1) Czy ww. dochody zalicza się do gospodarki zasobami mieszkaniowymi i w związku z tym będą one zwolnione (...)

Na podstawie art. 14e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną wydaną w dniu 7 kwietnia 2008 r., Nr IBPB 3/423-45/08/AK, przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w ten sposób, że stwierdza, iż stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, dotyczące kwalifikacji przez Spółdzielnię Mieszkaniową osiąganych przychodów i ponoszonych kosztów:

• w części odnoszącej się do zaliczania do przychodów i kosztów z gospodarki zasobami mieszkaniowymi:

1. otrzymanych odsetek za nieterminowe wpłaty dotyczące modernizacji budynków mieszkalnych,
2. zwróconych kosztów sądowych, komorniczych, zastępstwa procesowego, związanych z windykacją należności dotyczących lokali mieszkalnych,
3. otrzymanego odszkodowania z tytułu ubezpieczenia majątku dotyczącego budynku mieszkalnego,
4. otrzymane środki z wynajmu pomieszczeń z węzłami cieplnymi w celu zapewnienia ogrzewania i ciepłej wody dla budynków mieszkalnych oraz pomieszczeń pod stacje transformatorowe związane z zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych,
5. otrzymanego od gminy zwrotu niesłusznie naliczonego podatku VAT od opłat za wieczyste użytkowanie gruntów od działek, na których znajdują się budynki mieszkalne,
6. otrzymanego odszkodowania od gminy w związku z niedostarczeniem przez nią lokali socjalnych osobom uprawnionym do jego otrzymania na podstawie wyroku sądowego, w związku z nakazem opuszczenia lokali mieszkalnych Spółdzielni,
7. powstałego przychodu w związku z rozwiązaniem, bądź brakiem możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych, odpisu aktualizującego na należności związane z prowadzoną gospodarką zasobami mieszkaniowymi,
8. odpisu na fundusz remontowy dotyczący lokali mieszkalnych,
9. zapłaconych odsetek dostawcom mediów i usług związanych z zasobami mieszkaniowymi,

- jest prawidłowe,

• w części odnoszącej się do zaliczania do przychodów i kosztów z gospodarki innej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi:

1. otrzymanych środków z tytułu wynajmu lokali użytkowych (znajdujących się w budynku mieszkalnym i wolnostojących),
2. odpisu na fundusz remontowy dotyczący lokali użytkowych,

- jest prawidłowe.

Uzasadnienie

We wniosku z dnia 8 stycznia 2008 r. o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, Spółdzielnia przedstawiła stanowisko, w którym poniżej wymienione przychody i koszty zaliczyła do gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Są to:

1. otrzymane odsetki za nieterminowe wpłaty dotyczące modernizacji budynków mieszkalnych,
2. zwrócone koszty sądowe, komornicze, zastępstwa procesowego, związane z windykacją należności dotyczących lokali mieszkalnych,
3. otrzymane odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia majątku dotyczącego budynku mieszkalnego, niezależnie od tego czy znajdują się w nim lokale użytkowe,
4. otrzymane środki z wynajmu pomieszczeń z węzłami cieplnymi w celu zapewnienia ogrzewania i ciepłej wody dla budynków mieszkalnych oraz pomieszczeń pod stacje transformatorowe związane z zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych,
5. otrzymany od gminy zwrot niesłusznie naliczonego podatku VAT od opłat za wieczyste użytkowanie gruntów od działek, na których znajdują się budynki mieszkalne i budynki mieszkalne w których znajdują się lokale użytkowe,
6. otrzymane odszkodowanie od gminy w związku z niedostarczeniem przez nią lokali socjalnych osobom uprawnionym do jego otrzymania na podstawie wyroku sądowego, w związku z nakazem opuszczenia lokali mieszkalnych Spółdzielni,
7. powstały przychód w związku z rozwiązaniem, bądź brakiem możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych, odpisu aktualizującego na należności związane z prowadzoną gospodarką zasobami mieszkaniowymi,
8. odpis na fundusz remontowy dotyczący lokali mieszkalnych,
9. zapłacone odsetki dostawcom mediów i usług związanych z zasobami mieszkaniowymi.

Zdaniem Spółdzielni osiągnięty dochód z powyższego tytułu jest dochodem uzyskanym z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, a tym samym w przypadku przeznacza go na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, wolny jest od podatku dochodowego (art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - updop).

Do przychodów i kosztów związanych z inną działalnością niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi Spółdzielnia zaliczyła natomiast otrzymane środki z tytułu wynajmu lokali użytkowych (znajdujących się w budynku mieszkalnym i wolnostojących) oraz odpis na fundusz remontowy dotyczący lokali użytkowych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając z upoważnienia Ministra Finansów (na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego; Dz. U. Nr 112, poz. 770), wydał w dniu 7 kwietnia 2008 r. interpretację indywidualną (Nr IBPB 3/423-45/08/AK), w której stanowisko Spółdzielni uznał za nieprawidłowe.

W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach wymienione przez Spółdzielnię przychody w pkt 1, 2, 4, 6 oraz koszty w pkt 8 i 9 kwalifikują się do uznania ich za przychody i koszty związane z gospodarką zasobami mieszkaniowymi. Przychodem tego rodzaju, zdaniem Dyrektora Izby, jest także powstały przychód w związku z rozwiązaniem odpisu aktualizującego na należności, które związane są z prowadzoną gospodarką zasobami mieszkaniowymi. Nie jest nim natomiast przychód powstały na skutek nieprawidłowego udokumentowania odpisu aktualizującego na należności, które są związane z gospodarką zasobami mieszkaniowymi (pkt 7). Przychodami i kosztami związanymi z gospodarka zasobami mieszkaniowymi nie są natomiast przychody wymienione przez Spółdzielnię w pkt 3 i 5, a także, z czym zgadza się Spółdzielnia, przychody z tytułu najmu lokali użytkowych oraz odpis na fundusz remontowy dotyczący lokali użytkowych.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważa, co następuje.

Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej Minister Finansów może, z urzędu, zmienić ją w dowolnym czasie.

W ocenie Ministra Finansów stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach jest nieprawidłowe w zakresie, w jakim nie uznaje za przychody pochodzące z gospodarki zasobami mieszkaniowymi całości przychodów osiągniętych w związku z otrzymaniem odszkodowania z tytułu ubezpieczenia majątku budynku mieszkalnego oraz otrzymanego od gminy zwrotu niesłusznie naliczonego podatku VAT od opłat za wieczyste użytkowanie gruntów od działek, na których znajdują się budynki mieszkalne i budynki mieszkalne z wbudowanymi lokalami użytkowymi.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi ? w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi (art. 17 ust. 1 pkt 44 updop).

Przez ?zasoby mieszkaniowe?, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 44 updop, rozumie się nie tylko lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, jak również ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie. Do zasobów tych należą zatem, oprócz lokali mieszkalnych, także tego rodzaju pomieszczenia, jak np. garaże, strychy, klatki schodowe, pomieszczenia administracji osiedlowej oraz osiedlowe warsztaty konserwacyjno-remontowe.

Związane z tego rodzaju lokalami, pomieszczeniami i urządzeniami przychody oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Przychodami i kosztami tego rodzaju nie są natomiast te przychody i koszty, które związane są z lokalami użytkowymi. Prowadzona w nich działalność nie jest niezbędna ani funkcjonalnie związana z prawidłowym korzystaniem z pomieszczeń mieszkalnych.

Stanowisko takie zaprezentowane zostało w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 5 marca 2008 r., Nr DD6/8213/11/KWW/07/MB7/82, zawierającej wyjaśnienia dotyczące stosowania art. 17 ust. 1 pkt 44 updop.

Właściwe jest więc stanowisko Spółdzielni, że przychodami z gospodarki mieszkaniowej są: otrzymane odsetki za nieterminowe wpłaty dotyczące modernizacji budynków mieszkalnych, zwrócone koszty sądowe, komornicze, zastępstwa procesowego, związane z windykacją należności dotyczących lokali mieszkalnych oraz otrzymane środki z wynajmu pomieszczeń z węzłami cieplnymi w celu zapewnienia ogrzewania i ciepłej wody dla budynków mieszkalnych i pomieszczeń pod stacje transformatorowe związane z zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych.

Prawidłowe jest też stanowisko Spółdzielni zaliczające do tego rodzaju przychodów otrzymane odszkodowania z tytułu ubezpieczenia majątku dotyczącego budynku mieszkalnego oraz otrzymany od gminy zwrot niesłusznie naliczonego podatku VAT od opłat za wieczyste użytkowanie gruntów od działek, na których znajdują się budynki mieszkalne. Z wniosku wynika, że odszkodowanie przyznane zostało nie z tytułu ubezpieczenia lokali mieszkalnych, bądź wbudowanego w nim lokalu użytkowego, lecz budynku mieszkalnego jako całości. Lokal użytkowy znajdujący się w budynku mieszkalnym nie oznacza, że budynek ten nie jest budynkiem mieszkalnym (por. rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) ? Dz. U. Nr 112, poz. 1316). Działania podjęte przez Spółdzielnię, polegające na ubezpieczeniu budynku mieszkalnego, który zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi w w/wym. interpretacji ogólnej Ministra Finansów zaliczany jest do zasobów mieszkalnych, związane są z prawidłowym gospodarowaniem tymi zasobami. Otrzymane odszkodowanie z tego tytułu stanowi zatem przychód osiągnięty z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Przychodem tym jest również otrzymany od gminy zwrot niesłusznie naliczonego podatku VAT od opłat za wieczyste użytkowanie gruntów od działek, na których znajdują się budynki mieszkalne (w tym zawierające lokal użytkowy).

Zasadne też jest zaliczenie do przychodów z gospodarki zasobami mieszkaniowymi otrzymanego odszkodowania od gminy w związku z niedostarczeniem przez nią lokali socjalnych osobom uprawnionym do jego otrzymania na podstawie wyroku sądowego, w związku z nakazem opuszczenia lokali mieszkalnych Spółdzielni. Odszkodowanie to rekompensuje bowiem straty Spółdzielni, jakie ponosi w związku z dalszym zajmowaniem lokalu mieszkalnego przez lokatora, który nie wywiązuje się z obowiązków względem Spółdzielni (np. nie płaci czynszu). Wiąże się więc ono z posiadanymi zasobami mieszkaniowymi Spółdzielni, a tym samym z gospodarką tymi zasobami.

W kwestii odpisów aktualizujących na należności (np. z tytułu niezapłaconych czynszów przez lokatorów), które uprzednio zaliczone zostały do przychodów należnych, spełniających warunki do zaliczenia ich do kosztów podatkowych, to w przypadku ustania przyczyn dla których dokonano odpisów aktualizujących, równowartość tych odpisów stanowić będzie przychód (art. 12 ust. 1 pkt 4e oraz art. 16 ust. 1 pkt 26a i ust. 2a pkt 1 updop). W sytuacji, gdy odpisy te dotyczą należności wiążących się z gospodarką zasobami mieszkaniowymi (np. czynszów od lokatorów), to wyżej wymieniony przychód jest przychodem z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

W przypadku natomiast, gdy utworzony odpis aktualizujący nie spełnia warunków umożliwiających zaliczenie go do kosztów podatkowych, a należności składające się na ten odpis wiążą się z prowadzoną gospodarką zasobami mieszkaniowymi, to zwiększony dochód (na skutek nie zaliczenia odpisu do kosztów podatkowych) jest dochodem uzyskanym z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Stanowisko Spółdzielni zawarte we wniosku, zaliczające tego rodzaju przychód (dochód) jako uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi jest prawidłowe.

Prawidłowe jest też stanowisko Spółdzielni zgodnie z którym kosztami podatkowymi związanymi z gospodarką zasobami mieszkaniowymi są zapłacone odsetki dostawcom mediów i usług związanych z zasobami mieszkaniowymi oraz odpis na fundusz remontowy dotyczący lokali mieszkalnych.

Prawidłowy jest też pogląd Spółdzielni, że do przychodów i kosztów z gospodarki innej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi zalicza się otrzymane środki z tytułu wynajmu lokali użytkowych.

Tym samym, niewłaściwe jest stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, w którym stwierdza się, że za dochód uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi nie może być uznany dochód osiągniętego przez Spółdzielnię z tytułu:

• otrzymanego odszkodowania z tytułu ubezpieczenia majątku dotyczącego budynku mieszkalnego, niezależnie od tego czy znajduje się w nim lokal użytkowy,
• otrzymanego od gminy zwrotu niesłusznie naliczonego podatku VAT od opłat za wieczyste użytkowanie gruntów od działek, na których znajdują się zarówno budynki mieszkalne jak i budynki mieszkalne z wbudowanym lokalem użytkowym,
• niezaliczenia, na skutek nieprawidłowego udokumentowania, odpisu aktualizującego na należności, które są związane z gospodarką zasobami mieszkaniowymi.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienionej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy).