Czy Zarząd parkingu podlega podatkowi dochodowemu od osób prawnych ?

Wnioskiem z dnia 07.05.2007 r. (uzupełnionym pismem z dnia 06.06.2007 r.) Jednostka wystąpiła do Naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Polesie w Łodzi o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w trybie art. 14a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Jednostkę tworzą osoby fizyczne będące współużytkownikami wieczystymi nieruchomości, będącej parkingiem. Jednostka działa na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego art. 195-221 z wyłączeniem art. 213-218. W skład majątku wspólnego współużytkowników wieczystych wchodzi ogrodzona działka gruntu o powierzchni 0,4047 ha, posiadająca nawierzchnię utwardzoną asfaltobetonem. Na działce tej usytuowanych jest 160 stanowisk parkingowych zadaszonych oraz 10 niezadaszonych, a także portiernia. Za Jednostkę działa Zarządca. Zarząd nieruchomości w ramach sprawowanego zarządu m.in. zatrudnia na podstawie umowy zlecenia pracowników dozoru parkingu, pobiera zaliczkowe opłaty kwartalne na pokrycie kosztów utrzymania parkingu od współużytkowników wieczystych, opłaca powierzony Zarząd parkingu. Na parkingu nie jest i nie będzie prowadzona działalność gospodarcza. Parking będzie służył tylko współużytkownikom wieczystym posiadającym miejsca parkingowe. Współużytkownicy uiszczają zaliczki, które służą na pokrycie kosztów utrzymania parkingu z którego korzystają tylko i wyłącznie współużytkownicy. Ewentualna nadwyżka przychodu z zaliczek nad kosztami, która może powstać przy rozliczeniu działalności parkingu w roku 2007 zostanie przeznaczona przez Zebranie Współużytkowników na remonty miejsc parkingowych lub obniżenie zaliczek na poczet użytkowania Parkingu w I kwartale 2008 roku.

Na tle takiego stanu faktycznego Wnioskodawca postawił pytanie, czy w ramach prowadzonego zarządu zobowiązany jest do opłacania innego podatku niż podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy z uwagi na fakt, iż zaliczki wpłacane przez współużytkowników służą na pokrycie kosztów utrzymania parkingu takich jak dozór, energia elektryczna, opłaty telefoniczne itp., a Zarząd Parkingu nie wynajmuje miejsc postojowych, bowiem służą one wyłącznie współużytkownikom wieczystym, to nie podlega On ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, a w związku z tym nie ma obowiązku odprowadzania podatku dochodowego od osób prawnych.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Polesie w Łodzi postanowieniem z dnia 29.06.2007 r. Nr US/II/423/19/07 nie potwierdził stanowiska przedstawionego we wniosku, stwierdzając, że jednostka organizacyjna podlega ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ze stanowiskiem Naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Polesie w Łodzi nie zgodził się Wnioskodawca i pismem z dnia 06.

07.2007 r. złożył zażalenie na powyższe postanowienie, w którym wniósł o zmianę przedmiotowego postanowienia i uznanie stanowiska wyrażonego we wniosku za prawidłowe. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono naruszenie art. 1 ust. 2, art. 7 ust. 1 i 2 ustawy podatkowej w związku z art. 331 kodeksu cywilnego oraz art. 26 Ordynacji podatkowej. Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca podniósł, iż ?z uwagi na brak jakichkolwiek podstaw prawnych, zgodnie z którymi Wnioskodawca posiadałby zdolność prawną, niezależną od zdolności prawnej posiadanej przez każdego ze współużytkowników uczestniczących w przedsięwzięciu, nie można przyjąć, iż tworzy on jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej(...). Brak zdolności prawnej przesądza o tym, iż nie może być on objęty obowiązkiem podatkowym wynikającym z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. (...)z uwagi na brak wyodrębnionego majątku nie można przyjąć, że Zarząd Parkingu posiada podmiotowość prawnopodatkową. (...)współużytkowników wieczystych nie wiążą żadne wewnętrzne regulacje (typu statut), które wskazywałyby, iż w praktyce funkcjonuje zorganizowany podmiot prawa. (...)w analizowanym przypadku nie występuje podmiot, który uzyskiwałby dochód. Wszystkie wpłaty dokonywane przez współużytkowników służą wyłącznie utrzymaniu parkingu (czystość, bezpieczeństwo). Zatem wpłacane sumy służą bezpośrednio zaspokajaniu własnych potrzeb współużytkowników. Każdy współużytkownik bezpośrednio partycypuje bowiem w utrzymaniu parkingu. (...) Są to więc tylko i wyłącznie nakłady na rzecz wspólną ponoszone z majątku współużytkowników i nie generują one żadnych wspólnych pożytków?.

Po zapoznaniu się ze stanem faktycznym i prawnym sprawy, mając na względzie zarówno treść zaskarżonego postanowienia jak i argumenty podniesione w zażaleniu - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdza co następuje.

Zgodnie z treścią art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. ? Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Z powyższego wynika, że z wnioskiem o pisemną interpretację mogą wystąpić tylko podmioty wskazane w ww. przepisie, a także w art. 14d, zgodnie z którym przepisy art. 14a-14c stosuje się odpowiednio do następcy prawnego podatnika, a także do osoby trzeciej odpowiedzialnej za zaległości podatkowe. Tym samym organ podatkowy do którego wpływa wniosek winien w pierwszej kolejności zbadać czy pochodzi on od uprawnionego podmiotu. Oznacza to zatem, że naczelnik urzędu skarbowego tylko w przypadku uznania wnioskodawcy za podatnika jest zobowiązany udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w trybie art. 14a Ordynacji. Jeżeli natomiast naczelnik uzna, że wnioskodawca nie jest podatnikiem wniosek podlega odrzuceniu jako wniesiony przez podmiot nieuprawniony.

W przedmiotowej sprawie Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Polesie w Łodzi uznał Wnioskodawcę za podatnika podatku dochodowego od osób prawnych. Jednak analiza stanu faktycznego przeprowadzona przez organ odwoławczy doprowadziła do odmiennego wniosku. U jego podstaw legły następujące okoliczności.

Normatywna definicja podatnika została zawarta w art. 7 ustawy z dnia 29.08.1997 r. ? Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.). Zgodnie z jego brzmieniem podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu. Z uwagi na to, że Wnioskodawca zainteresowany jest uzyskaniem interpretacji w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, należy mieć na uwadze przepisy ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.). Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych i spółek kapitałowych w organizacji, zwanych dalej ?podatnikami?. Przepisy ustawy mają również zastosowanie do jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej z zastrzeżeniem ust. 1 i 2. Jak zatem wynika z przytoczonego przepisu podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych są między innymi jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. Z oczywistych względów Wnioskodawca występujący z wnioskiem nie jest ani osobą prawną ani spółką kapitałową w organizacji ani też grupą podatkową. Należy zatem rozważyć czy Wnioskodawca jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Także w przepisach kodeksu cywilnego nie znajdziemy definicji legalnej jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Definiując pojęcie jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej należy zatem sięgnąć do literatury i opracowań prawniczych w tym przedmiocie. Zdaniem Stanisława Dzierżyca za jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej w rozumieniu ustawy uważa się zespół ludzi i składników majątkowych zorganizowanych do prowadzenia określonej działalności, z wyjątkiem spółek prawa handlowego oraz spółek niemających osobowości prawnej (w: Podatek dochodowy od osób prawnych w 1999 roku. Przepisy, przykłady, komentarz; s. 10; W-wa 1999). Według Barbary Hnatiuk definicja tego podmiotu nie występuje również w kodeksie cywilnym, który w przepisie art. 33 ogranicza się jedynie do wskazania jednostek organizacyjnych, wyposażonych na mocy przepisów szczególnych w osobowość prawną. Zatem wszystkie inne jednostki, zorganizowane według pewnego schematu pozwalającego na działanie, dysponujące majątkiem oraz zasobami ludzkimi, co pozwala na uczestniczenie w obrocie gospodarczym mimo braku osobowości prawnej, posiadają podmiotowość prawnopodatkową (w: Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz 2003; Unimex 2003, s. 11, Wrocław 2003). Natomiast doktryna wskazuje na następujące cechy charakteryzujące jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, a mianowicie:

• jest to grupa społeczna posiadająca organizację,
• organizacja to akt konstytucyjny (założycielski, fundacyjny), ustanawiający normy organizacyjne i organa grupy (osoby fizyczne, których działanie na podstawie norm organizacyjnych przypisujemy całej grupie),
• działania organów jednostki organizacyjnej ukierunkowane są na realizację celów danej jednostki organizacyjnej, wynikających z aktu konstytucyjnego.

Niezbędnymi zatem składnikami jednostki organizacyjnej są ludzie, składniki materialne i niematerialne, cel i struktura organizacyjna.

Mając zatem powyższe na uwadze należy dokonać powtórnie analizy, pod kątem ustalenia bądź wykluczenia legitymacji Współużytkowników Wieczystych Nieruchomości ul. ...................... do wystąpienia z wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Zdaniem organu odwoławczego istotne dla przedmiotowego rozstrzygnięcia są następujące okoliczności.

1. Wnioskodawcą są użytkownicy wieczyści nieruchomości usytuowanej przy ul. ..................., co oznacza, że prawo użytkowania wieczystego działki gruntu przysługuje kilku współużytkownikom. Jednocześnie każdy ze współużytkowników wieczystych jest właścicielem wiaty parkingowej posadowionej na wspólnym prawie użytkowania wieczystego. Powyższe oznacza, że mamy do czynienia z typową sytuacją współwłasności kilku osób do jednego przedmiotu, którym jest prawo użytkowania wieczystego.
2. W wypadku współużytkowania wieczystego, prawo użytkowania wieczystego przysługuje niepodzielnie kilku osobom.
   A zatem istotną kwestią jest uregulowanie problemu zarządu taką rzeczą wspólną. Pod pojęciem zarządu rzeczą wspólną rozumie się podejmowanie wszelkich rozstrzygnięć i dokonywanie wszelkiego rodzaju czynności dotyczących rzeczy wspólnej, które są niezbędne zarówno w toku normalnej eksploatacji rzeczy jak i w sytuacji wykraczającej poza ten tok. Zgodnie z art. 200 k.c. każdy ze współużytkowników wieczystych obowiązany jest do współdziałania w zarządzie rzeczą wspólną. Jednak współużytkownicy mogą w drodze uchwały powierzyć ten zarząd rzeczą wspólną jednemu ze współużytkowników, co wyłącza uprawnienia pozostałych do wykonywania zarządu. Co też miało miejsce w przedmiotowej sprawie. Nie ma on cech organu. Zarządca działa w miejsce współużytkowników i w ich sferze prawnej, wykonując w granicach udzielonej kompetencji ich uprawnienia i obowiązki. Relacja miedzy zarządcą nieruchomości a jej współużytkownikami opiera się na konstrukcji upoważnienia do działania w cudzej sferze prawnej.

W świetle powyższego należy zatem ? na podstawie przedstawionego stanu faktycznego i załączonych dokumentów - ustalić czy:

• istnieje jakikolwiek akt prawny (o charakterze normatywnym bądź umownym), z którego wynikałby sposób zawiązania Wnioskodawcy i zasady jego działania,
• Wnioskodawca posiada strukturę organizacyjną typową dla samodzielnego podmiotu prawa,
• posiada wyodrębniony majątek,
• Wnioskodawca posiada tytuł prawny do przedmiotowego parkingu położonego przy ul. .........................,
• istnieją przepisy prawa, które przyznawałyby Współużytkownikom Wieczystym zdolność prawną konieczną do tego aby zostać uznanym jako podmiot praw i obowiązków stosunków nie tylko cywilnoprawnych ale i podatkowych.

W zależności od dokonanych przez organ I instancji ustaleń, organ ten winien albo udzielić pisemnej interpretacji w zakresie zastosowania przepisów prawa podatkowego albo wniosek odrzucić jako wniesiony przez podmiot nieuprawniony.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.