Czy dochody uzyskiwane z pracy za granicą (w Stanach Zjednoczonych), z racji braku miejsca zamieszkania (...)

W myśl art. 3 ust. 2a ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej miejsca zamieszkania , podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia oraz innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy). Natomiast zgodnie z art. 4a przepisy art. 3 ust. 1 i 2a stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których Stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z przedstawionych regulacji wynika, iż podstawowym kryterium rozstrzygającym o tym gdzie dochody powinny być opodatkowane jest miejsce zamieszkania osoby fizycznej. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia 'miejsce zamieszkania' dla potrzeb opodatkowania dochodów podatkiem osobistym dlatego konieczne jest odwołanie do przepisów prawa cywilnego w tym zakresie. Zgodnie z art. 25 Kodeksu cywilnego - miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. W świetle art. 25 cytowanej ustawy o miejscu zamieszkania decydują dwa czynniki : zewnętrzny-faktyczne przebywanie i wewnętrzny -zamiar stałego pobytu, występujące i trwające łącznie (Kodeks cywilny Komantarz, tom I-C.H.Beck).

Natomiast zameldowanie-jako kategoria prawa administracyjnego nie przesądza o miejscu zamieszkania w rozumieniu prawa cywilnego miejsce zamieszkania nie musi być zgodne z miejscem zameldowania, jakkolwiek przy ocenie przesłanek z art. 25 Kodeksu cywilnego fakt zameldowania w danej miejscowości może być brany pod uwagę.

Istnieje także pojęcie pobytu czasowego w miejscowości, z której dana osoba przebywa czasowo nie mając zamiaru przebywania na stałe-przy czym okres czasowego pobytu nie jest ograniczony. Jeżeli dana osoba przebywa za granicą w celach przejściowych, po osiągnięciu których zamierza powrócić do kraju, to wówczas przyjmuje się czasowy charakter pobytu (Leksykon podatku dochodowego od osób fizycznych 2003).

W przedstawionym stanie faktycznym wynika, że podatnik jest zameldowany na stałe w USA i od 2002 r. przebywa w tym kraju i tam też pracuje, zaś w Polsce przebywa tylko okazjonalnie. Zakupione mieszkanie w Polsce utrzymywane jest również jako inwestycja.

Dla rozstrzygnięcia miejsca opodatkowania dochodów uzyskiwanych z pracy istotny jest zatem zamiar, gdyż faktycznie podatnik przebywa w Stanach Zjednoczonych od 2002 r. Jeżeli podatnik przebywa z zamiarem stałego pobytu a fakt zawarcia umowy o pracę o tym świadczy (31 maja 2006 roku) i tam następuje zgodnie z podatnika wolą koncentracja spraw życiowych i osobistych oraz majątkowych interesów, a pobyt nie ma charakteru przejściowego -zasadne jest przyjęcie, że miejsce zamieszkania znajduje się poza granicami terytorium Rezczpospolitej Polskiej- a zatem w stosunku do podatnika nie będą miały zastosowanie przpisy art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustanawiające zasady opodatkowania tym podatkiem całości dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

W takim wypadku z racji braku miejsca zamieszkania na terytorium Reczpospolitej Polskiej nie będą podlegały ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochody uzyskiwane z pracy za granicą-w Stanach Zjednoczonych, bowiem powinny być opodatkowane w tym państwie.