Jaka jest kwalifikacja, w świetle ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, (...)

21.4.2004

Jaka jest kwalifikacja, w świetle ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodów oraz kosztów powstałych w związku ze sprzedażą wierzytelności?

Spółka sprzedaje nowe samochody oraz części do samochodów członkom sieci - (autoryzowanym dystrybutorom/dealerom) na podstawie zawartych z tymi podmiotami umów. W ramach tych umów, cena za produkty kontraktowe płatna jest natychmiast, w całości i najpóźniej przy dostawie. Autoryzowani dystrybutorzy chcieliby korzystać przy zakupie z odroczonego terminu płatności. W związku z powyższym Spółka zawarła umowę na podstawie której inny podmiot świadczy na rzecz Spółki stałą usługę finansową polegającą na systematycznym skupie wierzytelności wynikających z faktur za sprzedane przez Spółkę towary (samochody i części samochodowe). Wierzytelności są przelewane (sprzedawane) wraz z przeniesieniem ryzyka ich nieściągalności po wartości nominalnej. Skup wierzytelności nie narusza uprawnień przysługujących Spółce z tytułu zastrzeżenia prawa własności każdego produktu, aż do całkowitej zapłaty przez dystrybutorów. Za powyższe usługi Spółka płaci podmiotowi miesięczne wynagrodzenie. Wynagrodzenie to jest ustalane w odniesieniu do wartości skupionych wierzytelności oraz średniej stopy oprocentowania refinansowego.

Zgodnie z art. 7 ust.1 i 2 ww. ustawy przedmiotem opodatkowania w Spółce dokonującej sprzedaży wierzytelności, których źródłem powstania są przychody ze sprzedaży samochodów i części zamiennych, jest dochód w postaci nadwyżki sumy przychodów z tytułu sprzedaży wierzytelności nad kosztem ich uzyskania, osiągnięty w roku podatkowym. W przypadku sprzedaży wierzytelności ma zastosowanie art.14 ust.1 ww. ustawy, który stanowi, iż przychodem z odpłatnego zbycia wierzytelności lub praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży. Kosztem poniesionym w celu uzyskania tego przychodu jest wartość tej wierzytelności, o którą następuje pomniejszenie aktywów majątku zbywcy oraz koszty sprzedaży w postaci np. odsetek dyskontowych, prowizji dla instytucji finansowej.

Zgodnie z art. 16 ust.1 pkt 39 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio, na podstawie art.12 ust. 3 została zarachowana jako przychód należny. Oznacza to, że straty z odpłatnego zbycia wierzytelności, które nie były uprzednio przychodem należnym nie są kosztem uzyskania przychodów. Z przepisu tego wynika, iż do kosztów uzyskania przychodów mogą być zaliczone straty z odpłatnego zbycia wierzytelności, ale tylko u tych podatników, u których te wierzytelności zarachowane zostały uprzednio jako przychody należne. W przeciwnym wypadku strata z tego tytułu nie jest kosztem uzyskania przychodów.

W świetle wyżej powołanych przepisów, przychodem ze sprzedaży wierzytelności handlowych w ramach Umowy jest cena otrzymana z tytułu sprzedaży, natomiast kosztem podatkowym jest wartość nominalna zbytej wierzytelności powiększona o koszty jej sprzedaży. Z uwagi na fakt, iż zgodnie z Umową Spółka sprzedaje wierzytelności według wartości nominalnej, powstała w związku z tym strata może stanowić koszty uzyskania przychodów, o ile zostanie spełniony warunek wymieniony w art16 ust.1 pkt 39 ustawy.