Warto domagać się od ZUS odsetek za opóźnienie w przyznaniu lub wypłacie emerytury czy renty!

Nie wszystkie osoby, procesujące się nieraz miesiącami przed sądami pracy z ZUS o przyznanie im emerytury lub renty wiedzą, że w razie gdy wyrok sądu wykaże winę ZUS przy odmowie przyznania lub wypłaty świadczenia, mogą już otrzymać od ZUS odsetki za opóźnienie.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego podstawą dochodzenia odsetek

Trybunał Konstytucyjny w dniu 11 września 2007 r. wydał wyrok (sygnatura akt P 11/07) w wyniku rozpoznania pytania prawnego III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Sądu Apelacyjnego w Lublinie dotyczącego roszczeń ubezpieczonych przeciwko organom rentowym o zapłatę odsetek z tytułu opóźnienia w przyznaniu lub wypłacie świadczeń. W rozpoznawanej przez Trybunał sprawie sąd okręgowy - sąd ubezpieczeń społecznych 28 października 2004 r. zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i przyznał Marii J. prawo do renty z tytułu częściowej okresowej niezdolności do pracy. Należna kwota została przekazana do placówki pocztowej 17 marca 2005 r. Wyrok wraz z uzasadnieniem ZUS otrzymał 14 stycznia 2005 r., ale kolegium ZUS skierowało wyrok do wykonania dopiero 9 marca 2005 r. Maria J. wystąpiła do ZUS o zapłatę odsetek z tytułu opóźnienia wypłaty świadczenia, co zostało załatwione odmownie. Rozpatrujący odwołanie sąd okręgowy oddalił roszczenie. Podstawę odmowy stanowił kwestionowany przepis w myśl którego - w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się dzień wpływu do organu rentowego prawomocnego orzeczenia wydanego przez organ odwoławczy. Wyrok ten Maria J. zaskarżyła do sądu apelacyjnego. Zdaniem sądu apelacyjnego kwestionowany przepis niesie za sobą istotne ograniczenia uprawnień ubezpieczonych w zakresie ich roszczeń o zapłatę odsetek i przyczynia się do opóźnienia w nabyciu przez nich prawa do świadczeń. Ponadto przepis ten stanowi niczym nie uzasadnione uprzywilejowanie organów rentowych, które mogą przedłużać postępowania sądowe bez żadnych konsekwencji dla siebie. Umożliwienie organowi rentowemu odkładanie w czasie przyznania świadczenia dokonuje się ze szkodą dla świadczeniobiorcy i z naruszeniem jego konstytucyjnych praw do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych rozumiany w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nieustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy, jest zgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał orzekł, że w sytuacji gdy organ rentowy ponosi odpowiedzialność za powstałe opóźnienia, ubezpieczony ma prawo do odsetek. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego trzeba odróżnić dwie sytuacje faktyczne, które mają wpływ na prawo do odsetek. Pierwsza to nieprawidłowe działania organu rentowego, druga - opóźnienia w działaniu samego ubezpieczonego lub płatnika polegające np. na nieprzedłożeniu (mimo żądania organu rentowego) dokumentów koniecznych do ustalenia prawa. W drugim przypadku nie budzi wątpliwości fakt, że odpowiedzialność ponosiłby płatnik lub ubezpieczony. Konsekwencją takiego postępowania mogłoby być również pozbawienie ubezpieczonego prawa do odsetek, w sytuacji gdy organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za powstałe opóźnienia. Kwestionowany przepis jest zgodny z konstytucją, o ile za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia, tylko w sytuacji, gdy za nieustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy (ZUS). Jeżeli zaś odpowiedzialność taka jest po stronie organu rentowego - ubezpieczony ma prawo do odsetek – stwierdził Trybunał.

Co oznacza w praktyce wyrok Trybunału?

Wejście w  życie omawianego wyroku Trybunału Konstytucyjnego oznacza, że od dnia wejścia w życie omawianego wyroku, czyli jego opublikowania w Dzienniku Ustaw ZUS (co nastąpiło w dniu 24 września br.) – zgodnie z tym, co orzekł Trybunał Konstytucyjny – ZUS ma obowiązek zbadać indywidualnie, z czyjej przyczyny toczyło się postępowanie w sądzie. Jeśli odpowiedzialność ponosi ZUS, wtedy nie może  przyjąć, że ostatnią okolicznością do wydania ostatecznej decyzji był dzień wpływu prawomocnego orzeczenia sądu. Oznacza to, że ZUS będzie musiał wówczas wypłacić odsetki za czas toczącego się postępowania w sądzie.

To orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego jest bardzo ważne dla wszystkich tych osób, które latami procesują się z ZUS o przyznanie lub wypłatę świadczenia. Wszystkie te osoby uzyskały skuteczną oręż w walce o szybkie rozpoznawanie swojej sprawy, toczącej się – na skutek odwołania się od decyzji ZUS – przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Do czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny wskazanego wyżej wyroku ZUS twierdził bowiem, że jest zwolniony z wypłaty odsetek do czasu wydania prawomocnego wyroku sądu. Tylko w 2006 r. 172 tys. spraw osób ubezpieczonych przeciwko ZUS trafiło na wokandę sądów pracy i ubezpieczeń społecznych, co pokazuje, że sprawa będąca przedmiotem wyroku Trybunału Konstytucyjnego jest istotna dla wielu osób.

W jakich sprawach można domagać się wypłaty odsetek?

Odsetki wynoszą obecnie 11,5 proc. w skali roku (odsetki ustawowe). Odsetki będą więc rosły za każdy dzień opóźnienia w przyznaniu lub w wypłacie świadczenia.

Omawiany wyrok Trybunału Konstytucyjnego ma zastosowanie w razie dochodzenia prawa do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej, dodatku pielęgnacyjnego, dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej oraz zasiłku pogrzebowego. W myśl wyroku Trybunału Konstytucyjnego, jeśli proces w powyższych sprawach z ZUS wykaże winę ZUS w zakresie odmowy przyznania lub wypłaty świadczenia, osoba starająca się o przyznanie tego świadczenia ma prawo do odsetek za opóźnienie (za czas toczącego się procesu sądowego) w przyznaniu świadczenia.

Pamiętaj, że: 

  • wejście w życie omawianego wyroku Trybunału Konstytucyjnego oznacza, że osoby procesujące się nieraz latami przed sądem z ZUS o przyznanie np.

    emerytury lub renty będą mogły żądać zapłaty odsetek za czas trwania procesu, który wykazał błąd ZUS, tzn. skończył się korzystnie dla osoby ubiegającej się o świadczenie, np. rentę. Trybunał Konstytucyjny orzekł bowiem, że w sytuacji, gdy ZUS ponosi odpowiedzialność za powstałe opóźnienia w przyznaniu lub w wypłacie świadczenia, ubezpieczony ma prawo do odsetek.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r., Nr 39, poz. 353, ze zmianami);

  • Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2007 r. (sygnatura akt P 11/07, Dz. U. 2007 r., Nr 175, poz. 1235)


Zespół
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • Naumowicz Teres 2019-10-10 08:53:08

    Ja08:51 walka z ZUS o odsetki od emerytury trwa już sześć lat.Czy mogę domagać się odsetek do momentu wydania prawomocnego wyroku w tej sprawie. Teresa Naumowicz

  • pracy dawca 2018-08-24 07:03:39

    Swoją drogą - ciekawe, czy byście byli tacy chętni do naliczania odsetek, kiedy spóźniacie się z opłatami za składki ZUS. Jestem przeciwny haraczowi ale bez przesady...

  • halina 2018-01-02 14:00:13

    Proszę czy ktoś mógłby mi podać wzór pisma o odsetki ustawowe.Miałam w Sadzie sprawę ponieważ KRUS mi zabrał rentę wygrałam mam na stale ale nie wiem jak napisać pismo.Dziękuję

  • sinalco 2017-11-18 19:33:30

    Chce otrzymac pomoc

  • boguslawa18 2017-03-22 08:15:56

    witam byłem na chorobowym od 27.12.2016 -do 20.02.2017 ZUS dopiero 20.03.2017 wysłali mi chorobowe ale bez odsetek czy mogę domagać się z ZUS odsetek za opóźnienie wypłaty zasiłku chorobowego od dnia 27.12.2016 do 20 .03 2017 pisałem ,ale do dziś nie mam odpowiedzi mógłbym prosić o pomoc z góry dziękuje

  • brygida 2012-12-08 13:32:06

    Jak wyliczyć te odsetki, jak np mam przyznaną rentę z tytułu calkowitej niezdolności, i zus musi mi wyrównać świadczenie z całego roku.świadzenie to wiadomo, a ile bedzie odsetek

  • Anna 2012-11-28 18:03:50

    Miałam wypadek w drodze z pracy do domu,podczas wypadku doznałam urazu kręgów szyjnych,przeszłam 2 operacje. Stając na komisję o przyznanie renty oczywiście przyznano mi na rok czasu jednakrze na brak przepracowanych 5 lat w okresie 10 letnim odmówiono mi wypłaty świadczenia.Po miesiącu dostałam wezwanie na 2 komisje lekarską ponieważ dopatrzono się że to miała być komisja o rente wypadkową a nie chorobową.Na komisji uznano że wypadek się przyczynił do mojej nie zdolności do pracy i do mojej choroby okazało się że należy mi się światczenie rentowe od dnia 27.07.2012 czy należą mi się także odsetki?

  • jadzidka 2012-10-20 14:19:34

    Ja też wygrałam sprawe o rentę gdzie zus musi mi wyrównać wstecz za 17 miesięcy a co z odsetkami?Podobne trzeba pisać pismo do zus o przyznanie i naliczenie odsetek.Czy to prawda i jak pisać takie pismo?Pozdrówka

  • aleksa 2012-10-15 00:21:03

    otrzymałam decyzją sądu rentę ZUS ale odsetki nie policzono za te 13 miesięcy ,jak pisze się odwołanie od decyzji i prosi się o odsetki bo tylko o to chodzi pozdrówka

  • grzes 2012-09-24 19:28:27

    chciałem sie dowiedziec czy mam prawo domagac sie odsetek od zusu za opoznienie za wypłate emerytury mam do 25 płatna kazdego miesiace a wiadome iz mi w sobote nie przyjdzie

  • Jan 2012-04-30 10:27:09

    Czy normalny emeryt 63 lata może ubiegać się o wypłatę skapitalizowanych odsetek od składek ZUS.I jakie są zasady naliczania.

  • Tomasz Śliwiński 2012-02-14 12:30:51

    Witam, mój tato (lat 61) spełniający warunki do przejścia na emeryturę (ponad 10 lat pracy w warunkach specjalnych w całym okresie aktywności zawodowej) złożył wniosek o decyzję o przejściu na emeryturę i rozpoczęciu pobierania tej emerytury do ZUS w Maju 2011. Dzis jest luty 2012 i decyzja ciągle nie została wydana. Prosze o poradę w sprawie możliwosci eskalacji, rozpoczęcia spraw roszczeniowych, dróg uzyskania mozliwych rekompensat lub innych form zadość uczynienia za zwłokę która ciągle trwa. Prosze okreslić czy jakiekolwiek czynności przeciw ZUS moga byc podjęte juz teraz (gdy nie ma wciąż wydanej decyzji) czy tez należy czekać do momentu formalnego jej wydania i dopiero wtedy przystapić można do próby wyegzekwowania roszczeń. Jak należy rozumieć termin "jesli wina nie leży po stronie ZUS to ZUS nie jest odpowiedzialny"? Czy gdy do obliczenia należnej kwoty emerytury potrzeba danych z innego kraju UE w którym dana osoba jakis czas pracowała i odprowadzała składki to ta okoliczność jest na kożyść ZUS?


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika