50% koszty uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich na podstawie ustawy o podatku dochodowym od (...)

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację z dnia 14 lutego 2008 r. powstałą stosownie do postanowień art. 14o § 1 Ordynacji podatkowej, na mocy którego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 listopada 2007 r. o udzielenie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przysługiwania 50% kosztów uzyskania przychodów, z mocy prawa zostało uznane za prawidłowe, gdyż stwierdza jej nieprawidłowość.

Uzasadnienie

Dnia 13 listopada 2007 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie 50% kosztów uzyskania przychodów, w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 7 marca 2007 r. została zasądzona na rzecz Wnioskodawcy kwota od X S.A. Sprawa sądowa dotyczyła wynagrodzenia-zapłaty dla twórcy patentu z tytułu stosowania wynalazku przez X w okresie od dnia 1 lipca 1999 r. do dnia 28 lutego 2006 r.

Wnioskodawca jest współtwórcą projektu racjonalizatorskiego ?(?)?, który uzyskał ochronę patentową pod nr XXXXXX i wskazał, że:

• działalność racjonalizatorska nie była wpisana w zakres obowiązków służbowych,
• nie zawierał umowy z pracodawcą, jak również umowy o dzieło, czy umowy zlecenia na wykonanie projektu racjonalizatorskiego, co potwierdza uzasadnienie wyroku,
• nie opracował także projektu na podstawie polecenia pracodawcy.
  
  

Wnioskodawca wskazał, iż przejście prawa do patentu z twórców na pracodawcę nastąpiło na podstawie art. 98 ust. 2 ustawy o wynalazczości z dnia 19 października 1972 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 26, poz. 117). Przejęcie przez pracodawcę prawa do patentu potwierdza dokument patentowy oraz wydruk z bazy Urzędu Patentowego RP.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca zadał następujące pytanie:

Czy od zasądzonej kwoty, która jest zapłatą-wynagrodzeniem dla twórcy patentu przysługują 50% koszty uzyskania przychodów...

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacone wynagrodzenie-zapłata twórcy patentu zgodnie z art. 98a ust. 1 ustawy o wynalazczości, z tytułu przejścia prawa do patentu z twórcy na pracodawcę, określa art. 18 i 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem zdaniem Wnioskodawcy do przedmiotowego wynagrodzenia mają zastosowanie 50% koszty uzyskania przychodów.

W dniu 13 lutego 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe. Na powyższą interpretację podatnik wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Wyrokiem z dnia 20 lutego 2009 r. WSA uchylił przedmiotową interpretację z powodu jej doręczenia (wydania) po upływie ustawowego terminu na wydanie interpretacji. Od powyższego wyroku organ upoważniony wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego, która z uwagi na nieuiszczenie wpisu została odrzucona. Na skutek powyższych okoliczności wyrok WSA stał się prawomocny.

W tym stanie faktycznym, stosownie do postanowień art. 14o § 1 Ordynacji podatkowej, doszło do wydania interpretacji stwierdzającej prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy w pełnym zakresie. Jednakże interpretacja ta może być zmieniona na podstawie art. 14e ww. ustawy.

Na tle przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Omawiana sprawa dotyczy otrzymanego w 2007 r. wynagrodzenia z tytułu pracowniczego projektu wynalazczego. Stosownie do postanowień art. 315 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. ? Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117, ze zm.), prawa w zakresie wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych, topografii układów scalonych, znaków towarowych oraz projektów racjonalizatorskich, istniejące w dniu wejścia w życie ustawy, pozostają w mocy. Do praw tych stosuje się przepisy dotychczasowe, o ile przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej. Z tych też względów do rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy będą miały zastosowanie postanowienia ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (t.j. Dz. U. z 1993 r. Nr 26, poz. 117).

Jak wynika z postanowień art. 20 ust. 1 i 2 ww. ustawy, prawo do uzyskania patentu na wynalazek (prawo do patentu) przysługuje twórcy wynalazku. Jeżeli wynalazku dokonało więcej osób, prawo to przysługuje im wspólnie. Prawo do patentu na wynalazek dokonany przez twórcę w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy albo realizacji innej umowy przysługuje pracodawcy lub zamawiającemu, chyba że strony ustaliły inaczej.

Ponadto stosownie do postanowień art. 98 ust. 1 ww. ustawy, twórca wynalazku, któremu przysługuje prawo do patentu, może przenieść to prawo za uzgodnioną zapłatą na rzecz przedsiębiorcy lub przekazać wynalazek do korzystania przez tego przedsiębiorcę.

W przypadku przekazania wynalazku do korzystania zgodnie z ust. 1, przejście prawa do patentu następuje z dniem zgłoszenia wynalazku przedsiębiorcy, pod warunkiem przejęcia go przez tego przedsiębiorcę do korzystania w terminie jednego miesiąca od daty zgłoszenia, chyba że strony ustalą inny termin (art. 98 ust. 2 ww. ustawy).

Ustawa o wynalazczości reguluje także prawo do wynagrodzenia twórcy wynalazku, któremu - w myśl postanowień art. 20 ust. 2 ustawy - nie przysługuje prawo do patentu. Twórca ten ma prawo do wynagrodzenia za korzystanie z tego wynalazku przez przedsiębiorcę (art. 98a ust. 1 ww. ustawy). Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1, ustala przedsiębiorca w słusznej proporcji do korzyści uzyskanych z wynalazku przez tego przedsiębiorcę (art. 98a ust. 2 ww. ustawy).

Jak wynika z dołączonych dokumentów, przedmiotowa sprawa dotyczy wynagrodzenia, o którym mowa w art. 98a ustawy o wynalazczości. Wyrokiem Sądu Okręgowego wydanym w dniu 7 marca 2007 r., przyznano powodom - twórcom, wynagrodzenie za cały okres korzystania z wynalazku przez przedsiębiorcę. Patent do wynalazku zgłosiła X S.A. w dniu 13 marca 2000 r. i został on zarejestrowany w Urzędzie Patentowym pod numerem (?) i w dniu 14 listopada 2005 r. Spółka uzyskała patent na to rozwiązanie.

Przechodząc na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.), należy zauważyć, iż art. 22 ust. 9 pkt 1 tej ustawy stanowi, iż koszty uzyskania przychodu z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego wynoszą 50% uzyskanego przychodu.

Tymczasem projekt racjonalizatorski nie jest w świetle przepisów ustawy o wynalazczości wynalazkiem. Wynika to z analizy przepisów ustawy o wynalazczości, które wyraźnie rozróżniają wynalazki oraz projekty racjonalizatorskie. Regulacje dotyczące wynalazków, znajdują się w przepisach działu II, a odnoszące się do projektów racjonalizatorskich w dziale IV, a wcześniej w dziale V, ustawy o wynalazczości. Do projektów racjonalizatorskich na podstawie art. 91 ustawy stosuje się co prawda odpowiednio niektóre przepisy rozdziału 6 Działu II ustawy, lecz dotyczą one wynalazków tajnych, i obejmują przepisy art. 59 ust. 1-4, art. 60 oraz art. 67. Wynagrodzenie twórcy projektu racjonalizatorskiego reguluje wyraźnie art. 99 ustawy. Wskazuje on co prawda na odpowiednie stosowanie przepisów art. 98a ust. 2 i 3 ustawy, lecz dotyczą one sposobu ustalania przez przedsiębiorcę wynagrodzenia twórcy projektu racjonalizatorskiego oraz terminu płatności. Ich treść w żaden sposób nie pozwala na równorzędne zakwalifikowanie wynalazków i projektów racjonalizatorskich na gruncie przepisu art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe stanowisko znalazło swój wyraz w wyrokach: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 września 2009 r. sygn. akt I SA/Wr 1176/09, Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 sierpnia 2009 r. w Warszawie sygn. akt II FSK 452/08 i z dnia 14 grudnia 2010 r. sygn. akt II FSK 1474/09.

Należy zauważyć, iż przepis art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może mieć zastosowania do omawianego wynagrodzenia, bowiem pracownik nie może przenieść na pracodawcę praw, których w istocie sam nie posiada. Byłoby to sprzeczne z podstawową zasadą prawa cywilnego, która stanowi, iż w braku szczególnego upoważnienia nie można rozporządzać cudzym prawem w drodze czynności cywilnoprawnej (nemo plus iuris in alium transferre potest, quam ipse habet).

Do przedmiotowego wynagrodzenia za korzystanie z wynalazku nie mają zatem zastosowania 50% koszty uzyskania.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego i obowiązującego stanu prawnego należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.