Czy wydatki ponoszone na ww. posiłki w restauracjach stanowią koszty uzyskania przychodu?

UZASADNIENIE

W dniu 10 grudnia 2013 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów posiłków spożywanych podczas spotkań z kontrahentami.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka (?Wykonawca?) działa w branży budownictwa elektroenergetycznego. Większość prac pozyskiwana jest na podstawie udziału w przetargach z ogłoszeń publicznych. Wnioskodawca oferuje kompleksowe usługi i indywidualne rozwiązania w zakresie infrastruktury elektroenergetycznej.

Po wygraniu przetargu Spółka przystępuje do realizacji prac na rzecz Inwestora (ogłaszającego przetarg). W ramach wykonywania obowiązków Wykonawcy, którym jest Spółka, w celu realizacji powierzonego zadania dochodzi do wielu spotkań Inwestora z Wykonawcą (kierownikiem budowy). Wymogiem zawarcia umowy jest wskazanie przez Wykonawcę kierownika budowy odpowiedzialnego za pracę z imienia i nazwiska. Dodatkowo, w trakcie trwania budowy, odbywają się również spotkania Inspektora Nadzoru Budowlanego, który jest wskazywany w umowie przez Inwestora (z imienia i nazwiska) z kierownikiem budowy, jako przedstawicielem Wykonawcy. W czasie spotkań, które to odbywają się zarówno w siedzibie Spółki, na budowie, czy w restauracji omawiane są różnego rodzaju sprawy związane z realizacją inwestycji prowadzonej przez Spółkę, tj. m.in. zasady współpracy z Inwestorem bądź podwykonawcami, omawiane są sprawy techniczne z Inspektorem Nadzoru Budowlanego, zatwierdzana jest dokumentacja techniczna, zatwierdzane są protokoły odbiorów częściowych prac, omawiane są usterki na budowie.

Koszt ww. spotkania w restauracji z Inspektorem Nadzoru Budowlanego oraz przedstawicielem Inwestora ponosi Wykonawca. Do ww. kosztów można zaliczyć koszty obiadu, kawy, herbaty podawanych w restauracji. Przebieg opisywanych spotkań w restauracji nie ma charakteru uroczystego, okazałego, wytwornego. Celem spotkań nie jest okazanie przepychu lub imponowanie kontrahentowi wystawnością, lecz omawianie bieżących spraw dotyczących inwestycji bądź spraw biznesowych Spółki.

Poniesiony koszt dokumentowany jest fakturą VAT wystawianą na Spółkę. Następnie jest opisywany przez odpowiedzialnego kierownika budowy biorącego udział w spotkaniu w sposób umożliwiający ustalenie kontrahenta, a co za tym idzie przyporządkowanie kosztu do konkretnej inwestycji (projektu) prowadzonej w ramach podstawowej działalności Spółki.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

Czy wydatki ponoszone na ww. posiłki w restauracjach stanowią koszty uzyskania przychodu (pytanie oznaczone we wniosku numerem 1)?

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione wydatki w omawianych okolicznościach stanowią koszty uzyskania przychodu. Po przeanalizowaniu przez Spółkę w pierwszej kolejności zasadności zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodu zawartych art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 74 poz. 397 ze zm. - dalej ?ustawy o PDOP?), kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu za wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1

Zgodnie zaś z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o PDOP, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów koszty reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

W związku z tym, że przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia ?reprezentacja?. W ujęciu słownikowym reprezentacja oznacza okazałość, wystawność, wytworność w czyimś sposobie bycia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną.

Jednakże zdaniem Spółki reprezentacja to nie okazałość i wystawność, o czym powiedział NSA w orzeczeniu z 25 maja 2012 r. sygn. akt II FSK 2200/10 lecz ?przedstawicielstwo, reprezentowanie czyichś interesów, występowanie w czyimś imieniu?. Okazałość i wystawność to cechy, które mają przyczynić się do sposobu bycia kreującego pozytywny wizerunek firmy.

Koszty posiłków spożywanych w restauracji, zdaniem Spółki, nie posiadają cech przesądzających o okazałości, gdyż miejsce nie może być zasadniczym kryterium uznania wydatku za zakup o charakterze reprezentacyjnym. Trzeba pamiętać o zmianach gospodarczych i społecznych zachodzących w kraju. W obecnych czasie zaproszenie na lunch czy kawę do restauracji nie świadczy o ekskluzywności owego wydatku.

Ponadto Spółka pragnie podkreślić, że organy podatkowe uznają wydatki na kawę, ciastka, catering spożywany w siedzibie firmy przeznaczony na spotkanie np. z kontrahentem za nieposiadający znamion ?reprezentacji?, dlatego też zdaniem Spółki miejsce spożycia nie kreuje ponadstandardowego zwyczajowo przyjętego zachowania podczas opisanych w stanie faktycznym spotkań.

Definicja ?reprezentacji? w piśmiennictwie w tym zakresie, zalicza koszty poczęstunku gości podmiotu gospodarczego, przyjęć i posiedzeń, koszty poczęstunku z okazji świąt branżowych, państwowych, wręczenia nagród i odznaczeń; koszty imprez artystycznych organizowanych z okazji uroczystości, koszty uczestnictwa na zewnątrz firmy w przyjęciach, spotkaniach, posiedzeniach, konferencjach, zjazdach i innych imprezach organizowanych okazjonalnie lub na okoliczność świąt, rocznic i celowych przedsięwzięć reprezentacyjnych, również w imprezach towarzyszących, w tym także koszty wyjazdów zagranicznych związanych z reprezentowaniem firmy w tych imprezach (Podatek dochodowy od osób prawnych; pod red. J. Marciniuka; Warszawa 2008, Wydawnictwo C.H.Beck).

Ponadto przez reprezentację należy rozumieć działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych związane z innymi podmiotami gospodarczymi, w szczególności z przyjmowaniem i utrzymywaniem delegacji lub kontrahentów, uczestnictwem w przyjęciach związanych z pobytem tych podmiotów (zob. B. Brzeziński, M. Kalinowski, Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz; Warszawa 1997; powoływany w S. Babiarz, Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz 2009, Wrocław 2009.)

Mając powyższe na uwadze, zachowania zmierzające do dobrego reprezentowania firmy przesądzają o nadaniu charakteru reprezentacji konkretnemu wydatkowi. Dobre reprezentowanie firmy jak podkreśla orzecznictwo może polegać na odpowiednim ubiorze pracowników, wystroju firmy, sposobie podejmowania klientów. Przenosząc powyższe na grunt podatku dochodowego są to zatem wszelkie działania związane z tworzeniem wizerunku przedsiębiorcy, utrzymaniem dobrych relacji, które nie są konieczne dla osiągania przychodu lub zabezpieczenia jego źródła.

Zdaniem Spółki w prezentowanym stanie faktycznym zarówno koszt posiłku podczas spotkania z przedstawicielem Inwestora, jak i Inspektorem Nadzoru Budowlanego nie zawiera elementów skupiających swoje działania na poprawie wizerunku Wykonawcy, czy starania się utrzymania dobrych relacji. Podczas tych spotkań, jak już Spółka podkreślała dochodzi do uzgodnienia tylko i wyłącznie bieżących spraw związanych z realizacją inwestycji. Uzgodnienia te są niezbędne i nierozerwalnie związane z powstaniem przychodu po stronie Wykonawcy. Jak również ww. spotkania są nieodłącznym elementem prowadzenia inwestycji, gdyż nie sposób jest prowadzić budowę i nie spotkać się z Inwestorem bądź Inspektorem Nadzoru Budowlanego.

Zdaniem Spółki, koszt posiłku ? zgodnie z opisanym stanem faktycznym ? nie przyczynia się w żadnej mierze do stworzenia dobrego wizerunku czy poprawy pozycji. Inwestor poprzez spożycie przysłowiowego obiadu, czy wypicie kawy w restauracji z Wykonawcą nie podejmie decyzji o wyrażeniu zgody na współpracę; tylko spełnienie podstawowych kryteriów w konkursie przetargowym będzie miało tutaj decydujący wpływ. Restauracja nie tworzy skojarzeń o Wykonawcy jako profesjonalnym partnerze w prowadzeniu inwestycji, lecz pełni funkcję miejsca spotkania, którego celem jest np. podpisanie protokołu z części prac. Spółka jest lepiej postrzegana na zewnątrz jako profesjonalny partner w biznesie nie poprzez spożycie posiłku w restauracji z Inwestorem, z którym już rozpoczęła współpracę, lecz poprzez zawodowe wykonanie powierzonego zadania.

Ponadto jak podkreślił WSA w Gdańsku z 27 marca 2012 r. Sygn. akt I SA/Gd 1309/11 ?pozytywny wizerunek to taki, jaki dany podmiot chciałby prezentować, jaki uznaje on za właściwy dla siebie. Dążenie do stworzenia tego wizerunku, nawet, gdy w powszechnym odczuciu nie budzi on pozytywnych skojarzeń, ponoszenie w tym celu określonych wydatków, będzie oznaczało, że podatnik ponosi wydatek na reprezentację?. W omawianym przypadku Spółka nie dąży do tworzenia skojarzeń bądź chęci zapamiętania jej, jako ?spółki mającej pozytywny wizerunek", lecz jej dążeniem jest uzgodnienie spraw technicznych, formalnych, prawnych skupiających się wokół inwestycji. Miejsce natomiast (restauracja) nie może przesądzać o takich wnioskach, bądź skojarzeniach wizerunkowych Wykonawcy.

Zdaniem Spółki zasadnicze jest również to, jak wskazał WSA w Warszawie III SA/Wa 1597/08, że podczas kwalifikowania kosztów, jako koszty uzyskania przychodu w ramach ?reprezentacji? należy wziąć pod uwagę specyfikę danego przedmiotu wykonywanej działalności oraz branży, w której działa podmiot.

Spółka prowadzi działalność o charakterze budowlano-montażowym związanym z infrastrukturą elektroenergetyczną a co za tym idzie inwestycje prowadzone są na terenie całej Polski. Nie ma możliwości często technicznej do załatwienia spraw związanych z inwestycją w siedzibie Spółki, czy na budowie. Warunki na placu budowy nie umożliwiają pod względem lokalowym, jak i nie zapewniają ciszy i spokoju do omówienia ważnych elementów dotyczących budowy. Spółka podkreśla, że w związku z powyższym jej działanie nie jest nastawione na zaimponowanie inwestorowi.

Zdaniem Wnioskodawcy, miejsce, w którym omawiane są sprawy biznesowe nie zmienia intencji Spółki odnośnie gościa. Nadal dotyczy to tylko i wyłączenie załatwienia spraw służbowych bez zaangażowania w to działań mających na celu poprawienie swojego wizerunku. Podczas takiego poczęstunku nie mają miejsca takie elementy jak np. zapewnianie rozrywki osobą trzecim, wręczanie upominków lub kosztownych prezentów (definicja reprezentacji WSA w Warszawie III SA/Wa 1597/08), które to czynności mogłyby przysporzyć Spółce w oczach kontrahentów poprawy wizerunku. Ponadto według nas ustawodawca w cytowanym przepisie wskazuje jedynie koszty przykładowe, podając, jako przykład usługi gastronomiczne, a zatem przepis ten nie obejmuje wszystkich wydatków reprezentacyjnych.

W ocenie Wnioskodawcy najważniejsze jest ustalenie celu i charakteru analizowanego wydatku a nie skupianie się wyłącznie na miejscu spotkania, dlatego też zdaniem Spółki, powyższe wydatki można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Ponadto jak wskazał Minister Finansów w interpretacji ogólnej z 25 listopada 2013 r. sygnatura DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521 stwierdzić należy, że analiza wyroku NSA z 17 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 702/11 prowadzi do wniosku, że nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o PDOP posiłki (np. obiady, lunche) niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), podawane podczas prowadzenia rozmów z inwestorami, wykonawcami etc. dotyczących zakresu prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

Podsumowując, prowadzone rozmowy z Inwestorem dotyczą realizowanej inwestycji, która to stanowi podstawową działalność Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, że w sprawie będącej przedmiotem pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 wydano odrębną interpretację.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz.U. z 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.