Czy przy przejęciu spółek w 100% zależnych od Spółki metodą nabycia, gdy księgi handlowe spółek (...)

U Z A S A D N I E N I E

Walne Zgromadzenie Spółki podjęło uchwały o przejęciu trzech spółek w 100% zależnych od Spółki. W związku z czym zarząd Spółki złożył wniosek o wpis do KRS powyższego przejęcia. Właściwą metodą do rozliczenia połączenia jest metoda nabycia, a zatem na dzień połączenia zostaną zamknięte księgi handlowe spółek przejmowanych.

W związku z powyższym Podatnik zwrócił się o wyjaśnienie, czy w przedstawionym stanie faktycznym:

1) koszty nabycia ponad wartość nominalną udziałów będą stanowiły koszt uzyskania przychodów dla Spółki przejmującej na dzień prawomocnego zarejestrowania połączenia przez sąd,

2) koszty konsolidacji takie jak usługi doradcze, prawne oraz koszty aktów notarialnych będą stanowiły koszty uzyskania przychodów w okresie ich poniesienia,

3) wszystkie deklaracje podatkowe, dotyczące przejętych jednostek po połączeniu podmiotów, będą podpisane przez Zarząd Spółki i złożone w tutejszym Urzędzie Skarbowym.

Zdaniem Podatnika:

Ad. 1. Koszty uboczne (np. notarialne) poniesione w związku z objęciem udziałów w podmiotach zależnych, będą stanowiły koszty uzyskania przychodów na dzień połączenia podmiotów. Nominalna wartość udziałów w procesie łączenia pozycji bilansowych zostanie wyłączona z kapitałem zakładowym Spółki przejmowanej, natomiast koszty objęcia udziałów stanowią nakłady na reorganizację Spółki i mają służyć przyszłym większym przychodom podmiotu.

Ad. 2. Koszty dodatkowe poniesione na prawidłowe przeprowadzenie połączenia podmiotów będą również kosztem uzyskania przychodów, ponieważ docelowo mają przełożyć się na zwiększone przychody i obniżenie kosztów funkcjonowania, co było głównym uzasadnieniem połączenia wykazanym w planie połączenia.

Ad. 3. Z uwagi na fakt, że Spółka przejmująca wstąpi we wszelkie przewidziane przepisami prawa podatkowego prawa i obowiązki, to wszelkie deklaracje podatkowe CIT-2, CIT?8 powinny być składane w urzędzie skarbowym właściwym dla Spółki.

Po zapoznaniu się z wnioskiem Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie wyjaśnia, co następuje:

Ad. 1

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu uzyskania przychodów, z wyjątkiem kosztów określonych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 8 tej ustawy do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo akcji w spółce; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych udziałów, akcji.

Zatem zgodnie z w/w przepisem wydatki na objęcie udziałów (akcji) nie stanowią kosztu uzyskania przychodów w momencie ich objęcia. Wydatki te stają się takim kosztem dopiero w momencie zbycia tych udziałów (akcji). Jak to wynika z treści art. 16 ust. 1 pkt 8 - podstawowym warunkiem do tego, aby zaliczyć te wydatki do kosztów uzyskania przychodów, jest zbycie tych udziałów (akcji).

Należy także zwrócić uwagę, że wydatki na nabycie udziałów (akcji), o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy, obejmują nie tylko ich wartość nominalną, ale i wydatki związane bezpośrednio z ich objęciem. Będą to zatem wydatki, które umożliwiają objęcie udziałów i bez ich poniesienia nie byłoby możliwe ich objęcie, np. wydatki na opłaty notarialne i sądowe bezpośrednio warunkujące objęcie udziałów.

Zatem pogląd Wnioskodawcy co do zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie udziałów na dzień połączenia tylko w wysokości stanowiącej nadwyżkę ponad wartość nominalną objętych przez nią udziałów w spółkach przejmowanych nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach.

Ad. 2

Wydatki, o których mowa w przepisie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, muszą wiązać się z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

Istnieją zatem dwa podstawowe kryteria pozwalające na zaliczenie danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, a mianowicie:

1) wydatek ten musi być poniesiony w celu uzyskania przychodu,

2) wydatek ten nie może się mieścić w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy.

Z treści wniosku wynika, że połączenie Spółek nastąpi w trybie art. 492 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037) przez przeniesienie całego majątku spółek przejmowanych na Spółkę. W związku z przeprowadzeniem tego procesu łączenia Wnioskodawca ma ponieść koszty konsolidacji takie jak usługi doradcze, koszty aktów notarialnych, koszty obsługi prawnej.

W ocenie tutejszego organu podatkowego nie ma przeszkód, aby koszty konsolidacji wymienione we wniosku takie jak usługi doradcze, koszty obsługi prawnej potraktować jako koszt uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wydatki te bowiem służą pozyskaniu źródeł przychodów w przyszłości, które w związku z przejęciem spółek zależnych Wnioskodawca zamierza uzyskać. W związku z art. 15 ust. 4 ustawy, ponieważ ich związek z przychodem ma charakter ogólny, można je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie poniesienia. Jednakże koszty związane z opłatami sądowymi, notarialnymi, czy skarbowymi dotyczącymi objęcia udziałów są bezpośrednio i nierozerwalnie związane z ich objęciem - bez ich poniesienia nie byłoby objęcia udziałów. W świetle art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy są więc wydatkami na objęcie udziałów i powinny być zgodnie z w/w przepisem zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie sprzedaży objętych udziałów.

Ad. 3

Na podstawie art. 494 § 1 kodeksu spółek handlowych spółka przejmująca wstępuje z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej. Przepis ten zawiera zasadę sukcesji generalnej. Zasada ta została wyrażona na gruncie prawa podatkowego w art. 93 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym osoba prawna łącząca się przez przejęcie innej osoby prawnej, wstępuje we wszelkie, przewidziane w przepisach prawa podatkowego, prawa i obowiązki każdej z łączących się spółek. Powyższe odnosi się również do obowiązku składania deklaracji podatkowych.

W związku z powyższym Wnioskodawca także po dniu połączenia ma nadal obowiązek składać między innymi deklaracje CIT-2 oraz CIT-8.

W myśl generalnej zasady wyrażonej w art. 8 ust. 1 w/w ustawy, rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy. Podatnik może postanowić inaczej w statucie, w umowie spółki i zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego; wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych.

Zgodnie z art. 8 ust. 6 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego, do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. Zasady dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych reguluje ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.).

Stosownie do art. 12 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachunkowości księgi rachunkowe zamyka się w jednostce przejmowanej na dzień połączenia związanego z przejęciem jednostki przez inną jednostkę, w szczególności na dzień wpisu do rejestru tego połączenia. Zatem zgodnie z tym przepisem na następcy prawnym spółek przejmowanych, tj. na podatniku ciąży obowiązek złożenia zeznania CIT-8 w imieniu spółek przejmowanych za rok podatkowy kończący sie w dniu zamknięcia ich ksiąg rachunkowych w związku z przejęciem metodą nabycia, które należy złożyć w urzędach skarbowych właściwych dla spółek przejmowanych. Zeznanie powyższe należy złożyć do urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedziby spółek przejmowanych w związku z art. 18 § 1 Ordynacji podatkowej, podobnie jak formularze VAT-Z oraz NIP-2.

W związku z powyższym Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego postanawia jak na wstępie.

W zakresie pozostałych pytań zawartych w w/w wniosku odpowiedź zostanie udzielona odrębnymi postanowieniami.

Przedmiotowa interpretacja dotyczy wyłącznie stanu faktycznego przedstawionego przez Spółkę w złożonym wniosku oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 1 i 2 ustawy Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej ? do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na niniejsze postanowienie służy Stronie prawo wniesienia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie za pośrednictwem tutejszego organu podatkowego w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia (art. 236 § 2 i art. 239 w związku z art. 14a § 4 ustawy Ordynacja podatkowa). Do zażalenia należy załączyć znaki opłaty skarbowej w wysokości 5 zł oraz 0,50 zł od każdego załącznika (ustawa z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej ? t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 253, poz. 2532 ze zm.).