1. Czy MOPS w związku z wydaniem decyzji o odstąpieniu od żądania zwrotu opłat za świadczone usługi (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2013 r. (data wpływu do Organu ? 21 lutego 2013 r.), uzupełnionym w dniu 26 lutego 2013 r. i w dniu 08 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odstąpienia od żądania zwrotu wydatków

z tytułu opłat za świadczone usługi opiekuńcze i za pobyt w domach pomocy społecznej:

• w części dotyczącej powstania przychodu ? jest nieprawidłowe,
• w części dotyczącej obowiązku wystawienia informacji PIT-8C ? jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 21 lutego 2013 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odstąpienia od żądania zwrotu wydatków

z tytułu opłat za świadczone usługi opiekuńcze i za pobyt w domach pomocy społecznej. Wniosek został uzupełniony w dniu 26 lutego 2013 r.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 24 kwietnia 2013 r. znak: IBPB II/1/415-234/13/BJ wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 08 maja 2013 r. (braki formalne).

W przedmiotowym wniosku oraz w jego uzupełnieniu zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Zgodnie z art. 104 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej w przypadkach szczególnie uzasadnionych, zwłaszcza jeżeli żądanie zwrotu wydatków na udzielone świadczenie, z tytułu opłat określonych w ustawie oraz z tytułu nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części stanowiłoby dla osoby zobowiązanej nadmierne obciążenie lub też niweczyłoby skutki udzielanej pomocy, właściwy organ, który wydał decyzję w sprawie zwrotu należności, o których mowa w ust. 1, na wniosek pracownika socjalnego lub osoby zainteresowanej, może odstąpić od żądania takiego zwrotu, umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty.

Wnioskodawca (MOPS) wydaje decyzje w sprawie ustalenia odpłatności za świadczone usługi w formie usług opiekuńczych lub pobytu w dziennych domach pomocy społecznej. Klienci są zobowiązani do wnoszenia opłat zgodnie z wykonaną ilością godzin na ich rzecz. W sytuacjach szczególnych (trudna sytuacja życiowa klienta) istnieje możliwość odstąpienia od żądania zwrotu naliczonej odpłatności.

W związku z powyższym - po modyfikacji - zadano następujące pytania:

1. Czy MOPS w związku z wydaniem decyzji o odstąpieniu od żądania zwrotu opłat za świadczone usługi powinien zaliczyć kwotę odstąpienia do przychodów z innych źródeł podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
2. Tym samym czy świadczenia objęte art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej stanowią zwolnienia przedmiotowe, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy - zmodyfikowanym w uzupełnieniu wniosku - w przedstawionym przypadku nie należy uznać odstąpienia jako przychód a tym samym nie ciąży na MOPS obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są ?inne źródła?.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania ?w szczególności? wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są świadczenia z pomocy społecznej.

Z wniosku wynika, iż Wnioskodawca (MOPS) wydaje decyzje w sprawie ustalenia odpłatności za świadczone usługi w formie usług opiekuńczych lub pobytu w dziennych domach pomocy społecznej. W sytuacjach szczególnych (trudna sytuacja życiowa klienta) istnieje możliwość odstąpienia od żądania zwrotu naliczonej odpłatności.

Wnioskodawca uważa, iż odstąpienia od żądania zwrotu naliczonej odpłatności nie należy uznać jako przychód a tym samym nie ciąży na nim obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.

Zgodnie z art. 36 pkt 2 lit. l) i lit. o) ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 182) świadczeniami z pomocy społecznej są świadczenia niepieniężne: usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy oraz pobyt i usługi w domu pomocy społecznej.

Stosownie do art. 52 ust. 1 ww. ustawy w przypadku braku możliwości zapewnienia usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania osoba wymagająca z powodu wieku lub niepełnosprawności pomocy innych osób może korzystać z usług opiekuńczych i bytowych w formie rodzinnego domu pomocy.

W myśl § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie rodzinnych domów pomocy z dnia 31 maja 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 719) pobyt w rodzinnym domu pomocy jest odpłatny do wysokości odpowiadającej poniesionym miesięcznym wydatkom ustalonym w umowie dotyczącej prowadzenia rodzinnego domu pomocy zawartej między gminą a osobą fizyczną albo organizacją pożytku publicznego, prowadzącymi rodzinny dom pomocy.

Stosownie do § 8 ust. 2 ww. rozporządzenia przy ustalaniu opłaty z tytułu pobytu w rodzinnym domu pomocy stosuje się odpowiednio art. 61 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

Zgodnie z § 8 ust. 3 cytowanego rozporządzenia wysokość miesięcznej opłaty z tytułu pobytu w rodzinnym domu pomocy określa się w decyzji, o której mowa w § 7 ust. 2.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach kierownik ośrodka, na wniosek osoby przebywającej w rodzinnym domu pomocy, jej pełnomocnika albo opiekuna prawnego, może, na czas określony, zwolnić tę osobę z wnoszenia opłaty częściowo lub całkowicie; w tym okresie opłatę z tytułu pobytu w rodzinnym domu pomocy ponosi gmina (§ 8 ust. 5 rozporządzenia).

Zgodnie z art. 54 ust. 1 ww. ustawy o pomocy społecznej osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.

W myśl art. 59 ust. 1 tej ustawy decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej.

Stosownie do art. 61 ust. 2 cyt. ustawy opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnoszą:

1. mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu;
2. małżonek, zstępni przed wstępnymi - zgodnie z umową zawartą w trybie art. 103 ust. 2:
1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej, jeżeli dochód jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, jednak kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% tego kryterium,
   
2. w przypadku osoby w rodzinie, jeżeli posiadany dochód na osobę jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, z tym że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
3. gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej - w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez osoby, o których mowa w pkt 1 i 2.
   
   

Opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej mogą wnosić osoby niewymienione w ust. 2 (art. 61 ust. 2a ustawy).

W przypadku niewywiązywania się osób, o których mowa w ust. 2 pkt 1, 2 i 2a, z obowiązku opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej opłaty te zastępczo wnosi gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej. Gminie przysługuje prawo dochodzenia zwrotu poniesionych na ten cel wydatków (art. 61 ust. 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 64 ustawy o pomocy społecznej osoby wnoszące opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej można zwolnić, na ich wniosek, częściowo lub całkowicie z tej opłaty, w szczególności jeżeli:

1. wnoszą opłatę za pobyt innych członków rodziny w domu pomocy społecznej, ośrodku wsparcia lub innej placówce;
2. występują uzasadnione okoliczności, zwłaszcza długotrwała choroba, bezrobocie, niepełnosprawność, śmierć członka rodziny, straty materialne powstałe w wyniku klęski żywiołowej lub innych zdarzeń losowych;
3. małżonkowie, zstępni, wstępni utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia;
4. osoba obowiązana do wnoszenia opłaty jest w ciąży lub samotnie wychowuje dziecko.
   
   

W myśl art. 66 cyt. ustawy rada gminy może określić, w drodze uchwały, dla osób, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 2a, korzystniejsze warunki ustalania opłat za pobyt w domu pomocy społecznej o zasięgu gminnym, częściowego lub całkowitego zwolnienia z tych opłat, zwrotu należności za okres nieobecności osoby w domu.

Zgodnie z art. 98 ustawy o pomocy społecznej świadczenia nienależnie pobrane podlegają zwrotowi od osoby lub rodziny korzystającej ze świadczeń z pomocy społecznej, niezależnie od dochodu rodziny. Art. 104 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Jak stanowi przepis art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej w przypadkach szczególnie uzasadnionych, zwłaszcza jeżeli żądanie zwrotu wydatków na udzielone świadczenie, z tytułu opłat określonych w ustawie oraz z tytułu nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części stanowiłoby dla osoby zobowiązanej nadmierne obciążenie lub też niweczyłoby skutki udzielanej pomocy, właściwy organ, który wydał decyzję w sprawie zwrotu należności, o których mowa w ust. 1, na wniosek pracownika socjalnego lub osoby zainteresowanej, może odstąpić od żądania takiego zwrotu, umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty.

Biorąc pod uwagę treść przytoczonego wyżej zwolnienia od podatku uznać należy, iż do świadczeń z pomocy społecznej, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zaliczają się wszelkie świadczenia, dla których źródłem jest pomoc społeczna, w tym świadczenie w postaci odstąpienia od żądania zwrotu wydatków na podstawie art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej.

Zatem wartość kwoty odstąpienia od żądania zwrotu powyższych świadczeń stanowi przychód w rozumieniu przepisów prawa podatkowego. Jednakże przychód ten nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych; jest bowiem z niego zwolniony.

W konsekwencji, na Wnioskodawcy, który stosownie do postanowień art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej odstąpi od żądania zwrotu wydatków z tytułu opłat za świadczone usługi opiekuńcze i za pobyt w domach pomocy społecznej nie będzie ciążyć obowiązek zaliczenia wartości ww. świadczeń do podlegających opodatkowaniu przychodów z tzw. innych źródeł. Tym samym, na Wnioskodawcy nie będzie ciążył również obowiązek wystawienia w takiej sytuacji informacji PIT-8C.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w części, w której stwierdza, iż w przedstawionym przypadku nie należy uznać odstąpienia jako przychód, należało uznać za nieprawidłowe, natomiast stanowisko Wnioskodawcy, iż na MOPS nie ciąży obowiązek wystawienia informacji PIT-8C, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.