Czy kupno/sprzedaż akcji i udziałów w celu ich umorzenia oraz kupno/sprzedaż akcji, udziałów, papierów (...)
Czy kupno/sprzedaż akcji i udziałów w celu ich umorzenia oraz kupno/sprzedaż akcji, udziałów, papierów wartościowych dokonywana w ramach świadczenia usług finansowych podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych?
Zgodnie z art. 535 Kodeksu cywilnego przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, przy czym stosownie do art. 555 Kodeksu cywilnego przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio między innymi do sprzedaży praw majątkowych.
W przypadku, określonego w art. 359 K.s.h., nabycia przez akcjonariusza akcji przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin ?wynagrodzenie? nie jest tożsamy z ceną. Użycie w art. 359 § 2 K.s.h. terminu ?wynagrodzenie? świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 Kodeksu cywilnego.
Biorąc powyższe pod uwagę, nabycie własnych akcji przez spółkę w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem, jako szczególny rodzaj umowy nie wymienionej w katalogu przedmiotów podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega temu podatkowi.
Stosownie do wyżej cytowanego art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi podlegają umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 2 pkt 4 tej ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego. Oznacza to, że dla wyłączenia obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu konkretnej czynności niezbędne jest, aby czynność taka podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT lub była z niego zwolniona. Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) stanowi, że opodatkowaniu podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust.1 świadczeniem usług dla potrzeb ustawy, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art.7. Stosownie do powyższego należy stwierdzić, iż obrót prawami majątkowymi kwalifikowany jest jako usługa finansowa podlegająca przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 43 ust.1 pkt 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku od towarów i usług usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W powołanym wyżej załączniku w poz. 3 wymienione są usługi pośrednictwa finansowego z wyłączeniem:
- działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
- usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
- usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
- usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisówo działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
- usług ściągania długów oraz faktoringu,
- usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art.43 ust.1 pkt 12 ustawy,
- usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art.43 ust.1 pkt 12 ustawy,
- transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
- ) transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.
Jeżeli zakup i sprzedaż akcji, udziałów, obligacji i innych papierów wartościowych przez Spółkę mieści się w zakresie czynności pośrednictwa finansowego i nie mają do niej zastosowania wyłączenia wymienione w poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy, to opisana czynność jest zwolniona z podatku od towarów i usług, a zgodnie z art. 2 pkt 4 w/w ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega temu podatkowi.