Emerytury i renty za granicą

Jeśli za krótko pracowałeś w Polsce, by dostać emeryturę lub rentę, ZUS doliczy ci okres ubezpieczenia za granicą w państwach objętych koordynacją. Jeśli za krótko pracowałeś za granicą, odpowiednik ZUS w tych państwach doliczy ci okres ubezpieczenia w Polsce.

Praca w każdym z państw objętych koordynacją liczy się do stażu potrzebnego do uzyskania emerytury lub renty, a praca w Polsce do takiego stażu w  każdym z tych państw. Zasada sumowania okresów  ubezpieczenia dotyczy zarówno pracowników, jak i osób pracujących na własny rachunek.

Wiele osób, które pracowały w różnych krajach, zastanawia się jak starać się o emeryturę i czy praca za granicą liczy się do ich emerytalnego stażu. Inni chcą wiedzieć, czy praca za granicą nie spowoduje utraty prawa do polskiej emerytury. Przepisy wspólnotowe chronią pracowników i prowadzących działalność gospodarczą na terytoriach państw nimi objętych.

Do maja 2004 roku, zanim Polska została przyjęta do UE, tylko z niektórymi państwami UE były zawarte umowy dwustronne na zasadach koordynacji, dzięki którym do stażu emerytalnego liczony był okres pracy w obu państwach. Dzięki naszemu członkostwu we Wspólnocie zasady  koordynacji realizujemy z 30 państwami równocześnie. Skutkiem czego osoby pracujące w kilku krajach nie są w gorszej sytuacji niż ci, którzy całą karierę zawodową przebyli tylko w jednym państwie.

Jeśli ktoś pracował przez 10 lat w jednym państwie, w którym prawo do emerytury przysługuje po udowodnieniu 25 lat ubezpieczenia, a następnie przez okres 17 lat pracował w innym państwie członkowskim, w którym prawo do emerytury przysługuje po 20 latach ubezpieczenia to wyłącznie zgodnie z ustawodawstwem jednego, jak i drugiego państwa  nie uzyskałby prawa do emerytury w żadnym z nich, gdyż w żadnym z tych państw nie spełniłby warunku posiadania odpowiedniego okresu ubezpieczenia. Jednak dzięki zasadzie sumowania przyjętej w przepisach koordynacyjnych może starać się o świadczenia i w jednym i w drugim państwie. Ma bowiem 27-letni staż, który po zsumowaniu pozwoli na uzyskanie świadczeń częściowych z każdego z tych państw.

1. Kiedy mają zastosowanie przepisy koordynacyjne?

Zasady te dotyczą osób, które posiadają okresy ubezpieczenia w więcej niż jednym państwie.

Jeśli pracowałeś w kilku krajach Unii, nie zawsze oznacza to, że dostaniesz trzy emerytury. Możesz dostać tylko  jedną, ale „składaną" - każde z tych państw uwzględni twój okres ubezpieczenia na jego terytorium i proporcjonalnie do niego wyliczy część emerytury, lub też jeśli spełnisz wymagane w jednym państwie warunki bez sumowania okresów - wyliczy pełną emeryturę a drugie, jeśli będzie konieczne sumowanie - tylko emeryturę proporcjonalną częściową. O prawo do emerytury, renty inwalidzkiej czy rodzinnej w krajach członkowskich możesz się ubiegać wtedy, jeśli w którymś z nich byłeś ubezpieczony co najmniej rok, a łączne okresy pozwolą na przyznanie emerytury. Jeśli w jakimś kraju pracowałeś krócej niż jeden rok, przy ustalaniu prawa do emerytury ten okres będzie doliczony do twojego ogólnego stażu pracy przez inne państwa, w których pracowałeś.
 
Uwaga!
Emerytura i renta inwalidzka jest przyznawana i wyliczana według przepisów każdego kraju, w którym pracowałeś. Renta z tytułu wypadku przy pracy i choroby zawodowej przyznawana jest na podstawie ustawodawstwa państwa, w którym pracowałeś w momencie, gdy zdarzył się wypadek lub zachorowałeś.

2. Na czym polega sumowanie?

To dodawanie do siebie wszystkich lat ubezpieczenia tak, by uwzględnić cały staż pracy osoby starającej się o emeryturę lub rentę.

Jeśli poza Polską pracowałeś lub pracujesz w innych krajach Unii, twoja emerytura może przypominać składankę, złożoną z kilku elementów. ZUS zsumuje te okresy, które wypracowałeś za granicą - nawet jeżeli pracowałeś za granicą za krótko, by mieć prawo do emerytury „zagranicznej" - i doda do lat przepracowanych w Polsce.

Hieronim Nowak pracował: 8 lat w Polsce, 8 lat w Norwegii, 6 lat w Szwecji i 3 lata w Danii. Ogólny staż ubezpieczeniowy to 25 lata (8+8+6+3). Mężczyzna ma więc prawo ubiegać się o emeryturę za każdy przepracowany w danym państwie okres, natomiast instytucja ubezpieczeniowa każdego z wymienionych państw ustali na podstawie własnego ustawodawstwa teoretyczną kwotę emerytury za zsumowane okresy ubezpieczenia, a następnie przyzna emeryturę częściową - proporcjonalną do faktycznego okresu ubezpieczenia, przebytego na terytorium danego państwa, tj. Polska 8/25, Norwegia 8/25, Szwecja 6/25 i Dania 3/25.

3. Co się sumuje?

Czas opłacania składek, zatrudnienia lub pracy na własny rachunek oraz okresy równorzędne (w Polsce np. urlop macierzyński czy wojsko), jeśli są uznane przez ustawodawstwo państwa, w którym pracowałeś. Okresy zamieszkania, jeśli w jakimś państwie uprawniają do świadczeń (odpowiedni okres zamieszkania obowiązuje np. w Islandii, Holandii, Norwegii, Danii i Szwecji).

Staż pracy lub zamieszkanie w innych państwach członkowskich uwzględnia się tylko wtedy, gdy nie pokrywają się z polskimi okresami ubezpieczenia.

4. Obliczanie świadczenia: zawsze na korzyść zainteresowanego

60-letnia Katarzyna Kowalska złożyła w połowie 2005 roku do ZUS wniosek o emeryturę, wskazując 24 lata pracy w Polsce i 4 lata w Hiszpanii. ZUS może przyznać polską emeryturę wyłącznie na podstawie 24 lat ubezpieczenia w Polsce, (to wystarczający staż ubezpieczeniowy). Obliczono jej emeryturę na podstawie 24 lat pracy w Polsce na kwotę 1049,71 zł. Następnie ZUS sprawdza, czy emerytura obliczona z zastosowaniem zasady proporcjonalności (czyli uwzględnienia całego stażu pracy w obu krajach) nie będzie korzystniejsza. Dlatego też ustala wysokość emerytury teoretycznej - obliczonej z uwzględnieniem okresów przebytych w Hiszpanii. Wysokość emerytury teoretycznej za 24 lata ubezpieczenia w Polsce i 4 lata w Hiszpanii wynosi 1148,54 zł. Ale pani Katarzyna nie dostanie tej kwoty, tylko odpowiednią jej część wynikającą z liczby lat przepracowanych w kraju, czyli 24/28. Wysokość emerytury, którą wypłacałby ZUS, to 24/28 z kwoty 1148,54 zł, tj. 984,46 zł. Powyższe wyliczenia wskazują, że emerytura obliczona podstawie wyłącznie polskich okresów (1049,71 zł) jest wyższa od emerytury ustalonej z uwzględnieniem okresów hiszpańskich (984,46 zł.). Dlatego też kobiecie zostanie przyznana i będzie wypłacana emerytura wyższa, tj. 1049,71 zł. Okresy ubezpieczenia przebyte w Hiszpanii nie przepadają. Za 4-letni okres ubezpieczenia przebyty w tym państwie będzie przysługiwała "cząstka" emerytury hiszpańskiej (4/28).

Sposób ustalania wysokości emerytury reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, poprzez tzw. zasadę proporcjonalności (pro rata temporis), gdzie każde państwo wypłaca emeryturę proporcjonalnie do okresów ubezpieczenia przebytych na jego terytorium.

65-letni Konrad Piotrowski złożył do ZUS wniosek o przyznanie prawa do polskiej emerytury. Udokumentował: 15 lat okresów składkowych w Polsce, 3 lata we Francji, i 13 lat w Belgii. Mężczyzna ma zbyt krótki okres ubezpieczenia w Polsce, by na jego podstawie uzyskać prawo do emerytury. W takim przypadku ZUS ma obowiązek uwzględnić okresy ubezpieczenia przebyte w pozostałych państwach członkowskich. Łącznie jest to 29 lat ubezpieczenia. Ponieważ w Polsce mężczyzna posiada 15 lat ubezpieczenia, to ZUS będzie zobowiązany do wypłaty 15/29 emerytury obliczonej według polskiego ustawodawstwa. Zasadę sumowania zastosują także instytucje pozostałych obu państw i każda z nich wypłaci świadczenie odpowiednio w wysokości 3/29 i 13/29 emerytury obliczonej według zasad, wynikających z wewnętrznego ustawodawstwa Francji i Belgii. ZUS wyliczył, że polska emerytura wyniesie 1216,57 zł. Wobec zastosowania zasady proporcjonalności ZUS musi ustalić emeryturę w wysokości 15/29 obliczonej kwoty. Wnioskodawca otrzyma polską emeryturę w kwocie 629,26 zł. Okresy ubezpieczenia przebyte w pozostałych państwach pozwolą na przyznanie prawa do "częściowych" emerytur z Francji i Belgii - wyliczonych zgodnie z przepisami tych państw.

5. Zaliczkowa wypłata emerytur

Ustalenie prawa do emerytury, szczególnie emerytury wspólnotowej, i wyliczenie jej wysokości zazwyczaj wymaga dłuższego czasu. Aby wnioskodawca w tym czasie nie został bez środków do życia, istnieje możliwość zaliczkowej wypłaty świadczenia.

W sytuacji gdy instytucja ubezpieczeniowa stwierdzi, że na podstawie ustawodawstwa stosowanego przez tę instytucję wnioskodawcy przysługuje prawo do emerytury bez konieczności stosowania zasady sumowania okresów, może przyznać prawo do zaliczkowej wypłaty emerytury.

6. Uzupełnienie do minimalnej emerytury

Jeżeli suma emerytur przyznanych emerytowi przez instytucje kilku państw członkowskich nie osiąga wysokości minimalnej emerytury gwarantowanej przez ustawodawstwo państwa:
- na terytorium, którego emeryt mieszka
oraz
- na którego podstawie korzysta z części emerytury,
instytucja ubezpieczeniowa tego państwa wypłaca mu pewien rodzaj świadczenia dodatkowego. Świadczenie to jest równowartością różnicy między sumą należnych emerytur a wysokością emerytury minimalnej, obowiązującej w państwie zamieszkania emeryta. Jest ono wypłacane przez cały okres zamieszkiwania w tym państwie. Przepis jest stosowany tylko w tych państwach, których wewnętrzne ustawodawstwo przewiduje emeryturę minimalną. Tak jest w Polsce.

7. Transfer emerytur i rent

Transfer świadczeń polega na tym, że pieniądze podążają za tobą niezależnie od tego, w jakim kraju mieszkasz.  Zgodnie z przepisami wspólnotowymi, emerytury nie mogą doznać żadnego uszczerbku, czyli nie mogą być obniżone, zmienione, zawieszone, uchylone tylko z tego powodu, że osoba do nich uprawniona przebywa lub mieszka na terytorium innego państwa członkowskiego niż to państwo, które jest zobowiązane do wypłaty przyznanej emerytury.

Z możliwości transferu korzystają także ci, którzy całe życie przepracowali w jednym kraju, lecz po uzyskaniu prawa do emerytury przenieśli się do innego. Transferowane są:
- emerytura
- renta
- dodatki pielęgnacyjne
- dodatki dla sierot zupełnych
- zasiłki pogrzebowe Transfer nie obejmuje dodatków:
- kombatanckiego
- kompensacyjnego
- za tajne nauczanie
- świadczeń pieniężnych dla byłych żołnierzy-górników
- ryczałtu energetycznego.

8. Ponowne ustalenie prawa do emerytury lub renty. Ponowne przeliczenie świadczenia.

Jeśli masz już emeryturę i rentę, a pracowałeś przed przystąpieniem Polski do Wspólnoty w którymś z państw członkowskich z którymi nie były zawarte umowy dwustronne i nie zaliczono tej pracy do twojego świadczenia, masz mniejsze świadczenie. Możesz też nie mieć świadczenia z tego powodu, że okres twojej pracy był za krótki.

Koordynacja pozwala na  ponowne ustalenie prawa do świadczenia lub ponowne przeliczenie otrzymywanego świadczenia tak, by doliczono ci  taki okres pracy za granicą!  

9. Obliczanie renty rodzinnej

Renta rodzinna to świadczenie należące się małżonkowi lub dzieciom zmarłego pracownika. Aby ustalić prawo i obliczyć polską rentę rodzinną po osobie pracującej w Polsce i innych państwach unijnych, ZUS uwzględni staż w innych państwach, jeżeli staż w Polsce jest niewystarczający do jej uzyskania. Świadczenia dla sierot są różne w różnych krajach Unii. Wypłaca je to państwo, w którym zmarły rodzic lub opiekun był ubezpieczony - nie ma znaczenia, gdzie mieszka sierota.

Jeśli zmarły był ubezpieczony w kilku państwach, a sierota mieszka w jednym z nich, dostanie świadczenie od państwa, w którym mieszka.

Jeśli nie mieszka w żadnym z tych państw, musi złożyć wniosek w państwie, w którym zmarły był najdłużej ubezpieczony. Ale może się zdarzyć, że nie ma tu świadczeń dla sierot - wtedy trzeba się zwrócić do kolejnego kraju, gdzie rodzic był ubezpieczony.

UWAGA!

Świadczenie sieroce można otrzymywać tylko z jednego kraju! Jeśli wypłacane świadczenie po zmarłym rodzicu jest niższe niż świadczenie z innego kraju, gdzie był rodzic ubezpieczony, sierocie należy się wyrównanie do wyższej kwoty.  Dzieje się tak, ponieważ w niektórych krajach renta rodzinna jest świadczeniem nie ubezpieczeniowym, a budżetowym. Nie jest więc zależna od stażu ubezpieczeniowego, a od dochodów. 

10.  Zasiłek pogrzebowy

Jeżeli pracownik lub osoba pracująca na własny rachunek umrze w innym kraju  niż tym, w którym pracował, przyjmuje się, że umarł w tym państwie, w którym był ubezpieczony i to państwo wypłaci zasiłek pogrzebowy.

Jeśli umrze emeryt lub rencista, o wypłacenie zasiłku pogrzebowego należy zwrócić się do instytucji, która wypłacała mu emeryturę czy rentę. Jeśli emerytura lub renta była wypłacana z kilku państw, to i tak będzie można otrzymać tylko jeden zasiłek pogrzebowy. Jeśli śmierć nastąpiła na terenie jednego z tych państw - zasiłek wypłaci właśnie to państwo. Jeśli śmierć nastąpiła na terenie innego państwa niż te, które wypłacały emeryturę lub rentę - zasiłek wypłaci to państwo, w którym zmarły emeryt lub rencista był zatrudniony ostatnio.

11. Gdzie składasz wniosek o świadczenia?

Wniosek o przyznanie emerytury lub renty składasz tam, gdzie mieszkasz (jeśli w Polsce - w twoim oddziale ZUS).

Aby uzyskać rentę wypadkową, musisz złożyć wniosek w oddziale ZUS albo instytucji ubezpieczeniowej państwa, gdzie uległeś wypadkowi.

Musisz mieć dokumenty potwierdzające polskie okresy ubezpieczenia oraz zagraniczne okresy ubezpieczenia. Jeśli nie masz tych ostatnich - podaj informacje dotyczące zagranicznej instytucji, w której byłeś ubezpieczony oraz numer zagranicznego ubezpieczenia lub nazwy i adresy twoich pracodawców.

Wniosek o przyznanie zasiłku pogrzebowego członkowie rodziny zmarłego (którzy pokryli koszty pogrzebu) powinni zgłosić w instytucji właściwej lub w instytucji miejsca zamieszkania (w Polsce jest to ZUS lub KRUS). Nawet jeśli ZUS nie będzie wypłacał zasiłku pogrzebowego (tylko instytucja z innego państwa), możesz taki wniosek złożyć w ZUS, a ten przekaże go do odpowiedniej instytucji za granicą.

Źródło: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, www.mps.gov.pl

Podstawa prawna:

  • Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (tekst mający znaczenie dla EOG i dla Szwajcarii)   (Dz.U. L 200 z 7.6.2004, str. 1);
  • Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Tekst mający znaczenie dla EOG i dla Szwajcarii) (DZ.U L 284 z 30.10.2009, str. 1)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • ginter kozubski 2020-02-13 22:12:21

    niewiem co jest grane czekam 8 miesiecy na odpowiedz jeden wniosek 2011r w polsce adrugi 2017r w hiszpani jak dlugo jeszcze mam czekac prosze o odpowiedz

  • Elwira 2020-01-17 18:39:15

    Mąż pracuje od ok. 25 lat we Francji. Prowadzi działalność. Za jakieś dwa lata osiągnie wiek emerytalny.Wcześniej również pracował przez około 13 lat w Polsce. Czy może pracować dłużej pomimo osiągnięcia wieku, aby podwyższyć swą emeryturę wypracowaną we Francji? Ja również pracowałam w Polsce i mam tam wyliczoną b. niską emeryturę. Bardzo się boję zostać sama. W Polsce można wybrać wyższą emeryturę po współmałżonku w przypadku jego śmierci. Gdyby go zabrakło, w przypadku losowym, jako wdowa, czy miałabym prawo do części z emerytury francuskiej po moim mężu?

  • Wieslaw Donda 2019-11-03 16:47:42

    W 1989 zawiesilem rente inwalidzka zn uwagi na wyjazd do USA.Tam nie pracowalem.W 1994 wrocilem do kraju.Czy nalezy mi sie z ZUS renta za okres pobytu za granica?

  • Czeslaw 2019-09-05 09:44:16

    W latach 1979-1980 pracowałem legalnie w USA /16 miesięcy/ Mam nadany numer social security. Czy z tego tytułu należy mi się dodatek do polskiej emerytury ?

  • Joanna 2019-08-28 23:10:14

    Przepracowalam w Polsce 12 lat ,od 1996 roku mieszkam w Niemczech,mam podwojne obywatelstwo.W Niemczech przepracowalam 13,5 lata...pracuje jeszcze obecnie. Kiedy przejde na emeryture..a Niemczech obowiazuje wiek dla Kobiet 65 lat .Po przejsciu na Rente zamierzam wrocic do Polski.Moje pytanie jest gdzie mam zlorzyc wniosek o rente mieszana (z POLSKI i Niemiec).Gdzie bedzie dla mnie korzystniejsza Renta?

  • M.Kowalewska 2019-08-08 09:56:35

    Brat w latach 70/80 przepracował ok. sześć lat w Polsce. Wyjechał do Francji i tam pracował. Wskutek wypadku przeszedł na rentę inwalidzką. W wieku 64 lat zmarł. Czy z tytułu pracy w Polsce należy się żonie (wdowie) zasiłek pogrzebowy? Zaznaczam,że brat zmarł we Francji i tam został pochowany. We Francji z racji ubezpieczenia żona nie otrzymała zasiłku.

  • Angelika 2019-07-09 00:58:26

    Witam mieszkam w Uk od 9lat jestem na disability living allowane czy mogę transferowac to do Pl kuz za dziecka w polsce pobieram rentę czy teraz jak chce wyjechać z uk mogę jakoś to przenieść dziękuję serdecznie za odp.

  • henryk 2019-06-17 09:04:02

    mam 83 lat i polską emeryturę 500,00 euro mieszkam w belgii z meldunkiem.czy przysługuje mi jakiś dodatek do emerytury z racji zamieszkania w belgii?

  • Anna 2019-03-31 06:11:15

    Hallo.Mieszkam od 10 lat w niemczech .Przepracowalam tutaj 5 lat legalnie z odprowadzaniem skladek na rente.Z powodu mojej choroby musialam na podstawie orzeczenia lekarskiego przestac pracowac .Zlozylam w niemczech w DRV wniosek o rente chorobowa mialam wowczas 52 lata .DRV wszystkie moje swiadectwa pracy tzn.polskie poniewaz w polsce przepracowalam 25 lat a w niemczech tylko 5 lat.Otrzymalam z polski rente chorobowa( czesciowa niezdolnosc do pracy)oraz dowod rencisty od 2014 -07.2018.Mieszkam w Niemczech na stale i mam pochodzenie niemieckie .Kwote jaka otrzymalam z polski przeliczono mi na Euro i otrzymuje 140 euro miesiecznie ,niestety z polskiego dowodu rencisty nie moge korzystac.Czy w moim przypadku mam szanse na otrzymanie niemieckiej renty i dowodu rencisty ?Z gory dziekuje za odpowiedz.

  • grzegorz 2018-04-19 11:18:23

    pracowalem w polsce od 1981 r do 2000r na kopalni i od tego roku2004 pracowalem na kopalni w hiszpaniale skladki mialem placone w polsce przez 4 lata i hiszpani jak beda mi liczone lata skladkowe

  • Andrzej 2018-01-26 13:51:04

    Mam 61 lat i skaczyl mi się kontrakt czy mogę starać się o zasiłek dla bezrobotnych we Francji.

  • jaceksinzinger 2017-12-30 21:06:29

    4 miesuac mija zusowu by wyznaczyc rente czy moze ktos mi piwiedziedz czy w terminach sue wyrabia zus i wyplaca czas okreslony stratny

  • jaceksinzinger 2017-11-21 12:59:36

    Prosze o kontakt posiadam grupe inwalidzka chce otrzymac pomoc w otrzymaniu renty z wiednia kontakt prosze o jezeli panswto umieja pomuc

  • dolat 2016-01-20 09:05:19

    Mam emeryture górniczą od 1987r przepracowałem ostatnie 6 lat w UK mam 60 lat czy mam teraz oczekiwać na emeryture do 65 roku zycia to jest wiek mojego rocznika w UK, czy doliczyc ten okres do tat pracy w polsce co będzie korzystne dla mnie?

  • Ewa 2015-10-25 10:04:41

    witam wyliczono mi emeryture w Polsce bo skonczylam 60 lat.mam 8 lat pracy w belgii czy doliczą mi je do polskiej emerytury bo w listopadzie ub.roku przedstawilam dokumenty i cisza/ z Belgii

  • danka 2015-08-12 08:59:42

    dzień dobry pobieram rente po mezu Polsce które były doliczone ostatnie 5lat pracy z angli chialam także pobierc rente z angli za ostatnie 5 lat gdze mam się udac zebby to zzalatwic mieszkam w polsce

  • Martusia z Holand 2015-05-15 16:24:51

    Dzien dobry . Mieszkam w Holandi od 1993 roku , w obecnej chwili mam 59 lat .W Polsce mam przepracowane 18 lat ,zas tu w Holandii jestem od 1993 roku i mam juz blisko 19 lat pracy z tego ze w Polsce jako kobiecie przysluguje mi emerytura (skladkowa bo lata w Polsce i w Holandii)jak skoncze 60i pol roku a bedzie to w sierpniu 2014 zas w Holandii przysluguje mi emerytura jesli skoncze 66lat i pol roku to bedzie w 2020, jak w takim wypadku bedzie wygladala moja emerytura , bardzo sedecznie dziekuje

  • adam 2015-03-06 23:39:58

    Mieszkam we Francji od 32 lat. W Polsce pracowałem 10 lat we Francji 32 lata.Francuzi dają mi emeryturę za lata przepracowane w tym kraju , natomiast ZUS dał mi odpowiedź negatywną do prawa otrzymania polskiej emerytury za te 10 lat. Moi znajomi mieli podobną sytuację pare lat temu , odwołali się do sądu i uzyskali kilka euro.Nie wiem co mam robić.Dziekuję za odpowiedź.

  • Agnieszka 2015-02-15 07:59:14

    Moj tato z racji wieku (65 lat) zlozyl wniosek o polską emeryturę okres składkowy jaki posiada to 28 lat w polsce pracowal również około 13 lat w grecji i w odpowiednim wydziale zajmującym się realizacją umów międzynarodowych złożył wniosek o emeryture z grecji .Moje pytanie jest następujące czy ZUS ma prawo wstrzymac decyzję o polskiej emeryturze do momentu aż grecja rozpatrzy wniosek o emeryturę ( trwa to około roku)Dziekuję za odpowiedź.

  • sylvia 2015-02-06 13:12:59

    Mieszkam we Francji mam 67 lat i od 7 lat otrzymuje emeryture polska z ZUS za 24 lata pracy w Polsce.Oczywisnie moja emerytura nie wystarczala mi na przezycie a wiec pracowalam dodatkowo we Francji i oplacalam skladki emerytalne i bezpieczeniowe.Wszystkie moje koszty zwiazane z pokrywalam sama i nie korzystalam z mozliwosci obciazania ZUS z tego tytulu. Od roku 2011 ze wzledu na moj stan zdrowia bylam zmuszona przerwac te tzw.dzialalnosc gospodarcza i przejsc na emeryture calkowita.W miedzyczasie zorientowalam sie ze emerytury wyliczane w/g nowych zasad sa bardziej korzystne dla emeryta.ZUS odmowil mi przeliczenia uzasadniajac to koniecznoscia pracy w Polsce. Nie zadam dodatkowej emerytury za lata przepracowane we Francji,pragne aby moja emerytura polska byla przeliczona w/g nowych zasad.Czy mam mozliwosc uyskania przeliczenia emerytury ??Jestesmy w Europie a wiec nie rozumiem tych roznic stosowanych przes ZUS.Dziekuje za odpowiedz.

  • Lidia 2014-08-09 16:14:56

    mieszkam w Anglii i tutaj za dwa miesiace otrzymam emeryture w wieku 61lat i 3 miesiace. Obecnie do emerytury angielskiej beda wliczone lata ktore przepracowalam rowniez w Polsce .Poniewaz w Polsce przysluguje emerytura dla kobiet w wieku 60 lat. Interesuje mnie czy otrzymam z Polski emeryture rowniez za ubiegly rok kiedy mialam 60 lat czy tylko od tego roku w ktorym otrzymam rete angielska?. dziekuje za odpowiedz

  • Jerzy Durda 2014-07-20 11:17:39

    Mam 62 lata.Dostaje emeryture za odpracowanych 30 lat w czechach. Z polski narazie nie dostaje nic .Ile i kiedy dostane z Polski za odpracowanych 15 lat,w latach 1966 do 1980 .12 lat pracowalem w firmie exportowej budimex w czechach tego mi tam nie zaliczyli.Prosze o odpowiedz, diekuje.

  • Jerzy lat 62 2014-06-30 23:30:55

    mam 62lata mieszkam u córki w Holandi czy kapitał poczatkowy moge składac wHolandi. W Holandi nie mam ubezpieczenia i nie pracuje. Czy otrzymam wówczas emeryturę w Holandi. Jerzy lat 62

  • Teresa 2014-06-29 13:53:38

    O 6 lat zamieszkuje w irlandii i jestem na utrzymaniu syna. jestem rencistka i pobieram emeryture w Polsce w wysokosci 550 zl.slyszalam ze mozna przeniesc emeryture nie wiem tylko jakie sa zasady jej przeniesienia i ile wtedy moglaby wynosic moja emerytura. Prosze mozliwie o wyczerpujaca odpowiedz

  • wirginia 2014-02-16 20:18:25

    Od 3 lat jestem na wczesniejszej emeryturze nauczycielskiej i pracuje i mieszkam i utrzymuje uczaca sie corke obecnie ma 18 lat,ale chodzi do collegu.Czy mam oddawac pieniadze,poniewaz wiadomo jaki jest stosunek funta do zl,czy ma sens zglaszania tego do doliczenia tego do emerytury

  • rysiek 2013-09-06 08:08:54

    Czy aby dowiedzieć się prawdy o swoich prawach emerytalnych musimy karmić dodatkowo -"papugi"? To tylko dla nich powstały jakieś zagmatwane przepisy? aby od nisko zarabiających wysłużonych latami pracy,rencistów,emerytów mogli stsoswać " darmowe wyceny"?Dlaczego np.w Czechach jest wszystko jasne i urzędy same infoemują kiedy i na jakich warunkach można przejść na emeryturę a u nas jak zwykle "czeski film"-pracuj do końca życia i niedaj Bozia abyś chiał trochę pożyć za swoje odłożone pieniądze np.w moim przypadku 46 lat składek.Reforma EM. jest jednym z największych złodziejskich bubli podczas 10-cio letniej pracy darmozjadów Tuska!!!!

  • rysiek.w. 2013-01-24 14:00:48

    Otrzymuję czeską i polską rentę.Mam 62 lata i 45 letni okres pracy składkowy.W Czechach puszczają mnie na emeryturę po osiągnięciu 62 lat i 4 mc.tzn.27.01.2012r.przejdę z renty na Czeską emeryturę.Jak będą się miały Polskie przepisy w stosunku do mojej osoby?(27.09.1949r.)

  • Krystyna 2012-10-26 01:49:41

    Złozyłam wniosek o wczesniejsza emeryture w Polsce w 2008 roku.W czasie oczekiwania na decyzje bylam bez srodkow do zycia i podjelam prace (za najnizsza krajowa w tym kraju )zagranica.Po prawie dwoch latach doczekalam sie na decyzje i otrzymalam emeryture oraz wyrownanie za okres wyczekiwania.Za 3 miesiace koncze 60 lat.W okresie wyczekiwania zarobek moj za granica (gdzie zylam i ponosilam wszystkie koszta)przekroczyl 130%, czy otrzymane wyrownanie bede musiala zwrocic.Chce podkreslic , ze pracujac w okresie wyczekiwania na decyzje nie bylam emerytka.Jak widac temat mnie bardzo nurtuje, pisze noca bo nie moge spac.

  • danuta 2012-07-14 14:45:28

    Pobieram emeryture w Polsce.Obecnie pracuje we Wloszech legalnie ok.5 lat i chce jeszcze troche popracowac.mam pytanie.Czy bede mogla starac sie za te lata przepracowane o emeryture we Wloszech,gdzies wyczytalam ze w Polsce juz nie moge doliczyc tych lat do wyzszej emerytury.

  • lidia 2012-03-17 23:18:38

    jaka jest wysokość zasiłku pogrzebowego z Holandii jeśli w ZUS rodzic złoży wniosek na druku E 124 PL,czy przedkłada umowę o prace zmarłego- z ostatnim pracodawcą lub urzędem pracy gdzie pobierał zasiłek dla bezrobotnych.

  • lidia 2012-03-17 22:32:58

    do kogo się zwrócić by uzyskać świadczenia po zmarłym zatrudnionym w Holandii-odprawa pośmiertna ,odszkodowanie ,renta rodzinna dla dziecka dla którego pobierał zasiłek rodzinny.Czy może ubiegać się o to matka dziecka/nie jest żoną/ czy rodzice zmarłego.Jest może jakaś instytucja lub prawnicy którzy to poprowadzą w imieniu rodziny.

  • Danuta 2011-11-02 11:42:45

    czy wczesniejsza emerytura moze byc zawieszona z powodu przekroczenia dopuszczalnego limitu 130 % dochodu, gdy mieszka sie w Holandii i tak uzyskalo sie dochod


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika