Czy umorzenie dobrowolne udziałów za wynagrodzeniem zbliżonym do wartości księgowej udziałów powoduje (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2010 r. (data wpływu do tut. BKIP 23 lutego 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania w Spółce przychodu podatkowego w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów za wynagrodzeniem (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 lutego 2009 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania w Spółce przychodu podatkowego w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów za wynagrodzeniem.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka będąca podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, planuje w najbliższej przyszłości przeprowadzenie umorzenia części udziałów należących do wspólników będących osobami fizycznymi.

Umorzenie części udziałów należących do ww. wspólników zostanie przeprowadzone na podstawie art. 199 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm., dalej ?KSH?), tj. poprzez nabycie przez Spółkę własnych udziałów za wynagrodzeniem wypłaconym na rzecz wspólników w celu ich umorzenia oraz umorzenie udziałów, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez każdego ze wspólników będzie zbliżone do wartości udziałów Spółki wynikających z jej ksiąg rachunkowych, tj. wyliczenie wartości udziałów będzie następujące: (wartość kapitału zapasowego + wartość kapitału zakładowego - bieżąca strata netto )/ ilość udziałów w kapitale zakładowym.

Spółka planuje umorzyć udziały osób, które otrzymały je w formie darowizny. W umowie darowizny wartość udziałów została określona w wartości rynkowej z dnia darowizny.

Dla celów podatkowych czynności podejmowane przez Spółkę należy zakwalifikować jako umorzenie udziałów. Operacja umorzenia udziałów może być przeprowadzona przez Spółkę jednorazowo lub kilkakrotnie.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy umorzenie dobrowolne udziałów za wynagrodzeniem zbliżonym do wartości księgowej udziałów powoduje powstanie u Spółki przychodu w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1)

Zdaniem Spółki, nabycie własnych udziałów w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem równym wartości rynkowej udziałów nie skutkuje powstaniem po stronie Spółki przychodu do opodatkowania na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W mysi przepisu art. 199 § 1 KSH, udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). W przypadku umorzenia dobrowolnego przepisy KSH nie określają jednak wysokości wynagrodzenia, jakie należne jest wspólnikom za umorzone udziały. Art. 199 § 3 KSH wskazuje jedynie, iż za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia. Umorzenie za wynagrodzeniem oznacza więc, że wspólnik otrzyma wynagrodzenie za umorzony udział, którego wysokość jest gwarantowana przez ustawodawcę jedynie w przypadku umorzenia przymusowego.

Wynagrodzenie przysługujące wspólnikowi za umorzone udziały może być przy tym kształtowane dowolnie na podstawie zgodnej woli stron, czyli Spółki i wspólników. Może więc być zarówno wyższe, niższe jak i równe wartości rynkowej udziałów, co wynika bezpośrednio z przepisów Ksh dających w komentowanym przypadku pełną swobodę kształtowania wysokości wynagrodzenia.

W komentowanej sytuacji nie występuje po stronie Spółki, ze względu na zapłatę wspólnikom wynagrodzenia żadne przysporzenie majątkowe, nadto art. 12 ustawy o pdop, nie wymienia przychodu z umorzenia przez Spółkę własnych udziałów za przychód podatkowy. Należy zatem uznać, że umorzenie przez Spółkę własnych udziałów za wynagrodzeniem równym ich wartości rynkowej nie stanowi przychodu Spółki. Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie także w licznych wyrokach, interpretacjach organów podatkowych oraz pismach Ministerstwa Finansów, przykładowo:

• w piśmie Ministra Finansów z dnia 23 lutego 2004 r. znak: PB4/06O-10734-336/03, będącym odpowiedzią na zapytanie poselskie,
• w interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 sierpnia 2009 r. znak: IPPB3/423-386/09-2/JB,
• w interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 grudnia 2008 r. znak ILPB3/423-600/08-4/DS,
• w interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 listopada 2008 r. znak ILPB3/423-498/08-3/EK.
  
  

Reasumując, zdaniem Spółki zasadnym jest uznanie, iż umorzenie udziałów za wynagrodzeniem zbliżonym do wartości udziałów wynikającym z jej ksiąg, nie będzie wywoływać żadnych skutków podatkowych dla Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r., Nr 94,poz.1037 ze zm.; dalej ?KSH?).

Umorzenie może być przeprowadzone:

• za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę ? tzw. umorzenie dobrowolne;
• bez zgody wspólnika ? tzw. umorzenie przymusowe;

w razie ziszczenia się określonego zdarzenia ? tzw. umorzenie warunkowe.

Ustawodawca określił również, iż umorzenie udziału z czystego zysku nie wymaga obniżenia kapitału zakładowego (art. 199 § 6 KSH). W razie zaś umorzenia wymagającego obniżenia kapitału zakładowego, umorzenie następuje z chwilą obniżenia kapitału zakładowego (art. 199 § 7 KSH). Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów. W świetle art. 199 § 2 KSH, umorzenie udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział.

Rozpatrując przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż przedmiotem opodatkowania osoby prawnej zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z zm., dalej ?ustawa o pdop?), jest dochód stanowiący osiągniętą w roku podatkowym, nadwyżkę przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Oceniając skutki będące następstwem nabycia przez spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia, należy stwierdzić, iż w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wśród zdarzeń powodujących powstanie przychodu, sytuacja taka wprost nie została wskazana.

Niezależnie od faktu, że określony w art. 12 ustawy o pdop, katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest wyczerpujący, nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia, nie powoduje powstania przychodu w tej Spółce. Spółka bowiem - w sensie ekonomicznym - nic nie uzyskała i nie nastąpiło po jej stronie żadne przysporzenie majątkowe (spółka nabywa udziały by je umorzyć).

Ponadto w analizowanym zdarzeniu przyszłym nie została spełniona żadna z przesłanek zawartych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o pdop, zgodnie z którym przychodami są w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...).

W świetle powyższych przepisów, nabycie udziałów celem ich umorzenia nie stanowi przychodu podatkowego dla Spółki, co oznacza iż czynność ta nie rodzi skutków podatkowych dla Spółki na gruncie ustawy o pdop.

Reasumując stanowisko Spółki należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie informuje się, iż wydając niniejszą interpretację nie wzięto pod uwagę powołanych przez Wnioskodawcę pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, potwierdzających, jego zdaniem, prezentowane przez niego stanowisko. Interpretacje te nie stanowią bowiem źródła prawa i zostały wydane w indywidualnych sprawach innych podatników.

Nadmienia się, iż w sprawie będącej przedmiotem pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 wydano odrębną interpretację indywidualną.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.