W zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 grudnia 2017 r. (data wpływu 2 stycznia 2018 r.) uzupełnione pismem z dnia 15 lutego 2018 r. (data nadania 15 lutego 2018 r., data wpływu 19 lutego 2018 r.) na wezwanie Nr 0114-KDIP3-3.4011.5.2018.1.AK z dnia 30 stycznia 2018 r. (data nadania 31 stycznia 2018 r., data doręczenia 10 lutego 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 30 stycznia 2018 r. Nr 0114-KDIP3-3.4011.5.2018.1.AK (data nadania 31 stycznia 2018 r., data doręczenia 10 lutego 2018 r.), wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Pismem z dnia 15 lutego 2018 r. (data nadania 15 lutego 2018 r., data wpływu 19 lutego 2018 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Syn Wnioskodawcy posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Ma zespół Aspargera zaliczający się do spektrum autyzmu. Syn pozostaje na utrzymaniu Wnioskodawcy i jego żony. Ukończył szkołę fotograficzną oraz szkołę policealną Akademia Filmu i Telewizji. Ukończenie tych szkół było jego bardzo dużym osiągnięciem. Chłopak jest wycofany i mało komunikatywny w relacjach z innymi ludźmi. W roku 2017 na urodziny Wnioskodawca i jego żona kupili synowi kamerę (zgodnie z jego zainteresowaniami i ukończonymi szkołami). Syn zaczął wychodzić z domu i pomału realizować swoją pasję. Filmuje warszawskie ulice, parki, przyrodę. Prosił o zakup mikrofonu i dyktafonu, by móc nagrywać odgłosy przyrody i może rozmowy z innymi ludźmi. Chciałby filmy te umieszczać w internecie, a do tego potrzebny jest lepszy komputer (ten który ma, ma ponad 10 lat). Nawiązał internetowy kontakt z osobami, które publikują swoje filmy w internecie. Wnioskodawca uważa, że te inwestycje pomogą synowi na większe otwarcie i lepsze funkcjonowanie w społeczeństwie. Z czasem może zaistnieje perspektywa pracy. Danie synowi szansy realizacji swoich pasji i zainteresowań może odmienić życie syna. Lekarz psychiatra wydał odpowiednie zaświadczenie, w którym umieścił te przedmioty jako środki ułatwiające funkcjonowanie syna. Brak możliwości odliczenia tych wydatków może spowodować utrudnienie w zakupie tych środków i przenieść je na lata późniejsze, co może stać się powodem zahamowania dobrze rokującego procesu integracji. Lepiej funkcjonujące dziecko daje nadzieję na jego lepszą przyszłość.

Zakupy sprzętu do zapisu audio i video, komputer oraz drobne do tego akcesoria Wnioskodawca chciałby odliczyć od podatku od osób fizycznych poczynając od roku 2017.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca może odliczyć od podatku środki pomocnicze i pomoce techniczne ułatwiające funkcjonowanie osoby niepełnosprawnej?

Zdaniem Wnioskodawcy, posiadając odpowiednie orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (Zespół Aspargera) syna, który pozostaje na utrzymaniu Wnioskodawcy, oraz wskazanie przez lekarza psychiatrę przedmiotów ułatwiających funkcjonowanie osoby niepełnosprawnej ? w tym przypadku sprzęt do zapisu audio i video, komputer oraz drobne do tego akcesoria, Wnioskodawca uważa, że może odliczyć od podatku zakup wskazanych pomocy technicznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.) podstawę obliczenia podatku z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e i art. 30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7 i 7b ? 7g tego artykułu.

Za wydatki na cele rehabilitacyjne w świetle art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy uważa się wydatki poniesione na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Wydatki, o których mowa powyżej, zgodnie z art. 26 ust. 7b ww. ustawy, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

W myśl art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy,rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanegona podstawie odrębnych przepisów.
   
   
   

Na podstawie art. 26 ust. 7f ww. ustawy o podatku dochodowym ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

1. I grupy inwalidztwa ? należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów orzeczono:
   1. całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo,
      
   2. znaczny stopień niepełnosprawności.
2. II grupy inwalidztwa ? należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
   1. całkowitą niezdolność do pracy albo
      
   2. umiarkowany stopień niepełnosprawności.
   
   

Zgodnie z art. 26 ust. 7g ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odliczenie,o którym mowa w ust. 1 pkt 6 wyżej cytowanej ustawy, może być dokonane również w przypadku, gdy osoba, której dotyczy wydatek, posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia31 sierpnia 1997 r.

Natomiast w myśl postanowień art. 26 ust. 13a ww. ustawy, wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Zgodnie z art. 26 ust. 7 pkt 4 powołanej ustawy wysokość wydatków na cele określone w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7c, ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty ? w przypadkach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Jak stanowi art. 26 ust. 7c, w przypadku wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14, nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość. Jednakże na żądanie organów podatkowych podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. wskazać z imienia i nazwiska osoby, które opłacono w związku z pełnieniem przez nie funkcji przewodnika;
2. okazać certyfikat potwierdzający status psa asystującego.
   
   

Zgodnie z art. 26 ust. 7e ww. ustawy, przepisy ust.

Możliwość odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków na sprzęt do zapisu audio i video, komputer oraz drobne do tego akcesoria, należy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym ocenić poprzez analizę zapisu art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zaznaczyć, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione.

Należy również podkreślić, że wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym wypadku stosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej.

Mając powyższe na względzie należy podkreślić, że każdy wydatek musi być rozpatrywany indywidualnie i w odniesieniu do konkretnego podatnika, który zamierza skorzystać z odliczenia. Zaakcentować należy, że określenie ?indywidualny sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne niezbędne w rehabilitacji? oznacza, że ustawodawca zalicza do nich wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne ? mające cechy sprzętu, urządzeń i narzędzi indywidualnych, niezbędnych w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej i ułatwiającej tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonywania wynika z niepełnosprawności. Oznacza to, że taki sprzęt musi posiadać określone właściwości.

Z uregulowań zawartych w ww. przepisie wynika zatem, że:

• pomiędzy rodzajem nabytego sprzętu, a rodzajem niepełnosprawności, pozostawać musi ścisły związek,
  

• zakupiony sprzęt musi być wykorzystywany (używany) w rehabilitacji oraz służyć przywracaniu sprawności organizmu lub ułatwiać wykonywanie czynności życiowych,
  

• cechą zakupionego sprzętu musi być jego indywidualny charakter.
  
  
  

Przepis art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi,że za wydatki o których mowa w ust. 1 pkt 6, czyli wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych uważa się wydatki poniesione na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Z uregulowań zawartych w ww. art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że pomiędzy rodzajem nabytego sprzętu a rodzajem niepełnosprawności pozostawać musi ścisły związek. Zakupiony sprzęt musi mieć indywidualny charakter, być wykorzystywany (używany) w rehabilitacji oraz ułatwiać wykonywanie czynności życiowych, ograniczenie których wynika z zakresu niepełnosprawności.

Podkreślić przy tym należy, że określenie ?niezbędnych w rehabilitacji? oznacza, że ustawodawca zalicza do niego tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne - mające cechy sprzętu, urządzeń czy narzędzi indywidualnych, niezbędnych w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej i ułatwiających tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonywania wynika z niepełnosprawności. Zatem jak wynika z powyższego, nie wystarczy tylko aby określony sprzęt ułatwiał osobie niepełnosprawnej wykonywanie czynności życiowych, ponieważ wymagane są jeszcze inne cechy, którymi winien się charakteryzować, aby mógł być odliczony. Powyższy pogląd jest uzasadniony, ponieważ ogranicza możliwość odliczenia jakiegokolwiek wydatku, nieposiadającego indywidualnych cech, przeznaczenia i niezbędnego w rehabilitacji.

Ustosunkowując się do możliwości skorzystania przez Wnioskodawcę z odliczenia w ramach tzw. ulgi rehabilitacyjnej, w związku z poniesieniem wydatku na zakup dla swojego niepełnosprawnego syna: sprzętu do zapisu audio i video, komputera i drobnych do tego akcesoriów, zaznaczyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia ?rehabilitacja?, zatem konieczne jest wyjaśnienie tych pojęć w oparciu o definicje encyklopedyczne oraz wydaną z zakresu rehabilitacji literaturę.

Zgodnie z definicją zawartą w Encyklopedii Multimedialnej PWN, ?rehabilitacja? to przystosowanie do czynnego udziału w życiu społecznym osób, które z powodu wad wrodzonych lub nabytych, choroby lub urazu są kalekami, bądź doznały przemijającej lub trwałej utraty zdrowia i stały się na stałe lub na pewien czas inwalidami; rehabilitacja jest procesem złożonym, który ma na celu przywrócenie inwalidzie ? w możliwie wysokim stopniu ? sprawności organizmu oraz poczucia własnej wartości społecznej, zawodowej i rodzinnej. Wyróżnia się rehabilitację leczniczą, społeczną i zawodową. Rehabilitacja lecznicza jest elementem procesu leczenia, a jej celem jest przywrócenie funkcji utraconych w wyniku choroby lub wyrobienia mechanizmów zastępczych; metody rehabilitacji leczniczej obejmują: fizykoterapię, gimnastykę leczniczą, naukę wykonywania czynności codziennych, zaopatrzenie w protezy i aparaty rehabilitacyjne oraz nauczenie posługiwania się nimi. Rehabilitacja społeczna umożliwia człowiekowi niepełnosprawnemu zyskanie zdolności do życia w społeczeństwie; obejmuje przystosowanie inwalidy do pełnienia odmiennej roli społecznej i do nowych form uczestnictwa w życiu społecznym oraz przygotowanie jego środowiska pod względem psychicznym (akceptacja osobowości i potrzeb inwalidy) i warunków pobytu (wyposażenie mieszkania, środki poruszania się i wykonywania codziennych czynności).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że syn Wnioskodawcy posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Ma zespół Aspargera zaliczający się do spektrum autyzmu. Syn pozostaje na utrzymaniu Wnioskodawcy i jego żony. Ukończył szkołę fotograficzną oraz szkołę policealną Akademia Filmu i Telewizji. Ukończenie tych szkół było jego bardzo dużym osiągnięciem. Chłopak jest wycofany i mało komunikatywny w relacjach z innymi ludźmi. W roku 2017 na urodziny Wnioskodawca i jego żona kupili synowi kamerę (zgodnie z jego zainteresowaniami i ukończonymi szkołami). Syn zaczął wychodzić z domu i pomału realizować swoją pasję. Filmuje warszawskie ulice, parki, przyrodę. Prosił o zakup mikrofonu i dyktafonu, by móc nagrywać odgłosy przyrody i może rozmowy z innymi ludźmi. Chciałby filmy te umieszczać w internecie, a do tego potrzebny jest lepszy komputer (ten który ma, ma ponad 10 lat). Nawiązał internetowy kontakt z osobami, które publikują swoje filmy w internecie. Wnioskodawca uważa, że te inwestycje pomogą synowi na większe otwarcie i lepsze funkcjonowanie w społeczeństwie. Z czasem może zaistnieje perspektywa pracy. Danie synowi szansy realizacji swoich pasji i zainteresowań może odmienić życie syna. Lekarz psychiatra wydał odpowiednie zaświadczenie, w którym umieścił te przedmioty jako środki ułatwiające funkcjonowanie syna.

Zgodnie z przepisami odliczeniu od dochodu, w ramach ulgi rehabilitacyjnej, podlegają wydatki poniesione m.in. na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego. Oznacza, to że do ww. wydatków można zaliczyć tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne mające cechy o charakterze szczególnym (niestandardowym), konieczne w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej lub ułatwiające tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonania wynika z niepełnosprawności.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że sprzęt do zapisu audio i video, komputer oraz drobne do tego akcesoria niewątpliwie będą pomocne w życiu codziennym syna Wnioskodawcy. Jednak mimo, że zakupione sprzęty pomogą synowi Wnioskodawcy na większe otwarcie i lepsze funkcjonowanie w społeczeństwie, to zaznaczyć należy, że jako ogólnodostępne urządzenia techniczne mieszczą się one w kategorii dóbr powszechnego użytku, z których w zwykły sposób korzystać może ogół osób, niezależnie od faktu ewentualnej niepełnosprawności. W sytuacji zatem, gdy zakupione przez Wnioskodawcę ww. sprzęty nie wyróżniają się jakimiś indywidualnymi cechami związanymi z rodzajem niepełnosprawności syna Wnioskodawcy, to nie spełniają one kryteriów ?indywidualnego sprzętu? niezbędnego w rehabilitacji oraz ułatwiającego wykonywanie czynności życiowych, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z czym wydatek na ich zakup nie może być odliczony od dochodu Wnioskodawcy jako wydatek poniesiony na cele rehabilitacyjne.

Mając na uwadze powyższe stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k?14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.