Gromadzenie informacji o dłużniku - protokół stanu faktycznego
Gromadzenie dowodów jest bardzo ważną czynnością zarówno przed wszczęciem określonego postępowania, jak również w jego toku. Natomiast posiadanie mocnych dowodów na potwierdzenie naszych twierdzeń prowadzi do pozytywnego wyniku naszej sprawy. Jednym z instrumentów prawnych pozwalających na uzyskanie wartościowego dowodu - choć niewątpliwe rzadko stosowanym w praktyce - jest protokół stanu faktycznego.
Co to jest protokół stanu faktycznego?
Sporządzanie protokołu stanu faktycznego jest jednym z zadań komornika sądowego, które zostało przewidziane w art. 2 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.U. z 2011 r. nr 231, poz. 1376 ze zm.). Komornik sporządzając wskazany protokół, przedstawia w nim obiektywny opis zastanego stanu faktycznego występującego u konkretnego podmiotu na dzień sporządzenia tego dokumentu. W związku z powyższym dotyczyć on może tylko i wyłącznie określonego opisu zdarzenia, rzeczy, czy faktu. Niedopuszczalne jest zatem umieszczanie w nim informacji zawierających subiektywną ocenę danego zjawiska, np. stwierdzenie, że dane działanie dłużnika jest niezgodne z prawem, ponieważ należy to do kompetencji Sądu.
Kiedy można wystąpić z wnioskiem o sporządzenie protokołu stanu faktycznego?
Przed złożeniem sprawy na drogę sądową, każdy czyjego praw ona dotyczy, może zwrócić się z bezpośrednim wnioskiem do komornika sądowego o sporządzenie protokołu stanu faktycznego. Natomiast w czasie trwania postępowania protokół może być sporządzony na wniosek sądu lub prokuratora.
Jakie zastosowanie może znaleźć protokół stanu faktycznego?
Z uwagi na możliwość ustalania za pomocą protokołu stanu faktycznego określonych faktów, katalog spraw w których może on znaleźć zastosowanie jako środek dowodowy jest bardzo szeroki. Jako przykład można wskazać sprawy np. z zakresu ochrony własności, rękojmi, gwarancji, czy immisji. Należy zauważyć, że protokół stanu faktycznego sporządzony przez komornika sądowego ma walor dokumentu urzędowego w rozumieniu art. 244 kodeksu postępowania cywilnego (dalej jako k.p.c.). A zatem stanowi on dowód tego, co zostało w nim urzędowo zaświadczone. Na gruncie procesu cywilnego istotnym jest, że w świetle art. 252 k.p.c., "strona, która zaprzecza prawdziwości dokumentu urzędowego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenia organu, od którego dokument ten pochodzi, są niezgodne z prawdą, powinna okoliczności te udowodnić". W związku z powyższym fakt posiadania protokołu stanu faktycznego na daną okoliczność, pozwoli nam na przerzucenie ciężaru dowodowego na przeciwnika.
Co powinien zawierać protokół stanu faktycznego?
Protokół stanu faktycznego sporządzony przez komornika powinien spełniać ogólne wymagania określone w art. 809 k.p.c., a zatem powinien zawierać:
1) oznaczenie miejsca i czasu czynności,
2) imiona i nazwiska stron oraz innych osób uczestniczących w czynności,
3) sprawozdanie z przebiegu czynności,
4) wnioski i oświadczenia obecnych,
5) wzmiankę o odczytaniu protokołu,
6) podpisy obecnych lub wzmiankę o przyczynie braku podpisu,
7) podpis komornika.
Protokół powinien także zwierać wzmiankę o osobie wnioskodawcy i celu sporządzenia protokołu. Można dołączyć do niego także załączniki, np. zdjęcia.
Jaki jest koszt sporządzenia protokołu stanu faktycznego?
Zgodnie z § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 marca 2006 r. w sprawie wysokości opłat za czynności komorników niebędące czynnościami egzekucyjnymi(Dz. U. z 2006 r., nr 42, poz. 289), za sporządzenie protokołu stanu faktycznego komornik pobiera opłatę stałą w wysokości 3% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego za każdą rozpoczętą godzinę czynności.
Michał Pichór
Radca prawny
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?