Spółka wnosi o potwierdzenie stanowiska, iż na podstawie art. 15 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 16 ust. (...)

Spółka wnosi o potwierdzenie stanowiska, iż na podstawie art. 15 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 16 ust. 1 updop wartość odpisu z tytułu niedoborów zapasów materiałowych przeznaczonych do produkcji mebli, ujawniona w czasie inwentaryzacji stanowi kup Spółki, oraz na podstawie art. 12 ust. 1 i 3 oraz art. 15 ust. 1 pkt 1 updop nie stanowi przychodu Spółki oraz nie powoduje konieczności korekty kup wartość nadwyżki zapasów materiałowych przeznaczonych do produkcji mebli, ujawniona w czasie inwentaryzacji.

Na podstawie art. 14 a § 4 w związku z art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku xxx Sp. z o. o. z dnia 8 lutego 2007 r. (z datą wpływu do tutejszego Urzędu w dniu 9 lutego 2007 r.) w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie podatnika w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie

postanawia

uznać stanowisko Spółki za nieprawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka prowadzi działalności gospodarczą polegającą na montażu mebli w zakładzie w Warszawie. Pracują tam cztery linie produkcyjne: szaf, biurek, foteli i kontenerów. Rozliczenie kosztów produkcji odbywa się w oparciu o opracowane przez kierownika produkcji struktury produkcyjne zawierające listę komponentów użytych do produkcji wyrobu gotowego.

Zgodnie z zasadami rachunkowości, Spółka okresowo przeprowadza spis z natury komponentów produkcyjnych celem faktycznego ich zużycia w procesie produkcyjnym. Sprawdzenie następuje zgodnie z opracowaną instrukcją inwentaryzacyjną Spółki.

W poprzedzającym inwentaryzację 2005 r., Spółka wyprodukowała wyrobów gotowych za kwotę 4.392.900 zł. W styczniu 2006 r. Spółka przeprowadziła spis z natury, który wykazał 119.200 zł. nadwyżki komponentów oraz 73.400 zł. niedoborów komponentów. Spółka zaksięgowała w 2006 r. przychody wynikłe z nadwyżek inwentaryzacyjnych oraz koszty związane z niedoborami inwentaryzacyjnymi dającymi per saldo różnicę dodatnią (przychód) w wysokości 45.800 zł.

Wskazanych niedoborów nie udało się skompensować z nadwyżkami, ani też jednoznacznie przypisać do konkretnych wyrobów gotowych, do których miały być zużyte.

Niedobory powstały głównie w takich typach komponentów jak: ramy metalowe i formatki oparcia do krzeseł, nogi regulowane, łączniki i ramy stołów i biurek, łączniki i uchwyty szaf oraz tkaniny tapicerskie. Wytłumaczeniem powstałych niedoborów są możliwe błędy w strukturach produkcyjnych polegające na nieuwzględnieniu komponentów dla specyficznego wyrobu gotowego (np. faktycznie zużytych półek lub nóg technicznych, albo założone za małe zużycie tkaniny w strukturze krzesła), albo też w wyniku działania systemu informatycznego produkcji w przypadku niewłaściwej obsługi przez pracownika (np. cofanie zaalokowanych zamówień produkcyjnych). Spółka uważa, że komponenty zostały zużyte, a jest małe prawdopodobieństwo, że zostały wyprowadzone poza magazyn Spółki (trudno jest je bowiem wykorzystać do innych celów, ponadto magazyn Spółki jest chroniony) lub wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem produkcyjnym w centrum produkcyjnym

W związku z powyższym stanem faktycznym Spółka wnosi o potwierdzenie następującego stanowiska:

1. na podstawie art. 15 ust. 1 zdanie 1 w zw. z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi koszt uzyskania przychodu dla Spółki wartość odpisu z tytułu niedoborów zapasów materiałowych przeznaczonych do produkcji (w drodze montażu) mebli, sprzedawanych przez Spółkę, ujawniona w czasie inwentaryzacji,

2. na podstawie art. 12 ust. 1 i 3 oraz art. 15 ust. 1 zdanie 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie stanowi przychodu dla Spółki oraz nie powoduje konieczności korekty kosztów uzyskania przychodu wartość nadwyżki zapasów materiałowych przeznaczonych do produkcji (w drodze montażu) mebli, sprzedawanych przez Spółkę, ujawniona w czasie inwentaryzacji.

Stanowisko podatnika

Ad. 1) Zdaniem Podatnika odpisy z tytułu niedoborów zapasów materiałów przeznaczonych do produkcji są kosztem uzyskania przychodu Spółki. W opinii Spółki regulacja art. 15 ust. 1 zdanie 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oznacza, że wszystkie poniesione koszty, oprócz enumeratywnie wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy, są kosztami uzyskania przychodu, jeżeli pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami lub służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodu. Spółka stoi na stanowisku, że będą to koszty zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanym przychodem oraz koszty związane z całokształtem działalności podatnika, pod warunkiem, że wykaże on ich związek (pośredni lub bezpośredni) z prowadzona działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Zdaniem Spółki, a contrario do art. 16 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika wniosek, iż wszystkie inne straty niż wymienione w tym przepisie stanowią dla podatnika w całości koszt uzyskania przychodu.

Zdaniem Spółki odpisy z tytułu niedoborów opisanych w przedmiotowym stanie faktycznym można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli są odpowiednio udokumentowane. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniające określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Zdaniem Spółki odrębne przepisy, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych to przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r., Nr 76, poz. 694 ze zm.). Art. 26 ustawy o rachunkowości nakłada na podmiot prowadzący działalność gospodarczą obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji w określonych terminach. Art 27 ust. 1 ustawy o rachunkowości stanowi, że przeprowadzenie i wyniki inwentaryzacji należy odpowiednio udokumentować i powiązać z zapisami ksiąg rachunkowych. Natomiast zgodnie z ust. 2 tego artykułu ujawnione w toku inwentaryzacji różnice między stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w księgach rachunkowych należy wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji. Zdaniem Spółki sporządzony przez nią protokół inwentaryzacyjny (dokumentujący niedobory lub nadwyżki zapasów materiałów przeznaczonych do produkcji mebli, stwierdzone w wyniku przeprowadzenia spisu z natury), stanowi odpowiednie udokumentowanie w myśl przepisów ustawy o rachunkowości. Jednocześnie Spółka podnosi, że jest to dokument wystarczający dla potrzeb podatkowych zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka oświadcza, że nie ponosi winy za powstanie niedoboru, bowiem materiały do produkcji, których niedobór stwierdzono, zostały zużyte. Według Podatnika jest mało prawdopodobne aby materiały te zostały wyprowadzone poza magazyn Spółki albo wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem produkcyjnym w centrum produkcyjnym bowiem Spółka dochowuje należytej staranności.

Ad. 2) Zdaniem Spółki nadwyżka zapasów materiałów przeznaczonych do produkcji ujawniona w czasie inwentaryzacji nie jest zaliczana do przychodów Spółki oraz nie ma obowiązku korekty kosztów uzyskania przychodów. Zdaniem Spółki wartość nadwyżki zapasów materiałów przeznaczonych do produkcji (w drodze montażu) mebli, ujawniona w czasie inwentaryzacji, nie stanowi przychodu (i nie powoduje konieczności korekty kosztów uzyskania przychodu) dla Spółki. Brak obowiązku zaliczenia przychodów według Wnioskodawcy wynika z dyspozycji art. 12 ust. 1 i ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które to przepisy nie obejmują swoim zakresem takiej kategorii przychodów.

Odnosząc się do opisanego stanu faktycznego Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, uznając stanowisko Spółki za nieprawidłowe, informuje co następuje:

Ad. 1) W złożonym wniosku Spółka wskazuje, że w wyniku przeprowadzenia inwentaryzacji pojawiła się różnica pomiędzy rzeczywistym stanem ilościowym komponentów a stanem wykazanym w ewidencji księgowej, przy czym Spółka dokonała zbilansowania strat i nadwyżek komponentów wykazując jako przychód pozostałą niezbilansowaną wartość towaru.

Zgodnie z generalną regułą wyrażoną w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54 poz. 654 ze zm.) - dalej updop - kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Pojęcie straty jako kosztu uzyskania przychodu nie zostało zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Definicja straty w ustawie odnosi się wyłącznie do wyniku działalności Podatnika - zgodnie z art. 7 ust. 2 updop, jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów to różnica jest stratą. Niemniej dokonując w art. 16 ust. 1 wyliczenia pozycji obejmujących określone wydatki, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów ustawodawca w kilku miejscach posługuje się również pojęciem strat np.: pkt 5 - ?straty w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych....?, pkt 6 - ?straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych...?, pkt 47 - ?straty powstałe w wyniku nadmiernych ubytków lub zawinionych niedoborów wyrobów akcyzowych...?. Można byłoby zatem próbować dowodzić poprzez stwierdzenie a contrario, że wszelkie inne rodzaje strat niewymienione wprost w art.16 ust. 1 updop niezależnie od ich podłoża i przyczyny powstania mogą być, co do zasady, traktowane jako koszty uzyskania przychodów. Tak szerokie ujęcie byłoby jednak nieuprawnione i nie mogłoby prowadzić do prawidłowych, z punktu widzenia racjonalnego gospodarowania wniosków. Trudno mówić bowiem o stratach jako wydatkach poniesionych w celu uzyskania przychodów. Straty zwykle są niezamierzone i powstają wbrew woli podmiotów prowadzących określoną działalność gospodarczą. Nie samo ponoszenie strat należy traktować jako środek zmierzający do celu osiągnięcia przychodów, lecz cały zespół działań dokonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celu pozyskiwania przychodów. Straty należy traktować jako, często nieunikniony i nieodłączny, aczkolwiek niechciany, element działań objętych ryzykiem towarzyszącym działalności gospodarczej.

W tym kontekście należy rozpatrywać możliwość zaliczenia określonych strat do kosztów uzyskania przychodów. Skorzystanie z takiej możliwości obwarowane jest koniecznością spełnienia określonych warunków. Warunki te w dotychczasowym orzecznictwie dotyczącym tej kwestii formułowane były w rozmaity sposób. Przykładowo można wskazać na: wyrok NSA z dnia 7.08.2001 r., sygn. III SA 2041/00- ?kosztem uzyskania przychodów są tylko takie straty, których występowanie w toku działalności danego rodzaju jest nieuniknione. Innymi słowy chodzi o straty, które są normalnym, chociaż niechcianym następstwem działania w danej branży.?, wyrok NSA z dnia 14.03.2000 r., sygn. III SA 1095/99 - 'Nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów braki w środkach obrotowych zawinione przez samego podatnika...', wyrok NSA z dnia 17.12.2002 r., sygn. III SA 1152/01 - 'Nie w każdej sytuacji straty w środkach obrotowych powinny być uznane za koszt uzyskania przychodów. Straty muszą być zawsze rzeczywiste i prawidłowo udokumentowane'.

Ponadto w orzecznictwie sądowym wskazywano na konieczność wyjaśnienia przez podatnika, w jakich okolicznościach i ilościach oraz z jakich przyczyn dane towary zostały utracone, zaś ograniczenie się podatnika jedynie do porównywania spisu z natury z zapisami ewidencyjnymi i automatyczne zaliczanie powstałych różnic do kosztów uzyskania przychodów, bez dokonania tych wyjaśnień, jest niewystarczające do skutecznego zaliczenia powstałych strat w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Stwierdzone niedobory mogą zostać zaliczone w ciężar kosztów uzyskania przychodów, jeżeli powstały niezależnie od woli podatnika, a więc są niezawinione. Co do zasady kosztami uzyskania przychodów mogą być straty będące wynikiem zdarzenia losowego przykładowo: powodzi, pożaru, kradzieży, huraganu lub innej klęski żywiołowej. Kwestionowane są natomiast straty będące następstwem nieracjonalnego działania (np. zatrudniania do gospodarki magazynowej przypadkowych osób, w tym osób nieprzeszkolonych do obsługi informatycznych systemów magazynowania komponentów/zarządzania stanem magazynowym komponentów), braku staranności w zapobieganiu im (np. złej organizacji wydawania i przyjmowania surowców, materiałów lub komponentów do produkcji czy też braku nadzoru nad magazynami).

W tym celu należy odpowiednio udokumentować fakt poniesienia straty, przy czym dokumentem takim mogą być na przykład: pisemne wyjaśnienia osób materialnie odpowiedzialnych, dokumentu wystawione przez ubezpieczyciela, protokoły policyjne, straży pożarnej czy rzeczoznawców, wyjaśniające przyczynę, datę powstania zdarzenia oraz dokładne obliczenie wielkości straty. Tak więc kosztem uzyskania przychodów mogą być tylko straty, w tej części w jakiej zostały uznane za niezawinione, których okoliczności powstania oraz przyczyny są znane i zostały wyczerpująco udokumentowane. Nie stanowią bowiem koszty uzyskania przychodów straty będące wynikiem braku staranności bądź nieracjonalnego działania podatnika nawet jeśli mieszczą się w normach ustanowionych przez daną jednostkę gospodarczą. Spółka winna podejmować działania mające na celu ograniczenie strat. Działania te muszą spełniać wymogi należytej staranności, aby straty w środkach obrotowych nie powstawały na skutek zaniedbań w nadzorze czy też z lekkomyślności.

Dla zaliczenia wydatku w ciężar kosztów uzyskania przychodów niewystarczające jest stwierdzenie przez Podatnika, iż ?Spółka uważa, że komponenty zostały zużyte, a jest małe prawdopodobieństwo, że zostały wyprowadzone poza magazyn Spółki?. Nie w każdej bowiem sytuacji straty mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie biorąc pod uwagę kompleksowo wszystkie uwarunkowania danej sprawy.

W przedstawionej przez Spółkę sytuacji przedmiotowe niedobory nie zostały uznane za koszty uzyskania przychodów z uwagi na nieustalenie okoliczności faktycznych powstania strat, ich niewyczerpujące udokumentowanie oraz nieustalenie istnienia winy podatnika lub jego pracowników w procesie ich powstawania.

Ad. 2) W sytuacji, gdy w wyniku inwentaryzacji pojawią się nadwyżki towaru, należy je wykazywać jako przychód, zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 2 updop. Zgodnie bowiem z powszechnie przyjmowaną linią orzecznictwa ? do kosztów uzyskania przychodów danego okresu można zaliczyć koszt zakupu towaru, który w danym okresie został sprzedany. Stwierdzenie więc na pewnym etapie magazynowania, że jest go za dużo, tj. więcej niż wynika z dokumentacji księgowej ? nie upoważnia do korekty kosztów uzyskania przychodów. Natomiast jeśli w wyniku rozliczenia ostatecznego dokumentacji księgowej sprzedawanego towaru Spółka stwierdzi, że pozostała jej część towaru w ilości większej niż zakupiona ? to kwota odpowiadająca wartości zakupu tej części towarów powinna powiększyć przychód jako wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych za okres, w którym tę okoliczność stwierdzono.

Mając na uwadze wskazane wyżej okoliczności, Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie orzekł jak w sentencji.

Zawarta w niniejszym postanowieniu interpretacja odnosi się do przedstawionego przez podatnika we wniosku stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania postanowienia.

Zgodnie z art 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa powyższa interpretacja nie jest wiążąca dla Podatnika, jednakże jest wiążąca dla właściwych organów podatkowych i organów kontroli skarbowej do momentu jej zmiany lub uchylenia.

Na postanowienie służy Stronie prawo wniesienia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, za pośrednictwem Naczelnika tutejszego urzędu, w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia. Zażalenie na postanowienie organu podatkowego powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu oraz uzasadnienie przyczyn uznania interpretacji zawartej w niniejszym postanowieniu za niewłaściwą.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika