Obowiązki płatnika związane z wypłaceniem funkcjonariuszom pomocy finansowej na zakup lokalu mieszkalnego

Obowiązki płatnika związane z wypłaceniem funkcjonariuszom pomocy finansowej na zakup lokalu mieszkalnego


ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ


Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną z dnia 16 listopada 2011 r. Nr ILPB1/415-1042/11-3/AG wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w imieniu Ministra Finansów, uznającą za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 sierpnia 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłaceniem funkcjonariuszom pomocy finansowej na zakup lokalu mieszkalnego, gdyż stwierdza jej nieprawidłowość.

Porady prawne


UZASADNIENIE


Dnia 16 listopada 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając ? na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) ? w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na ww. wniosek złożony w dniu 24 sierpnia 2011 r., w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Areszt Śledczy (Wnioskodawca) w 2011 r. wypłacił uprawnionym funkcjonariuszom pomoc finansową na uzyskanie lokalu mieszkalnego na podstawie art. 184 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. Nr 79, poz. 523). Od przyznanej i wypłaconej pomocy finansowej obliczono i pobrano podatek dochodowy od osób fizycznych, według obowiązującej skali podatkowej.


W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytania.


  1. Czy od wypłaconej funkcjonariuszom pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego na podstawie art. 184 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej powinna być obliczona i pobrana zaliczka na podatek dochodowy w miesiącu wypłaty pomocy finansowej?
  2. Czy w przypadku zwolnienia funkcjonariusza ze służby przed upływem 15 lat służby w Służbie Więziennej i zwrotu otrzymanej pomocy finansowej w latach następnych, Wnioskodawca powinien wystawić zaświadczenie o wysokości zwróconego nienależnie pobranego świadczenia, które uprawniałoby podatnika do odliczenia od dochodu dokonanych w roku podatkowym zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększały dochód podlegających opodatkowaniu?

Zdaniem Wnioskodawcy, przyznana i wypłacona funkcjonariuszom Służby Więziennej w 2011 r. pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego jest przychodem funkcjonariuszy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ocenie Wnioskodawcy, momentem powstania przychodu był, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, moment przekazania funkcjonariuszowi pomocy finansowej, w tym momencie obliczono i pobrano zaliczkę na podatek. Funkcjonariusz mógł swobodnie dysponować pieniędzmi otrzymanymi w formie pomocy finansowej, np. przeznaczyć te środki na zakup lokalu mieszkalnego, domu jednorodzinnego.

Pomoc finansowa podlega zwrotowi w przypadku zwolnienia funkcjonariusza ze służby przed upływem 15 lat służby w Służbie Więziennej zgodnie z art. 186 ustawy o Służbie Więziennej. W takim przypadku Wnioskodawca wystawi zaświadczenie o wysokości zwróconego nienależnie pobranego świadczenia, które uprawni podatnika do odliczenia od dochodu dokonanych w roku podatkowym zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększały dochód podlegający opodatkowaniu, zgodnie z zapisem art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał za nieprawidłowe i stwierdził, iż otrzymana przez funkcjonariusza służby więziennej kwota pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego stanowi przychód podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym w momencie, gdy przedmiotowa pomoc staje się bezzwrotna, tj. po 15 latach służby stałej. Stąd też, w ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, Wnioskodawca nie powinien pobierać podatku w dniu wypłacenia pomocy finansowej, lecz z dniem przekroczenia przez funkcjonariusza 15-letniego okresu służby. W konsekwencji, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał za bezprzedmiotowe dokonanie analizy pytania dotyczącego wystawiania zaświadczenia o wysokości zwróconego nienależnie pobranego świadczenia.


Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Niezgodne z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej ?ustawą?, jest stanowisko, że otrzymanie przez funkcjonariusza Służby Więziennej pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego na podstawie art. 184 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. Nr 79, poz. 523, z późn. zm.) nie stanowi przychodu funkcjonariusza w dniu otrzymania, a dopiero z dniem przekroczenia 15 lat służby.

Stosownie do postanowień art. 184 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej, funkcjonariuszowi w służbie stałej, który spełnia warunki do przydziału lokalu mieszkalnego, a który lokalu tego nie otrzymał na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, położonych w miejscowości pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej.

Na podstawie art. 186 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej, pomoc finansowa podlega zwrotowi w przypadku zwolnienia funkcjonariusza ze służby przed upływem 15 lat służby w Służbie Więziennej, z wyjątkiem funkcjonariusza, który przed upływem tego okresu nabył prawo do renty inwalidzkiej Służby Więziennej.

Z powyższego wynika, iż pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego otrzymywana przez funkcjonariuszy Służby Więziennej, z zasady jest bezzwrotna. Konieczność zwrotu występuje wyłącznie w przypadku, gdy funkcjonariusz Służby Więziennej zostanie zwolniony ze służby przed upływem 15 lat tej służby, z wyłączeniem funkcjonariuszy, którzy przed upływem tego okresu nabyli prawo do renty inwalidzkiej Służby Więziennej.

Do ustalenia kwoty pomocy finansowej podlegającej zwrotowi przyjmuje się kwotę przyznanego świadczenia waloryzowanego corocznie o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, ustalony w ustawie budżetowej, w przypadku gdy obowiązek powstał w latach następujących po roku przyznania pomocy finansowej. Na pisemny wniosek funkcjonariusza zwrot pomocy finansowej może nastąpić w ratach (art. 186 ust. 2 i 3 ustawy o Służbie Więziennej).

Z tego względu należy podzielić stanowisko Wnioskodawcy, że zasadą jest bezzwrotność pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego. Dopiero bowiem zaistnienie zdarzenia polegającego na zwolnieniu funkcjonariusza przed upływem 15 lat jego służby (z wyjątkiem sytuacji gdy zwolnienie ze służby jest związane z przejściem na rentę inwalidzką Służby Więziennej) powoduje konieczność zwrócenia pomocy finansowej.

W konsekwencji, stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu należy uznać za błędne.

Przechodząc na grunt przepisów podatkowych zauważyć należy, iż stosownie do postanowień art. 11 ust. 1 ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Konsekwencją otrzymania przez funkcjonariusza pomocy finansowej jest powstanie po jego stronie przychodu ze stosunku służbowego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy, od którego Wnioskodawca jako płatnik jest obowiązany do poboru zaliczki na podatek, na zasadach określonych w art. 32 ustawy.

W przypadku natomiast dokonania zwrotu otrzymanej uprzednio pomocy finansowej Wnioskodawca słusznie zwrócił uwagę na postanowienia art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy. Przepis ten bowiem stanowi podstawę prawną odliczenia od dochodu dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika.

Dokonanie zwrotu pomocy finansowej można uznać za zwrot nienależnie pobranego świadczenia, którego ?nienależność? jest spowodowana niespełnieniem warunku dotyczącego stażu w Służbie Więziennej. Tym niemniej zauważyć należy, iż kwestia wystawiania przez Wnioskodawcę zaświadczenia o kwocie zwróconego nienależnie pobranego przez funkcjonariusza świadczenia nie została uregulowana w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie może być zatem mowy o obowiązku ciążącym na Wnioskodawcy w kwestii wystawiania przedmiotowego zaświadczenia oraz o prawie podatnika do skorzystania z odliczenia, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy w oparciu o takie zaświadczenie.

Prawo podatnika do dokonania przedmiotowego odliczenia wynika bowiem wprost z brzmienia tego przepisu. Z kolei wysokość zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, które uprzednio zwiększyło jego dochód do opodatkowania, w kwocie uwzględniającej pobrany podatek dochodowy, musi wynikać z dokumentu potwierdzającego dokonanie tego zwrotu.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 sierpnia 2011 r. należy uznać za prawidłowe w zakresie pytania nr 1 oraz nieprawidłowe w odniesieniu do pytania nr 2.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 16 listopada 2011 r. Nr ILPB1/415-1042/11-3/AG, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.


Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.


P O U C Z E N I E


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm., zwanej dalej ?ustawą?). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika