1. Przepis art. 54 Ordynacji podatkowej przewiduje osiem wyjątków od zasady naliczania odsetek od zaległości (...)


1. Przepis art. 54 Ordynacji podatkowej przewiduje osiem wyjątków od zasady naliczania odsetek od zaległości podatkowej. Skoro odsetki uzyskują samoistny byt to powinny być określane w odrębnej decyzji.

2. Obowiązek opłacania odsetek od zaległości podatkowych i określania ich wysokości przez organy podatkowe wynikał z części ogólnej materialnego prawa podatkowego, a konkretnie z art. 53 § 1 i § 4 Ordynacji podatkowej.

Wyrokiem z 31 marca 2004 r. sygn. akt SA/Sz 1475/02 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie uchylił decyzję Izby Skarbowej w Szczecinie z dnia 12 czerwca 2002 r. Nr PB. 1.22-820/22/2002 określającą W spółce z o.o., z siedzibą w S odsetki od zaległości w podatku dochodowym od osób prawnych za 1997 r.

Przyczyną uchylenia decyzji ?odsetkowej' było równoczesne uchylenie przez Sąd wyrokiem (z 31 marca 2004 r.) sygn. akt SA/Sz 1474/02 ostatecznej decyzji Izby Skarbowej w Szczecinie z 16 lutego 2002 r., którą utrzymana została decyzja organu I instancji określająca Spółce wysokość zaległości w podatku dochodowym od osób prawnych za ten rok.

Porady prawne

W skardze kasacyjnej od wskazanego wyroku Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie wniósł o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, jako wydanego z naruszeniem art. 145 § 1 pkt 1 lit. c Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, polegającym na przyjęciu, że zaskarżona decyzja wydana została z naruszeniem art. 127 i art. 210 § 4 w zw. z art. 53 § 4 Ordynacji podatkowej, które to naruszenie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej jej autor (kilkakrotnie) podzielił pogląd wyrażony przez Sąd co do tego, że zgodnie z art. 53 § 1 Ordynacji podatkowej odsetki są nierozerwalnie związane z istnieniem zaległości podatkowej. Skoro więc decyzja określająca zaległość podatkową została uchylona, odpadła podstawa do naliczenia odsetek i powstała sytuacja, w której decyzja odsetkowa musiała być wyeliminowana z obrotu prawnego.

Nie podzielił natomiast poglądu Sądu co do tego, iż brak było racjonalnych przesłanek do uznania za trafną praktyki wydawania dwu oddzielnych decyzji: jednej określającej wysokość zaległości podatkowej i drugiej określającej wysokość odsetek za zwłokę na dzień wydania decyzji o zaległości. Na gruncie prawa podatkowego wystąpienie zaległości nie zawsze pociąga za sobą obowiązek naliczania odsetek za zwłokę. Przepis art. 54 Ordynacji podatkowej przewiduje osiem wyjątków od zasady naliczania odsetek od zaległości podatkowej. Skoro odsetki uzyskują samoistny byt to powinny być określane w odrębnej decyzji.

Istotną przyczyną wniesienia skargi kasacyjnej od opisanego wyroku było równoczesne wniesienie takiej skargi od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 31 marca 2004 r. sygn. akt SA/Sz 1474/02, uchylającego decyzję określającą W spółce z o.o. zaległość w podatku dochodowym od osób prawnych za 1997 r.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że skarga kasacyjna Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie, od opisanego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zarzut naruszenia przez Sąd prawa procesowego w postaci art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) nie został przez skarżącego, wbrew wymogom art. 176 ustawy, uzasadniony w ogóle.

Sąd w skarżonym wyroku nie wskazał ani na naruszenie przez Izbę Skarbową zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego (art. 127 Ordynacji podatkowej - Dz.

U. z 1997 r. Nr 137, poz. 926 ze zm.), ani na niedostatki uzasadnienia zaskarżonej decyzji (art. 210 § 4 Ordynacji). Niezależnie od tego godząc się z merytorycznymi przyczynami uchylenia decyzji skarżący nie był w stanie wykazać prawidłowo pełnego uzasadnienia podstawy kasacyjnej, a mianowicie istotnego wpływu naruszeń prawa procesowego (przez Sąd) na wynik sprawy (treść rozstrzygnięcia).

Bez znaczenia dla oceny zasadności przedstawianego zarzutu kasacyjnego była, zawarta w uzasadnieniu skargi, polemika ze stanowiskiem Sądu co do tego, czy sprawa odsetek winna być rozstrzygana w jednej decyzji ze sprawą wymiaru czy też każda z tych materii winna być rozstrzygnięta w decyzjach mających formę oddzielnych pism. Nie ta okoliczność była przyczyną uchylenia decyzji ?odsetkowej', a skarżący nie sformułował zarzutów naruszenia prawa materialnego zaskarżonym wyrokiem.

Ubocznie Sąd stwierdził, że podstawą prawną uchylenia przez Sąd decyzji Izby Skarbowej był art. 145 § 1 pkt 1 lit. a Prawa o postępowaniu (...), a nie wskazany przez skarżącego art. 145 § 1 pkt 1 lit. c tej ustawy, ani tym bardziej nie art. 145 § 3 wskazany przez Sąd.

Obowiązek opłacania odsetek od zaległości podatkowych i określania ich wysokości przez organy podatkowe wynikał z części ogólnej materialnego prawa podatkowego, a konkretnie z art. 53 § 1 i § 4 Ordynacji podatkowej. Skoro, wyrokiem Sądu, z obrotu prawnego wyeliminowana została decyzja określająca wysokość zaległości podatkowej to odpadła materialnoprawna podstawa funkcjonowania w tym obrocie decyzji ?odsetkowej'.

Wobec braku usprawiedliwionych podstaw kasacyjnych, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w wyroku.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika