możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 23 listopada 2009r. (data wpływu do tut. Biura 30 listopada 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej skradzionych środków pieniężnych ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 listopada 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej skradzionych środków pieniężnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi hurtownię artykułów biurowych, artykułów szkolnych i zabawek. Działalność handlowa prowadzona jest w formie spółki cywilnej. W dniu 10 września 2009r., około godziny 17.30, pół godziny przed zamknięciem hurtowni, czterech nieznanych sprawców ukradło z kasy hurtowni środki pieniężne w kwocie 6.800 zł. Kradzież została zgłoszona na Policję i zostało wszczęte postępowanie. Przy wejściu do hurtowni znajduje się informacja o monitoringu obiektu, a na terenie hurtowni znajduje się dwanaście kamer, które rejestrują wszystkie zdarzenia. Dzięki temu można odtworzyć czytelnie ciąg zdarzeń, wizerunki sprawców i czynności przez nich wykonywane. Jedna z kamer znajduje się nad wejściem do hurtowni, monitorując wejście i parking dla klientów, dziesięć kamer monitoruje halę sprzedaży, a jedna z kamer monitoruje wejścia do pomieszczeń biurowych oraz okienko kasowe. Do pomieszczenia kasowego nie ma wejścia bezpośrednio z hali sprzedaży, znajduje się ono na zapleczu obok magazynu. Środki pieniężne znajdują się w zamykanej szufladzie.

Policja, mimo dokonanych czynności dochodzeniowo ? śledczych, nie ustaliła sprawców kradzieży. W dniu 13 listopada 2009r. zostało wydane postanowienie o umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw.

Wnioskodawca posiada ubezpieczenie środków obrotowych, między innymi gotówki, przed kradzieżą z włamaniem. Jednak ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania, uzasadniając swoją decyzję tym, że nie dokonano kradzieży z włamaniem, a nieustaleni sprawcy, podając się za potencjalnych klientów, dokonali tzw. kradzieży zwykłej, a taka kradzież nie podlega odpowiedzialności odszkodowawczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy stratę środków obrotowych, powstałą w wyniku kradzieży gotówki, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu...

Zdaniem Wnioskodawcy, kasa hurtowni była dostatecznie zabezpieczona, a scenariusz zastosowany przez sprawców był opracowany w sposób bardzo precyzyjny. Wnioskodawca uważa, że hurtownia była przez sprawców wcześniej obserwowana, stąd też otoczenie i rozmieszczenie pomieszczeń był bardzo dobrze im znane. Pracownicy w tej sytuacji nie mogli przewidzieć biegu wydarzeń. Taka zuchwała kradzież w firmie Wnioskodawcy miała miejsce pierwszy raz. Sprawcy byli tak zuchwali, że nie starali się nawet ukryć swoich twarzy pomimo tego, iż wiedzieli, że są nagrywani przez kamery monitoringu. W tej sytuacji Wnioskodawca uważa, iż kwotę 6.800 zł należy uznać za koszt podatkowy, gdyż kradzież miała charakter zdarzenia losowego, nieprzewidywalnego i nie do uniknięcia. W momencie wykrycia sprawców i odzyskania gotówki, zdarzenie to zostanie uznane jako przychód podatkowy i wtedy Wnioskodawca odprowadzi należny podatek od odzyskanej gotówki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zatem aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu, musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
• musi być należycie udokumentowany.
  
  

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, iż konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

W przypadku strat w majątku obrotowym (np. środkach pieniężnych) trudno mówić, że zmierzają one do osiągnięcia przychodów. Mogą one jednak co do zasady stanowić element kosztowy w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Możliwość zaliczenia poniesionej straty do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowana jest od spełnienia następujących warunków:

• strata musi być związana z całokształtem prowadzonej działalności,
• jej powstanie musi być spowodowane działaniem niezawinionym przez podatnika,
• musi być właściwie udokumentowana,
• podatnik winien wykazać, iż podjął właściwe działania zabezpieczające przed powstaniem tejże straty.
  
  

Przyjmuje się, iż dla celów podatkowych tylko kradzież powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot, można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Przy czym kradzież ta nie może być skutkiem działań lub zaniedbań podatnika np. niewłaściwego zabezpieczenia składników majątkowych, czy też braku nadzoru nad zatrudnianymi pracownikami. Ocena czy podatnik dochował należytej staranności przy zabezpieczeniu składników majątkowych ma charakter indywidualny i jest uzależniona od konkretnych faktów i okoliczności towarzyszących powstałej stracie.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca, jako wspólnik spółki cywilnej, prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie handlu hurtowego. We wrześniu 2009r. z kasy hurtowni zostały skradzione środki pieniężne przez grupę sprawców udających klientów. Do pomieszczenia kasowego nie ma wejścia z hali sprzedaży a środki pieniężne znajdują się w zamykanej szufladzie. Zdaniem Wnioskodawcy kradzież była wcześniej dokładnie zaplanowana. Hurtownia objęta jest monitoringiem 12 kamer, które zarejestrowały to zdarzenie. Jednakże mimo tego policji nie udało się ustalić sprawców kradzieży. W konsekwencji dochodzenie w sprawie zostało umorzone z powodu niewykrycia sprawców. Wnioskodawca jest w posiadaniu postanowienia o umorzeniu dochodzenia w przedmiotowej sprawie.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż jeżeli Wnioskodawca dochował należytej staranności przy zabezpieczeniu środków pieniężnych znajdujących się w pomieszczeniu kasowym i swoim zachowaniem bądź zaniechaniem (np. brakiem nadzoru nad pracownikami) nie przyczynił się do powstania opisanej we wniosku straty, to strata ta może stanowić koszty uzyskania przychodu w prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej.

Pamiętać przy tym należy, iż do kosztów uzyskania przychodu Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć jedynie tę część ww. straty, jaka przypada na niego proporcjonalnie do jego prawa udziału w zysku spółki cywilnej. Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku, oraz z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.

Przy czym zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).

Jednocześnie zauważyć należy, iż wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Zatem ocena czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca dochował należytej staranności w celu zabezpieczenia się przed powstałą stratą w środkach obrotowych należy do Wnioskodawcy. Ocena ta może zostać zweryfikowana jedynie w prowadzonym przez właściwe organy postępowaniu podatkowym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku dołączono dokumenty źródłowe. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35 ? 016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.