CZY WYDATKI PONIESIONE NA ZAKUP OPISANYCH WE WNIOSKU GRATYFIKACJI I POCZĘSTUNKU STANOWIĄ W PEŁNEJ (...)

4.9.2007

CZY WYDATKI PONIESIONE NA ZAKUP OPISANYCH WE WNIOSKU GRATYFIKACJI I POCZĘSTUNKU STANOWIĄ W PEŁNEJ WYSOKOŚCI KOSZT UZYSKANIA PRZYCHODU W ROZUMIENIU ART. 15 UST. 1 USTAWY O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB PRAWNYCH?

Z przedstawionego przez Stronę stanu faktycznego wynika, że Spółka świadczy usługi badania rynku i opinii publicznej. Badania wykonywane są na zlecenie producentów różnych dóbr, mediów oraz firm oferujących usługi. Realizacja badania polega m.in. na wypełnianiu ankiety przez respondenta, lub przeprowadzaniu wywiadu z respondentem lub bezpośrednim udziale respondenta przy testowaniu produktu lub udziale respondenta w rozmowie dotyczącej marki, produktów i ich jakości itp. Badania te przeprowadzane są w siedzibie Spółki lub w miejscach publicznych (na ulicy, w centrach handlowych itp.) Respondentami są osoby fizyczne wybierane losowo, niezwiązane żadnym stosunkiem prawnym ze Spółką.Udział respondenta jest zazwyczaj anonimowy, ponieważ w wielu badaniach reguła badawcza nie pozwala na ustalenie tożsamości respondentów ? dla celów tych badań wystarczająca jest osobista obecność i uczestnictwo w czynnościach badawczych. W toku przeprowadzanych badań rzadko istnieje możliwość sprawdzenia tożsamości. Uprzedzenie o konieczności legitymowania się znacząco zmniejsza ilość chętnych do współpracy. Spółka zaznacza, iż będąc członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Badaczy Opinii Publicznej i Rynku (ESOMAR) zgodnie z jej standardami, ze względów etycznych dla zachowania czystości wyniku badań, nie wolno respondentowi płacić wynagrodzenia za udział w badaniach. Nie ma więc możliwości zawierania z takimi osobami umów zleceń lub umów o dzieło.Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że udział w badaniach wymaga od respondenta ponoszenia kosztów osobistych, tj. koszty dojazdu, koszty związane z poświęconym czasem, koszty rozmów telefonicznych. Ponadto przy przeprowadzaniu badań realizowanych w określonym miejscu respondent przybywa tam na swój koszt, uczestniczy w kilkugodzinnym spotkaniu, wyraża zgodę na utrwalenie jego wypowiedzi i wizerunku.

W podziękowaniu za udział w badaniach Spółka oferuje respondentowi gratyfikację w postaci tzw. ?prezentów? w formie drobnych kwot lub zwyczajowo przyjętych drobnych świadczeń rzeczowych o charakterze upominków jak np. książki, portfele, pióra, długopisy, zabawki, kosmetyki, słodycze itp., które zwykle nie są oznaczone logo firmy, lecz wręczane w torbie oznaczonej takim logo.Prezenty przekazywane są po zakończeniu badania. Ponadto Strona wyjaśnia, iż czasami serwowany jest poczęstunek (np. słodycze, kanapki , napoje bezalkoholowe), który jest niezbędny do tworzenia odpowiednich warunków dla przeprowadzenia badań, np. woda i zimne napoje w upalne dni lub ciepły napój zimą. Jednostkowa wartość wyżej wymienionych prezentów lub poczęstunku nie przekracza 100 zł brutto. Ze względu na konieczność zachowania poufności danych osobowych prezenty są najczęściej wręczane bez pokwitowania. Nie jest kwitowany również poczęstunek.Zarówno prezenty jak i poczęstunki są finansowane ze środków własnych Spółki, ale ich wartość jest uwzględniana przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia Spółki dla zlecającego badanie.

W myśl przedstawionego powyżej stanu faktycznego Spółka zwraca się z prośbą ustosunkowanie się do kwestii, czy wydatki poniesione na zakup opisanych we wniosku gratyfikacji i poczęstunku stanowią w pełnej wysokości koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zdaniem Strony przekazywane upominki oraz poczęstunek dla respondentów biorących udział w badaniach, powinny być zaliczane w pełnej wysokości do kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ wydatki te są zwyczajowo przyjęte, a ich poniesienie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i z uzyskiwanymi z tego tytułu przychodami.

Udział respondentów jest niezbędny w procesie badawczym, ponieważ bez ich udziału nie powstałby materiał źródłowy podlegający dalszej obróbce statystycznej i socjologicznej, a tym samym nie byłoby możliwe prowadzenie działalności.W opinii Strony wydatki, o których mowa w przedmiotowym wniosku nie stanowią kosztów reprezentacji, dlatego nie ma zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przedstawionym stanie faktycznym zastosowanie mają następujące przepisy prawa podatkowego:art. 15 ust. 1 i ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 roku Nr 54, poz. 654 z późn. zm),W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Natomiast art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, iż do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych, bez względu na ich wysokość.

Z definicji pojęcia kosztów reprezentacji wynika, że są to te wydatki, które służą kształtowaniu wizerunku firmy na zewnątrz oraz wiedzy o jej działaniach i produktach. Oznacza to, że upominki wręczane różnym osobom związanym z firmą tj. kontrahentom, klientom kwalifikować należy jako wydatki na reprezentację, jeżeli poprzez takie działania firma kształtuje opinię o sobie wśród obecnych i potencjalnych kontrahentów.Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż działalność Spółki obejmuje badania opinii publicznej, do których przeprowadzenia niezbędny jest udział respondentów. Spółka wskazuje jednocześnie, że jej przychody stanowią otrzymywane od zlecających zapłaty za usługi , które uwzględniają m.in. wartość prezentów i poczęstunków otrzymywanych przez respondentów w trakcie przeprowadzanych badań.

Reasumując ponoszone przez Spółkę koszty poczęstunku i gratyfikacji przeznaczanych dla respondentów są kosztami uzyskania przychodów, ponieważ są związane z opracowywaniem badań określonych dóbr, za które Spółka pobiera wynagrodzenie. Celowość poniesionych kosztów wyraża się tym, że między kosztem a przychodem istnieje związek przyczynowo-skutkowy tego typu, że jego poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.Jednocześnie przedmiotowe wydatki nie noszą znamion reprezentacji i reklamy, dlatego też nie ma do nich zastosowania art.16 ust.1 pkt.28 ustawy o podatku dochodowych od osób prawnych.