Czy w świetle obowiązujących wówczas przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych Spółka (...)

11.6.2010

Czy w świetle obowiązujących wówczas przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych Spółka mogła zaliczyć zaksięgowaną lecz nie zapłaconą notę obciążeniową do kosztów uzyskania przychodu w miesiącu ujęcia jej w księgach rachunkowych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2010 r. (data wpływu do tut. BKIP 22 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 marca 2010 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka w sierpniu roku 2007 otrzymała od kontrahenta notę obciążeniową z tytułu kary umownej za nieterminowe zakończenie robót.

Otrzymaną notę ujęto w księgach rachunkowych jednostki i zaliczono ją również do kosztów uzyskania przychodu roku obrotowego, który trwał od 01.01.2006r. do 31.08.2007r. (zmiana roku obrotowego na inny niż kalendarzowy obowiązujący od 1 września do 31 sierpnia) pomimo, że nie dokonano zapłaty tej noty.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem Wnioskodawcy, zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu noty w miesiącu ujęcia jej w księgach sierpnia 2007 r. należy uznać za słuszne, z powodu zapisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), o treści obowiązującej do końca 2006. Ponieważ rok podatkowy w Spółce zaczął się w 2006r., a skończył w 2007 Spółka uważa, że mają zastosowanie przepisy obowiązujące do 31 grudnia 2006r. Zgodnie z tym artykułem kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1, w tym zapisu art. 16 ust. 1 pkt 22, w którym to nie wymieniono tego typu kary jako kosztu nie stanowiącego kosztu uzyskania przychodu.

Zdaniem Spółki, takie postępowanie jest prawidłowe albowiem żaden zapis ustawy nie uzależnia zaliczenia tego typu kosztu do kosztu uzyskania przychodu w momencie zapłaty. Argumentując dalej, gdyby ustawodawca chciał powiązać moment zaliczenia kosztu do kosztu podatkowego z zapłatą, zapis ten znalazłby się w ustawie tak jak ma to miejsce w art. 16 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy dotyczącym odsetek, gdzie wyraźnie określono moment uznania kosztu za koszt uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty.

W świetle powyższego Spółka uznała, że koszty uzyskania przychodu jeśli nie są wymienione w art. 16 ustawy jako koszty wyłączone z kosztów podatkowych a mają związek z przychodem są potrącalne w okresie kiedy uzyskano przychód z tego tytułu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. nr 217 poz. 1589) podatnicy, których rok podatkowy rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2007 r. i zakończy się po tym dniu, stosują do przyjętego przez siebie roku podatkowego ustawę, o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006r.).

Na podstawie ww. przepisu art. 15 ust. 1 ww. ustawy, możliwe było zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatku, który - racjonalnie oceniając - mógłby przyczynić się do powstania przychodu czy jego zwiększenia, nawet jeżeli przychód faktycznie nie wystąpił.

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania podmiotu.

Nie każdy koszt poniesiony w celu uzyskania przychodów może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Takimi kosztami bowiem nie mogą być wydatki enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
jest definitywny (rzeczywisty), tj.
wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
został właściwie udokumentowany,
nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, iż wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Spółka w sierpniu 2007 r. otrzymała od kontrahenta notę obciążeniową z tytułu kary umownej za nieterminowe zakończenie robót.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu:

wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług,
zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,
zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Przepis ten stanowi zamknięty katalog, zdarzeń gospodarczych, spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej, których zaistnienie skutkuje nieuznaniem wydatku za koszt uzyskania przychodów. Wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych kosztów z kosztów podatkowych. Oznacza to, iż kara umowna za nieterminowe zakończenie robót, jako nie wymieniona w ww. przepisie, może stanowić koszt uzyskania przychodu, o ile wykazuje związek z prowadzoną działalnością i uzyskanymi z tego tytułu przychodami.

Kary umowne z tytułu nieterminowego zakończenia robót, będących przedmiotem umów stanowią koszty uzyskania przychodu, ponieważ nie są wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W myśl natomiast art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (w brzmieniu z 2006r.), koszty uzyskania przychodów są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą, tj. są potrącalne także koszty uzyskania poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego, chyba że ich zarachowanie nie było możliwe; w tym przypadku są one potrącalne w roku, w którym zostały poniesione.

Jednocześnie należy podkreślić, iż ciężar co do prawidłowego udokumentowania wydatku, jak i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a uzyskaniem przychodu spoczywa na podatniku. Podatnik bowiem musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, a przy zachowaniu należytej staranności nie mógł zapobiec okolicznościom, które doprowadziły do wypłaty odszkodowania. Podobnie jak wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów obciąża podatnika.

Reasumując, należy stwierdzić, iż kara umowna z tytułu nieterminowego zakończenia robót, o ile spełnia warunki określone w art. 15 ust. 1 ustawy może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie otrzymanej noty obciążeniowej w miesiącu ujęcia jej w prowadzonych przez Spółkę księgach.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.