Uznanie świadczonych usług zarządzania za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji (...)

Uznanie świadczonych usług zarządzania za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji uznania Wnioskodawcy za podatnika tego podatku.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 lipca 2017 r. (data wpływu 21 lipca 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 września 2017 r. (data wpływu 2 października 2017 r.) oraz pismem z dnia 18 października 2017 r. (data wpływu 19 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania świadczonych usług zarządzania za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji uznania Wnioskodawcy za podatnika tego podatku ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 lipca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania świadczonych usług zarządzania za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji uznania Wnioskodawcy za podatnika tego podatku. Wniosek uzupełniono pismami z dnia 28 września 2017 r. oraz 18 października 2017 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Wnioskodawca nie prowadzi osobiście działalności gospodarczej oraz nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Jednocześnie jest on członkiem zarządu w Spółce mającej siedzibę w Polsce. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi działalność w zakresie remontów budowlanych. Spółka wraz z innymi spółkami, tworzy grupę kapitałową (dalej ?Grupa Kapitałowa?).

Jedynym udziałowcem Spółki jest SA, w związku z czym, Spółka podlega przepisom ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi Spółkami, które obligują do określenia zasad kształtowania wynagrodzeń członków organu zarządzającego w odpowiednich uchwałach. Równocześnie, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń, projekty uchwał w sprawie wynagrodzeń przewidują, że z członkiem organu zarządzającego Spółka zawiera Umowę o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji, z obowiązkiem świadczenia osobistego takiego członka, bez względu na to, czy działa on w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej.

W konsekwencji, w celu realizacji obowiązków wynikających z wyżej wymienionych przepisów prawa, jedyny udziałowiec Spółki podjął działania zmierzające do zmiany formy zatrudnienia członków zarządu Spółki na cywilnoprawne Umowy o świadczenie usług zarządzania wykonywane przez osoby fizyczne.

W ramach przedmiotowych działań, Zgromadzenie Wspólników Spółki przyjęło wzór Umowy o świadczenie usług zarządzania (dalej: ?Umowa?), co jest zgodne z zaleceniami Ministra Energii, kierowanego do spółek mu podlegających.

W dniu 8 czerwca 2017 r. Wnioskodawca podpisał Umowę o świadczenie usług, o zarządzanie, która została przyjęta przez Zgromadzenie Wspólników Spółki i obowiązuje od dnia 9 czerwca 2017 r. Zakres obowiązków Wnioskodawcy określają postanowienia Umowy, powszechnie obowiązujące przepisy prawa i innych aktów wewnętrznych Spółki.

Zgodnie z treścią Umowy jej przedmiotem jest zobowiązanie się Wnioskodawcy do świadczenia usług zarządzania na zasadach w niej zawartych w ramach i w okresie pełnienia swojej funkcji. Wnioskodawca wykonuje usługi osobiście i nie jest uprawniony do powierzenia ich wykonywania osobie trzeciej. Przy wykonywaniu Umowy, Wnioskodawca zobowiązany jest do wykorzystywania swoich umiejętności, wiedzy oraz doświadczenia dla spraw i interesów Spółki, a także do takiego prowadzenia własnych i realizacji innych niż określone w Umowie zobowiązań, by nie kolidowały z należytym i starannym wykonywaniem Umowy. Ponadto Wnioskodawca zobowiązuje się do świadczenia usług określonych w Umowie:

  • z najwyższą starannością, sumiennością i profesjonalizmem w powszechnie przyjętych standardach zarządzania, z zachowaniem lojalności wobec Spółki, przy przyjęciu zasady podejmowania ryzyka uzasadnionego gospodarczo i z uwzględnieniem ryzyka uzasadnionego z punktu widzenia podejmowanych przez Spółkę zadań,
  • w sposób zgodny z interesem Spółki i prowadzący do jej rozwoju, w szczególności poprzez osiągnięcie celów postawionych Spółce, w tym planowanych wyników gospodarczych i zamierzonej pozycji na rynku, wzrostu wartości jej aktywów, a także kreowanie pozytywnego wewnętrznego i zewnętrznego wizerunku Spółki.

Przy wykonywaniu Umowy Wnioskodawca jest zobowiązany do współdziałania z innymi członkami Zarządu i organami Spółki. Świadczenie usług przez Wnioskodawcę polega w szczególności na:

  • prowadzeniu spraw Spółki i uczestnictwie w pracach Zarządu Spółki z uwzględnieniem zakresu praw i obowiązków wynikających z pełnionej funkcji,
  • reprezentowaniu Spółki wobec podmiotów trzecich zgodnie z obowiązującymi zasadami reprezentacji Spółki,
  • samodzielnym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności Spółki, przypisanymi do pełnionej funkcji, z uwzględnieniem uprawnień pozostałych organów Spółki,
  • realizacji określonych przez Radę Nadzorczą celów zarządczych.

Umowa zawiera postanowienia odnoszące się do warunków w zakresie czasu i miejsca świadczenia usług. Zgodnie z treścią Umowy:

  • Wnioskodawca jest zobowiązany wykonywać usługi w czasie oraz w sposób zapewniający należytą realizację Umowy oraz prawidłowe i nieprzerwane funkcjonowanie Spółki;
  • Wnioskodawca jest zobowiązany do wykonywania swoich obowiązków w siedzibie lub biurach Spółki lub w innych miejscach wybranych przez Wnioskodawcę, w tym w szczególności wynikających ze sposobu realizacji jego zobowiązań lub potrzeb Spółki, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i poza jej granicami, przy czym świadczenie usług poza siedzibą lub biurami Spółki nie może zakłócać jej płynnego funkcjonowania, a Wnioskodawca powinien zapewnić możliwość komunikacji za pośrednictwem telefonu komórkowego lub poczty elektronicznej lub wideokonferencji,
  • świadczenie usług przez Wnioskodawcę poza siedzibą Spółki w wymiarze przekraczającym 4 dni (nieprzerwanie) wymagało będzie uzyskania odpowiednich akceptacji i dokonania stosownych ustaleń z członkami organów Spółki szczegółowo określonych w Umowie.

Spółka zobowiązana jest do udostępnienia Wnioskodawcy do korzystania w zakresie niezbędnym do wykonywania usług, urządzeń technicznych oraz innych zasobów stanowiących mienie Spółki, w szczególności:

  • pomieszczeń biurowych wraz z wyposażeniem, w tym przenośnym komputerem osobistym z bezprzewodowym dostępem do sieci Internet i innym niezbędnym wyposażeniem,
  • środków łączności, w tym telefonu komórkowego,
  • samochodu.

W przypadku świadczenia usług poza siedzibą lub biurami Spółki, ze względów bezpieczeństwa, Wnioskodawca zobowiązał się do korzystania z przedmiotów i urządzeń udostępnionych przez Spółkę.

Wnioskodawca jest zobowiązany do uczestnictwa w konferencjach, seminariach lub spotkaniach o charakterze biznesowym związanych z przedmiotem działalności Spółki i, o ile jest to konieczne dla realizacji zobowiązań wynikających z Umowy, odbywania podróży w kraju i za granicą.

Ponadto Spółka jest zobowiązana do współdziałania z Wnioskodawcą w celu prawidłowej realizacji Umowy, w szczególności do:

  • udostępniania Wnioskodawcy wszelkich dokumentów niezbędnych do wykonywania Umowy,
  • zapewnienia współdziałania z organami i członkami organów Spółki,
  • terminowej wypłaty wynagrodzenia,
  • ponoszenia kosztów związanych ze świadczeniem usług przez Wnioskodawcę poza siedzibą Spółki,
  • ponoszenia kosztów związanych z uczestnictwem w konferencjach, seminariach lub spotkaniach o charakterze biznesowym związanych z przedmiotem działalności Spółki oraz, o ile są konieczne dla realizacji zobowiązań wynikających z Umowy, odbywanych podróżach w kraju i za granicą,
  • zwrotu udokumentowanych kosztów poniesionych przez Wnioskodawcę w celu należytego świadczenia usług.

W odniesieniu do odpowiedzialności Wnioskodawcy z tytułu świadczonych usług, zgodnie z postanowieniami Umowy, Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność wobec Spółki za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem zawinionego niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Wnioskodawcy wynikających z Umowy lub przepisów prawa. Przy czym odpowiedzialność, o której mowa powyżej, jest niezależna od odpowiedzialności Wnioskodawcy, którą ponosi z tytułu pełnienia swojej funkcji określonej przepisami prawa, w szczególności ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeksu spółek handlowych. Umowa przewiduje, że Wnioskodawca może zostać objęty ubezpieczeniem od odpowiedzialności z tytułu pełnionej funkcji, analogicznie do ubezpieczenia zapewnianego przez Spółkę kadrze kierowniczej z tytułu pełnienia funkcji kierowniczych w Spółce i na zasadach przewidzianych lub określanych w odpowiednich regulacjach wewnętrznych Spółki lub uchwałach organów Spółki − pod warunkiem ustalenia przez Radę Nadzorczą w drodze uchwały zasad przyznawania lub korzystania przez Wnioskodawcę z takiego świadczenia.

Wnioskodawcy z tytułu świadczenia usług oraz innych zobowiązań wynikających z Umowy, w tym z tytułu przeniesienia praw autorskich, przysługuje wynagrodzenia całkowite, składające się z:

  • części stałej, stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe,
  • części zmiennej, będącej wynagrodzeniem uzupełniającym za rok obrotowy Spółki, która uzależniona będzie od realizacji określonych prze Radę Nadzorczą celów zarządczych.

Umowa została zawarta na czas pełnienia przez Wnioskodawcę swojej funkcji. W przypadku wygaśnięcia mandatu, w szczególności na skutek śmierci, upływu kadencji lub złożenia rezygnacji. Umowa rozwiąże się z ostatnim dniem pełnienia funkcji, bez okresu wypowiedzenia i konieczności dokonywania dodatkowych czynności. W razie rozwiązania Umowy albo wypowiedzenia Umowy przez Spółkę (z przyczyn innych niż naruszenie podstawowych obowiązków wynikających z Umowy), Wnioskodawcy przysługiwać będzie odprawa w wysokości 3-krotności części stałej wynagrodzenia, pod warunkiem pełnienia przez Wnioskodawcę funkcji przez co najmniej 12 miesięcy.

Na mocy Umowy, Wnioskodawca przeniesie na Spółkę w całości autorskie prawa majątkowe, jeżeli w wyniku wykonywania Umowy, Wnioskodawca stworzy utwór w rozumieniu prawa autorskiego, na wskazanych szczegółowo w Umowie polach eksploatacji.

W czasie trwania Urnowy, Wnioskodawcę obowiązywać będzie umowny zakaz konkurencji wobec Spółki lub podmiotów należących do Grupy Kapitałowej. Wnioskodawca zobowiązał się także do zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa i informacji poufnych, jakie uzyska w związku lub przy okazji wykonywania obowiązków na podstawie Umowy.

Za złamanie zakazów konkurencji, o których mowa powyżej lub naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa na Wnioskodawcę nałożone zostaną kary umowne w wysokości szczegółowo określonej w Umowie.

W ramach wykonywania Umowy, Wnioskodawca będzie wyrażał oświadczenia woli w imieniu i na rzecz Spółki. Co istotne, ryzyko gospodarcze oraz ekonomiczne za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę ponosić będzie Spółka. Spółka co do zasady jest stroną Umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków organów Spółki oraz członków organów spółek z Grupy Kapitałowej. W powyższej Umowie ochroną ubezpieczeniową objęte są roszczenia, które zostaną zgłoszone w okresie ubezpieczenia przeciw osobom ubezpieczonym. Ochrona ubezpieczeniowa udzielana jest dla wszystkich, byłych, obecnych i przyszłych członków organów Spółki oraz członków organów spółek z Grupy Kapitałowej i obejmuje między innymi ich całą działalność operacyjną, w tym oświadczenia ustne i pisemne bezpośrednio związane z danym stanowiskiem.

Spółka będzie również płatnikiem składek ZUS.

Spółka będzie wykorzystywała nabywane usługi zarządzania do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ponadto, w piśmie z dnia 28 września 2017 r. Wnioskodawca udzielił następujących odpowiedzi na pytania zawarte w wezwaniu z dnia 6 września 2017 r.:

  1. Czy wynagrodzenie uzyskiwane przez Wnioskodawcę z tytułu świadczenia usług zarządzania, na podstawie Umowy o świadczenie usług zarządzania, stanowi przychody, o których mowa w przepisach art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.)?
    Wynagrodzenie, które Wnioskodawca będzie otrzymywać od Spółki za wykonywanie czynności, na podstawie zawartej Umowy, nie będzie stanowić przychodów, o których mowa w przepisach art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  2. Czy wynagrodzenie uzyskiwane przez Zainteresowanego z tytułu świadczenia usług zarządzania, na podstawie Umowy o świadczenie usług zarządzania, stanowi/będzie stanowić przychody, o których mowa w przepisach art. 13 pkt 2-9 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
    Wynagrodzenie, które Wnioskodawca będzie otrzymywać od Spółki za wykonywanie czynności na podstawie Umowy, będzie stanowić przychody z art. 13 pkt 9 Ustawy PIT, w myśl którego, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej.
  3. Czy z warunków wykonywania Umowy wynika, że Wnioskodawca dysponuje niezależnością i samodzielnością w działaniu pozwalającą na uznanie, że działa jako profesjonalny podmiot prowadzący działalność gospodarczą? Jeśli tak, to proszę szczegółowo opisać w czym przejawia się przejawiać się samodzielność i niezależność w działaniu Wnioskodawcy?
    W szczególności proszę wskazać czy Rada Nadzorcza lub inne organy Spółki mogą wydawać Wnioskodawcy wiążące polecenia dotyczące realizacji przedmiotu Umowy oraz czy Wnioskodawca każdorazowo samodzielnie ustala przedmiot, miejsce i harmonogram wykonywania czynności związanych z realizacją Umowy? Jeżeli nie, to w jaki sposób umowa to określa?
    Z warunków wykonywania Umowy nie wynika, że Wnioskodawca będzie dysponować niezależnością i samodzielnością w działaniu, pozwalającą na uznanie, że Wnioskodawca działa jako profesjonalny podmiot prowadzący działalność gospodarczą.
    Bez względu na powyższe postanowienia Umowy dopuszczają niezależność Wnioskodawcy, która przejawiać się będzie m.in. w samodzielnym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności Spółki, przypisanymi do funkcji, z uwzględnieniem uprawnień pozostałych organów Spółki.
    Niemniej jednak, niezależność Wnioskodawcy zostanie w znacznym stopniu ograniczona. Zgodnie z Umową, Wnioskodawca wykonując Umowę jest zobowiązany współdziałać z pozostałymi członkami zarządu i organami Spółki na zasadach określonych w powszechnie obowiązujących przepisach prawa, w tym w szczególności przepisach Kodeksu spółek handlowych, jak również zobowiązany jest wykonywać Umowę zgodnie z:
    • postanowieniami Umowy Spółki,
    • prawnie wiążącymi uchwałami organów Spółki,
    • a także innymi aktami prawa i dokumentami wewnętrznymi Spółki, w szczególności regulaminem Zarządu Spółki.
    Wnioskodawca, na mocy Umowy, obowiązany jest również przestrzegać zakazu konkurencji, (tzn. nie może na przykład w trakcie świadczenia usług w ramach Umowy, świadczyć takich usług dla innych podmiotów o podobnym zakresie działalności co Spółka oraz nie może świadczyć usług dla innych podmiotów o charakterze zbliżonym do działalności wszystkich pozostałych spółek grupy kapitałowej, jak też nie może prowadzić własnej działalności o charakterze zbliżonym do zakresu działalności Spółki, jak i wszystkich spółek wchodzących w skład grupy kapitałowej), tajemnicy przedsiębiorstwa Spółki oraz nieudostępniania informacji poufnych.
    Co więcej, zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych z dnia 15 września 2000 r. − które mają zastosowanie do Wnioskodawcy, jako że jest on członkiem Zarządu Spółki − działa on pod nadzorem Zgromadzenia Wspólników oraz Rady Nadzorczej Spółki, co ze swej istoty wyklucza jego niezależność i samodzielność w działaniu. W tym zakresie, przykładowo, Wnioskodawca wraz z pozostałymi członkami Zarządu obowiązany jest składać Radzie Nadzorczej sprawozdanie zarządu z działalności Spółki, zatwierdzane następnie przez zwyczajne Zgromadzenie Wspólników, na którym to udzielane jest Wnioskodawcy absolutorium z wykonania przez niego obowiązków w Zarządzie. Natomiast zgodnie z Umową, Wnioskodawca jest również obowiązany doprowadzić do złożenia przez Zarząd Radzie Nadzorczej sprawozdania z wykonania Celów Zarządczych.
    Ponadto, Rada Nadzorcza wyraziła zgodę na zawarcie z członkami Zarządu umów o świadczenie usług zarządzania tylko na czas pełnienia funkcji w Zarządzie Spółki.
    W odniesieniu do pytania w zakresie ustalania przez Wnioskodawcę przedmiotu czynności związanych z realizacją Umowy, aktualne są już wyżej wskazane postanowienia Umowy dotyczące obowiązku współdziałania przy wykonywaniu Umowy z pozostałymi członkami Zarządu i organami Spółki na zasadach określonych w powszechnie obowiązujących przepisach prawa, w tym w szczególności przepisach KSH, postanowieniami Umowy Spółki, prawnie wiążącymi uchwałami organów Spółki, a także innymi aktami prawa i dokumentami wewnętrznymi Spółki, w szczególności regulaminem Zarządu Spółki. Ponadto, Wnioskodawca będzie realizował Cele Zarządcze, które ustalane będą szczegółowo przez Radę Nadzorczą w drodze uchwały (a nie samodzielnie przez Wnioskodawcę).
    W odniesieniu do miejsca wykonywania czynności związanych z realizacją Umowy, już we Wniosku wskazano, że miejscem wykonywania Umowy przez Wnioskodawcę jest siedziba Spółki lub jej biura oraz inne miejsca wybrane przez Wnioskodawcę, w tym w szczególności wynikające ze sposobu realizacji jego zobowiązań lub potrzeb Spółki, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i poza jej granicami, przy czym świadczenie usług poza siedzibą lub biurami Spółki nie może zakłócać jej płynnego funkcjonowania, a Wnioskodawca powinien zapewnić możliwość komunikacji za pośrednictwem telefonu komórkowego lub poczty elektronicznej lub wideokonferencji. Jednakże w przypadku świadczenia Usług poza siedzibą Spółki w wymiarze przekraczającym 4 dni (nieprzerwanie) wymagało będzie wcześniejszego poinformowania Przewodniczącego Rady Nadzorczej (lub innego upoważnionego członka Rady Nadzorczej, w przypadku niemożności poinformowania Przewodniczącego) z uwzględnieniem konieczności zapewnienia nieprzerwanego funkcjonowania i realizacji zadań Spółki. Tym samym, brak jest pełnej samodzielności w decydowaniu o miejscu wykonywania czynności w ramach Umowy.
    Zgodnie z Umową, Wnioskodawca zobowiązany jest wykonywać usługi w czasie oraz w sposób zapewniający należytą realizację Umowy oraz prawidłowe i nieprzerwane funkcjonowanie Spółki. Co za tym idzie, Wnioskodawca nie może dowolnie w każdym czasie podejmować decyzji o niewykonywaniu w danym okresie usług zarządzania. Takie działanie nie tylko bowiem stałoby w sprzeczności z obowiązkami nałożonymi na Wnioskodawcę w Umowie − skutkując nienależytym wykonaniem Umowy − ale również mogłoby narazić Spółkę na szkodę.
    Istotnym jest, że o każdym przypadku niemożności nieprzerwanego świadczenia Usług, o ile będzie to możliwe ze względu na taką przyczynę, Wnioskodawca jest obowiązany poinformować na piśmie, w miarę możliwości z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem.

    Przewodniczącego Rady Nadzorczej (lub Wiceprzewodniczącego Rad Nadzorczej, w przypadku niemożności poinformowania z przyczyn obiektywnych Przewodniczącego Rady Nadzorczej), jak również Prezesa Zarządu/innego upoważnionego członka Zarządu, za pośrednictwem poczty elektronicznej.
    W przedmiocie ustalania harmonogramu, Wnioskodawca nie będzie każdorazowo samodzielnie ustalał harmonogramu i czasu realizacji przedmiotu Umowy o świadczeniu usług zarządzania.
    W zakresie realizacji Celów Zarządczych, zgodnie z Umową, Rada Nadzorcza − która wyznacza je w drodze uchwały − wskazuje jednocześnie terminy ich wykonania oraz kryterium realizacji. Wnioskodawca jest zatem związany terminami realizacji Celów Zarządczych określonych przez Radę Nadzorczą w drodze uchwały.
    Natomiast w odniesieniu do pytania, czy Zgromadzenie Wspólników lub inne organy Spółki będą mogły wydawać Wnioskodawcy wiążące polecenia dotyczące realizacji przedmiotu Umowy, należy wskazać, że Zgromadzenie Wspólników władne jest wydawać członkowi Zarządu wiążące polecenia w przypadkach wskazanych w Umowie Spółki, Umowie, KSH oraz innych przepisach bezwzględnie obowiązujących.
    Należy zauważyć, że zgodnie z art. 207 KSH ?Wobec spółki członkowie zarządu podlegają ograniczeniom ustanowionym w niniejszym dziale, w Umowie spółki oraz, jeżeli Umowa Spółki nie stanowi inaczej, w uchwałach wspólników?. I chociaż Zgromadzenie Wspólników i Rada Nadzorcza nie mogą bezpośrednio wydawać zarządowi poleceń w zakresie prowadzenia bieżących spraw Spółki, to mając na uwadze powyższy zapis KSH oraz zapisy Umowy Spółki, Zgromadzenie Wspólników oraz Rada Nadzorcza posiadają mechanizmy wpływu na postępowanie członków zarządu, z odwołaniem członków zarządu lub zawieszeniem ich w czynnościach włącznie.
    Przykładowo, zgodnie z Umową Spółki, Zarząd Spółki musi uzyskać zgodę Rady Nadzorczej przed dokonaniem określonych w Umowie Spółki czynności. Umowa Spółki przewiduje takie przypadki − do kompetencji Rady Nadzorczej Spółki należy bowiem udzielanie Zarządowi zgody przykładowo na:

    • zajmowanie stanowisk w organach innych spółek,
    • rozporządzenie prawem lub zaciąganie zobowiązania do świadczenia (w tym dotyczących nieruchomości) przewyższającego określoną w Umowie Spółki wartość,
    • zawarcie przez Spółkę Umowy przewyższającej wartość określoną w Umowie Spółki, której zamiarem jest darowizna lub zwolnienie z długu oraz innej umowy niezwiązanej z przedmiotem działalności gospodarczej Spółki określonym w Umowie Spółki.
    Z kolei artykuł 228 pkt 2-6 KSH wskazuje czynności, które muszą być poprzedzone uchwałą Zgromadzenia Wspólników. Mimo, że zarówno uchwała Rady Nadzorczej, jak i Zgromadzenia Wspólników, nie ma w tych przypadkach charakteru wiążącego polecenia wydanego Zarządowi, to jednak brak uzyskania przedmiotowej zgody i dokonanie takiej czynności naraża członka Zarządu na odpowiedzialność względem Spółki. Wynika to z celu art. 207 KSH, jakim jest zapewnienie prawidłowego rozdziału kompetencji i właściwego ukształtowania autonomii organów spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, jednakże przy uwzględnieniu faktu, że członkowie Zarządu ponoszą pełną odpowiedzialność za prowadzenie spraw Spółki.
  4. Czy w związku z zawartą Umową kontraktu menadżerskiego zostały określone ograniczenia samodzielności i niezależności w działaniu Zainteresowanemu? Jeżeli tak, to jakie i na jakiej podstawie?
    Zgodnie z Umową, Wnioskodawca wykonując Umowę jest zobowiązany współdziałać z pozostałymi członkami Zarządu i organami Spółki na zasadach określonych w powszechnie obowiązujących przepisach prawa, w tym w szczególności przepisach KSH, jak również zobowiązany jest wykonywać Umowę zgodnie z:
    • postanowieniami Umowy Spółki,
    • prawnie wiążącymi uchwałami organów Spółki,
    a także innymi aktami prawa i dokumentami wewnętrznymi Spółki, w szczególności regulaminem Zarządu Spółki. Co więcej, zgodnie z KSH, który ma zastosowanie do Wnioskodawcy, jako że jest on członkiem Zarządu Spółki − działa on pod nadzorem Zgromadzenia Wspólników oraz Rady Nadzorczej Spółki, co ze swej istoty wyklucza jego niezależność i samodzielność w działaniu. W tym zakresie, przykładowo, Wnioskodawca wraz z pozostałymi członkami Zarządu obowiązany jest składać Radzie Nadzorczej sprawozdanie Zarządu z działalności Spółki, zatwierdzane następnie przez zwyczajne Zgromadzenie Wspólników, na którym to udzielane jest Wnioskodawcy absolutorium z wykonania przez niego obowiązków w Zarządzie. Natomiast zgodnie z Umową, Wnioskodawca jest również obowiązany doprowadzić do złożenia przez Zarząd Radzie Nadzorczej sprawozdania z wykonania Celów Zarządczych.
    Kolejne ograniczenia samodzielności i niezależności Wnioskodawcy wynikające z Umowy dotyczą miejsca wykonywania czynności w ramach Umowy (co zostało opisane w punkcie 3) oraz warunków zastosowania przerwy w wykonywaniu usług zarządzania (co zostało szczegółowo opisane w punkcie 3).
  5. Czy Zainteresowany świadcząc usługi w ramach Umowy wyraża oświadczenie woli, w imieniu i na rzecz Spółki?
    Zgodnie z Umową Spółki, Wnioskodawca w celu złożenia oświadczenia w imieniu Spółki jest zobowiązany współdziałać z drugim członkiem Zarządu lub prokurentem.
  6. Kto ponosi ryzyko gospodarcze, ekonomiczne za czynności wykonywane przez Zainteresowanego z tytułu zawartej Umowy?
    Ryzyko gospodarcze i ekonomiczne za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę z tytułu zawartej Umowy ponosi Spółka. Jednakże zgodnie z Umową, Wnioskodawca będzie ponosił odpowiedzialność wobec Spółki oraz osób trzecich, za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem zawinionego niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Wnioskodawcy wynikających z Umowy lub przepisów prawa. W zapisach Umowy nie została zawarta klauzula rozszerzająca w jakikolwiek sposób odpowiedzialność Wnioskodawcy wobec osób trzecich w związku z wykonywaniem przedmiotu Umowy. Zgodnie z Umową Wnioskodawca zobowiązał się do świadczenia usług przy przyjęciu zasady podejmowania ryzyka uzasadnionego gospodarczo i z uwzględnieniem ryzyka uzasadnionego z punktu widzenia realizowanych przez Spółkę zadań.
    Zgodnie z zapisami Umowy, Wnioskodawca może zostać objęty ubezpieczeniem od odpowiedzialności z tytułu pełnionej funkcji, analogicznie do ubezpieczenia zapewnianego przez Spółkę kadrze kierowniczej z tytułu pełnienia funkcji kierowniczych w Spółce i na zasadach przewidzianych lub określanych w odpowiednich regulacjach wewnętrznych Spółki lub uchwałach organów Spółki − pod warunkiem ustalenia przez Radę Nadzorczą w drodze uchwały zasad przyznawania lub korzystania przez Wnioskodawcę z takiego świadczenia.
    Niemniej wszystkie osoby kierownictwa są obecnie objęte polisami z tytułu odpowiedzialności cywilnej organów Spółki.
  7. Czy w Umowie są zawarte postanowienia, w ramach których zleceniodawca (Spółka) wziąłby na siebie jakąkolwiek odpowiedzialność wobec osób trzecich za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz zleceniodawcy (Spółki) lub czy w ogóle, w związku z zawartą Umową doszło pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką do takich uzgodnień?
    Zgodnie z zapisami Umowy, Wnioskodawca będzie ponosił odpowiedzialność wobec Spółki oraz osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem zawinionego niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Wnioskodawcy wynikających z Umowy lub przepisów prawa. Odpowiedzialność ta jest niezależna od odpowiedzialności Zarządzającego, którą ponosi on z tytułu pełnienia Funkcji, określonej przepisami prawa, w szczególności Kodeksu spółek handlowych. W zapisach Umowy nie została zawarta klauzula rozszerzająca w jakikolwiek sposób odpowiedzialność Wnioskodawcy wobec osób trzecich w związku z wykonywaniem przedmiotu Umowy.
    W Umowie nie zostały zawarte szczególne postanowienia, w ramach których zleceniodawca (Spółka) przejęłaby na siebie odpowiedzialność wobec osób trzecich za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, w związku z pełnioną przez niego funkcją członka Zarządu, ani nie doszło do takich uzgodnień. Powyższe wynika z faktu, że w zakresie pełnionej funkcji członka Zarządu, wyłączenie jego odpowiedzialności (również wobec osób trzecich), która została szczegółowo opisana w przepisach prawa, w tym KSH, byłoby prawnie nieskuteczne.
    Jednak zgodnie z zapisami Umowy, Wnioskodawca może zostać objęty ubezpieczeniem od odpowiedzialności z tytułu pełnionej funkcji, analogicznie do ubezpieczenia zapewnianego przez Spółkę kadrze kierowniczej z tytułu pełnienia funkcji kierowniczych w Spółce i na zasadach przewidzianych lub określanych w odpowiednich regulacjach wewnętrznych Spółki lub uchwałach organów Spółki − pod warunkiem ustalenia przez Radę Nadzorczą w drodze uchwały zasad przyznawania lub korzystania przez Wnioskodawcę z takiego świadczenia.
    Niemniej wszystkie osoby kierownictwa są obecnie objęte polisami z tytułu odpowiedzialności cywilnej organów Spółki.
  8. Czy Wnioskodawca występuje w związku z wykonywaniem czynności uregulowanych ww. Umową jako reprezentant zleceniodawcy (Spółki) w stosunkach do innych podmiotów?
    W Umowie określono, że Wnioskodawca reprezentuje Spółkę wobec innych podmiotów, zgodnie z obowiązującymi w Spółce zasadami reprezentacji. Zgodnie z Umową Spółki, Zarząd prowadzi sprawy Spółki i reprezentuje Spółkę, a w przypadku zarządu wieloosobowego (taki przypadek ma miejsce) do składania oświadczeń w imieniu Spółki, wymagane jest współdziałanie dwóch członków Zarządu lub jednego członka Zarządu z prokurentem.
  9. Czy Wnioskodawca ma wpływ na wysokość przyznanego mu wynagrodzenia wynikającego z Umowy o świadczeniu usług w zakresie zarządzania, a jeśli tak, to w jaki sposób? Czy wynagrodzenie Wnioskodawcy będzie składać się z wynagrodzenia podstawowego i zmiennego (uzupełniającego)?
    Zgodnie z tym, co zostało wskazane we Wniosku, wynagrodzenie Wnioskodawcy składa się z dwóch części: części stałej, stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe (dalej: ?Wynagrodzenie Stałe?) oraz części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy Spółki (dalej: ?Wynagrodzenie Zmienne?).
    Wnioskodawca nie ma wpływu na wysokość przyznanego Wynagrodzenia Stałego, które określa Rada Nadzorcza na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników dotyczącej zasad wynagradzania.
    Wysokość Wynagrodzenia Zmiennego uzależniona jest od poziomu realizacji przez Wnioskodawcę celów zarządczych (dalej: ?Cele Zarządcze?) i nie może przekroczyć 50% rocznego Wynagrodzenia Stałego (wysokość maksymalna).
    Cele Zarządcze oraz sposób oceny ich wykonania, w tym ich wagę oraz obiektywne i mierzalne kryteria ich realizacji i rozliczenia, ustala Rada Nadzorcza w drodze uchwał.
    Wynagrodzenie zmienne wypłacane jest pod warunkiem realizacji przez Wnioskodawcę Celów Zarządczych, po zatwierdzeniu sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego Spółki za ubiegły rok obrotowy i udzieleniu Wnioskodawcy absolutorium z wykonania przez niego obowiązków członka Zarządu przez Zgromadzenie Wspólników.
    Rada Nadzorcza podejmie uchwałę w sprawie wykonania Celów Zarządczych przez Wnioskodawcę i ustalenia wysokości należnego Wynagrodzenia Zmiennego, stwierdzając spełnienie warunków wypłaty Wynagrodzenia Zmiennego w oparciu o uprzednio uchwalone obiektywne i mierzalne kryteria ich realizacji i rozliczenia, w tym zweryfikowane przez biegłych sprawozdania finansowe oraz inne dokumenty w zależności od wyznaczonych Celów Zarządczych.


    W związku z powyższym, Wnioskodawca ma jedynie pośredni wpływ na wysokość wypłaconego mu wynagrodzenia − od niego zależy jedynie poziom, na jakim zrealizuje Cele Zarządcze − a ostateczna decyzja zarówno w przedmiocie spełnienia warunków wypłaty Wynagrodzenia Zmiennego, jak i jego ewentualnej wysokości, należy do Rady Nadzorczej. Nadto wymagane jest również uprzednie zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Spółki, sprawozdania finansowego Spółki za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie Wnioskodawcy absolutorium z wykonania przez niego obowiązków członka Zarządu przez Zgromadzenie Wspólników, tym samym wypłata Wynagrodzenia Zmiennego i jego ewentualna wysokość zależy również od Zgromadzenia Wspólników.

  10. Czy zawarta ze Spółką Umowa zawiera postanowienia odnoszące się do kwestii prawa Wnioskodawcy do przerw w wykonywaniu czynności określonych Umową oraz ustala z jakich przyczyn Wnioskodawca nie jest w danym okresie zobowiązany wykonywać usług zarządzania, a także, czy taka decyzja może być podjęta dowolnie w każdym czasie?
    Zgodnie z Umową Wnioskodawca jest zobowiązany do pisemnego poinformowania Przewodniczącego Rady Nadzorczej, w miarę możliwości, z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem, a w przypadku niemożności dokonania tego z przyczyn obiektywnych, zastępcy Przewodniczącego lub innego upoważnionego członka Rady Nadzorczej, o każdym przypadku niemożności nieprzerwanego świadczenia Usług. Ponadto Wnioskodawca jest zobowiązany poinformować o tym fakcie także Prezesa Zarządu lub innego upoważnionego członka Zarządu.
    W Umowie ustalono, że przypadek niemożności nieprzerwanego świadczenia usług występuje wówczas, gdy Wnioskodawca nie wykonuje usług:
    • wskutek własnej decyzji, w tym wskutek choroby,
    • w przypadku zastosowania wobec Wnioskodawcy środków prawnych obiektywnie uniemożliwiających świadczenie usług,
    • zawieszenia Wnioskodawcy w wykonywaniu funkcji.
    Zgodnie z Umową, Wnioskodawca zobowiązany jest wykonywać usługi w czasie oraz w sposób zapewniający należytą realizację Umowy oraz prawidłowe i nieprzerwane funkcjonowanie Spółki. Co za tym idzie, Wnioskodawca nie może dowolnie w każdym czasie podejmować decyzji o niewykonywaniu w danym okresie usług zarządzania. Takie działanie nie tylko bowiem stałoby w sprzeczności z obowiązkami nałożonymi na Wnioskodawcę w Umowie − skutkując nienależytym wykonaniem Umowy − ale również mogłoby narazić Spółkę na szkodę.
  11. Czy Wnioskodawca mobilizuje zasoby ludzkie lub rzeczowe z zamiarem uczestniczenia w świadczeniu usług w ramach zawartej Umowy? Jeśli tak, należy wskazać jakiego rodzaju są to zasoby ludzkie lub rzeczowe, które Wnioskodawca mobilizuje?
    Zgodnie z Umową Wnioskodawca zobowiązał się do świadczenia usług osobiście i nie jest uprawniony do powierzenia ich wykonania osobie trzeciej. W związku z powyższym Wnioskodawca nie mobilizuje zasobów ludzkich z zamiarem uczestniczenia w świadczeniu usług w ramach zawartej Umowy.
    Zgodnie z Umową Spółka zobowiązana jest do zapewnienia Wnioskodawcy wszelkich zasobów rzeczowych niezbędnych do realizacji Umowy w tym:
    • powierzchni biurowej wraz z wyposażeniem,
    • przenośnego komputera osobistego z bezprzewodowym dostępem do sieci Internet i innym niezbędnym wyposażeniem,
    • środków łączności, w tym telefonu komórkowego oraz samochodu,
    • zwrotu wydatków na inne niż wymienione cele po ich udokumentowaniu. uzasadnieniu ich poniesienia, w tym wykazaniu związku i niezbędności do należytego świadczenia usług. Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca nie mobilizuje zasobów rzeczowych z zamiarem wykorzystania do świadczenia usług w ramach zawartej Umowy.

Dodatkowo, pismem z dnia 18 października 2017 r. Wnioskodawca uzupełnił opis sprawy o następujące informacje:

  1. W odpowiedzi na pytanie nr 6 wezwania:
    Kto ponosi ryzyko gospodarcze, ekonomiczne za czynności wykonywane przez Zainteresowanego z tytułu zawartej Umowy?
    Wnioskodawca popełnił błąd, pisząc:
    ?Ryzyko gospodarcze i ekonomiczne za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę z tytułu Zawartej Umowy ponosi Spółka. Jednakże zgodnie z Umową, Wnioskodawca będzie ponosił odpowiedzialność wobec Spółki oraz osób trzecich, za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem zawinionego niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Wnioskodawcy wynikających z Umowy lub przepisów prawa.?
    Tymczasem zgodnie z zapisami Umowy, Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność wobec Spółki za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem zawinionego niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z Umowy lub przepisów prawa. Nie ma więc mowy o odpowiedzialności wobec osób trzecich.
    Pozostała część odpowiedzi na pytanie nr 6 jest poprawna.
  2. W odpowiedzi na pytanie nr 7 wezwania:
    Czy w Umowie są zawarte postanowienia, w ramach których zleceniodawca (Spółką) wzięłaby na siebie jakąkolwiek odpowiedzialność wobec osób trzecich za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę i na rzecz zleceniodawcy (Spółki) lub czy w ogóle w związku z zawartą Umową doszło pomiędzy Wnioskodawcą, a Spółką do takich uzgodnień?
    Wnioskodawca popełnił błąd, pisząc:
    ?Zgodnie z zapisami Umowy, Wnioskodawca będzie ponosił odpowiedzialność wobec Spółki oraz osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem zawinionego niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Wnioskodawcy wynikających z Umowy lub przepisów prawa. Odpowiedzialność ta jest niezależna od odpowiedzialności Zarządzającego, którą ponosi on z tytułu pełnienia Funkcji, określonej przepisami prawa, w szczególności Kodeksu spółek handlowych.
    W zapisach Umowy nie została zawarta klauzula rozszerzająca w jakikolwiek sposób odpowiedzialność Wnioskodawcy wobec osób trzecich w związku z wykonywaniem przedmiotu Umowy.

W Umowie nie zostały zawarte szczególne postanowienia, w ramach których zleceniodawca (Spółka) przejęłaby na siebie odpowiedzialność wobec osób trzecich za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, w związku z pełnioną przez niego funkcją członka Zarządu, ani nie doszło do takich uzgodnień. Powyższe wynika z faktu, że w zakresie pełnionej funkcji członka Zarządu, wyłączenie jego odpowiedzialności (również wobec osób trzecich), która została szczegółowo opisana w przepisach prawa, w tym KSH, byłoby prawnie nieskuteczne.

Jednak zgodnie z zapisami Umowy, Wnioskodawca może zostać objęty ubezpieczeniem od odpowiedzialności z tytułu pełnionej funkcji, analogicznie do ubezpieczenia zapewnianego przez Spółkę kadrze kierowniczej z tytułu pełnienia funkcji kierowniczych w Spółce i na zasadach przewidzianych lub określanych w odpowiednich regulacjach wewnętrznych Spółki lub uchwałach organów Spółki − pod warunkiem ustalenia przez Radę Nadzorczą w drodze uchwały zasad przyznawania lub korzystania przez Wnioskodawcę z takiego świadczenia.

Niemniej wszystkie osoby, kierownictwa są obecnie objęte polisami z tytułu odpowiedzialności cywilnej organów Spółki.

Tymczasem zgodnie z zapisami Umowy, Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność wobec Spółki za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem zawinionego niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z Umowy lub przepisów prawa. Nie ma więc mowy o odpowiedzialności wobec osób trzecich.

Pozostała część odpowiedzi na pytanie nr 7 jest poprawna.?

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie zawartej Umowy o świadczenie usług zarządzania, będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT, a tym samym Wnioskodawca z tytułu usług wykonywanych na podstawie przedstawionej Umowy o zarządzanie Spółką, jest podatnikiem VAT, jako osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 Ustawy VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy o świadczenie usług zarządzania nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT, a Wnioskodawca nie wykonuje działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 Ustawy VAT i w związku z tym nie jest podatnikiem VAT.

Jak wskazano już w stanie faktycznym, usługi zarządzania świadczone na podstawie Umowy będą nabywane przez Spółkę na potrzeby działalności opodatkowanej VAT. Kwestią wymagającą ustalenia jest natomiast stwierdzenie, czy usługi te podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei art. 15 ust. 1 Ustawy VAT stanowi, że podatnikami są podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Definicję pojęcia działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy VAT zawiera art. 15 ust. 2 Ustawy VAT, który stanowi, że jest nią wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl powołanych przepisów, zakresem VAT będzie zatem objęte jedynie takie świadczenie usług, które jest dokonywane przez podatnika podatku VAT w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. O działalności gospodarczej na gruncie Ustawy VAT można z kolei mówić jedynie w przypadku, gdy działalność ta ma charakter samodzielny, czyli, jak podkreśla się w doktrynie oraz orzecznictwie, jej prowadzenie wiąże się m.in. z ponoszeniem ryzyka gospodarczego i ekonomicznego.

Potwierdzeniem takiego rozumienia działalności gospodarczej są również dalsze normy prawne zawarte w art. 15 Ustawy VAT, wyłączające niektóre czynności z zakresu działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 Ustawy VAT, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

W myśl natomiast art. 13 pkt 9 Ustawy PIT, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z cytowanego art. 15 ust. 3 pkt 3 Ustawy VAT wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami Ustawy VAT, poza zakwalifikowaniem czynności do katalogu z art. 13 pkt 2-9 Ustawy PIT, istotne jest łączne spełnienie wszystkich elementów wymienionych w tym przepisie, tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecane czynności co do:

  1. warunków wykonywania tych czynności,
  2. wynagrodzenia oraz
  3. odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Analiza art. 15 ust. 3 pkt 3 Ustawy VAT prowadzi zatem do wniosku, że za niespełniający warunku samodzielności w wykonywaniu działalności gospodarczej należy uznać stosunek prawny między podmiotami, który zbliżony jest do umowy o pracę ? tzn. kreujący stosunek podporządkowania w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności wobec osób trzecich.

Powyższe oznacza, że każda Umowa o zarządzanie zawarta z członkiem zarządu będzie generowała przychód z działalności wykonywanej osobiście, która może, lecz nie musi stanowić działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy VAT. W tym kontekście istotne są zapisy danej Umowy, które powinny określać warunki wykonywania czynności, zasady wynagradzania oraz odpowiedzialność zlecającego wobec osób trzecich. W tym zakresie konieczna jest analiza postanowień zawartej Umowy.

Jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: ?NSA?) w wyroku z dnia 16 czerwca 2016 r. o sygn. akt I FSK 83/15, ?Chcąc ocenić, czy menadżer będący członkiem zarządu jest podatnikiem podatku od towarów i usług, należy przeprowadzić analizę kontraktu menadżerskiego w celu ustalenia, czy stosunek ten ma cechy charakterystyczne dla stosunku pracy, czy też dla umowy cywilnoprawnej pod kątem przesłanek określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 u.p.t.u. Przy ocenie tej należy mieć przy tym na uwadze odrębność stosunku organizacyjno-prawnego członka zarządu Spółki i stosunku wynikającego z zawartego kontraktu?.

Powyższy wniosek opiera się na brzmieniu art. 10 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, w myśl którego warunek ?samodzielności?, który musi zostać spełniony dla uznania danej działalności za działalność gospodarczą, wyklucza opodatkowanie podatkiem VAT pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą umową o pracę lub jakimikolwiek innymi więzami prawnymi tworzącymi stosunek prawny między pracodawcą a pracownikiem w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.

Orzekając w składzie siedmiu sędziów, NSA wskazał w uchwale z dnia 12 stycznia 2009 r. o sygn. akt I FPS 3/08, że za samodzielną działalność nie będzie mogła zostać uznana działalność, która jest stosunkiem pracy lub stosunkiem do niego bardzo zbliżonym. Odwołując się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: ?TSUE?), NSA zauważył, że: ?Za taką działalność nie będzie mogła zostać uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy?.

Wobec powyższego, za wyłączone z zakresu działalności gospodarczej są czynności wykonywane w ramach stosunku prawnego mającego cechy umowy o pracę, w ramach której ryzyko ekonomiczne i gospodarcze ponoszone jest przez usługobiorcę.

W tym kontekście, szczególną uwagę zwrócić należy na specyfikę relacji łączącej członka zarządu ze Spółką. Nie budzącym wątpliwości jest, że każdy członek zarządu ponosi odpowiedzialność z tytułu pełnionej funkcji. Odpowiedzialność ta obejmuje zarówno odpowiedzialność względem samej Spółki, jak i względem osób trzecich. Co więcej odpowiedzialności tej, w zakresie, w jakim wynika ona z bezwzględnie obowiązujących norm prawnych, nie można ograniczyć ani wyłączyć. Odnosząc się natomiast do konkretnych norm prawnych, które regulują odpowiedzialność członków zarządów spółek kapitałowych względem osób trzecich poza samą Spółką (tj. względem wierzycieli Spółki, wspólników czy wreszcie Skarbu Państwa), należy wskazać przede wszystkim na przepisy Kodeksu spółek handlowych z dnia 15 września 2000 r., a to m.in. art. 299 KSH, art. 300 KSH, art. 291 i art. 299 KSH, art. 320 § 1 pkt 3 i 4 lub w art. 441 § 2 pkt 5 KSH, art. 512 § 1 KSH, art. 548 § 1 KSH, jak i przykładowo na art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej.

Istotnym jest, że odpowiedzialność członków zarządu jest niezależna od rodzaju Umowy łączącej ich ze Spółką ? dotyczy pełnienia funkcji członka zarządu, a nie wykonywania Umowy o świadczenie usług zarządzania. Jak bowiem wynika z przywołanych przepisów, członek zarządu ponosi odpowiedzialność za wykonywane przez siebie czynności również względem innych podmiotów aniżeli sama Spółka i ponosi ryzyko związane z brakiem wystarczającej staranności w podejmowanych działaniach.

Tym samym Wnioskodawca będzie wprawdzie ponosił ryzyko gospodarcze, gdyż za rezultaty podejmowanych decyzji może zostać pociągnięty do odpowiedzialności nie tylko przez kontrahenta, z którym związał się umową cywilnoprawną, ale również przez inne podmioty, jednakże odpowiedzialność ta jest ściśle związana z pełnieniem funkcji w organach wykonawczych Spółki. Wnioskodawca funkcjonuje bowiem w ramach struktur organizacyjnych Spółki, jako jej organ, a tym samym nie prowadzi własnej działalności, lecz tylko i wyłącznie działalność samej Spółki.

Zdaniem Spółki, analiza postanowień Umowy prowadzi do wniosku, że Wnioskodawca nie będzie prowadził samodzielnej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów Ustawy VAT, gdyż stosunek prawny zawiązany pomiędzy Spółką a Wnioskodawcą będzie w przedstawionym stanie faktycznym zbliżony do kreowanego na podstawie umowy o pracę.

Przemawia za tym fakt, że w ramach zawartej Umowy Wnioskodawca nie będzie wykonywał innych czynności, niż te, które wynikają z pełnienia funkcji członka zarządu Spółki, czyli działania jako jej organ (przedmiotem Umowy będzie świadczenie usług zarządzania na zasadach w niej określonych, w ramach i w czasie pełnienia funkcji członka zarządu, do której zostanie powołany). Będą to w istocie czynności wykonywane w imieniu i interesie Spółki. Natomiast fakt zawarcia Umowy będzie rodził jedynie skutek w wewnętrznych relacjach Spółki.

Równocześnie, Umowa określa warunki świadczenia usług w ten sposób, że z zasady mają być one wykonywane w siedzibie lub biurach Spółki, w godzinach jej pracy oraz z wykorzystaniem jej infrastruktury. Wnioskodawca faktycznie nie będzie ponosił kosztów związanych z pełnioną funkcją, które są ponoszone przez Spółkę (tutaj m.in.: zwroty kosztów podróży służbowych). W zakresie wynagrodzenia Umowa gwarantuje Wnioskodawcy wypłatę miesięcznego wynagrodzenia stałego za czas świadczenia usługi oraz przewiduje wypłatę wynagrodzenia zmiennego.

Przy tak określonych warunkach zatrudnienia Wnioskodawca nie jest obarczony ryzykiem gospodarczym, ani ekonomicznym z tytułu świadczonych usług.

Zaprezentowane powyższej stanowisko, w zbliżonych stanach faktycznych potwierdzają również organy podatkowe, m.in.: Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 4 maja 2015 r., sygn. IPTPP1/4512-133/15-4/AK, doszedł do wniosku, że kontrakt menadżerski nie podlega opodatkowaniu VAT, gdyż ?W ocenie tut. Organu w kontekście przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie mają znaczenia przywołane przez Wnioskodawcę przepisy o odpowiedzialności majątkowej członków zarządu w razie niewypłacalności Spółki (art. 299 Kodeksu spółek handlowych) (...) Majc powyższe na uwadze wskazać należy, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy będąc członkiem zarządu − menedżerem w spółce, działanie Wnioskodawcy nie mieści się w definicji działalności gospodarczej określonej w ustawie o podatku od towarów i usług. Działaniom Wnioskodawcy nie można przypisać spełnienia warunku samodzielności, który stanowi immamentną cechę działalności gospodarczej w rozumieniu VAT. Jako członek zarządu − menadżer działa w ramach struktury organizacyjnej zarządzanej Spółki, nie ponosi kosztów swej działalności, wynagrodzenie nie jest uzależnione od ekonomicznego ryzyka i działa jedynie w imieniu i na rzecz zarządu Spółki, która za jego działania ponosi odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę osobom trzecim. Nie działa on w warunkach ryzyka, niepewności, np. co do popytu, konkurencji, czy ostatecznego rezultatu własnego przedsiębiorstwa. Nie wykonuje swojej działalności w swoim imieniu i na własny rachunek lecz w imieniu zarządzanej Spółki?.

Końcowo Wnioskodawca podkreśla, że wolą stron Umowy nie będzie świadczenie usług zarządzania w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy, lecz dostosowanie formy zatrudnienia członka zarządu Spółki do aktualnie obowiązujących przepisów prawa. Takie stanowisko zostało potwierdzone m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 17 stycznia 2017 r. o sygn., 1061-IPTPP2.4512.528.2016.2.KK, który zgodził się ze stanowiskiem podatnika, że ?okoliczność zmiany obowiązującej w Spółce formy zatrudniania członka zarządu na podstawie Umowy o oświadczenie usług zarządzania, zamiast umowy o pracę nie może być interpretowane, jako samodzielna podstawa do uznania usług wykonywanych na podstawie takiej umowy za działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy VAT. Ocena ta powinna zostać oparta na obiektywnych przesłankach, wskazujących na fakt samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej przez Zarządzającego.? W okolicznościach sprawy takie przestanki nie zostały spełnione.

Stąd też za uzasadnione należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy o świadczenie usług zarządzania nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT. Mając powyższe na uwadze, należy wskazać, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy będąc członkiem zarządu ? zarządzającym w Spółce, działanie Wnioskodawcy nie mieści się w definicji działalności gospodarczej określonej w Ustawie VAT. Działaniom Wnioskodawcy nie można przypisać spełnienia warunku samodzielności, który stanowi immanentną cechę działalności gospodarczej w rozumieniu VAT. Jako członek zarządu działa w ramach struktury organizacyjnej zarządzanej Spółki, nie ponosi kosztów swej działalności, wynagrodzenie nie jest uzależnione od ekonomicznego ryzyka i działa jedynie w imieniu i na rzecz zarządzanej Spółki. Wnioskodawca nie będzie wykonywał tych usług jako przedsiębiorca, lecz w imieniu zarządzanej Spółki.

Z tych względów Wnioskodawca uważa, że czynności wykonywane na podstawie Umowy o świadczenie usług zarządzania zgodnie z ustawą o zasadach kształtowania wynagrodzeń nie są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawca z tego tytułu nie jest podatnikiem podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, albo świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, w świetle ust. 2 powołanego wyżej artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei art. 15 ust. 3 ustawy stanowi, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

  1. z tytułu

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika