Pytanie podatnika dotyczy określenia momentu, w którym wierzytelności mogą byc odpisane jako nieściągalne, (...)
Pytanie podatnika dotyczy określenia momentu, w którym wierzytelności mogą byc odpisane jako nieściągalne, a utworzone rezerwy przekwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty uzyskania przychodów są potrącalne, co do zasady, tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione i w roku którego dotyczą (art. 15 ust. 4 ww. ustawy).
Zgodnie z przepisami art. 16 ust. 1 pkt 26 wyżej powołanej ustawy (według stanu obowiązującego w 2004 r.) do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wartość rezerw utworzonych na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność zostałą uprawdopodobniona, tj. spełnione zostały warunki wymienione w art. 16 ust. 2a pkt 2 ustawy i rezerwy te utworzono zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Ponadto, zgodnie z przepisem art. 16 ust. 3 f ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do kosztów uzyskania przychodów zalicza się również wartość rezerw utworzonych na pokrycie kredytów udzielonych przez bank, zakwalifikowanych do kategorii straconych, a których nieściągalność nie została uprawdopodobniona, w wysokości ustalonej zgodnie z ust. 1 pkt 26 lit.d.
Stosownie więc do wyżej powołanych przepisów ustawy kosztami uzyskania przychodów w bankach są nieściągalne wierzytelności, po spełnieniu wymogów określonych przepisami art. 16 ust. 1 pkt 26, ust. 2 a pkt 2, ust. 2 b, ust. 3 i ust. 3 f ww ustawy.
Ustawodawca w wyżej powołanych przepisach art.16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wymienił momentu, w którym te wierzytelnści zalicza się do kosztów uzyskania przychodów. Stanowi o tym bowiem wyżej powołany przepis art. 15 ust. 4 ustawy, w myśl którego przedmiotowe wierzytelnści odnosi się w koszty uzyskania przychodów, wyłącznie w roku podatkowym, w którym uprawdopodobniono ich nieściągalność.
Ponadto zaliczenie rezerw do kosztów uzyskania przychodów następuje pod warunkiem ich uprzedniego utworzenia zgodnie z przepisami o rachunkowości, co wynika z treści art. 16 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Natomiast wybór metody ewidencji (bilansowa lub pozabilansowa) należy do banku.
Reasumując powyższe, Bank zalicza do kosztów uzyskania przychodów wartość rezerw utworzonych na pokrycie wymagalnych, a nieściągalnych wierzytelności tylko w roku podatkowym, w którym nastąpiło uprawdopodobnienie nieściągalności ? do czasu ich przedawnienia, bez względu na ich ewidencję bilansową lub pozabilansową . Stosownie bowiem do art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.