Czy Spółka ma prawo z powołaniem się na treść art. 15 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy (...)

Czy Spółka ma prawo z powołaniem się na treść art. 15 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę objętą umową zwolnienia z długu zawartą w dniu 31 sierpnia 2009r.?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 05 października 2009r. (data wpływu do tut. BKIP 09 października 2009r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości umorzonych wierzytelności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 09 października 2009r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości umorzonych wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka przeniosła w dniu 10 czerwca 2003r. prawo własności i prawo wieczystego użytkowania nieruchomości w formie aktu notarialnego repertorium na rzecz M. za cenę sprzedaży oznaczoną w akcie notarialnym. M. zawarł umowę z dnia 10 czerwca 2003r. jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. W dniu 12 sierpnia 2004r. M. zapłacił Spółce część kwoty ceny sprzedaży. Kwota oznaczona w akcie notarialnym z dnia 10 czerwca 2003r., jako cena sprzedaży, była przychodem podatkowym Spółki i została zarachowana w 2003r. jako przychód należny. Spółka nie zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów odpisanych jako nieściągalne części wierzytelności wobec M. (art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), ani też nie utworzyła odpisów aktualizacyjnych stanowiących koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym (art. 16 ust. 1 pkt 26a tej ustawy).

Na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 13 kwietnia 2006r., Spółka zbyła na rzecz innego podmiotu część swojej wierzytelności względem M. z tytułu sprzedaży M. nieruchomości stanowiącej przedmiot umowy przeniesienia prawa własności i prawa wieczystego użytkowania sporządzonej w formie aktu notarialnego z dnia 10 czerwca 2003r.

W dniu 31 sierpnia 2009r., co do pozostałej części kwoty ceny sprzedaży (której dotąd nie uregulowano ani nie zbyto wierzytelności z tego tytułu) Spółka zawarła z M. umowę o zwolnienie z długu nieuregulowanej kwoty z tytułu przeniesienia prawa własności i prawa wieczystego użytkowania sporządzonej w formie aktu notarialnego z dnia 10 czerwca 2003r. Spółka oświadczyła w tej umowie, że zwalnia M. z długu w kwocie oznaczonej w umowie a M. oświadczył, że wyraża zgodę na zwolnienie z długu. Umowa zwolnienia z długu została zawarta w oparciu o zgodę wyrażoną zarządowi Spółki w uchwale przez Radę Nadzorczą Spółki.

W dniu 10 czerwca 2003r., to jest w dacie zawarcia umowy przeniesienia prawa własności i prawa wieczystego użytkowania nieruchomości w formie aktu notarialnego na rzecz M., przedmiot działalności Spółki uwidoczniony w umowie Spółki i w Krajowym Rejestrze Sądowym nie obejmował sprzedaży nieruchomości. Przedmiot działalności Spółki obejmował: produkcję konstrukcji metalowych, działalność usługową w zakresie konstrukcji metalowych, produkcję maszyn dla metalurgii, działalność usługową w zakresie, instalowania, naprawy i konserwacji maszyn dla górnictwa, kopalnictwa i budownictwa, produkcja maszyn dla górnictwa, działalność usługowa w zakresie instalowania, naprawy i konserwacji instrumentów i przyrządów pomiarowych, kontrolnych, badawczych, pozostałe górnictwo i kopalnictwo.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka ma prawo z powołaniem się na treść art. 15 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę objętą umową zwolnienia z długu zawartą w dniu 31 sierpnia 2009r....

Zdaniem Spółki, zaliczenie kwoty objętej umową zwolnienia z długu z dnia 31 sierpnia 2009r. do kosztów uzyskania przychodów w dacie 31 sierpnia 2009r., to jest w dacie zawarcia umowy zwolnienia M. z długu, jest dopuszczalne ze względu na treść art. 15 ust. 1 w związku z treścią art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszt uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy zostały zarachowane jako przychody należne. Oznacza to, że umorzona wierzytelność może być kosztem uzyskania przychodów, jeżeli zostanie wcześniej zarachowana do przychodów należnych i nie uległa przedawnieniu.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny wierzytelność jest prawem podatnika i nie ma przeszkód, aby mógł on się zrzec w każdej chwili tego prawa. Zrzeczenie się, polega na umorzeniu zobowiązania bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. W oparciu o art. 508 Kodeksu cywilnego, zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik przyjmuje zwolnienie. Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika.

Z opisanego na wstępie stanu faktycznego wynika, że spełniona została przesłanka zarachowania do przychodów należnych kwoty stanowiącej cenę sprzedaży. Na podstawie umowy zwolnienia z długu zawartej w dniu 31 sierpnia 2009r. spełniona została druga przesłanka niezbędna do zaliczenia części wierzytelności objętej umową do kosztów uzyskania przychodów 2009 roku.

Wierzytelność Spółki wobec M. w dniu zawarcia umowy zwolnienia z długu nie była przedawniona, bowiem jako wierzytelność niezwiązana z prowadzeniem działalności gospodarczej podlega na mocy art. 118 Kodeksu cywilnego dziesięcioletniemu terminowi przedawnienia. Wynika to z tego, że roszczenie Spółki wobec M. nie było roszczeniem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej. Potwierdzenie słuszności takiego poglądu Spółka znalazła w wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 grudnia 2002r., sygn. I ACa 701/02, w którym sąd wskazał, że należy dostrzegać różnicę pomiędzy zakresem pojęć ?prowadzenie działalności gospodarczej? a ?prowadzenie przedsiębiorstwa?.

Czynności podejmowane przez podmiot gospodarczy wchodzą w zakres jego działalności gospodarczej, gdy pozostają w normalnym, funkcjonalnym związku z tą działalnością, w szczególności podejmowane są w celu realizacji zadań związanych z przedmiotem działalności tego podmiotu. Sprzedaż prawa własności i prawa wieczystego użytkowania w formie aktu notarialnego z dnia 10 czerwca 2003r. nie wchodziła w zakres działalności gospodarczej Spółki, nie była objęta przedmiotem działalności ujętym w umowie Spółki i w Krajowym Rejestrze Sądowym, wreszcie sprzedaż ta nie była podjęta w celu realizacji zadań związanych z przedmiotem działalności Spółki.
Spółka zauważa, że czynności podejmowane przez podmiot gospodarczy można uznać za wchodzące w zakres jego działalności gospodarczej wówczas, gdy pozostają w normalnym funkcjonalnym związku przyczynowym z tą działalnością, a w szczególności, gdy są podejmowane w celu realizacji zadań związanych z przedmiotem działalności tego podmiotu. Gdy więc czynności pozostają poza zakresem statutowego funkcjonowania podmiotu gospodarczego, jako dokonane przy okazji jego prowadzenia, to należy je uznać za pozbawione cechy związku z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W świetle powyższego należy uznać, że roszczenie Spółki, wynikające ze sprzedaży nieruchomości, przedawniłoby się w terminie dziesięcioletnim. Sprzedaż nieruchomości na rzecz M. była czynnością dokonaną przy okazji prowadzonej działalności gospodarczej, a nie w związku z tą działalnością. Dokonanie tej sprzedaży nieruchomości pozostawało bez wpływu na realizację zadań związanych z przedmiotem działalności Spółki. Podkreślić też należy, że Spółka nie zajmowała się w sposób profesjonalny, powtarzalny handlem nieruchomościami, a sprzedaż nieruchomości nie była także objęta zakresem przedmiotu działalności wskazanego w umowie Spółki.

Roszczenie Spółki o zapłatę ceny sprzedaży powstało w okresie, gdy przedmiot działalności Spółki nie obejmował sprzedaży nieruchomości, a więc roszczenie to nie pozostawało w normalnym, funkcjonalnym związku z działalnością gospodarczą Spółki, nie było związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, a zatem ulega dziesięcioletniemu terminowi przedawnienia.

Mając powyższe na względzie zasadne jest stanowisko Spółki, że kwota objęta umową o zwolnienie z długu w opisanym stanie faktycznym może zostać zaliczona przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów 2009 roku.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), nie uważa się za koszt uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy zostały zarachowane jako przychody należne.

Oznacza to, że umorzona wierzytelność może być kosztem uzyskania przychodów, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

  • dotyczy przychodów z działalności gospodarczej lub przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej,
  • zostanie wcześniej zarachowana do przychodów należnych.

Ponadto wierzytelność ta nie może być przedawniona (art. 16 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy). Zgodnie z art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Wierzytelność jest prawem podatnika i nie ma przeszkód, aby mógł tego prawa zrzec się w każdej chwili. Zrzeczenie się, polega na umorzeniu zobowiązania bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. W celu umorzenia wierzytelności niezbędne jest zawarcie między stronami nowej umowy, która zawiera zwolnienie dłużnika przez wierzyciela z obowiązku wykonania dotychczasowego zobowiązania oraz zgodę dłużnika na dokonanie tej czynności.

Z treści przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, że przedmiotem umorzenia była wierzytelność z tytułu sprzedaży nieruchomości ujęta jako przychód należny zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W dniu 31 sierpnia 2009r., co do pozostałej części kwoty ceny sprzedaży (której dotąd nie uregulowano ani nie zbyto wierzytelności z tego tytułu) Spółka zawarła z M. umowę o zwolnienie z długu nieuregulowanej kwoty z tytułu przeniesienia prawa własności i prawa wieczystego użytkowania sporządzonej w formie aktu notarialnego z dnia 10 czerwca 2003r. Spółka oświadczyła w tej umowie, że zwalnia M. z długu w kwocie oznaczonej w umowie a M. oświadczył, że wyraża zgodę na zwolnienie z długu.

W związku z powyższym, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy pozostała do zapłaty część kwoty może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem, że nie uległa przedawnieniu.

Jednocześnie należy zastrzec, iż przedmiotem niniejszej interpretacji nie była zasadność zaliczenia ww. wierzytelności do przychodów należnych, o których mowa w art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Równocześnie tut. Organ informuje, że powyższa interpretacja obejmuje swym zakresem jedynie ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych. Organ nie ma uprawnień do interpretowania ustawy Kodeks cywilny, dlatego nie ocenia czy wierzytelności Spółki nie uległy przedawnieniu.

Odnosząc się zarazem do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 grudnia 2002r. sygn. I ACa 701/02, Organ zauważa, iż wyroki sądów nie stanowią powszechnej wykładni prawa, ponieważ wydawane są w indywidualnych sprawach i wiążą tylko strony postępowania. Wskazać również należy, iż wyrok ten nie zapadł na gruncie przepisów prawa podatkowego, stąd nie może stanowić odniesienia w niniejszej sprawie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika