Czy tak udzielone poręczenie pożyczki stanowi nieodpłatne świadczenie?

Czy tak udzielone poręczenie pożyczki stanowi nieodpłatne świadczenie?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 05 lipca 2010 r. (data wpływu do tut. BKIP 12 lipca 2010 r.), uzupełnionym w dniu 17 i 22 września 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych z tytułu uzyskanego nieodpłatnego poręczenia wekslowego (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) ? jest nieprawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 12 lipca 2010 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych z tytułu uzyskanego nieodpłatnego poręczenia wekslowego.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 10 września 2010 r. Znak IBPB I/2/423-917/10/PC wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano w dniu 17 i 22 września 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w 2007r. zawarł długoterminową umowę pożyczki, której zabezpieczeniem miedzy innymi było i jest poręczenie wekslowe innego podmiotu gospodarczego, spółki akcyjnej, jednego z głównych udziałowców w momencie zawierania umowy pożyczki, obecnie podmiotu niepowiązanego kapitałowo. Za udzielone poręczenie nie ustalono wynagrodzenia.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy tak udzielone poręczenie pożyczki stanowi nieodpłatne świadczenie...

(pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, przez nieodpłatne świadczenie rozumie się te zdarzenia gospodarcze i prawne w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy (wyrok NSA z dnia 20 września 2005r. FSK 2206/04).

W przypadku poręczenia wekslowego taka sytuacja nie następuje. Zdaniem Spółki, udzielający poręczenia świadczy usługę na rzecz pożyczkobiorcy dopiero w momencie ewentualnej realizacji poręczenia, tj. spłaty zobowiązania za pożyczkobiorcę.

Jeśli poręczający nie podejmie działań związanych z realizacją poręczenia oznacza to, że nie wiąże się ono z nieodpłatnym świadczeniem na rzecz otrzymującego poręczenie. Samo to, że spółka udzielająca poręczenia wekslowego nie uzyskuje w związku z tym żadnych korzyści majątkowych, nie oznacza automatycznie, że mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem, bo w chwili zawierania umowy poręczenia nie rodzi to po stronie dłużnika (pożyczkobiorcy) żadnych korzyści majątkowych kosztem innego podmiotu. Pożyczkobiorca korzysta z pożyczki, od której płaci ustalone w umowie odsetki dla pożyczkodawcy.

W związku z powyższym nie ma tu zastosowania przepisu art. 12 ust. 1 punkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowego od osób prawnych.

Stanowisko Spółki jest oparte na stanowisku Izby Skarbowej w Katowicach IBPBI/2/423-307/10/PC z dnia 1 marca 2010 r. oraz wyroku WSA w Gliwicach z 19 czerwca 2008r.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (?).

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje, co należy rozumieć przez ?nieodpłatne świadczenie?, ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń. Pojęcie to można rozpatrywać z punktu widzenia zobowiązaniowego, tj. na tle art. 353 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (art. 353 § 2).

Jednakże, pojęcie ?nieodpłatnego świadczenia? oparte na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Może bowiem obejmować wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści.

Zatem, w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; (?.).

Natomiast, ust. 2 ww. przepisu stanowi, że dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

W związku z powyższym, dla celów podatkowych nie jest ważne źródło przychodów lub też czy był on następstwem działania (zaniechania) innej osoby.

Wobec tego, dla celów podatkowych za ?świadczenia? należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy.

Tak więc, powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy zatem rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw (w szczególności ze środków pieniężnych).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w 2007r. zawarł długoterminową umowę pożyczki, której zabezpieczeniem miedzy innymi było i jest poręczenie wekslowe innego podmiotu gospodarczego spółki akcyjnej, która w momencie zawierania umowy potyczki była jednym z głównych udziałowców Spółki. Za udzielone poręczenie nie ustalono wynagrodzenia.

Zatem uznać należy, iż w przedmiotowej sprawie zaistniała sytuacja, w której występuje nieodpłatne świadczenie w postaci zabezpieczenia pożyczki, udzielonego przez jednego z głównych udziałowców Spółki w momencie zawierania umowy pożyczki.

Świadczeniodawca wyraził pozytywną wolę świadczenia, tj. w razie zaistnienia konieczności zobowiązał się do spłaty zobowiązania ciążącego na Spółce. Innymi słowy wyraził swoją gotowość do zaangażowania własnych aktywów w przyszłości. Taka gotowość posiada swoją wartość, o czym najlepiej świadczy fakt, iż istnieją instytucje finansowe, które świadczą odpłatnie tego typu usługi.

Natomiast w przypadku opisanym przez Wnioskodawcę, podmiot dokonujący poręczenia wekslowego zaniechał pobrania wynagrodzenia za udzielone poręczenie, co stanowi konkretną korzyść dla Spółki.

Reasumując powyższe wyjaśnienia stwierdza się, że w przedmiotowym stanie faktycznym niewątpliwie zaistniała sytuacja, w której Spółka otrzyma nieodpłatne świadczenie w postaci zabezpieczenia przyznanej pożyczki w postaci poręczenia wekslowego, korzyść dla Spółki wynikać będzie z zaniechania pobrania wynagrodzenia za udzielone poręczenie. Wartość ta stanowić będzie zatem dla Spółki przychód podatkowy z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia, podlegający opodatkowaniu w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W opisanym stanie faktycznym należy również mieć na uwadze, treść art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych albowiem poręczenie jest udzielane pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku jest zatem nieprawidłowe.

Nadmienia się, że w zakresie pytania nr 1 (zdarzenie przyszłe) oraz nr 2 (stan faktyczny i zdarzenie przyszłe) wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do powołanego przez Spółkę orzeczenia sądu i interpretacji indywidualnej tut. Organ podkreśla, iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach w odzwierciedleniu do konkretnego stanu faktycznego i nie mają charakteru wiążącej wykładni prawa podatkowego. W tym miejscu Organ pragnie wskazać na ukształtowaną ostatnio linię orzeczniczą NSA, zgodnie z którą po stronie podmiotu otrzymującego gwarancję/poręczenie powstaje przysporzenie, a zatem nieodpłatne udzielenie gwarancji i poręczenia prowadzi do powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia (wyroki: z dnia 12 grudnia 2008r., sygn. akt II FSK 1361/07; z dnia 09 grudnia 2009r., sygn. akt II FSK 1156/08 oraz z dnia 26 stycznia 2010r., sygn. akt II FSK 1417/08).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika