Czy zgodnie z ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. należy pobrany podatek od wyżej opisanych świadczeń (...)

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), Minister Finansów zmienia, z urzędu interpretację indywidualną z dnia 31 marca 2010 r., Nr IBPB II/1//415-10/10/AŻ, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, w imieniu Ministra Finansów uznającą za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 stycznia 2010 r. o udzielenie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych od świadczeń finansowych przekazanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, gdyż stwierdza jej nieprawidłowość w zakresie dofinansowania do wycieczek organizowanych przez pracodawcę.

Uzasadnienie

Dnia 31 marca 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając ? na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 6 stycznia 2010 r., w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W maju 2009 r. zostało wypłacone świadczenie urlopowe dla pracowników pedagogicznych zgodnie z art. 53 Karty Nauczyciela oraz regulaminem zakładowego funduszu świadczeń socjalnych a także ekwiwalent na wypoczynek pracowników administracji i obsługi, tzw. wczasy pod gruszą zgodnie z ww. regulaminem. Świadczenia urlopowe nauczycieli wypłacane są bez względu na sytuację finansową pracownika, natomiast wczasy pod gruszą wypłacane są według kryterium dochodowego. Również w maju 2009 r. część pracowników otrzymała dofinansowanie do wycieczki organizowanej przez Wnioskodawcę. Wszyscy pracownicy wnioskodawcy otrzymują świadczenia świąteczne w formie pieniężnej przyznawane według kryterium dochodowego. Od wyżej wymienionych świadczeń został odprowadzony podatek dochodowy.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca zadał następujące pytanie:

Czy zgodnie z ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. należy pobrany podatek od wyżej opisanych świadczeń socjalnych (tj. świadczenia urlopowego dla pracowników pedagogicznych, wczasów pod gruszą dla pracowników administracji i obsługi, dopłaty do wycieczki, świadczeń świątecznych) do kwoty 380 zł zwrócić pracownikom. Jeżeli tak to w jaki sposób należy dokonać korekty...

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z podstawową zasadą, która nakazuje aby prawo nie działało wstecz, zwolnienie z podatku do kwoty 380 zł powinno obowiązywać od daty ukazania się zmiany. Z kolei, zdaniem wnioskodawcy, wszystkie świadczenia po tej dacie wypłacone z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych tj. wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe nauczycieli, dofinansowanie do wycieczki i świadczenia świąteczne powinny być zwolnione z opodatkowania.

Dyrektor Izby Skarbowej Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy uznał za nieprawidłowe i stwierdził, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 - 15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zatem do przychodów ze stosunku służbowego zalicza się każde świadczenie, które zostało wypłacone w związku z faktem pozostawania w stosunku służbowym z pracodawcą. Do przychodów ze stosunku służbowego zalicza się zarówno otrzymane przez pracownika pieniądze jak i wartość pieniężną świadczeń w naturze, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie, zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? w brzmieniu obowiązującym od dnia 22 sierpnia 2009 r., wprowadzonym ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 125, poz. 1037) ? zwalnia się od podatku dochodowego wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi. Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znowelizowany przepis ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2009 r.

Nie można zatem zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż zmiana wprowadzona ww. ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. powinna obowiązywać od tej daty, gdyż cytowany powyżej przepis wyraźnie wskazuje, iż znowelizowany przepis ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2009 r.

Zgodnie z zasadą, iż prawo nie działa wstecz ustawodawca nie może ustanawiać przepisów prawa, które wiązałyby skutki prawne ze zdarzeniami prawnymi mającymi miejsce w przeszłości. Norma prawna z zasady odnosi się do zdarzeń przyszłych i nie ma zastosowania do zdarzeń, które miały miejsce przed jej ustanowieniem. Prawo musi być bowiem przewidywalne i budzić zaufanie, a podmiot tego prawa musi mieć pewność, że w danej sytuacji postępuje zgodnie lub niezgodnie z obowiązującym prawem. Nowa ustawa nie powinna zmieniać ocen prawnych dokonanych pod rządem dawnego prawa. Zdarza się, że prawo dopuszcza retroaktywność przepisów, gdy zmiana prawa związana jest z koniecznością realizacji pewnych zasad, a jednocześnie realizacja tych zasad nie jest możliwa bez wstecznego działania prawa. Retroaktywność nie może jednak powodować zmian niekorzystnych dla podmiotów prawa.

Podkreślić należy, iż istotną zmianą znowelizowanego przepisu jest zwolnienie z opodatkowania ? przy warunkach przewidzianych ustawą ? wartości świadczeń pieniężnych sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Jak wynika z powołanego powyżej znowelizowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? skorzystanie ze zwolnienia możliwe jest, jeżeli są spełnione łącznie następujące przesłanki:

• świadczenie ma charakter świadczenia rzeczowego lub świadczenia pieniężnego,
• świadczenie ma związek z finansowaniem działalności socjalnej określonej w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych,
• źródłem finansowania są w całości środki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych,
• wartość tych świadczeń rzeczowych nie przekracza w roku podatkowym kwoty 380 zł.

Zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 ze zm.) działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej ? rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

W związku z tym, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa definicji rzeczy ani świadczenia rzeczowego, należy odwołać się do definicji stosowanych w innych dziedzinach prawa. Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), rzeczami są wyłącznie przedmioty materialne.

Z powyższego wynika zatem, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystają świadczenia o charakterze rzeczowym (paczki świąteczne, bilety do kina, teatru, karnety na basen, itp.). Ponadto z powyższego zwolnienia korzystają również świadczenia pieniężne w postaci m.in. refundacji wycieczek, spotkań sportowo-rekreacyjnych lub tzw. ?wczasów pod gruszą?, których koszty ponoszą pracownicy, a następnie ? zgodnie z zasadami zawartymi w treści regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych obowiązującego w danym zakładzie pracy ? są refundowane przez ten zakład pracy.

Przy czym koniecznym jest podkreślenie, że aby zwolnienie mogło mieć zastosowanie, to musi być spełniony m.in. warunek dotyczący finansowania działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, iż świadczenia w postaci dofinansowania do wycieczek, które są organizowane przez pracodawcę nie korzystają z ww. zwolnienia, ponieważ nie są świadczeniami rzeczowymi ani świadczeniami pieniężnymi. Przedmiotem świadczenia jest bowiem w takim przypadku usługa turystyczna. Świadczenie to nie jest ani świadczeniem rzeczowym ani świadczeniem pieniężnym, o którym mowa w powołanym przepisie ? jest usługą.

Podobnie sytuacja przedstawia się w zakresie świadczeń urlopowych nauczycieli. Świadczenia te nie są świadczeniami przyznanymi stosownie do postanowień ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, uzależnionym od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. Przychód ten, jak stanowi Karta Nauczyciela, ustalony jest w odniesieniu do innych przesłanek, tj. proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia nauczyciela w danym roku szkolnym. Mając powyższe na uwadze, jak również fakt, iż nauczyciel może dodatkowo otrzymać dofinansowanie z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych przeznaczone na wypoczynek, świadczenia urlopowego nie można uznać za świadczenie związane z finansowaniem działalności socjalnej. Nie korzysta ono więc ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, że finansowanie przez zakład pracy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych świadczeń o charakterze rzeczowym, świadczeń pieniężnych w postaci tzw. ?wczasów pod gruszą? lub pieniężnych świadczeń świątecznych korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do wysokości 380 zł rocznie.

Wskazał także, iż do wejścia w życie znowelizowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 67 cyt. ustawy tj. do 22 sierpnia 2009 r. Wnioskodawca postępował prawidłowo pobierając zaliczkę od świadczeń przekazanych pracownikom, które w obecnym stanie prawnym korzystają ze zwolnienia przedmiotowego. Omawiane zwolnienie obejmuje jednakże świadczenia przekazane pracownikom od początku 2009 r. Zatem w sytuacji, gdy pracodawca pobrał zaliczkę na podatek dochodowy od świadczeń, które korzystają ze zwolnienia na mocy powołanego przepisu, to w informacji PIT-11 uwzględni to zwolnienie w ten sposób, że nie wykaże kwoty świadczenia korzystającego ze zwolnienia, tj. do kwoty 380 zł; kwotę przychodu uzyskanego przez pracownika pomniejszy o wartość zwolnienia. W informacji PIT-11 płatnik powinien natomiast wykazać całą kwotę pobranej zaliczki na podatek dochodowy, co będzie podstawą dla podatnika (pracownika) do wykazania w zeznaniu rocznym nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, iż wartość świadczeń urlopowych nauczycieli, jak również dofinansowanie dla pracowników do wycieczek organizowanych przez Wnioskodawcę zarówno w świetle art. 21 ust. 1 pkt 67 cyt. ustawy przed omawianą nowelizacją, jak i w brzmieniu obowiązującym od 22 sierpnia 2009 r. stanowi dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy. Z tego tytułu zatem płatnik był i jest obowiązany do pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W świetle powyższego Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż wszystkie świadczenia po tej dacie wypłacone z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych tj. wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe nauczycieli, dofinansowanie do wycieczki i świadczenia świąteczne powinny być zwolnione z opodatkowania.

Na tle przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 707, ze zm.), wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymywanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Powołany przepis dotyczy świadczeń otrzymywanych przez pracowników na podstawie ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszy świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335, ze zm.) związanych z wypoczynkiem.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ww. ustawy przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu.

Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym zgodnie z art. 27 ust. 1 albo z art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych. Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, uzgadnia regulamin z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów (art. 8 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl postanowień art. 2 pkt 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych działalność socjalną stanowią usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Wobec powyższego należy uznać, iż wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są określone w regulaminie świadczeń socjalnych i sfinansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych świadczenia pracodawcy związane z finansowaniem działalności socjalnej w tym również dotyczące dofinansowania wypoczynku (także wycieczki) - o łącznej wartości nieprzekraczającej 380 zł w skali roku podatkowego.

W świetle powyższego stanu faktycznego i prawnego należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 31 marca 2010 r. Nr IBPB II/1/415-10/10/AŻ, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość w zakresie stanowiska dotyczącego dofinansowania do wycieczek organizowanych przez pracodawcę. W pozostałym zakresie interpretacja jest prawidłowa.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.