W zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego oraz podstawy opodatkowania

W zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego oraz podstawy opodatkowania

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 października 2017 r. (data wpływu 10 listopada 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego oraz podstawy opodatkowania ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE


W dniu 10 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego oraz podstawy opodatkowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:


Gmina (dalej: ?Gmina? lub ?Wnioskodawca?) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Gmina rozpoczęła realizacje zadania pod nazwą ?Usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy? (dalej: ?Zadanie?). Ideą powyższych działań jest świadomość, iż z uwagi na zagrożenie jakie azbest może powodować dla zdrowia, niezwykle ważne jest profesjonalne podejście do jego unieszkodliwienia. Podstawową zasadą przy kontakcie z materiałami zawierającymi ten surowiec jest ostrożność i niedopuszczenie do jego zniszczenia, ponieważ w postaci nienaruszonej mieszaniny azbestu i innych budulców nie są szkodliwe dla zdrowia. Wszystkie prace. tj. w szczególności rozbiórka odpadu składowanego na poszczególnych posesjach, załadunek oraz transport powinny być prowadzone przez specjalistów, którzy potrafią ograniczyć kontakt przypadkowych ludzi z kancerogennymi włóknami minerału. Tylko zorganizowany i profesjonalny system odbioru i unieszkodliwiania odpadu w postaci azbestu ma szanse zapobiec niekontrolowanemu przemieszczaniu i porzucaniu go w miejscach do tego nieprzeznaczonych.

Realizowane przez Gminę Zadanie obejmuje nieruchomości położone na terenie Gminy, a które zostały uwzględnione do udziału w Zadaniu, po uprzednim złożeniu przez właścicieli wspomnianych nieruchomości lub osoby posiadające inny tytuł prawny niż prawo własności, wniosków zawierających, w szczególności informację o azbeście znajdującym się na posiadanych przez nich nieruchomościach.

Ponadto podstawą działań Gminy na rzecz ww. podmiotów są wyłącznie wskazane powyżej wnioski wyrażające zainteresowanie udziałem w Zadaniu, z uwagi na co, Gmina nie będzie podpisywała z ww. podmiotami umów cywilnoprawnych. Jednocześnie podmioty, na których rzecz realizowane będzie Zadanie, nie będą obciążane kosztami jego realizacji.

Gmina w celu realizacji powyższego Zadania wystąpiła z wnioskiem do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (dalej: ?WFOŚiGW?) o przyznanie jej dofinansowania na pokrycie części kosztów realizowanego przez siebie Zadania. W następstwie złożonego wniosku dnia 28 września 2017 r. Gmina podpisała z WFOŚiGW umowę na podstawie, której Gminie została przyznana dotacja. Jednocześnie z uwagi na fakt, iż przyznane dofinansowanie nie obejmuje całości kosztów, jakie Gmina będzie zobowiązana ponieść w trakcie realizacji Zadania, w zakresie w jakim środki uzyskane przez Gminę na podstawie zawartej umowy o dofinansowanie nie wystarczą na pokrycie kosztów ponoszonych w trakcie realizacji Zadania. Gmina pokryje je ze środków własnych, które to środki jak wskazano powyżej nie będą pochodziły od podmiotów na których rzecz jest realizowane Zadanie.

Dodatkowo Gmina podpisała z wybranym przez siebie wykonawcą umowę na wykonanie robót, których zakres będzie obejmował m.in. następujące koszty: odbiór, demontaż, zbieranie, załadunek, przygotowanie do transportu, transport i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest, położony na nieruchomościach objętych realizowanym przez Gminę Zadaniem (dalej: ?Wydatki?).

Faktury VAT dokumentujące Wydatki związane z realizowanym Zadaniem będą wystawiane na Gminę. W związku z powyższym Gmina będzie otrzymywała faktury VAT z wykazanym na nich podatkiem naliczonym.


Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej związanej z unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest. Realizacja przedmiotowego Zadania należy bowiem do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 446 ze zm.; dalej: ?ustawa o samorządzie gminnym?), tj. zadań z zakresu ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:


  1. Czy Gmina przy realizacji zadania pn. ?Usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy? będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki?
  2. Czy otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację zadania, o którym mowa w pytaniu nr 1 będzie stanowiło podstawę opodatkowania VAT, od której Gmina będzie zobowiązana wyliczyć podatek należny?

Zdaniem Wnioskodawcy:


  1. Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących poniesione Wydatki w związku z realizacją Zadania.
  2. Otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację Zadania, nie będzie stanowiło podstawy opodatkowania VAT, od której Wnioskodawca będzie zobowiązany do wyliczenia podatku należnego.

Ad. 1


Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.


Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bowiem związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza, więc możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.


Artykuł 8 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby bowiem dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww . ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W świetle art. 7 ust. 1 tej ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 wspomnianej ustawy, obejmują sprawy dotyczące lądu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Gmina, będąca czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozpoczęła realizację zadania pn. ?Usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy?. Zdaniem Wnioskodawcy, podatek naliczony jaki będzie zawarty na otrzymywanych przez Gminę fakturach dokumentujących wydatki poniesione przez Gminę na realizację Zadania, nie będzie podlegać odliczeniu. Bowiem pomiędzy nabywanymi przez Gminę towarami i usługami a realizowanym Zadaniem, do którego wykorzystywane są wspomniane towary i usługi, nie wystąpi związek, o którym mowa w treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Gmina bowiem, nie zamierza obciążać ponoszonymi wydatkami związanymi z realizacją Zadania, podmiotów, na których nieruchomościach jest ono realizowane. Wydatki Gminy na powyższe zadanie nie będą więc wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem istotą usług o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, które podlegają opodatkowaniu VAT, jest to aby w ramach ich realizacji wystąpiły dwie strony transakcji, tj. z jednej strony usługodawca realizujący określone świadczenie, zaś z drugiej strony beneficjent tego świadczenia, który z tytułu jego otrzymania uiści na rzecz usługodawcy zapłatę.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, do takiej sytuacji jak przedstawiona powyżej w przypadku Gminy nie dojdzie. Bowiem istotą realizowanego przez Gminę Zadania, jest ochrona środowiska i przyrody znajdującego się na terenie Gminy, a tym samym realizacja zadania własnego, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym. Dlatego też w przedmiotowej sytuacji Gmina będzie działała jako organ władzy publicznej, dążący do wypełniania ciążących na nim zadań z zakresu administracji lokalnej. Ponadto, Gmina realizując Zadanie na rzecz podmiotów zainteresowanych usunięciem z ich nieruchomości azbestu, nie zawiera z nimi umów cywilnoprawnych, działa bowiem wyłącznie na podstawie złożonych przed rozpoczęciem jego realizacji wniosków. Z uwagi na powyższe w pełni uzasadnionym jest stanowisko Gminy w świetle, którego czynności podejmowane przez Gminę w ramach realizowanego Zadania, nie wypełniają dyspozycji art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, tj. nie stanowią odpłatnego świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu VAT, co bezpośrednio przekłada się na brak prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach otrzymanych od wykonawcy robót, w ramach realizowanego przez Gminę Zadania.


Analogiczne stanowisko do prezentowanego przez Wnioskodawcę zostało potwierdzone m.in. w:

  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 25 marca 2016 r. sygn. 1061-IPTPP2.4512.20.2016.2.KW, w której organ podatkowy stwierdził, że ?Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ - jak wskazał Wnioskodawca - wydatki poniesione w związku z realizacją przedmiotowego zadania nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym. Zainteresowany nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji przedmiotowego zadania. Tym samym Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.
    Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania polegającego na usuwaniu i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest na terenie Gminy, ponieważ wydatki poniesione w ramach realizacji tego zadania nie będą miały związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług?.
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Lodzi z dnia 26 kwietnia 2016 r., sygn. 1061-IPTPP1.4512.128.2016.2. Mgo, w której organ wskazał, iż ?Analizując okoliczności przedstawione we wniosku należy uznać, iż w przedmiotowej sprawie nie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z realizacją programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy. Z opisu zdarzenia przyszłego wynika bowiem, iż czynności związane z usuwaniem azbestu i wyrobów zawierających azbest należą do zadań własnych Gminy i nie będą wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją ww. programu.
    Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące przepisy, należy stwierdzić, iż Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z nabyciem usług polegających na odbiorze od mieszkańców gminy, transporcie i utylizacji azbestu i wyrobów zawierających azbest, ponieważ usługi te nie będą wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?.

Podobne stanowisko, zostało również zaprezentowane w m.in. w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, odpowiednio z dnia 8 września 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.453.2017.1.KW, z dnia 24 kwietnia 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.77.2017.1.MGO, z dnia 22 maja 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.86. 2017.1.JM oraz z dnia 7 lipca 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.284.2017.1.KW.

W konsekwencji, mając powyższe na względzie, Gmina nie będzie miała możliwości odzyskania podatku naliczonego w związku z realizowanym zadaniem pn. ?Usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy?, ponieważ wydatki poniesione na realizację powyższego zadania nie będą miały związku ze sprzedażą opodatkowaną VAT.

Ad. 2


Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Dyspozycja powołanego powyżej art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, przewiduje zatem, iż w przypadku, w którym z tytułu odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, podatnikowi należna jest zapłata lub otrzymał tą zapłatę, zapłata ta stanowi podstawę opodatkowania VAT, od której należy wyliczyć podatek należny. Jednocześnie do podstawy opodatkowania należy również włączyć otrzymane dotacje, subwencje oraz dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak wynika z opisu przedstawionego na wstępie stanu faktycznego. Gmina uzyskała od WFOŚiGW dofinansowanie na realizację zadania pn. ?Usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy?, które to dofinansowanie pokryje część wydatków, jakie Gmina będzie zobowiązana ponieść w celu realizacji przedmiotowego Zadania, zaś w pozostałym zakresie omawiane wydatki pokryje Gmina ze środków własnych.

Jednocześnie jak wskazano w uzasadnieniu do pytania 1, czynności podejmowane przez Gminę w ramach realizacji Zadania na rzecz podmiotów zainteresowanych usunięciem azbestu z ich nieruchomości, nie stanowią odpłatnego świadczenia usług, bowiem Gmina w tym zakresie działa jako organ władzy publicznej, a więc w ramach realizowanego Zadania występuje poza reżimem ustawy o VAT.

W związku z powyższym skoro Gmina w ramach realizowanego zadania nie występuje jako podatnik VAT, oraz nawet gdyby uznać, iż działa jako podatnik VAT, realizowane przez nią działania nie wypełniają dyspozycji art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. a więc nie podlegają opodatkowaniu VAT, tym samym bezspornym pozostaje, iż w przypadku Gminy nie znajduje zastosowania art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, w konsekwencji czego otrzymane przez Gminę dofinansowanie nie stanowi podstawy opodatkowania VAT, od której należałoby wyliczyć podatek należny.

Podsumowując należy stwierdzić, iż skoro Gmina w ramach realizowanego zadania pn. ?Usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy? nie działa jako podatnik VAT, oraz realizowane przez nią działania nie stanowią czynności opodatkowanych VAT, otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację Zadania, nie stanowi podstawy opodatkowania VAT, od której należałoby wyliczyć podatek należny.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.


Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ?ustawą?, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.


W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.


W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.


Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej ? (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W szczególności zadania własne, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym, obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Z wniosku wynika, że Gmina, która jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozpoczęła realizacje zadania pod nazwą ?Usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy?. Realizowane Zadanie obejmuje nieruchomości położone na terenie Gminy, a które zostały uwzględnione do udziału w Zadaniu, po uprzednim złożeniu przez właścicieli wspomnianych nieruchomości lub osoby posiadające inny tytuł prawny niż prawo własności, wniosków zawierających, w szczególności informację o azbeście znajdującym się na posiadanych przez nich nieruchomościach. Ponadto podstawą działań Gminy na rzecz ww. podmiotów są wyłącznie wskazane powyżej wnioski wyrażające zainteresowanie udziałem w Zadaniu, z uwagi na co, Gmina nie będzie podpisywała z ww. podmiotami umów cywilnoprawnych. Jednocześnie podmioty, na których rzecz realizowane będzie Zadanie, nie będą obciążane kosztami jego realizacji.

Gmina w celu realizacji powyższego Zadania wystąpiła z wnioskiem do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (dalej: ?WFOŚiGW?) o przyznanie jej dofinansowania na pokrycie części kosztów realizowanego przez siebie Zadania. W następstwie złożonego wniosku dnia 28 września 2017 r. Gmina podpisała z WFOŚiGW umowę na podstawie, której Gminie została przyznana dotacja. Jednocześnie z uwagi na fakt, iż przyznane dofinansowanie nie obejmuje całości kosztów, jakie Gmina będzie zobowiązana ponieść w trakcie realizacji Zadania, w zakresie w jakim środki uzyskane przez Gminę na podstawie zawartej umowy o dofinansowanie nie wystarczą na pokrycie kosztów ponoszonych w trakcie realizacji Zadania. Gmina pokryje je ze środków własnych, które to środki jak wskazano powyżej nie będą pochodziły od podmiotów na których rzecz jest realizowane Zadanie.

Dodatkowo Gmina podpisała z wybranym przez siebie wykonawcą umowę na wykonanie robót, których zakres będzie obejmował m.in. następujące koszty: odbiór, demontaż, zbieranie, załadunek, przygotowanie do transportu, transport i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest, położony na nieruchomościach objętych realizowanym przez Gminę Zadaniem (dalej: ?Wydatki?). Faktury VAT dokumentujące Wydatki związane z realizowanym Zadaniem będą wystawiane na Gminę. W związku z powyższym Gmina będzie otrzymywała faktury VAT z wykazanym na nich podatkiem naliczonym.

Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej związanej z unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest. Realizacja przedmiotowego Zadania należy bowiem do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zadań z zakresu ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki.


Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ ? jak wskazał Wnioskodawca ? nie prowadzi działalności gospodarczej związanej z unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest, zaś realizacja przedmiotowego Zadania należy do zadań własnych Gminy. W związku z powyższym, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji przedmiotowego zadania.

Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki związane z realizacją zadania pn. ?Usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy? ? jak wynika z treści wniosku ? efekty zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.


Zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących poniesione Wydatki w związku z realizacją Zadania, jest prawidłowe.


Ponadto, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację Zadania, nie będzie stanowiło podstawy opodatkowania VAT, od której Wnioskodawca będzie zobowiązany do wyliczenia podatku należnego.


Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).


Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.



Należy wyjaśnić, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy o VAT. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.


Przepis ten oznacza, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.


Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania. Z treści powołanych wyżej przepisów wynika więc, że w sytuacji gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia. Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne ? na pokrycie kosztów działalności (czy też kosztów realizacji konkretnego zadania) nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że dofinansowanie, które otrzyma Wnioskodawca przeznaczone będzie na zadanie ?Usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy?. Zakres robót będzie obejmował m.in. następujące koszty: odbiór, demontaż, zbieranie, załadunek, przygotowanie do transportu, transport i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest, położony na nieruchomościach objętych realizowanym przez Gminę Zadaniem. Realizowane przez Gminę Zadanie obejmuje nieruchomości położone na terenie Gminy, a które zostały uwzględnione do udziału w Zadaniu, po uprzednim złożeniu przez właścicieli wspomnianych nieruchomości lub osoby posiadające inny tytuł prawny niż prawo własności, wniosków zawierających, w szczególności informację o azbeście znajdującym się na posiadanych przez nich nieruchomościach. Ponadto podstawą działań Gminy na rzecz ww. podmiotów są wyłącznie wskazane powyżej wnioski wyrażające zainteresowanie udziałem w Zadaniu, z uwagi na co, Gmina nie będzie podpisywała z ww. podmiotami umów cywilnoprawnych. Jednocześnie podmioty, na których rzecz realizowane będzie Zadanie, nie będą obciążane kosztami jego realizacji.


Zatem realizowany projekt nie generuje i nie będzie generował przychodów. Wszystkie działania Wnioskodawcy w ramach realizowanego projektu będą nieodpłatne.


Z uwagi na powyższe okoliczności należy stwierdzić, że skoro ? jak wskazano we wniosku ? dotacja w całości służy sfinansowaniu działań w ramach projektu, to oznacza, że w opisanej sytuacji występuje dotacja o charakterze zakupowym, a nie dotacja mająca na celu sfinansowanie ceny sprzedaży. Dotacja ta będzie zatem dofinansowaniem ogólnym i będzie stanowić zwrot kosztów faktycznie poniesionych przez Wnioskodawcę w ramach realizacji projektu. W konsekwencji, w związku z realizacją zadania Wnioskodawca nie otrzymuje wynagrodzenia za świadczone usługi w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, a jedynie zwrot ponoszonych kosztów.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawiony przez Wnioskodawcę opis sprawy stwierdzić należy, że przedmiotowe dofinansowanie na realizację zadania pn. ?Usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy?, nie będzie stanowić obrotu w świetle art. 29a ustawy o VAT, a zatem nie będzie zwiększała podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację Zadania, nie będzie stanowiło podstawy opodatkowania VAT, od której Wnioskodawca będzie zobowiązany do wyliczenia podatku należnego, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k?14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.


Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego stanu faktycznego, wydana interpretacja traci swą aktualność.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika