1. Czy czynności wykonywane przez Jednostkę, która podpisała umowę partnerską w ramach Programu (...)

Wnioskiem z dnia 20.02.2006 r. Jednostka zwróciła się do tut. Organu podatkowego z zapytaniem o zakres i sposób stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w następującym stanie faktycznym:

Jednostka w ramach programu wspólnotowego EQUAL zawarła umowę o Partnerstwie na rzecz Rozwoju 'System przeciwdziałania bezrobociu na terenach słabo zurbanizowanych' z Administratorem. Jednostka w ramach zawartej umowy ma do realizacji następujące zadania:

1. Ocena potrzeb szkoleniowych i doradczych. Analiza zagrożeń oraz współpraca w zakresie realizacji szkoleń i doradztwa. Dobór firm do projektu.

2. Promocja EQUAL, przygotowanie i wydanie materiałów informacyjnych i promocyjnych.

3. Administracja projektu na poziomie partnera.

4. Zarządzanie projektem (udział w pracach Grupy Zarządzającej).

Jak wynika z treści zapytania Jednostka otrzymuje środki na realizację ww. zadań z Funduszu Współpracy poprzez Administratora na wyodrębniony rachunek bankowy. Otrzymane środki stanowią jedynie zwrot poniesionych i udokumentowanych kosztów realizacji poszczególnych zadań. Z tytułu wykonywania zadań w ramach projektu EQUAL Jednostka nie osiąga żadnego zysku. Ponadto jak wynika z treści zapytania działania Jednostki związane są z podejmowaniem wyłącznie czynności we własnym imieniu na rzecz podmiotów trzecich tzw. beneficjentów ostatecznych będących adresatami pomocy.

W przedstawionym stanie faktycznym Jednostka wnosi o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy czynności wykonywane przez Jednostkę, która podpisała umowę partnerską w ramach Programu Wspólnotowego EQUAL stanowią usługę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11.03.2004 r., czyli czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2. Czy otrzymana od Administratora refundacja kosztów udziału Jednostki w realizacji umowy partnerskiej w ramach programu EQUAL podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11.03.2004 r.?

Zdaniem Jednostki wykonywane przez Nią czynności w ramach Programu EQUAL nie stanowią usługi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług a zatem czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Ponadto zdaniem Jednostki otrzymana dotacja stanowi jedynie zwrot ponoszonych przez Nią kosztów jako partnera przy realizacji projektu EQUAL i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Mając powyższe na uwadze tut. Organ podatkowy stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm. ) zwanej dalej ustawą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z definicją zawartą w art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Jak wynika z treści pisma Jednostki za wykonywane w ramach programu EQUAL czynności Jednostka nie otrzymuje wynagrodzenia a jedynie zwrot kosztów w postaci dotacji z Funduszu Współpracy. Jak już wyżej wspomniano opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zatem dostawa towarów oraz świadczenie usług, za wyjątkiem ściśle określonych w art. 7 ust. 2 i 3 oraz w art. 8 ust. 2 przypadków, podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. W ustawie o podatku od towarów i usług nie określono expressis verbis co należy rozumieć pod pojęciem odpłatności (wynagrodzenia), które powoduje, że dostawa towarów lub świadczenie usług stają się czynnościami opodatkowanymi VAT. Ponieważ i na gruncie VI Dyrektywy nie zdefiniowano tego pojęcia dla jego sprecyzowania można się odwołać do orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w którym przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym, dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności, wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi mieć ono postać pieniężną, gdyż wynagrodzenie (odpłatność) jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłatą za towar lub usługę może być inny towar lub usługa), albo mieszaną (zapłata w części pieniężna a w części rzeczowa). Innymi słowy, musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług. Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy istnieje bezpośrednia i jasna zindywidualizowana korzyść na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę i jeżeli świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności. Wynagrodzenie jako świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, ponieważ podstawą opodatkowania jest świadczenie (wynagrodzenie) faktycznie otrzymane (należne), a nie wartość ustalona według kryteriów obiektywnych. Wynagrodzenie takie powinno pozostawać jednak w proporcji do uzyskanej w zamian korzyści ' a więc być ekwiwalentne wobec dostarczanego towaru lub świadczonej usługi.

Dostawa towarów lub świadczenie usług pod tytułem odpłatnym mogą zostać opodatkowane wtedy, gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne. Zatem świadczenia podatnika nie oparte na tytule prawnym wskazującym obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia ? nie podlegają opodatkowaniu VAT.

W powyższym kontekście należy jednak pamiętać o wyjątkach w postaci zrównania z odpłatnymi (mimo braku ekwiwalentności) nieodpłatnych dostaw towarów oraz świadczeń usług, gdy podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z tymi towarami lub usługami. Realizacja zasad powszechności opodatkowania oraz neutralności VAT powoduje bardzo szerokie opodatkowanie czynności podatników VAT, w tym i tych czynionych nieodpłatnie w formie przekazania towarów stanowiących majątek przedsiębiorstwa oraz nieodpłatnego świadczenia usług przez podatnika ale wyłącznie w celach niezwiązanych z jego działalnością.

Dokonując powyższej analizy zakresu przedmiotowego obowiązywania ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług w kontekście opisanych przez Jednostkę czynności podejmowanych w ramach programu EQUAL tut. Organ podatkowy stwierdza, iż charakter i zakres tych czynności nie wypełnia przesłanek do uznania ich za czynności opodatkowane VAT na podstawie przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W ocenie tut. organu podatkowego wskazać również należy, iż Partnerzy Programu nie świadczą żadnych usług na rzecz Administratora, gdyż podejmują wyłącznie czynności we własnym imieniu na rzecz podmiotów trzecich (adresatów pomocy).

W kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji otrzymanych przez Jednostkę na realizację zadań podejmowanych w ramach Programu EQUAL, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie stwierdza, co następuje:

W przepisie art. 29 ust. 1 ustawy o VAT ustawodawca zdefiniował, iż podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z powyższych unormowań wynika, iż dotacje (dopłaty) zwiększają podstawę opodatkowania wyłącznie w przypadku, gdy mają charakter przedmiotowy dla podatnika, tj. gdy dotyczą 'dofinansowania' dla dostawcy konkretnego towaru lub dla usługodawcy konkretnej usługi. Chodzi o 'dofinasowanie' do ceny określonego towaru lub usługi, gdyż tylko wtedy można stwierdzić, że dotacja stanowi element wynagrodzenia podatnika. Zatem opodatkowaniu podlegają wyłącznie te dotacje, które stanowią składnik ceny dostawy towaru lub ceny świadczonej usługi.

W przypadku czynności podejmowanych przez Jednostkę w ramach Programu EQUAŁ, dla których nie określono odpłatności, a więc brak jest w tym przypadku ceny, otrzymywane przez Jednostkę dotacje nie podlegają opodatkowaniu VAT, gdyż nie stanowią one uzupełnienia ceny sprzedawanych produktów lub świadczonych usług, w stosunku do ceny, którą uiszcza nabywca. Otrzymane dotacje stanowią jedynie zwrot kosztów ponoszonych przez Jednostkę w trakcie realizacji Programu EQUAL i jako takie nie podlegają opodatkowaniu VAT.