Kto jest płatnikiem zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i w konsekwencji powinien sporządzać (...)

1. pracownicy przemysłu energetycznego (po przepracowaniu roku u pracodawcy),

2. pracownicy zaplecza energetycznego (po przepracowaniu roku u pracodawcy),

3. emeryci i renciści, którzy z dniem przejścia na emeryturę lub rentę korzystali z ulgowej odpłatności, jako pracownicy wyżej wymienionych pracodawców,

4. osoby pobierające zasiłki i świadczenia przedemerytalne, które w dniu rozwiązania umowy o pracę z pracodawcą (przedsiębiorstwo przemysłu lub zaplecza energetycznego) korzystały z ulgowej odpłatności za energię elektryczną,

5. wdowy (wdowcy) oraz sieroty, które pobierają świadczenia po zmarłych pracownikach, emerytach, rencistach tych pracodawców.

Z uregulowań przedmiotowych Układów nie wynika jednakże, który podmiot zobowiązany jest do obliczania wartości wykorzystanej ulgi przez osoby uprawnione do niej jak i sposobu jej finansowania.W praktyce sposób rozliczeń ulgi przebiega następująco:

1. Uprawnione osoby otrzymują od swojego pracodawcy zaświadczenia o nabyciu prawa do ulgi, a spółki dystrybucyjne, od których te osoby kupują energię elektryczną, uwzględniają przysługującą ulgę przy rozliczeniu odpłatności za zużytą energię.

2. W przypadku stwierdzonych zmian w stosunku do stanu przedstawionego w wydanym zaświadczeniu, pracodawca zawiadamia o tym właściwą spółkę dystrybucyjną tj. o zmianie statusu uprawniającego do korzystania w odpłatności za energię (np. przejście pracownika na emeryturę, rentę, świadczenie lub zasiłek przedemerytalny) oraz o utracie prawa do ulgi (np. z powodu rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem).

3. Okresowo spółki dystrybucyjne same występują do pracodawców o weryfikację list osób uprawnionych do korzystania z ulgowej odpłatności za energię elektryczną.

4. Spółki dystrybucyjne (w tym wnioskodawca) dla wszystkich uprawnionych osób wyliczają ulgę w granicach określonego limitu, bezpośrednio przy rozliczeniu za zużytą energię.

5. Wartość faktycznie otrzymanej ulgi przez osobę uprawnioną w skali roku zależna jest od charakterystyki poboru energii elektrycznej przez tę osobę i grupy taryfowej, w której jest rozliczana i maksymalnie może wynosić około 1.300 zł.

6. Zasady finansowania wartości udzielonej ulgi przez spółki dystrybucyjne osobom uprawnionym ustalone zostały przez Zespół Trójstronny do spraw Branży Energetycznej. Od 2005 r. pracodawcy przedsiębiorstw energetycznych posiadających koncesje na wytwarzanie, przemysł, dystrybucję i obrót energią elektryczną zobowiązani są do finansowania ulgi dla swoich pracowników (dotyczy to m.in. wnioskodawcy). Dla pozostałych uprawnionych osób wartość ulgowej energii finansowana jest poprzez upust udzielony w cenach energii elektrycznej kupowanej przez spółki dystrybucyjne od Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A.

W związku z powyższym, wnioskodawca wystąpił z zapytaniem: kto jest płatnikiem zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i w konsekwencji powinien sporządzać stosowne deklaracje w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu ulgi w odpłatności za energię elektryczną w stosunku do uprawnionych osób, które nie są lub nie były związane stosunkiem pracy (pracownicy, emeryci, renciści, byli pracownicy przebywający na świadczeniu lub zasiłku emerytalnym oraz osoby uprawnione do ulgi po zmarłym pracowniku) ze spółką dystrybucyjną (wnioskodawcą)?

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż źródłem nabycia uprawnienia do ulgi za energię elektryczną jest wyłącznie stosunek pracy łączący uprawnioną osobę z jej pracodawcą. W związku z powyższym wnioskodawca stoi na stanowisku, iż:

- wartość udzielonej ulgi pracownikom przemysłu i zaplecza energetycznego stanowi ich przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym ich zakład pracy jako płatnik powinien obliczyć i pobrać zaliczki na podatek dochodowy z tego tytułu (na podstawie art. 31 w/w ustawy). Ponadto, również zakład pracy tych pracowników powinien wykazać wartość udzielonej ulgi oraz wysokość pobranych zaliczek z tego tytułu w deklaracji PIT-4 oraz deklaracjach rocznych PIT 40A lub PIT 11 (w myśl art. 37 ust 1 lub art. 39 ust. 1 w/w ustawy),

- wartość przydzielonej ulgi emerytom i rencistom stanowi ich przychód z tytułu łączącego ich z zakładem pracy (przedsiębiorstwo energetyczne lub przedsiębiorstwo zaplecza) stosunku pracy i podlega opodatkowaniu z uwzględnieniem zwolnienia podatkowego wynikającego z art. 21 ust 1 pkt 38 w/w ustawy (tj. do kwoty 2.280 zł). Dla tych osób płatnikiem jest zakład pracy, który pobiera 10 % zryczałtowany podatek dochodowy i przekazuje go na właściwy rachunek (art. 30 ust. 1 pkt 4 i art. 41 ust 4 w/w ustawy) oraz sporządza i przesyła emerytom i rencistom deklarację PIT-8A (art. 42 ust. 1 w/w ustawy),

- wartość otrzymanej ulgi dla osób będących na zasiłku lub świadczeniu przedemerytalnym stanowi ich przychód z innych źródeł (zgodnie z art. 20 ust 1 w/w ustawy). Dla tych osób przedsiębiorstwo energetyczne lub przedsiębiorstwo zaplecza (ich były zakład pracy) nie jest obowiązane pobierać zaliczek, a jedynie sporządza informację PIT-8C (art. 42a w/w ustawy),

- wartość otrzymanej ulgi dla wdów (wdowców) oraz sierot, które pobierają świadczenia po zmarłych pracownikach, emerytach lub rencistach przedsiębiorstw przemysłu lub zaplecza energetycznego stanowi ich przychód z innych źródeł (zgodnie z art. 20 ust 1 w/w ustawy) i podlega opodatkowaniu z uwzględnieniem zwolnienia przedmiotowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 92 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. do kwoty 2.280 zł. Dla tych osób przedsiębiorstwo energetyczne lub przedsiębiorstwo zaplecza nie jest obowiązane pobierać zaliczek, a jedynie sporządza informację PIT-8C (art. 42a w/w ustawy).

Po rozpatrzeniu przedmiotowego wniosku, w dniu 22.09.2005 r. Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kaliszu wydał postanowienie Nr PD-III/415-18/13/05, w którym uznał zaprezentowane przez wnioskodawcę stanowisko za prawidłowe. Na powyższe postanowienie wnioskodawca nie wniósł zażalenia. Jednakże, w dniu 17.01.2006 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał decyzję nr A1-D-415-335/2005, którą dokonał zmiany z urzędu postanowienia Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kaliszu. W wydanej decyzji Dyrektor Izby Skarbowej uznał, iż otrzymane przez uprawnione osoby ulgi w opłacie za energię elektryczną stanowią ich przychód z innych źródeł (w myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Tym samym zakład dystrybucyjny (wnioskodawca) rozliczający powyższe ulgi jest zobowiązany do sporządzenia dla tych osób informacji PIT-8C (zgodnie z art. 42a w/w ustawy). Od tej decyzji wnioskodawca złożył odwołanie do Dyrektora tutejszej Izby Skarbowej, w którym wnosi o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji i uznanie zaprezentowanego przez niego stanowiska za prawidłowe. Zdaniem odwołującego źródłem nabycia uprawnienia do ulgi za energię elektryczną jest tylko i wyłącznie stosunek pracy (istniejący lub który został rozwiązany w ściśle określonej sytuacji) łączący osobę uprawnioną z pracodawcą (przedsiębiorstwo przemysłu lub zaplecza energetycznego), a nie umowa o dostawę energii elektrycznej podpisana z zakładem energetycznym. Podmiotem przyznającym świadczenie jest zatem wyłącznie pracodawca i tylko od niego osoby uprawnione mogą je uzyskać. W konsekwencji roszczenie o stosowanie tej ulgi po stronie osób uprawnionych może dotyczyć wyłącznie pracodawcy i jest oparte o pracowniczy stosunek zatrudnienia. Ponadto, odwołujący wskazuje, iż sposób finansowania ulgi nie ma w przedmiotowej sprawie znaczenia, gdyż zgodnie z art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Strona uważa również, iż nawet przyjmując stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej zawarte w zaskarżonej decyzji, iż u osób nie związanych z nią stosunkiem pracy otrzymana ulga w opłacie za energię elektryczną stanowi przychód z innych źródeł, to również w tym przypadku podmiotem zobowiązanym do wystawienia imiennej informacji PIT-8C (na podstawie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) będzie zakład pracy tych osób, a nie zakład dystrybucyjny (wnioskodawca). Jednocześnie odwołujący wskazuje, iż każdorazowo przekazuje stosowne informacje do pracodawców o wysokości ulg w opłatach za energię elektryczną, celem obliczenia ewentualnych zaliczek na podatek dochodowy oraz wystawienia stosownych informacji podatkowych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu po gruntownej analizie przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego oraz zarzutów podniesionych w treści złożonego odwołania stwierdził, iż decyzja organu I instancji została wydane prawidłowo i zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa podatkowego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż na podstawie zapisów Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Przemysłu Energetycznego oraz Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zaplecza Energetyki, wnioskodawca jako dostawca energii elektrycznej, stosuje ulgową cenę w rozliczeniach za zużycie energii elektrycznej dla osób objętych wyżej wymienionymi układami zbiorowymi, które nie są związane z nim bezpośrednio lub pośrednio stosunkiem pracy. Dotyczy to:

- pracowników przedsiębiorstw przemysłu i zaplecza energetyki,

- emerytów i rencistów tych firm,

- osób pobierających zasiłki i świadczenia przedemerytalne, które w dniu rozwiązania umowy o pracę z tymi pracodawcami korzystały z ulgowej odpłatności za energię elektryczną,

- wdów (wdowców) oraz sierot, które pobierają świadczenia po zmarłych pracownikach, emerytach, rencistach tych pracodawców.

Dyrektor tutejszej Izby Skarbowej uważa, iż wartość zastosowanych ulg w opłacie za energię elektryczną wobec tych osób stanowi dla nich przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.). W myśl art. 20 ust. 1 tej ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Stosownie zaś do art. 42a tej ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego, właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Mając zatem na uwadze brzmienie przytoczonych powyżej przepisów, należy stwierdzić, iż podmioty przyznające świadczenie o charakterze pieniężnym i niepieniężnym, w tym również ulgi w opłacie za energię elektryczną, na rzecz podatników, którzy nie są ich pracownikami lub emerytami i rencistami, są obowiązane do sporządzenia, zgodnie z art. 42a w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych imiennych informacji PIT-8C, o ile dokonane świadczenia lub wypłaty adresowane są do konkretnych osób i nie stanowią przychodów określonych w art. 12-14 i 17 ustawy oraz nie zostały wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych i w stosunku do których nie zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów ordynacji podatkowej. Druk PIT-8C nie jest dokumentem informacji płatniczej, z tego względu, iż sporządzają go osoby, wskazane w przepisie, które nie są płatnikami. Nie wiąże się on z obowiązkiem pobrania podatku, a tylko z samym faktem wypłaty określonego świadczenia. Obowiązek sporządzenia imiennej informacji występuje zarówno w sytuacji, gdy określone osoby dokonywały na rzecz podatników świadczeń o charakterze pieniężnym jak i niepieniężnym.

W związku z powyższym, organ odwoławczy uważa, iż otrzymywanych przez w/w osoby ulg w opłacie za energię elektryczną nie można traktować jako przychodu wynikającego z łączącego ich stosunku pracy, gdyż powyższe świadczenie osoby te otrzymują od podmiotu zajmującego się dystrybucją energii elektrycznej a nie od ich pracodawcy. Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej fakt, iż podmiot stosujący powyższe ulgi (wnioskodawca) jest zobowiązany do ich stosowania na podstawie podpisanych układów zbiorowych pracy i otrzymuje zwrot wartości zastosowanych ulg nie może stanowić podstawy do uznania, że przedmiotowe ulgi stanowią przychód ze stosunku pracy. Z tego też powodu stanowisko odwołującego w tym zakresie należy uznać za bezzasadne. Brak jest również podstaw prawnych do przyjęcia stanowiska odwołującego, iż podmiotem zobowiązanym do wystawienia imiennej informacji PIT-8C (na podstawie art. 42a w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) będzie zakład pracy tych osób a nie wnioskodawca, gdyż jak to już wskazano powyżej to wnioskodawca jest świadczeniodawcą tych ulg.

Reasumując, należy stwierdzić, iż podmiot udzielający obniżki w odpłatności za energię elektryczną dla osób nie związanych z nim bezpośrednio lub pośrednio stosunkiem pracy (wnioskodawca), dla których wartość otrzymanej ulgi stanowi przychód z innych źródeł (zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), zobowiązany jest sporządzać informację PIT-8C.

Interpretacja powyższa dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej decyzji.