Czy w analizowanym stanie faktycznym zaciągnięcie pożyczki od polskiego podatnika VAT podlega opodatkowaniu (...)

Czy w analizowanym stanie faktycznym zaciągnięcie pożyczki od polskiego podatnika VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i w konsekwencji czy Spółka solidarnie zobowiązana jest do zapłaty tego podatku?

Na podstawie art.14 a § 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz.60 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku firmy .... z dnia 4 kwietnia 2007 r. (data wpływu: 10 kwietnia 2007r.) żądającego udzielenia pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. Z 2007 r. Nr 68, poz.450)Naczelnik Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy podane we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie

Porady prawne

Spółka przedstawiła następujący stan faktyczny : Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji opakowań. Spółka jest podatnikiem VAT. Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zamierza, zaciągnąć pożyczkę od polskiego podmiotu. Pożyczka będzie oprocentowana.

Pożyczkodawca jest podatnikiem VAT (Pożyczkodawca jest producentem bezbarwnego szkła opakowaniowego). Pożyczka będzie udzielona przez Pożyczkodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Udzielanie pożyczek przez Pożyczkodawcę ma charakter poboczny (tj. nie stanowi bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia zasadniczej działalności Pożyczkodawcy w zakresie produkcji szkła opakowaniowego). W szczególności pożyczki udzielane są incydentalnie (Pożyczkodawca rozważa udzielenie nie więcej niż kilku pożyczek na rok). Kwota pożyczek może się zmieniać na podstawie aneksów do umowy pożyczki. Działalność w zakresie pośrednictwa finansowego nie jest obecnie wskazana w umowie spółki Pożyczkodawcy. Pożyczkodawca rozważa jednakże zmianę umowy spółki i wpisanie do niej działalności w zakresie pośrednictwa finansowego.
W związku z tak przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca zadał następujące pytanie:
Czy w analizowanym stanie faktycznym zaciągnięcie pożyczki od polskiego podatnika VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i w konsekwencji czy Spółka solidarnie zobowiązana jest do zapłaty tego podatku?

Zdaniem Wnioskodawcy :
W myśl art. 2 ust. 4 ustawy PCC, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego.Zgodnie z art. 4 ustawy PCC obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży na stronach czynności cywilnoprawnej, przy czym zgodnie z art. 5 ust. 1 w/w ustawy obowiązek zapłaty podatku, z zastrzeżeniem ust. 2, ciąży solidarnie na osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej będących stronami czynności cywilnoprawnej, a w przypadku określonym w art. 4 pkt 2 - na spółce.Na mocy art. 5 ust. 1 ustawy VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 5 ust. 2 czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 wspomnianej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie do ust.2 w/w przepisu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne wymienione enumeratywnie w art. 1 ust. 1 ustawy PCC w tym m.in. umowy pożyczki. Jednocześnie w art. 5 ust. 1 ustawy PCC wskazano, iż obowiązek zapłaty podatku ciąży generalnie solidarnie na osobach będących stronami czynności cywilnoprawnej. Jednakże w art. 2 pkt 4 powołanej ustawy, wyłączono z opodatkowania te czynności cywilnoprawne, w których przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów usług, lub jest z niego zwolniona - z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych od podatku od towarów usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego.Dla stwierdzenia, czy rozważana czynność zaciągnięcia pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, rozstrzygnięcia wymaga, czy chociażby jedna ze stron tej transakcji podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług albo korzysta ze zwolnienia od tego podatku.W opinii Spółki, jeżeli podatnik podatku od towarów i usług udziela innemu podmiotowi pożyczki, wykonuje on działalność usługową, określoną w PKWiU 65.22.10-00.90 jako usługę udzielania pożyczek, świadczoną poza systemem bankowym.
Stosownie bowiem do art. 8 ust. 1 ustawy VAT przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Natomiast art. 8 ust. 3 ustawy stanowi, iż usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji (z wyjątkiem usług elektronicznych). W kategorii 65.22.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 42, poz. 264 ze zm.) wymieniono 'Usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym'. Wobec powyższego należy uznać, iż udzielanie pożyczek spełnia niewątpliwie szeroką definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy VAT. W przypadku udzielenia pożyczki można bowiem zidentyfikować beneflcjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca (w analizowanej sytuacji Spółka) mogący korzystać z kapitału udostępnionego na określony czas. Z kolei Pożyczkodawca zobowiązany jest do udostępnienia kapitału. Jednocześnie jest to usługa odpłatna, z uwagi na fakt, iż Pożyczkodawca pobiera wynagrodzenie w postaci odsetek od udostępnionego kapitału.W konsekwencji spełniony jest warunek, iż udzielanie pożyczek ma charakter świadczenia wzajemnego, gdzie w ramach odpłatnej umowy zobowiązaniowej jedna ze stron jest bezpośrednim beneficjentem zobowiązania.Ponadto, Pożyczkodawca udzielając pożyczek działa niewątpliwie w charakterze podatnika VAT. Zgodnie bowiem z art. 15, ust. 1 ustawy VAT podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust.

2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Za działalność gospodarczą uważa się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Należy podkreślić, iż częstotliwość, na którą wskazuje art. 15 ust. 2 ustawy VAT odnosi się do całości działalności podatnika, a nie jej rodzajów. Zważywszy, iż w analizowanej sytuacji Pożyczkodawca prowadzi działalność gospodarczą w sposób częstotliwy, nie ulega wątpliwości, iż poszczególne rodzaje czynności dokonywane w ramach tej działalności (w tym np. udzielanie pożyczek) powinny podlegać VAT, nawet jeżeli dany rodzaj czynności został wykonany sporadycznie (tj. gdy nie stanowił bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia zasadniczej działalności podatnika). Nie ma tu znaczenia sporadyczność czynności.Potwierdzeniem powyższego jest chociażby fakt, iż zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy VAT sporadyczne transakcje w zakresie pośrednictwa finansowego mogą zostać pominięte przy obliczaniu obrotu podatnika dla proporcji rozliczania podatku naliczonego. Oznacza to, iż również czynności sporadyczne podlegają opodatkowaniu VAT. Gdyby czynności sporadyczne wykonywane przez podatnika VAT nie podlegały opodatkowaniu VAT, wówczas ustawodawca nie wprowadzałby dodatkowego zastrzeżenia, iż tego rodzaju czynności mogą zostać pominięte przy liczeniu proporcji VAT.Przyjęcie odmiennej tezy oznaczałoby, iż wyłączona spod opodatkowania byłaby każda czynność wykonywana raz na kilka lat, czy też jednorazowo - na przykład sprzedaż wycofanego z użytkowania składnika majątku, czy też wykonanie usługi przez podmiot zajmujący się na co dzień dostawą towarów. Spółka wskazuje, iż zgodnie z art.5 ust. 2 ustawy VAT czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Zatem dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług określonej czynności nie ma znaczenia, czy jej rodzaj został wymieniony w umowie spółki Pożyczkodawcy w ramach jej zakresu przedmiotowego.Mając na uwadze powyższe, Spółka prezentuje stanowisko, że przedmiotowa umowa pożyczki będzie opodatkowana VAT po stronie Pożyczkodawcy. W konsekwencji zatem nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy PCC. Nie wystąpi zatem obowiązek zapłaty podatku od zaciągniętej pożyczki, gdyż jedna ze stron - Pożyczkodawca, będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z udzieloną pożyczką.

Naczelnik Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy podane we wniosku jest prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit . b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. z 2007r. Nr 68 ,poz. 450 .) , umowa pożyczki stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 4 w/w. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:a) opodatkowana podatkiem od towarów i usług,b) zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, ? umowy spółki i jej zmiany,umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych;

Z treści cytowanego przepisu wynika, że samo bycie podatnikiem podatku od towarów i usług przez nabywcę nie wystarczy, aby skorzystać z wyłączenia od opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Użyty przez ustawodawcę zwrot '... jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona...' oznacza, że w każdym konkretnym przypadku należy badać, czy dana czynność rodzi powstanie obowiązku w podatku od towarów i usług wyłącznie w stosunku do stron danej czynności. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. podatku od towarów usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z. późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m. in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.Stosownie do art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Zgodnie z ust. 3 w/w artykułu usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych. W/w przepisy regulowane są przez. Rozporządzenie Rady Ministrów z 6 kwietnia 2004r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 89. poz. 844 z późniejszymi zmianami), z tym że do celów m. in. podatku od towarów i usług do dnia 31 grudnia 2006r. stosuje się klasyfikacje opublikowane w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 42, poz. 264 ze zm.)Usługi finansowe określone zostały w sekcji J PKWiU. pod nazwą ?usługi pośrednictwa finansowego'.Zgodnie z przepisem zawartym w art 43 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Pod poz. 3 załącznika nr 4 jako usługi korzystające ze zwolnienia od podatku wymieniono usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w PKWiU w sekcji J ex (65-67), z wyłączeniem: 1.działalności lombardów (z wyjątkiem usług świadczonych przez banki), 2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej, 3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20), 4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,5. usług ściągania długów i faktoringu,6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust.1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług,7. usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości. W/w usługi podlegają opodatkowaniu w/g stawki 22%, a pozostałe usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J ex (65-67) korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż udzielanie pożyczek przez podatnika niezależnie od tego, czy jest objęte zgłoszonym przez niego zakresem działalności, stanowi działalność usługową, określoną w PKWiU (65.22.10 - 00.90) ?usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym', która na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy w związku z pozycją 3 załącznika Nr 4 do ustawy o VAT korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Z powyższego wynika, że w/w umowa pożyczki jest po stronie Pożyczkodawcy zwolniona od podatku od towarów i usług i w związku z tym zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym , że nie powstał obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu udzielenia pożyczki Spółka nie jest zobowiązana solidarnie do zapłaty podatku.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika