Dochodzenie zaległych alimentów

Wiedza o tym co to jest obowiązek alimentacyjny i czemu służy jest raczej powszechna. Często jednak zapomina się, że oprócz żądania alimentów na przyszłość, można również uzyskać alimenty za okres wcześniejszy. W jakich przypadkach?

 Przedawnienie roszczenia o alimenty

 Co do zasady alimenty służą zaspokajaniu bieżących potrzeb. Toteż zgodnie z zasadą   pro praeterito nemo alitur, roszczenie alimentacyjne nie dochodzone w czasie właściwym wygasa. Zasada ta doznaje ograniczeń. Zgodnie z art. 137 ust. 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, roszczenia o świadczenia alimentacyjne przedawniają się z upływem lat trzech. Do tego przepisu stosuję się ogólne normy zawarte w kodeksie cywilnym, regulujące zawieszenie, czy też przerwanie biegu terminu przedawnienia, począwszy od art. 117. Tytułem przykładu można wskazać art. 121 pkt 1 kodeksu cywilnego, wskazujący, że bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom, przez czas trwania władzy rodzicielskiej.

         Natomiast istotne znaczenie ma obowiązujący od kilku lat par. 2 wskazanego artykułu, którym mówi, że niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. I co także istotne, w uzasadnionych wypadkach sąd może rozłożyć zasądzone świadczenie na raty. Wskazana regulacja dopuszcza więc wprost dochodzenie świadczeń za okres z czasu przed wytoczeniem powództwa.

 Jakie okoliczności musimy wykazać przed sądem, dochodząc zaległych alimentów?

 Już w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 28 września 1949 r. sygn. akt Wa C 389/49, wskazano, że „Dopuszczalne jest dochodzenie roszczeń alimentacyjnych za okres poprzedzający wytoczenie powództwa, a w szczególności roszczeń dziecka pozamałżeńskiego względem jego ojca o zaległe świadczenia okresowe z tytułu kosztów wychowania i utrzymania w przypadku, gdy pozostały niezaspokojone potrzeby lub zobowiązania zaciągnięte przez uprawnionego względem osoby trzeciej na pokrycie tychże kosztów”. Pogląd ten potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 czerwca 1976 r. sygn. akt III CRN 88/76, stwierdzając, że „z uwagi na charakter świadczeń alimentacyjnych przeznaczonych na bieżące utrzymanie osoby uprawnionej, domaganie się ich za okres poprzedzający wytoczenie powództwa może być uzasadnione tylko wówczas, gdy pozostają z tego okresu nie zaspokojone potrzeby lub zobowiązania zaciągnięte przez uprawionego względem osoby trzeciej na pokrycie tychże potrzeb”.

 

         Zatem, żeby móc się starać o alimenty za okres poprzedzający wytoczenie powództwa, należy wykazać, że uprawniony posiada niezaspokojone potrzeby np. na zakup leków, czy pomocy edukacyjnych, lub też, że zaciągnął pożyczki na pokrycie niezbędnych wydatków np. na opłaty za mieszkanie. Oczywiście dowody na te okoliczności musimy przedstawić podczas procesu.


Michał Pichór

Radca prawny

Radca prawny, prawnik biznesu. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Swoją pracę magisterską napisał w Instytucie Prawa Własności Intelektualnej UJ. Ukończył aplikację radcowską prowadzoną przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Krakowie. Specjalista w zakresie obsługi prawnej przedsiębiorców, ze szczególnym uwzględnieniem windykacji należności oraz prawa umów.

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • Marcin 2021-09-07 19:09:21

    Rozumiem ze ojciec jest zobowiazany placic alimenty na dziecko ale kiedy ojciec latami chorowal i choruje w jaki sposob ma lozyc pieniadze skoro nie mogl podjac stalej pracy i nie moze . Dlaczego sad patrzy na to jednostronnie tym bardziej utrzymujac sie z zasilku stalego. Moja byla przebywa za granica od wielu lat nie place choruje na schizofrenie z tego co wiem zycie ma dostatnie nie rozumiem dlaczego sad nie jest w stanie tego uwzgednic. Niczego jej nie brakuje jestem zdania ze sad powinien zabrac alimenty i umorzyc dlug. W tym wypadku odpowiedzialnosc nie ponosi tylko ojciec ale tez matka jest zdrowa ma pieniadze dobra prace troche nie rozumiem. Choroba mnie wykonczyla nie mam sil i tylko cierpie. Trzeba zrozumiec rowniez ojca prawo prawem kodeksy itp ale kazdy jest tylko czlowiekiem jesli ja stac na utrzymanie i godne zycie sad powinien wziasc to pod uwage

  • ROLKIEWICZ 2019-10-27 15:41:44

    Mój były mąż nie płaci mi alimentów od trzech albo więcej lat . Na trójkę dzieci . Co mam zrobić? Kto wyrówna mi te pieniądze? Agnieszka

  • Michał Pichór 2019-03-02 23:53:44

    Józef Czerwiński, Pana sprawa wymaga szczegółowej analizy. Polecam skorzystać z usług prawnych profesjonalnego prawnika.

  • Michał Pichór 2019-03-02 23:49:23

    Piotr Rajmund Chm Musi Pan się zwrócić o zaświadczenie/informację o stanie zadłużenia.

  • Józef Czerwiński 2019-01-29 00:14:07

    Od września 2009 komornik niesłusznie zajął mi zapłacone już w terminie z nawiązką alimenty ponad 100 tys zł- mam pokwitowania. Od maja 2013 w ramach zabezpieczenia powództwa - 4 lata za późno - niby zaległe i częściowo bieżące alimenty komornik przekazał na konto depozytu sądowego - ok. 40 tys zł. Od sierpnia 2009 rozpatrywana jest skarga na komornika i "wierzycieli". Aktualnie po opinii grafologa uznającej prawdziwość pokwitowań, sąd chce bez kompensacji przekazać pieniądze z depozytu z odsetkami "wierzycielowi". SR i SO oddaliły wniosek o wyłączenie sędziego i zażalenie na uchylenie postanowienia o zabezpieczeniu powództwa wydane w 2013 r. Wskutek zażalenia na opieszałość sądu otrzymałem 2 tys. zł. Z powodu nieprawidłowości sądu i przewlekłości poniosłem straty ponad 800 tys zł. Z jednej skargi na komornika (przy SR Poznań N.Miasto i Wilda w Poznaniu) Kmp 91/09, zarejestrowanej pod sygn. akt: II Co 4796/09 powstało ponad 30 spraw. Chcę wnieść o dwie lub trzy kasacje. Jak miałbym to uruchomić? Pozdrawiam, Józef Czerwiński.

  • Piotr Rajmund Chm 2018-11-08 14:45:12

    Zbyt długo spłacam zaległe alimenty z funduszu alimentacyjnego. Jaka jest możliwość sprawdzenia czy cały czas spłacam odsetki od alimentów a nie równocześnie zaległe alimenty + odsetki pozdrawiam Piotr Rajmund Chmielewski


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika