości użytkowe umożliwiające prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym obiektom budowlanym, w których ma być zastosowany w sposób trwały, spełnienie wymagań podstawowych.

Co oznacza, że wyrób budowlany nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych ?

Wyrób budowlany nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych, jeżeli jest:

oznakowany CE- co oznacza, że dokonano oceny jego zgodności z normą zharmonizowaną albo europejską aprobatą techniczną bądź krajową specyfikacją techniczną państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, uznaną przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi, albo
umieszczony w określonym przez Komisję Europejską wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa, dla których producent wydał deklarację zgodności z uznanymi regułami sztuki budowlanej, albo
oznakowany znakiem budowlanym

Oznakowanie CE wyrobu budowlanego, który nie stwarza szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub bezpieczeństwa oraz nie odpowiada lub odpowiada częściowo specyfikacjom technicznym, o których mowa w pkt 1, jest także dopuszczalne, jednak wyłącznie po dokonaniu stosownej oceny zgodności.

W konsekwencji należy stwierdzić, iż wyrób budowlany może zostać wprowadzony do obrotu, jeżeli został oznakowany CE, znakiem budowlanym albo został umieszczony w wykazie wyrobów budowlanych mających niewielkie znaczenia dla zdrowia i bezpieczeństwa.

Oznakowanie CE wyrobów budowlanych.

Producent może oznaczyć produkowany przez siebie wyrób budowlany symbolem CE, jeżeli w stosunku do tego produktu dokonano oceny zgodności. Producent przeprowadzając ocenę zgodności produktu może zastosować jedną z następujących metod oceny zgodności:

wstępne badanie reprezentatywnego wzorca wyrobu (badanie typu) prowadzone przez producenta lub notyfikowaną jednostkę;
badanie próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, prowadzone przez producenta lub notyfikowaną jednostkę, zgodnie z ustalonym planem badań;
badanie sondażowe próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, w obrocie handlowym lub na budowie, prowadzone przez producenta lub notyfikowaną jednostkę;
badanie przez producenta lub notyfikowaną jednostkę próbek z partii przygotowanej do wysłania albo dostarczonej odbiorcy;
wewnętrzną (zakładową) kontrolę produkcji;
wstępną inspekcję zakładu produkcyjnego i zakładowej kontroli produkcji przez notyfikowaną jednostkę;
dozorowanie, ocenę i akceptację zakładowej kontroli produkcji przez notyfikowaną jednostkę.

Oznaczenie wyrobu znakiem budowlanym.

Wyrób budowlany może zostać oznakowany znakiem budowlanym, i tym samym dopuszczonym do obrotu, jeżeli:

producent, mający siedzibę na terytorium Polski, dokonał oceny zgodności i wydał, na swoją wyłączną odpowiedzialność, krajową deklarację zgodności z Polską Normą wyrobu albo aprobatą techniczną. Ocena zgodności obejmuje właściwości użytkowe wyrobu budowlanego, odpowiednio do jego przeznaczenia, mające wpływ na spełnienie przez obiekt budowlany wymagań podstawowych.
wyrób jest regionalnym wyrobem budowlanym. Wyrobem takim jest wyrób wytwarzany tradycyjnie, na określonym terenie przy użyciu metod sprawdzonych w wieloletniej praktyce, przeznaczony do lokalnego stosowania. Oznaczenie w takiej sytuacji wyrobu znakiem budowlanym może nastąpić wyłącznie po wydaniu przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego decyzji orzekającej, iż dany wyrób jest regionalnym wyrobem budowlanym. Ponadto do oznakowania wyrobu znakiem budowlanym konieczne jest wydanie przez producenta na jego wyłączną odpowiedzialność oświadczenia, że wyrób budowlany został wytworzony w sposób tradycyjny przy użyciu metod sprawdzonych w wieloletniej praktyce i nadaje się do stosowania zgodnie z przeznaczeniem

Wyroby dopuszczone do jednostkowego stosowania.

W pewnych określonych sytuacjach możliwe jest dopuszczenie do jednostkowego zastosowania w obiekcie budowlanym wyrobu budowlanego, który nie został wprowadzony do obrotu. Dotyczy to wyłącznie wyrobów budowlanych, które zostały wykonane według indywidualnej dokumentacji technicznej, sporządzonej przez projektanta obiektu lub z nim uzgodnionej, dla których producent wydał oświadczenie, że zapewniono zgodność wyrobu budowlanego z tą dokumentacją oraz z przepisami. Indywidualna dokumentacja techniczna powinna zawierać opis rozwiązania konstrukcyjnego, charakterystykę materiałową i informację dotyczącą projektowanych właściwości użytkowych wyrobu budowlanego oraz określać warunki jego zastosowania w danym obiekcie budowlanym, a także, w miarę potrzeb, instrukcję obsługi i eksploatacji.

Jakie sankcje prawne grożą za wprowadzenie do obrotu wyrobu budowlanego wbrew przepisom?

Sankcją karną jest grzywna do 100.000 zł. Karze taj podlega ten, kto:

wprowadza do obrotu wyrób budowlany nienadający się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych,
umieszcza znak budowlany na wyrobie budowlanym, który nie spełnia wymagań określonych w niniejszej ustawie,
umieszcza na wyrobie budowlanym znak podobny do znaku budowlanego, mogący wprowadzić w błąd nabywcę lub użytkownika tego wyrobu.

Pamiętaj, że:

Producent może wprowadzić wyrób budowlany do obrotu, jeżeli wyrób ten został oznakowany CE albo znakiem budowlanym albo został umieszczony w wykazie wyrobów budowlanych mających niewielkie znaczenia da zdrowia i bezpieczeństwa;
Za producenta uważa się również upoważnionego przedstawiciela producenta.
Aprobatą techniczną jest pozytywna ocena techniczna przydatności wyrobu budowlanego do zamierzonego stosowania, uzależniona od spełnienia wymagań podstawowych przez obiekty budowlane, w których wyrób budowlany jest stosowany;
Aprobaty technicznej udziela się dla wyrobu budowlanego, dla którego nie ustanowiono Polskiej Normy wyrobu, albo wyrobu budowlanego, którego właściwości użytkowe, odnoszące się do wymagań podstawowych, różnią się istotnie od właściwości określonej w Polskiej Normie wyrobu;

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych ( Dz. U. 2004 Nr 92, poz. 881).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.