skutki podatkowe przekazania w drodze darowizny przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawczynię (...)

skutki podatkowe przekazania w drodze darowizny przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawczynię na rzez jej męża

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 16 września 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 22 września 2011 r.), uzupełnionym w dniach 6 i 7 grudnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, m.in. dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

  • nie powstanie przychodu w związku z dokonaniem darowizny przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni na rzecz jej męża - jest prawidłowe,
  • braku obowiązku sporządzenia wykazu składników majątku na dzień likwidacji działalności gospodarczej ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 września 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dokonania darowizny przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni na rzecz jej męża. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 29 listopada 2011 r. Znak: IBPB II/1/436-417/11/MCZ, IBPBI/1/415-1014/11/AP, IBPP3/443-1068/11/IK wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniach 6 i 7 grudnia 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Od 1996 r. Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobowo działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Jest czynnym podatnikiem w zakresie podatku od towarów i usług. Dochody z tej działalności w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych opodatkowuje 19% ?podatkiem liniowym?. Zdarzenia gospodarcze związane z tą działalnością ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Cała sprzedaż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest sprzedażą opodatkowaną.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży kwiatów, roślin, nasion, sprzętu ogrodniczego itp. W dniu złożenia wniosku Wnioskodawczyni i jej małżonek objęci byli wspólnością majątkową małżeńską. Przedsiębiorstwo prowadzone przez Wnioskodawczynię należy do majątku wspólnego małżonków. Małżonkowie postanowili przekazać na początku 2012 roku całe przedsiębiorstwo stanowiące część majątku wspólnego do majątku osobistego męża Wnioskodawczyni na podstawie aktu notarialnego (umowa darowizny). W skład przedsiębiorstwa wchodzą: maszyny, urządzenia, wyposażenie, środki trwałe, towar, oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (logo), pracownicy. W akcie notarialnym darowizny będzie wzmianka, że przedmiotem darowizny jest przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego. Po przekazaniu (darowiźnie) przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni zakończy działalność, a rozpocznie ją Jej mąż w dotychczasowej formie (bez przerw w działalności, łącznie z zatrudnionymi pracownikami).

Mąż Wnioskodawczyni zamierza prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Zamierza zgłosić się jako czynny podatnik w zakresie podatku od towarów i usług. Dochody z tej działalności w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych opodatkowane będą 19% ?podatkiem liniowym?. Zdarzenia gospodarcze związane z tą działalnością ujmował będzie w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Cała sprzedaż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będzie sprzedażą opodatkowaną. Mąż Wnioskodawczyni otrzymane środki trwałe wprowadzi do ewidencji środków trwałych, wyposażenie do ewidencji wyposażenia, materiały do podatkowej księgi przychodów i rozchodów z adnotacją, że pochodzą z darowizny.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z dnia 6 grudnia 2011 r. wskazano, iż czynność przeniesienia przez małżonków części majątku wspólnego (przedsiębiorstwa prowadzonego przez żonę) do majątku osobistego męża Wnioskodawczyni stanowić będzie darowiznę w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Jakie będą skutki podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych dokonania darowizny całości przedsiębiorstwa na rzecz męża Wnioskodawczyni...

(część pytania oznaczonego we wniosku nr 3)

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, zatem przekazanie przez małżonków części majątku wspólnego (całości przedsiębiorstwa) do majątku osobistego męża Wnioskodawczyni nie prowadzi do powstania przychodu po obu stronach czynności prawnej. Jednocześnie w związku z tym, iż przekazanie przedsiębiorstwa nastąpi przed dokonaniem likwidacji działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawczynię nie będzie miał również zastosowania przepis wynikający z art. 24 ust. 3a i następne ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż stan majątku przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni na chwilę likwidacji wynosił będzie 0,00 zł.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam co następuje.

Na wstępie zauważyć należy, iż z uwagi na fakt, że jak wskazano we wniosku, pomiędzy Wnioskodawczynią a jej mężem istnieje małżeńska wspólność majątkowa, wątpliwości tut. Organu budzi możliwość darowizny na rzecz jej męża przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, prowadzonego przez Wnioskodawczynię. Jednakże powyższa kwestia regulowana jest przez przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) oraz ustawy z dnia 15 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.), niebędące przepisami prawa podatkowego i niemogące być przedmiotem niniejszej interpretacji.

Niezależnie od powyższego stwierdzić jednak należy, iż zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307), ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Definicja przedsiębiorstwa zawarta została w art. 551 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
  5. koncesje, licencje i zezwolenia,
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej,
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
  8. tajemnice przedsiębiorstwa,
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zauważyć przy tym należy, iż katalog składników (elementów) przedsiębiorstwa, o których mowa w ww. przepisie, nie ma charakteru zamkniętego, o czym świadczy użycie sformułowania ?w szczególności?. W związku z powyższym w skład przedsiębiorstwa w rozumieniu Kodeksu cywilnego mogą wchodzić także inne składniki majątkowe, niewymienione w cyt. wyżej przepisie, np. zobowiązania wynikające z prowadzonej w ramach tego przedsiębiorstwa pozarolniczej działalności gospodarczej.

W myśl natomiast art. 552 kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów. Może więc nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym na podstawie umowy sprzedaży, zamiany czy darowizny.

Stosownie do zapisu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego ? do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Z powyższego wynika, iż w przypadku przekazania przedsiębiorstwa innemu podmiotowi, przedmiotem tego przekazania są wszelkie składniki majątkowe funkcjonalnie związane z tym przedsiębiorstwem, o ile na podstawie czynności prawnej będącej podstawą przekazania, bądź przepisów szczególnych, nie zostały z niego wyłączone.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawczyni prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Zamierza na podstawie umowy darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego przekazać całe przedsiębiorstwo, w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego mężowi, z którym pozostaje w ustawowej, małżeńskiej wspólności majątkowej. W skład przedsiębiorstwa wchodzą maszyny, urządzenia, wyposażenie, środki trwałe, towar, oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (logo), pracownicy. Wszystkie składniki tego przedsiębiorstwa wchodzą do majątku wspólnego małżonków. Po przekazaniu przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni zamierza zakończyć prowadzoną przez nią działalność gospodarczą, natomiast jej małżonek zamierza rozpocząć prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w tym samym zakresie.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych, o czym stanowi art. 1 tejże ustawy. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 93, poz. 768), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Z powyższych przepisów wynika zatem, iż każda darowizna, bez względu na przedmiot darowizny, a zatem również darowizna przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, prowadzonego przez Wnioskodawczynię, dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza jej opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W przypadku darowizny, która jak wcześniej wskazano jest świadczeniem nieodpłatnym, po stronie darczyńcy nie powstaje przychód. Darczyńca nie otrzymuje bowiem w zamian żadnych wartości pieniężnych, ani przysporzenia majątkowego.

W szczególności zauważyć należy, iż po stronie darczyńcy nie powstanie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wiąże co do zasady powstanie przychodu z tego źródła z odpłatnym zbyciem składników majątku wykorzystywanych w tej działalności.

W myśl bowiem art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie natomiast do treści art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

  1. środkami trwałymi,
  2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1.500zl,
  3. wartościami niematerialnymi i prawnymi

-ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Darowizna przedsiębiorstwa nie skutkuje więc dla darczyńcy obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Reasumując, stwierdzić należy, iż jeżeli w świetle odrębnych przepisów, nie będących przepisami prawa podatkowego, a tym samym nie mogących być przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej, darowizna, o której mowa we wniosku, jest czynnością prawnie dopuszczalną, to z tytułu przekazania w drodze darowizny ww. przedsiębiorstwa na rzecz męża Wnioskodawczyni nie powstanie dla Niej przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże z darowizną przedsiębiorstwa mogą się wiązać przewidziane ustawą obowiązki podatnika związane z likwidacją jego działalności gospodarczej.

W myśl art. 24 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w razie likwidacji działalności gospodarczej, w tym także w formie spółki niebędącej osobą prawną, lub wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną, sporządza się wykaz składników majątku na dzień likwidacji działalności gospodarczej lub na dzień wystąpienia wspólnika z takiej spółki. Wykaz powinien zawierać co najmniej następujące dane: liczbę porządkową, określenie (nazwę) składnika majątku, datę nabycia składnika majątku, kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku oraz kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów, wartość początkową, metodę amortyzacji, sumę odpisów amortyzacyjnych oraz wysokość wypłaconych środków pieniężnych należnych wspólnikom z tytułu udziału w spółce niebędącej osobą prawną na dzień wystąpienia lub likwidacji.

Z powyższego przepisu wynika zatem, iż podatnicy, którzy zlikwidują działalność gospodarczą są zobowiązani do sporządzenia wykazu składników majątku pozostałych na dzień likwidacji tej działalności.

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, iż darowizna przedsiębiorstwa (a więc wszystkich składników majątku wchodzących w jego skład) nastąpi, przed zakończeniem prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej. Stąd też w momencie likwidacji przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni nie będzie posiadała żadnych składników jego majątku.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do sporządzenia wykazu, o którym mowa w cyt. 24 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże z uwagi na fakt, iż na dzień likwidacji działalności gospodarczej Wnioskodawczyni nie będzie posiadała żadnych składników majątku tej działalności, to wartość tego wykazu wyniesie ?zero?.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie:

  • nie powstanie przychodu w związku z dokonaniem darowizny przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni na rzecz jej męża, należało uznać za prawidłowe,
  • braku obowiązku sporządzenia wykazu składników majątku na dzień likwidacji działalności gospodarczej, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, iż w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1,2 i 4 zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika