czy wydatek poniesiony na zakup sprzętu stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodów z późniejszej (...)

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 11.09.2006 r. Spółka wystąpiła z wnioskiem w trybie art. 14a §1 ustawy Ordynacja podatkowa do Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Mokotów w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Spółka pozyskuje używane telefony przez szkoły i uczniów tj. nabywa telefony od ich właścicieli za pomocą rozpowszechnienia informacji wśród uczniów i nauczycieli, po uzyskaniu aprobaty ze strony dyrekcji szkoły.
Spółka opracowuje i podaje do wiadomości dyrekcji szkoły, nauczycieli i uczniów ( a przez nich ? także rodziców ) tzw. ?Regulamin akcji ? sprzęt sportowy lub komputerowy za telefony? określający rodzaje i ilość sprzętu, który ma być przekazywany szkole w zależności od rezultatów zbierania telefonów. Zgodnie z tym regulaminem Spółka dokonuje wyceny zebranych telefonów, zaś dyrekcja szkoły będzie miała prawo wybrać sprzęt odpowiadający wartości zebranych telefonów (ewentualnie punktów przydzielonych za zebrane telefony ).
Spółka celem zainicjowania akcji pozyskiwania używanych telefonów w szkołach, dostarcza do szkół materiały szkoleniowe dotyczące potencjalnych zagrożeń dla środowiska naturalnego wynikającego z braku wiedzy i możliwości ponownego wykorzystania używanej elektroniki.
Telefony przez cały czas trwania akcji będą znajdowały się na terenie szkoły i niezbędny będzie nadzór nad przekazywaniem telefonów i nad przekazanymi telefonami ze strony wyznaczonego przez dyrekcję pracownika szkoły.
Po odebraniu telefonów, Spółka przeprowadza wycenę telefonów i przedstawia ją dyrekcji szkoły, która dokonuje wyboru sprzętu stosownie do rezultatów wyceny telefonów. Wybrany przez dyrekcję szkoły sprzęt zostaje zakupiony przez Spółkę i przekazany szkole.
W związku z powyższym Spółka zastanawia się, czy wydatek poniesiony na zakup sprzętu stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodów z późniejszej odsprzedaży telefonów.
W ocenie Spółki wydatek poniesiony przez Spółkę na zakup sprzętu stanowi koszt uzyskania przychodów z późniejszej odsprzedaży telefonów przez Spółkę, ponieważ wydatek ten jest poniesiony w celu uzyskania przychodów ? wynika to z faktu, że zgodnie z treścią łączącego strony stosunku prawnego Spółka nabywa własność telefonów w zamian za przekazanie sprzętu i bez znaczenia jest tu, że przekazanie to ma miejsce na rzecz osoby trzeciej.

W wydanym postanowieniu z dnia 23.11.2006 r. Nr 1433/NG/423/588/06AG Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa-Mokotów stwierdził, iż argumentacja Spółki przedstawiona we wniosku jest nieprawidłowa.

W ocenie organu podatkowego, Spółka uzyskuje nieodpłatnie rzeczy (telefony używane), które dalej odsprzedaje ? zdarzenie takie należy zakwalifikować jako przychód na zasadzie wynikającej z art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. Zatem przychodem w tym wypadku będą zarówno otrzymane środki pieniężne ze sprzedaży telefonów, jak również wartość otrzymanych nieodpłatnie telefonów. Wartość nieodpłatnie otrzymanych rzeczy powinna być określona na zasadach wynikających z art. 12 ust. 5 updop.
Na podstawie złożonego wniosku organ podatkowy stwierdził, iż kosztami uzyskania przychodów będą koszty transportu telefonów, koszty dokonanej wyceny ( wynagrodzenie pracownika), koszty materiałów szkoleniowych przekazanych szkołom, koszty sprzedaży telefonów w kraju i za granicą.
Zdaniem organu I instancji, zdarzenie przekazania sprzętu komputerowego lub sportowego należy zakwalifikować jako darowiznę na rzecz szkoły.

W dniu 07.12.2006 r. podatnik wniósł zażalenie na powyższe postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa Mokotów zarzucając:

1. błędne przyjęcie przez organ podatkowy I instancji, że:
   -spółka pozyskuje używane telefony pod tytułem darmym,
   -w ramach umowy zawartej ze szkołą spółka, w zamian za zorganizowanie przez szkołę akcji oraz udostępnienie nieodpłatnie powierzchni, składowanie telefonów oraz nadzór nad nimi, daruje szkole zakupiony sprzęt
2. pominięcie przez organ podatkowy istoty i charakteru umowy między Spółką a przekazującym, w szczególności pominięcie wykorzystanej w umowie konstrukcji świadczenia na rzecz osoby trzeciej

Strona podkreśla, iż nie przekazałaby sprzętu szkole, gdyby nie pozyskała w zamian telefonów. Twierdzi, iż pomiędzy tymi czynnościami istnieje ścisła zależność powodująca, iż zarówno świadczenie Spółki ( na rzecz szkoły ) jak i przysporzenie na rzecz Spółki ( od przekazującego telefony ) ma charakter odpłatny. Powoduje to, że wydatek na zakup sprzętu, który jest ponoszony jako warunek konieczny i w celu nabycia telefonów powinien stanowić koszt uzyskania przychodów po stronie Spółki.Wobec powyższego, w ocenie Spółki nie znajduje twierdzenie, że Spółka otrzymuje telefony pod tytułem darmym. W zamian przekazuje bowiem sprzęt, z tym że wolą drugiej strony umowy (przekazującego telefon ) jest aby sprzęt ten został przekazany szkole. Nie odbiera to jednak świadczeniu spółki charakteru odpłatnego. To przekazujący telefon decyduje do kogo ma trafić wzajemne świadczenie Spółki, z punktu widzenia której jest w zasadzie obojętne komu świadczy. Przekazujący telefon dokonuje tego po to, aby szkoła uzyskała sprzęt, przypisywanie mu woli nieodpłatnego przysporzenia na rzecz Spółki nie znajduje racjonalnych podstaw.Pomiędzy Spółką a szkołą nie dochodzi do zawarcia umowy, mocą której Spółka daruje szkole sprzęt. Szkoła jest jedynie odbiorcą świadczenia ( nie wierzycielem ), do którego spółka zobowiązała się wobec przekazującego (wierzyciela).
Podatnik zwraca również uwagę, że jeżeli jakieś świadczenie jest przekazywane w zamian za inne świadczenie, to oznacza to element odpłatności, który wyklucza darowiznę.
Strona podnosi, iż stanowisko organu podatkowego zaprezentowane w zaskarżonym postanowieniu pomija istotę umowy i wolę jej stron. Umowa wykorzystuje konstrukcję świadczenia na rzecz osoby trzeciej, a organ pominął, przyjmując, w sposób zupełnie dowolny, że w przedstawionym stanie faktycznym dochodzi do zawarcia dwóch niezależnych od siebie umów darowizny.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego przez Stronę stwierdza, co następuje.

W przedmiotowej sprawie niezwykle istotne jest ustalenie charakteru prawnego zdarzenia gospodarczego, z którym dane koszty są związane oraz sposobu wykonania umowy mającej charakter ciągły.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Spółka skorzystała z zasady swobody zawierania umów, o której mowa w art. 353 § 1 Kodeksu cywilnego. Z treści tego przepisu wynika, że strony umowy mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania. Jedynym ograniczeniem jest to, aby treść tego stosunku lub jego cel nie sprzeciwiały się jego naturze, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Swoboda kształtowania treści stosunku umownego polega na swobodzie jego kształtowania w ramach poszczególnych typów umów nazwanych (określonych w przepisach Kodeksu cywilnego), jak i na swobodzie kreowania stosunków umownych nie objętych katalogiem umów nazwanych (tzw. umowy nienazwane).
Spółka na podstawie umowy nienazwanej nabywała od uczniów i nauczycieli własność telefonów za pośrednictwem szkoły, w zamian przekazując szkole sprzęt.
W tej sytuacji zatem, gdy darczyńca obciąży obdarowanego obowiązkiem spełnienia określonego świadczenia na rzecz osoby trzeciej obdarowany staje się dłużnikiem tej osoby i w braku zastrzeżeń przeciwnych może on żądać bezpośrednio od dłużnika spełnienia zastrzeżonego świadczenia (art. 393 Kc.). Prawo zatem dopuszcza sytuację, gdy przekazującym telefon Spółce jest inny podmiot niż podmiot otrzymujący od Spółki sprzęt.
W ocenie organu odwoławczego, w przedmiotowej sprawie nie można mówić o świadczeniu nieodpłatnym. W katalogu przychodów, które podlegają opodatkowaniu zarówno w podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i osób prawnych, znalazły się nieodpłatne świadczenia. Ustawodawca nie zdecydował się jednak na wprowadzenie definicji tego pojęcia. Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 29 października 1999 r. ISA/Gd 1290/98 przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne oraz zdarzenia gospodarcze w działalności osoby prawnej, których skutkiem jest nieodpłatne, a więc niezwiązane z kosztem, bądź z inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątkowe, które ma konkretny wymiar finansowy. W świetle przedmiotowej definicji za nieodpłatne świadczenie nie można uznać sytuacji, gdy Spółka z tytułu otrzymanych telefonów przekazuje ekwiwalent stanowiący równowartość telefonów i nie uzyskuje z tego tytułu żadnej korzyści majątkowej.
Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sprzęt komputerowy lub sportowy przekazany przez Spółkę w przedmiotowej sprawie nie stanowi darowizny. Stosownie do art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. W przedmiotowej sprawie nie ma elementu bezpłatności. Zakup sprzętu jest nierozerwalnie związany z otrzymanymi przez Spółkę używanymi telefonami w ramach akcji- sprzęt sportowy lub komputerowy za telefony.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Aby poniesiony wydatek na zakup sprzętu był dla Spółki kosztem uzyskania przychodów musi istnieć związek między ich poniesieniem a celem, jakim jest osiągnięcie przychodu. Na temat tego, co należy rozumieć przez taki związek, wielokrotnie wypowiadał się NSA. Otóż poniesienie wydatku musi mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. W przedmiotowej sprawie ten związek jest wyraźny ?Spółka aby uzyskać przychód ze sprzedaży musi je najpierw nabyć. Nabycie telefonów związane jest z zobowiązaniem spółki do zakupu sprzętu. Zatem wydatki Spółki na zakup sprzętu stanowią dla Spółki koszt uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży przedmiotowych telefonów.
Biorąc powyższe orzeczono jak na wstępie.