Powstanie przychodu z tytułu nieodpłatnego nabycia nakładów poczynionych na wspólną nieruchomość.

UZASADNIENIE

W dniu 30 lipca 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego nabycia nakładów poczynionych na wspólną nieruchomość.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wraz z żoną są współwłaścicielami działki nr 4827 oraz działki 81/1 w częściach ułamkowych. Każdy z współwłaścicieli posiada #189; udziału w prawie własności gruntu. Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój rozdzielności majątkowej. Małżonkowie zostali wskazani jako adresaci pozwolenia budowlanego. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł z klientem umowę o wybudowanie domu na działce, ale bez przeniesienia prawa własności gruntu. Dom został wykonany na działce 4827. Natomiast na działce nr 81/1 została wybudowana droga z instalacjami podziemnymi. W momencie rozpoczęcia budowy domu Wnioskodawca nie miał założonej księgi wieczystej dla działki nr 4827. Żona Wnioskodawcy nie prowadzi działalności gospodarczej, nie uczestniczyła w budowie domu, ani nie ponosiła wydatków na jego budowę. Nie zobowiązała się zwrócić #189; wydatków Wnioskodawcy na budowę domu i infrastruktury. Jest zarejestrowana dla celów VAT. Według prawa cywilnego dom oraz droga stanowi część składową gruntu, a #189; praw do działki oraz domu wraz z infrastrukturą przysługuje żonie Wnioskodawcy. Obecnie Wnioskodawca zamierza nabyć #189; gruntu wraz z częściami składowymi, tj. domem i infrastrukturą od małżonki a następnie przenieść własność całego gruntu na osobę, dla której wybudował dom wraz z infrastrukturą. Umowa sprzedaży #189; gruntu zawarta pomiędzy Wnioskodawcą i jego żoną będzie skutkować również sprzedażą #189; domu i #189; praw do infrastruktury. Cena sprzedaży #189; udziału w gruncie wraz z #189; domu i infrastruktury nie będzie uwzględniać wartości #189; nakładów na dom i infrastrukturę.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

1. Czy zakup przez Wnioskodawcę #189; gruntu wraz z #189; domu i infrastruktury od drugiego ze współwłaścicieli spowoduje konieczność wykazania przez Wnioskodawcę przychodu w wysokości #189; wartości domu i infrastruktury dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych...
2. Czy zakup przez Wnioskodawcę #189; gruntu wraz z #189; domu i infrastruktury od drugiego ze współwłaścicieli bez uwzględnienia wartości #189; domu i infrastruktury w cenie nabycia #189; gruntu będzie skutkował powstaniem przychodu z tytułu częściowo nieodpłatnego świadczenia...

(pytania oznaczone we wniosku nr 2 i 3)

Zdaniem Wnioskodawcy:

ad. 1

Zakup #189; gruntu wraz z #189; domu i infrastruktury od drugiego ze współwłaścicieli nie spowoduje konieczności wykazania przychodu w wysokości #189; wartości domu i infrastruktury dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych.

ad. 2

Zakup #189; gruntu wraz z #189; domu i infrastruktury do drugiego ze współwłaścicieli bez uwzględnienia wartości #189; domu i infrastruktury w cenie nabycia #189; gruntu nie będzie skutkował powstaniem przychodu z tytułu częściowo nieodpłatnego nabycia.

Wydatki na budowę domu stanowią nakłady Wnioskodawcy na wspólny grunt, stanowiąc współwłasność Wnioskodawcy i jego małżonki. W takim przypadku, co do zasady, na gruncie prawa cywilnego Wnioskodawcy przysługuje roszczenie do współwłaściciela (małżonki) o zwrot połowy wydatków na wspólny grunt, wynikające z przepisów o współwłasności. Przepisy nie określają kiedy powstaje takie roszczenie pomiędzy współwłaścicielami. Istnieje zatem możliwość uregulowania tej kwestii przez współwłaścicieli, np. w ten sposób, iż współwłaściciele umawiają się, że nakłady te nie będą rozliczane a korzyści z ich poniesienia będzie uzyskiwał ten ze współwłaścicieli, który je poniósł. Mając na względzie okoliczność, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie budowy domów za wynagrodzeniem, to zdaniem Wnioskodawcy w momencie zakupu udziału w gruncie od małżonki brak jest podstaw do rozliczenia nakładów z małżonką i obciążenia jej wartością tych nakładów jako współwłaściciela. Nakłady te bowiem zostały poniesione w celu realizacji usług wynikających z umowy z osobą trzecią, zawartej w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Zdaniem Wnioskodawcy, małżonka nie jest ekonomicznym właścicielem żadnej części budynku ani infrastruktury. Brak jest podstaw do rozliczenia nakładów na dom wraz z infrastrukturą pomiędzy Wnioskodawcą a współmałżonką. Jednocześnie przepisy prawa cywilnego i podatkowego nie wyłączają możliwości wykupu udziału w gruncie przez współwłaściciela. Pomimo, iż dla celów VAT nakłady w postaci domu mogą stanowić odrębny przedmiot obrotu, to dla celów obrotu cywilno-prawnego nie mogą być oderwane do obrotu gruntem. Czynność prawna dotycząca #189; gruntu będzie przenosić również własność #189; budynku i infrastruktury stanowiących część składową tego gruntu. Nakłady (udział w budynku i infrastrukturze) będą natomiast wpływać na cenę zakupu gruntu, ze względu na to, iż sprzedawca #189; gruntu nie ponosił wydatków na dom i infrastrukturę cena sprzedaży gruntu lub udziału w gruncie nie powinna uwzględniać wartości nakładów (budynku). W sytuacji braku zwrotu nakładów u Wnioskodawcy nie powstanie zatem przychód z tytułu częściowo nieodpłatnego nabycia #189; gruntu, gdyż to on poniósł nakłady a tym samym to on przyczynił się do zwiększenia wartości #189; gruntu.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, zakup #189; gruntu wraz z #189; domu i infrastruktury od drugiego ze współwłaścicieli nie spowoduje konieczności dokonania przez Wnioskodawcę rozliczenia dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych nakładów poniesionych na wspólnym gruncie ani konieczności wykazania przychodu w wysokości #189; wartości domu i infrastruktury dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych. Ponadto zakup przez Wnioskodawcę #189; gruntu wraz z #189; domu i infrastruktury od drugiego ze współwłaścicieli bez uwzględnienia wartości #189; domu i infrastruktury w cenie nabycia #189; gruntu nie będzie skutkował powstaniem przychodu z tytułu częściowo nieodpłatnego nabycia.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca powołał wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 czerwca 1995r. sygn. akt SA/Gd 3258/09.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W myśl natomiast art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125 (art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009r. nr 93, poz. 768), do grupy I podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Z powyższych przepisów wynika, iż w przypadku podatników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, przychód z tej działalności stanowi także wartość nieodpłatnych świadczeń, bądź też świadczeń częściowo tylko odpłatnych, otrzymanych w związku z tą działalnością. Jednakże przychód z ww. świadczeń otrzymanych o osób zaliczonych m.in. do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wolne od podatku dochodowego są zatem nieodpłatne świadczenia otrzymane m.in. od małżonka. Przy czym pod pojęciem nieodpłatnego świadczenia należy rozumieć uzyskanie przez podatnika korzyści majątkowej bez jednoczesnego ponoszenia w celu uzyskania tej korzyści wydatków. Zauważyć także należy, iż korzyść ta nie musi skutkować bezpośrednim zwiększeniem aktywów podatnika. Korzyścią taką może być także nieodpłatne zwolnienie podatnika z ciążących na nim zobowiązań (np. umorzenie odsetek do kredytu, czy też umorzenie pożyczki). W takim przypadku podatnik uzyskuje korzyść majątkową w postaci zwolnienia go z obowiązku zapłaty zobowiązania, co skutkuje brakiem uszczerbku w majątku podatnika jaki nastąpiłby w przypadku gdyby do takiego nieodpłatnego zwolnienia nie doszło, a podatnik musiałby dokonać zapłaty tego zobowiązania.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą m.in. w zakresie budowy domów za wynagrodzeniem. Razem z żoną są współwłaścicielami (po połowie) nieruchomości gruntowej (działki). Pomiędzy małżonkami panuje ustrój rozdzielności majątkowej. Na nieruchomości tej Wnioskodawca wybudował na zlecenie osoby trzeciej dom wraz z infrastrukturą. Z punktu widzenia prawa cywilnego nakłady te stanowią część składową gruntu i są współwłasnością obojga małżonków. Żona Wnioskodawcy nie ponosiła żadnych wydatków związanych z ww. budową, nie dokonała także ani nie zobowiązała się do dokonania zwrotu ich części. Obecnie Wnioskodawca zamierza odkupić należącą do jego żony połowę gruntu wraz z wybudowanym domem oraz infrastrukturą po cenie odpowiadającej jedynie wartości należącej do małżonki połowy gruntu, bez uwzględnienia wartości przypadających na jej część nakładów poczynionych przez Wnioskodawcę na nieruchomość, a następnie całość sprzedać zleceniodawcy.

Biorąc pod uwagę cyt. wyżej przepisy stwierdzić należy, iż w związku z odkupieniem od żony należącej do niej części nieruchomości po cenie odpowiadającej jedynie wartości należącej do niej części gruntu u Wnioskodawcy nie wystąpi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym nie można w szczególności mówić o uzyskaniu przez Wnioskodawcę częściowo nieodpłatnego świadczenia, bowiem to Wnioskodawca poniósł wszelkie wydatki związane z wybudowaniem na wspólnym gruncie przedmiotowego budynku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, iż w zakresie podatku od towarów i usług oraz obowiązku i sposobu dokonania rozliczenia poniesionych na wspólną nieruchomość nakładów zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44 ? 100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.