Podatek od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od nabytych usług doradztwa (...)

UZASADNIENIE

W dniu 5 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od nabytych usług doradztwa transakcyjnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka (dalej zwana ?Wnioskodawca?) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych, m.in. usług faktoringu. Jednocześnie Spółka posiada aktywa finansowe w postaci akcji i udziałów w innych spółkach.

Ze względu na konieczność poniesienia nakładów inwestycyjnych, pogarszającą się sytuację finansową spółki zależnej (100% akcji) a jednocześnie nie mając własnych możliwości finansowych, Wnioskodawca podjął działania zmierzające do jej sprzedaży czy też pozyskania inwestora branżowego. Czynności usług doradztwa transakcyjnego powierzył niezależnej spółce doradczej wskazując jako przedmiot umowy: poszukiwanie potencjalnych inwestorów, przygotowanie i dystrybucję memorandum informacyjnego, prowadzenie negocjacji, opracowanie optymalnej struktury transakcji i zamknięcie transakcji. Czynności doradztwa transakcyjnego miały doprowadzić do sprzedaży części lub całości akcji spółki.

Proces pozyskania inwestora trwał 2 lata. Ostatecznie został utworzony nowy podmiot ? spółka z o.o., do której Wnioskodawca wniósł aportem zorganizowaną część przedsiębiorstwa wydzieloną ze spółki a inwestor branżowy objął udziały za wkład pieniężny. Wniesiony wkład pieniężny przeznaczony jest na finansowanie inwestycji, które mają spowodować rozwój spółki, obniżyć koszty produkcji i tym samym pozwolą spółce być konkurencyjną na rynku.

Pozyskując inwestora branżowego Wnioskodawca poprzez utworzoną na bazie majątku dotychczasowej spółki nową Spółkę ? uzyskał możliwość kontynuacji działalności w branży, zatrzymał proces upadłości jej i tym samym nie poniósł kosztów likwidacji spółki. Koszty usług doradczych poniesione zostały więc przez Wnioskodawcę w celu ochrony majątku (aktywów finansowych) oraz zachowania i zabezpieczenia źródeł przychodów. Stanowią więc koszty pośrednio związane z przychodami z posiadanych aktywów finansowych.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę na fakt, że Wnioskodawca nie posiada umowy na zarządzanie spółką.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od nabytych usług doradztwa transakcyjnego?

Zdaniem Wnioskodawcy, przysługuje mu prawo do odliczenia podatku VAT od nabytych usług doradztwa transakcyjnego. Wnioskodawca jest bowiem zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, wykonującym czynności opodatkowane w szczególności usługi faktoringu, jak i inne związane z obsługą spółek w grupie w zakresie analizy finansowej, księgowości, obsługi biurowej. Wnioskodawca uzyskuje również przychody z tytułu dywidend jak również ze sprzedaży posiadanych akcji i udziałów.

Koszty usług doradczych stanowią koszty ogólne działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Natomiast przez świadczenie usług, w świetle art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Stosownie do przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych, m.in. usług faktoringu. Ze względu na konieczność poniesienia nakładów inwestycyjnych, pogarszającą się sytuację finansową spółki zależnej (100% akcji) a jednocześnie nie mając własnych możliwości finansowych, Wnioskodawca podjął działania zmierzające do jej sprzedaży czy też pozyskania inwestora branżowego. Czynności usług doradztwa transakcyjnego powierzył niezależnej spółce doradczej wskazując jako przedmiot umowy: poszukiwanie potencjalnych inwestorów, przygotowanie i dystrybucję memorandum informacyjnego, prowadzenie negocjacji, opracowanie optymalnej struktury transakcji i zamknięcie transakcji. Czynności doradztwa transakcyjnego miały doprowadzić do sprzedaży części lub całości akcji spółki. Proces pozyskania inwestora trwał 2 lata. Ostatecznie został utworzony nowy podmiot ? spółka z o.o., do której Wnioskodawca wniósł aportem zorganizowaną część przedsiębiorstwa wydzieloną ze spółki a inwestor branżowy objął udziały za wkład pieniężny. Wniesiony wkład pieniężny przeznaczony jest na finansowanie inwestycji, które mają spowodować rozwój spółki, obniżyć koszty produkcji i tym samym pozwolą spółce być konkurencyjną na rynku.

Pozyskując inwestora branżowego Wnioskodawca poprzez utworzoną na bazie majątku dotychczasowej spółki nową Spółkę ? uzyskał możliwość kontynuacji działalności w branży, zatrzymał proces upadłości jej i tym samym nie poniósł kosztów likwidacji spółki. Koszty usług doradczych poniesione zostały przez Wnioskodawcę w celu ochrony majątku (aktywów finansowych) oraz zachowania i zabezpieczenia źródeł przychodów.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT od nabytych usług doradztwa transakcyjnego.

Z wyżej cytowanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zasadą jest także to, że podatnik jest zobowiązany w pierwszej kolejności dołożyć należytych starań, aby odpowiednio przyporządkować podatek naliczony do poszczególnych czynności, aby prawa do odliczenia nie nadużyć. Nie można również rozszerzająco przyjmować braku możliwości dokonania takiego przyporządkowania.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest zatem związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa ? mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

Zaznaczyć należy, że określenie pośredniego związku nabywanych towarów i usług z konkretną działalnością przedsiębiorcy (czynnościami opodatkowanymi bądź nieopodatkowanymi) może mieć miejsce dopiero w sytuacji, gdy niemożliwym jest wykazanie ich bezpośredniego związku z daną działalnością.

Jak już wskazano powyżej, obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju czynności, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku do czynności podlegających opodatkowaniu i czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Wnioskodawca poniósł wydatki związane z nabyciem usług doradztwa transakcyjnego. Poniesienie ww. wydatków poskutkowało tym, że został utworzony nowy podmiot ? spółka z o.o., do której Wnioskodawca wniósł aportem zorganizowaną część przedsiębiorstwa wydzieloną ze Spółki.

W tym miejscu należy wskazać, że stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem wydatki poniesione przez Wnioskodawcę posłużyły w pierwszej kolejności (bezpośrednio) do wykonywania czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług ? ich następstwem nie będzie powstanie zobowiązania podatkowego (podatku należnego).

Podsumowując, wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na nabycie usług doradztwa transakcyjnego związane są w sposób bezpośredni z czynnością niepodlegającą opodatkowaniu VAT jaką jest aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W konsekwencji, prawo do odliczenia podatku naliczonego od przedmiotowych wydatków nie będzie przysługiwało Wnioskodawcy w ogóle, ponieważ nie zostały one wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od nabytych usług doradztwa transakcyjnego.

W ocenie tut. Organu pośredni wpływ wydatków (związanych z nabyciem usług doradztwa transakcyjnego) na czynności opodatkowane w wymiarze jaki przedstawił Wnioskodawca, nie zmienia braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu tych wydatków.

W przedmiotowej sprawie nie ma bowiem znaczenia pośredni wpływy wydatków na czynności opodatkowane, skoro możliwe jest bezpośrednie przyporządkowanie ich do konkretnej czynności wykonywanej przez Wnioskodawcę (niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług).

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k?14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.