Czy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług świadczenie usługi polegającej na prowadzeniu (...)

Czy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług świadczenie usługi polegającej na prowadzeniu kontroli biletów w pojazdach przewoźników za wynagrodzeniem stanowiącym m.in. równowartość pobranych opłat dodatkowych za przejazd bez ważnego biletu?

Na podstawie art. 14b § 5 w związku z art. 233 § 1 pkt 1 oraz art. 239 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 12.12.2006r. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Żyrardowie z dnia 05.12.2006r. nr 1446/PP/443/5/06/IT w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w kwestii dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług świadczenia usługi polegającej na prowadzeniu kontroli biletów w pojazdach przewoźników za wynagrodzeniem stanowiącym m.in. równowartość pobranych opłat dodatkowych za przejazd bez ważnego biletu, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie:

Porady prawne

- odmawia zmiany postanowienia organu pierwszej instancji.

UZASADNIENIE

W dniu 06.10.2006r. wpłynął do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Żyrardowie wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w kwestii dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług świadczenia usługi polegającej na prowadzeniu kontroli biletów za wynagrodzeniem stanowiącym m.in. równowartość pobranych opłat dodatkowych w środkach komunikacji P. ? Żyrardów oraz w pojazdach Z. w Żyrardowie za przejazd bez ważnego biletu.

Z treści złożonego wniosku wynika, iż w dniu 31.08.2001r. Strona zawarła umowę z P. SA w Żyrardowie, na mocy której prowadzi kontrolę biletów i pobiera należności oraz opłaty dodatkowe w środkach komunikacji P. Ponadto w dniu 10.11.2005r. Strona zawarła umowę z M. w Żyrardowie, na mocy której również dokonuje kontroli biletów w pojazdach Z. w Żyrardowie oraz pobiera opłaty dodatkowe za przejazd bez ważnego biletu.

W piśmie z dnia 06.11.2006r., będącym uzupełnieniem przedmiotowego wniosku, podatniczka przywołała zapisy zawartych umów, z których wynika, że wpływy uzyskane z nałożonych opłat dodatkowych za jazdę bez ważnego biletu i przewóz bagażu stanowią własność Zleceniobiorcy w ramach wynagrodzenia za prowadzenie kontroli oraz, że Zleceniodawca dokonuje na rzecz Zleceniobiorcy cesji wierzytelności z tytułu opłat dodatkowych wymaganych w dniu podpisania umowy jak i wymaganych w przyszłości, nałożonych i wyegzekwowanych w trakcie trwania umowy jak i po jej wygaśnięciu przez Zleceniobiorcę tytułem realizacji umowy o wykonywanie usługi kontroli biletów w środkach transportowych M.

Zdaniem Strony pobierana opłata dodatkowa nie jest czynnością dotyczącą sprzedaży towaru lub usług, opłaty te mają charakter opłat sankcyjnych i nie mogą być traktowane jak opłata za sprzedaż biletów. Dlatego też pobierana opłata dodatkowa za brak biletu przejazdu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż jest karą administracyjną pobieraną zgodnie z art. 33a ustawy z dnia 15 listopada 1984r. prawo przewozowe (Dz. U. z 2000r., Nr 50, poz. 601).

W pierwszym półroczu 2006r. wystawiono rachunki za kontrolę biletów na kwotę 8.000,00zł, zaś wpływy z opłat dodatkowych wyniosły 33.096,35zł. W związku z łączną kwotą przychodów w wysokości 41.06,35zł, Strona w dniu 20.09.2006r. złożyła zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R tytułem utraty prawa do zwolnienia od tego podatku i złożyła deklarację VAT-7 począwszy od czerwca 2006r.

Zdaniem wnioskodawcy nieprawidłowo złożono zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R, ponieważ wartość obrotu z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem wyniosła w pierwszym półroczu 2006r. kwotę 8.000,00zł. Tym samym Strona winna figurować w rejestrach jako podatnik korzystający ze zwolnienia od podatku od towarów i usług i w momencie przekroczenia kwoty przychodu uzasadniającego opodatkowanie podatkiem od towarów i usług zobowiązana będzie do aktualizacji tego zgłoszenia przed dniem utraty tego zwolnienia.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Żyrardowie postanowieniem z dnia 05.12.2006r. nr 1446/PP/443/5/06/IT uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. W uzasadnieniu wskazał, iż w przedmiotowej sprawie przedmiotem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług nie są opłaty dodatkowe, ale świadczenie usług na rzecz przewoźnika polegających na kontroli biletów i pobieraniu należności dodatkowych w jego imieniu w zamian za wynagrodzenie równe m.in. kwotom pobranych przez podatnika opłat dodatkowych. Podatnik zatem wykonuje określone usługi na rzecz przewoźników i otrzymuje wynagrodzenie m.in. w postaci kwot uzyskanych z poboru dodatkowych opłat. Dlatego też w/w czynności są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a podstawą opodatkowania jest całość świadczenia należnego otrzymanego do nabywcy usługi (przewoźnika). W konsekwencji w przypadku przekroczenia wartości sprzedaży opodatkowanej w wysokości 39.200,00zł, podatnik utracił prawo do zwolnienia od podatku od towarów i usług, miał obowiązek rejestracji w zakresie tego podatku oraz obowiązek składania deklaracji VAT-7 opodatkowując nadwyżkę wartości sprzedaży ponad kwotę 39.200,00zł.

Strona pismem z dnia 12.12.2006r. wniosła zażalenie na powyższe postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Żyrardowie niezgadzając się ze stwierdzeniem, iż pobór opłat dodatkowych za brak biletu przejazdu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Strona ponownie stwierdziła, że nie powinna składać zgłoszenia VAT-R z powodu utraty zwolnienia od podatku, ponieważ w miesiącu czerwcu 2006r. nie przekroczyła kwoty zobowiązującej do dokonania rejestracji. Przychód z tytułu wpływów z opłaty dodatkowej jako niepodlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyniósł 33.096,35zł, natomiast przychód z czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem wyniósł 8.000,00zł, zatem nie przekroczono kwoty 39.200,00zł. Wobec powyższego Strona uważa, że nie powinna figurować jako czynny podatnik podatku od towarów i usług i ma prawo złożyć korekty deklaracji VAT-7, w których wykaże przychody niepodlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Strona zaznacza również, że Urząd Skarbowy w Kaliszu pismem z dnia 05.11.2004r. znak DPD ? 005 ? 145/04 poinformował, iż pobieranie opłat dodatkowych tytułem kary administracyjnej za brak biletu stanowiącego umowę za odpłatne świadczenie usług transportu, zgodnie z art. 33a ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984r. prawo przewozowe (Dz. U. 2000r., nr 50, poz. 601) nie jest czynnością dotyczącą sprzedaży towaru lub usług. Opłaty te mają charakter opłat sankcyjnych i nie mogą być traktowane jak opłaty za sprzedaż biletów.

W toku postępowania odwoławczego, postanowieniem z dnia 02.03.32007r. nr 1401/PV-II/4407/14-143/06/2007/MK wyznaczono Stronie siedmiodniowy termin do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie.

Pismem z dnia 14.03.2007r. podatniczka ponownie nie zgodziła się ze stwierdzeniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Żyrardowie, iż opłaty dodatkowe podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Niezależnie bowiem od faktu kto pobiera opłatę dodatkową za jazdę bez biletu, przewoźnik czy świadczący usługę na rzecz przewoźnika, czynność pobierania opłat z tytułu kary administracyjnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów usług. Tym samym Strona nie osiągając obrotu z tytułu świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w wysokości 10.000 euro ma prawo wrócić do stanu bycia podatnikiem zwolnionym i dokonać korekty deklaracji VAT-7 i podstaw opodatkowania podatkiem dochodowym.


Po zapoznaniu się z aktami sprawy Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zważył co następuje:


Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie zaś z art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2 ? 22, art. 30 ? 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę podatku należnego. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Mając na uwadze ogóle reguły konstrukcyjne systemu VAT, a także wnioski sformułowane przez ETS, wskazać należy na jedną istotną cechę usługi. Otóż dostawa towarów oraz świadczenie usług, za wyjątkiem ściśle określonych w art. 7 ust. 2 i 3 oraz w art. 8 ust. 2 w/w ustawy przypadków, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności. Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy istnieje bezpośrednia i jasna zindywidualizowana korzyść na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę i jeżeli świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

Mając na uwadze orzeczenie ETS w sprawie C-404/99 pomiędzy Komisją Europejską a Republiką Francuską oraz odnosząc się do norm obowiązujących w Polsce, stwierdzić można, że w sytuacji, gdy dopłata przyjmie postać opłaty sankcyjnej, zostanie wyłączona z podstawy opodatkowania, gdyż nie stanowi ona elementu składowego wynagrodzenia za wykonaną usługę lub dokonaną dostawę towaru, jeżeli zaś taki element stanowi, zalicza się do podstawy opodatkowania, gdyż zgodnie z przepisami polskimi tylko czynności wykonane za wynagrodzeniem - a nie w zamian za poniesione kary lub grzywny - stanowią przedmiot opodatkowania.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku jednoznacznie wynika, iż podatniczka zawarła umowy z przewoźnikami (P. SA w Żyrardowie oraz M. w Żyrardowie) na świadczenie usługi kontroli biletów w pojazdach przewoźników. W ramach zawartej umowy prowadzi ona kontrolę biletów, pobiera należności i opłaty dodatkowe od pasażerów w środkach transportu bądź w drodze windykacji należności w przypadku opłaty kredytowej. Za wykonanie usługi zarówno kontroli biletów jak i pobrania opłat dodatkowych za jazdę bez ważnego biletu i przewóz bagażu Strony umowy ustanowiły odpowiednie wynagrodzenie. Zgodnie z przywołanym § 12 zawartej umowy ?wpływy uzyskane z nałożonych opłat dodatkowych za jazdę bez ważnego biletu i przewóz bagażu stanowią własność Zleceniobiorcy w ramach wynagrodzenia za prowadzenie kontroli?. Elementem wynagrodzenia wnioskodawcy z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług kontroli są zatem m.in. wpływy uzyskane z nałożonych opłat dodatkowych bez ważnego biletu i przewóz bagażu. Zaznaczono także, iż należność za wypisanie biletu w środkach komunikacji są przekazywane na konto przedsiębiorstw przewozowym, natomiast pobierana opłata dodatkowa nie jest wpłacana na konto przewoźnika.

W świetle powołanych powyżej przepisów prawa podatkowego oraz stanu faktycznego wynikającego z akt sprawy Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdza, iż usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie świadczenie usług kontroli biletów na rzecz przewoźnika w zamian za wynagrodzenie równe m.in. kwotom pobranych przez podatnika opłat dodatkowych.

Strona zarzuca postanowieniu w sprawie udzielenia interpretacji do co zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego błędną kwalifikację pobieranych opłat dodatkowych, gdyż stanowią one opłatę o charakterze sankcyjnym ? karę administracyjną pobieraną zgodnie z art. 33a ustawy z dnia 15 listopada 1984r. Prawo przewozowe (Dz. U. 2000r., Nr 50, poz. 601).

Zgodnie z art. 33a. ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984r. Prawo przewozowe (Dz. U. 2000r., Nr 50, poz. 601) w razie stwierdzenia braku odpowiedniego dokumentu przewozu przewoźnik lub osoba przez niego upoważniona pobierają właściwą należność za przewóz i opłatę dodatkową albo wystawiają wezwanie do zapłaty. Przy czym pobrana należność za przewóz i opłata dodatkowa, po uiszczeniu opłaty manipulacyjnej odpowiadającej kosztom poniesionym przez przewoźnika, podlegają zwrotowi, a w przypadku wezwania do zapłaty - umorzeniu, w przypadku udokumentowania przez podróżnego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia przewozu, uprawnień do bezpłatnego lub ulgowego przejazdu.

Opłaty dodatkowe pobierane na podstawie powyższych przepisów podlegają również zwrotowi dla pasażera, w przypadku udokumentowania przez podróżnego uprawnień do bezpłatnego lub ulgowego przejazdu, podczas gdy w ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie opłata dodatkowa pobrana przez wnioskodawcę stanowi element jej wynagrodzenia i nie podlega zwrotowi.

Zatem opłaty dodatkowe pobierane od pasażerów za przejazd bez ważnego biletu w rozpatrywanej sprawie nabierają charakteru odpłatności za wykonaną usługę, gdyż na mocy umowy stanowią element wynagrodzenia za wykonaną usługę. Tym samym zarzut Strony jest niesłuszny.

Ponadto zgodnie z art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro. Z ust. 5 w/w artykułu wynika, że jeżeli wartość sprzedaży u podatników zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia tej kwoty. Podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1, które utracą zwolnienie od podatku obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia. (art. 96 ust. 5 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług).

Ze złożonego przez Stronę wniosku wynika, iż wartość sprzedaży usług wyniosła w czerwcu 2006r. kwotę 41.096,35zł, na którą składało się wynagrodzenie za prowadzenie kontroli biletów w pojazdach przewoźników oraz wynagrodzenie w kwocie równej pobranych opłat dodatkowych za przejazd bez biletu. W oparciu o powyższe przepisy Strona przekraczając wartość sprzedaży usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług w kwocie 39.200,00zł miała obowiązek dokonać rejestracji w zakresie podatku od towarów i usług oraz nadwyżkę ponad tą kwotę opodatkować tym podatkiem i składać deklaracje VAT-7.

W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji.

Decyzja niniejsza jest ostateczna w administracyjnym toku instancji.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika