Jak przebiega likwidacja stowarzyszeń?

(fot. www.sxc.hu)

Rozwiązanie stowarzyszenia

Podstawą likwidacji jest rozwiązanie stowarzyszenia, które może się odbyć na kilka sposobów. Po pierwsze rozwiązania się stowarzyszenia może nastąpić na podstawie własnej uchwały. W uchwale określa się datę rozwiązania będącą równocześnie datą rozpoczęcia likwidacji. Członkowie zarządu tracą na rzecz likwidatora uprawnienia do reprezentowania stowarzyszenia od momentu zarządzenia likwidacji. Likwidatorami stowarzyszenia będą w tym przypadku zazwyczaj członkowie zarządu stowarzyszenia. Odstępstwa od tej zasady są możliwe, jeśli statut lub uchwała ostatniego walnego zebrania członków (zebrania delegatów) tego stowarzyszenia stanowi inaczej.

W przypadku rozwiązania stowarzyszenia przez sąd, zarządza on jego likwidację, wyznaczając likwidatora.

Rozwiązanie stowarzyszenia z mocy prawa może nastąpić w sytuacjach wyjątkowych, biorąc pod uwagę Konstytucyjną zasadę wolności zrzeszania się. Praktycznie zdarzyło się to ostatnio przy okazji transformacji ustrojowej.

Likwidacja

Likwidacja stowarzyszenia polega na zaprzestaniu działalności, rozdysponowaniu majątku oraz wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego. Stowarzyszenie w likwidacji nie może prowadzić działalności określonej w statucie.

Obowiązki likwidatora

Podstawowym obowiązkiem likwidatora jest przeprowadzenie likwidacji w możliwie najkrótszym czasie, w sposób zabezpieczający majątek likwidowanego stowarzyszenia przed nieuzasadnionym uszczupleniem. Jeżeli likwidacja nie zostanie zakończona w rocznym terminie, obowiązkiem likwidatorów jest przedstawienie przyczyn opóźnienia sądowi, który w razie uznania opóźnienia za usprawiedliwione przedłuża termin likwidacji lub zarządza zmianę likwidatorów.

W pierwszej kolejności likwidator powinien zawiadomić sąd o wszczęciu likwidacji i wyznaczeniu likwidatora, z podaniem swego nazwiska, imienia i miejsca zamieszkania, jeśli sam nie był wyznaczony przez sąd.

Kolejnym obowiązkiem likwidatora jest podanie do publicznej wiadomości informacji o likwidacji. Najczęściej odbywa się to w postaci ogłoszenia w prasie lokalnej czy ogólnopolskiej.

Likwidator dokonuje wszelkich czynności prawnych niezbędnych do przeprowadzenia likwidacji, w tym może zawierać nowe umowy," np. umowę z firmą windykacyjną pomagającą wyegzekwować roszczenia należne stowarzyszeniu. Do zadań likwidatora należy zatem upłynnienie majątku, ściągnięcie należności od dłużników oraz zaspokojenie wierzycieli. Wspomnieć należy, iż wierzyciele nie mogą skutecznie dochodzić swoich roszczeń względem członków stowarzyszenia. Stowarzyszenie jako osoba prawna odpowiada za wszelkie zobowiązania całym swoim majątkiem. Po zakończeniu likwidacji należy zgłosić sądowi wniosek o wykreślenie stowarzyszenia z Krajowego Rejestru Sądowego. Z tą chwilą stowarzyszenie traci osobowość prawną.

Majątek stowarzyszenia

Koszty likwidacji pokrywane są z majątku likwidowanego stowarzyszenia. Pozostałą część majątku przeznacza się na cel określony w statucie lub w uchwale walnego zebrania członków (zebrania delegatów) o likwidacji stowarzyszenia. W razie zaś braku postanowienia statutu lub uchwały w tej sprawie, sąd orzeka o przeznaczeniu majątku na określony cel społeczny.

Pamiętaj że:

• Likwidacja stowarzyszenia może nastąpić na trzy sposoby: na podstawie własnej uchwały, przez sąd lub z mocy prawa;

• Likwidacja stowarzyszenia polega na zaprzestaniu działalności, rozdysponowaniu majątku oraz wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego;

• Do obowiązków likwidatora należy:

1.  
   1.  
      1. zawiadomienie sądu o wszczęciu likwidacji;
      2. podanie do publicznej wiadomości informacji o likwidacji;
      3. upłynnienie majątku, ściągnięcie należności od dłużników oraz zaspokojenie wierzycieli;
      4. zgłoszenie sądowi wniosku o wykreślenie stowarzyszenia z Krajowego Rejestru Sądowego.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (tekst jednolity: Dz. U. 2001 r., Nr 79, poz. 855, ze zmianami)