Czy w przypadku, gdy na rachunku agenta (wnioskodawcy) powstanie saldo ujemne, w związku z czym rachunki (...)

p o s t a n a w i a

uznać stanowisko Strony za prawidłowe.

U z a s a d n i e n i e

Z przedstawionego przez Stronę we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka zamierza zawrzeć z Bankiem umowę cash poolingu. Jest to umowa o zarządzanie płynnością finansową, oparta na dwóch instytucjach prawa cywilnego, mianowicie przelewie wierzytelności i przejęciu długu. Jej celem jest polepszenie płynności finansowej uczestników w prowadzonej działalności gospodarczej, jak również zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego. Zarówno Spółka, jak i pozostali uczestnicy posiadają w banku rachunki, a ponadto agent (Spółka) posiada dodatkowy rachunek bankowy. W ramach wykonywania postanowień umowy podjęte zostaną m. in. następujące czynności:na koniec każdego dnia roboczego bank przeniesie na agenta wszystkie wierzytelności z wyłączeniem wierzytelności wobec agenta oraz dokona przeksięgowania na rachunek agenta wierzytelności przysługującej bankowi wobec agenta z tytułu ujemnego salda na jego rachunku. Z tytułu nabycia wierzytelności agent zapłaci bankowi cenę w wysokości ich wartości nominalnej. Cena zostanie zapłacona poprzez obciążenie rachunku agenta.na koniec każdego dnia roboczego agent przejmie od banku wszystkie długi z wyłączeniem długu wobec agenta z tytułu dodatniego salda na jego rachunku. Z tytułu przejęcia długów bank zapłaci agentowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej. Wynagrodzenie zostanie zapłacone przez uznanie rachunku agenta,na początek każdego dnia roboczego następującego po dniu, w którym bank przeniósł na agenta wierzytelności, agent dokona zwrotnego przeniesienia wszystkich wierzytelności na bank za cenę ich wartości nominalnej, a bank dokona przeksięgowania na rachunek prowadzony dla agenta wierzytelności przysługującej bankowi wobec agenta z tytułu ujemnego salda na jego rachunku. Cena zostanie zapłacona przez uznanie rachunku agenta. Wierzytelności zwrotnie przeniesione na bank zostaną zaliczone w ciężar rachunku danego posiadacza rachunku,na początek każdego dnia roboczego następującego po dniu, w którym agent przejął od banku długi, bank dokona zwrotnego przeniesienia wszystkich długów od agenta za wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej oraz dokona przeksięgowania na rachunek prowadzony dla agenta długu banku wobec agenta z tytułu dodatniego salda na jego rachunku. Wynagrodzenie zostanie zapłacone przez obciążenie rachunku agenta. Dług zwrotnie przejęty przez bank zostanie zaliczony na dobro rachunku danego posiadacza rachunku.Po dokonaniu pierwszych dwóch z czterech wymienionych czynności, bank, w zależności od tego, czy na rachunku agenta będzie występowało saldo dodatnie, bądź ujemne, będzie naliczał lub pobierał odsetki w wysokości określonej w umowie.

Odsetki te zostaną, stosownie do postanowień umowy, podzielone między uczestników, przez uznanie, bądź obciążenie ich rachunków. Ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca odsetki, którymi rachunek agenta został uznany/obciążony będą podlegały podziałowi pomiędzy posiadaczy rachunków poprzez uznanie/obciążenie ich rachunków na zasadach określonych w umowie. Podział odsetek, o którym mowa powyżej, zostanie dokonany stosownie do udziału każdego z posiadaczy rachunku (uczestnika) w powstałych każdego dnia roboczego w wyniku dokonania operacji przewidzianych w pierwszych dwóch wymienionych czynnościach dodatnich albo ujemnych saldach na rachunku agenta według zasad określonych w umowie. Bank i agent z tytułu dokonywanych na podstawie umowy czynności będą otrzymywali od uczestników wynagrodzenie na zasadach określonych w umowie.W związku z powyższym Spółka wnosi o odpowiedź na pytanie, czy w przypadku gdy na rachunku agenta powstanie saldo ujemne, w związku z czym rachunki uczestników zostaną obciążone odsetkami w wysokości ustalonej stosownie do postanowień umowy, odsetki te będą stanowiły koszty uzyskania przychodu dla uczestników w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.Spółka stoi na stanowisku, iż w przypadku zobowiązania Spółki do zapłaty odsetek na rzecz banku, odsetki te będą stanowiły koszty uzyskania przychodów w momencie ich faktycznej zapłaty. Strona powołuje się przy tym na art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz stanowisko Strony, Naczelnik tutejszego Urzędu stwierdza, co następuje:

Cash pooling jest usługą finansową, przeznaczoną do efektywnego zarządzania środkami finansowymi podmiotów gospodarczych o złożonej strukturze. Umożliwia on koncentrację środków kilku podmiotów oraz kompensatę przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne podmioty z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Jedną z najważniejszych korzyści jest możliwość globalnego minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu, jego uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash poolig i zarządzający systemem, tzw. pool leadera, którym może być zarówno wyspecjalizowany bank, jak też jednostka z grupy. Z przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, iż funkcję pool leadera pełni w tym przypadku Spółka. W systemie, w którym funkcję podmiotu odpowiedzialnego za zarządzanie całą strukturą stanowi agent, również agent zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych oraz na jego rachunek trafiają środki w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników systemu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Z powołanego przepisu wynika, że wszelkie uzasadnione, racjonalne, przyczyniające się do powstania przychodu wydatki stanowią koszty uzyskania przychodów, jeżeli nie są wyłączone jako koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust.

1 ustawy. Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy za koszty uzyskania przychodów nie uważa się naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek, w tym również od pożyczek (kredytów). Treść tego przepisu uniemożliwia zakwalifikowanie odsetek do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli nie są one faktycznie zapłacone. Tym samym odsetki naliczone można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich zapłaty. W przedmiotowej sprawie będzie to moment obciążenia rachunku uczestnika umowy cash poolingu.

Dodatkowo należy wspomnieć, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadzają dodatkowe ograniczenia dotyczące wypłacanych odsetek w przypadku podmiotów powiązanych, a taka sytuacja ma miejsce w przedmiotowej sprawie, bowiem uczestnikami umowy cash poolingu są spółki ? córki agenta. Zatem przy obciążeniu rachunków uczestników umowy cash poolingu, należy mieć również na uwadze przepisy o tzw. ?niedostatecznej kapitalizacji? zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.Zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 60 nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25 % udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25 % udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25 % udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25 % udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki ? w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.W myśl zaś art. 16 ust. 1 pkt 61 nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów akcji i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia określoną na dzień zapłaty odsetek. Pod pojęciem pożyczki, zgodnie z art. 16 ust. 7b w/w ustawy należy rozumieć każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę. W świetle więc powyższego nie są kosztami uzyskania przychodów odsetki od pożyczki (kredytu) udzielonej spółce:a)przez udziałowca posiadającego nie mniej niż 25 % udziałów (akcji) tej spółki, lubb)przez kilku udziałowców posiadających łącznie nie mniej niż 25 % udziałów (akcji) tej spółki lubc)przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ? spółce będącej pożyczkobiorcą i spółce będącej pożyczkodawcą ? ta sama osoba (udziałowiec) posiada co najmniej po 25% udziałów, w części, w jakiej pożyczka (kredyt) w dniu zapłaty odsetek przekracza trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki.W przypadku gdy nie będą zachodziły przesłanki wynikające z przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdy na koncie agenta powstanie ujemne saldo, w związku z czym rachunki uczestników zostaną obciążone odsetkami, zapłacone odsetki na rzecz banku będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów w całości. Natomiast jeżeli wystąpią przesłanki w tych przepisach określone, część odsetek podlegać będzie wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów.Biorąc więc pod uwagę przedstawiony przez Spółkę stan faktyczny sprawy oraz przepisy prawa podatkowego mające w tej sytuacji zastosowanie, Naczelnik tut. Urzędu Skarbowego potwierdza stanowisko Spółki, iż zapłacone odsetki na rzecz banku stanowić będą koszt uzyskania przychodu, w przypadku, gdy na rachunku agenta (Spółki Energomontaż Północ S.A.) powstanie saldo ujemne, w związku z czym rachunki uczestników (spółek córek) zostaną obciążone odsetkami w wysokości ustalonej, stosownie do postanowień umowy cash poolingu, o ile nie występują okoliczności wskazane w w/w przepisach o tzw. ?niedostatecznej kapitalizacji?. Zagadnienie to nie było objęte złożonym wnioskiem.Mając powyższe na uwadze, postanowiono jak we wstępie.Niniejsze postanowienie dotyczy wyłącznie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz obowiązującego w tym stanie faktycznym stanu prawnego.