Czy odpracowanie przez najemcę bądź członka jego rodziny zaległych opłat za użytkowanie lokalu (...)

Czy odpracowanie przez najemcę bądź członka jego rodziny zaległych opłat za użytkowanie lokalu mieszkalnego w formie prac porządkowych i usługowych na rzecz wynajmującego (świadczenie zamiast wykonania) będzie skutkować po stronie dłużnika bądź członka jego rodziny powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 05 kwietnia 2012 r. (data wpływu do tut. Biura ? 11 kwietnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia dłużnika ? użytkownika lokalu mieszkalnego z obowiązku zapłaty czynszu - jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 11 kwietnia 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia dłużnika ? użytkownika lokalu mieszkalnego z obowiązku zapłaty czynszu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W związku z problemem uiszczania opłat z tytułu użytkowania gminnych lokali mieszkalnych i socjalnych X Spółka z o.o., działając w imieniu Gminy (Wnioskodawcy) jako zarządca lokali opracowała program odpracowania długów. Procedura oddłużenia ma na celu ułatwienie mieszkańcom spłaty zaległych należności poprzez odpracowanie zadłużenia na rzecz Gminy (Wnioskodawcy) w formie świadczenia zastępczego (rzeczowego). Przedmiotem świadczenia będą następujące czynności: prace porządkowe piwnic i strychów, utrzymanie czystości na terenach zielonych i wokół budynków, odśnieżanie chodników, prace stolarskie, prace malarskie. Świadczenie wykonywane będzie na podstawie aneksu do umowy najmu zawartej pomiędzy Gminą (Wnioskodawcą), w imieniu której działa X Spółka z o.o. a uczestnikiem programu. Program przewiduje również możliwość odpracowania zadłużenia osobom solidarnie odpowiedzialnym za powstałe zaległości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy u najemców, bądź członków rodzin w związku z odpracowaniem zaległości czynszowych powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie, czy wynajmujący jako płatnik ma obowiązek poboru zaliczek na podatek?

Wnioskodawca uważa, że odpracowanie zaległości czynszowych przez najemców lub członków ich rodzin nie powinno stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym płatnik nie powinien mieć obowiązku poboru zaliczki na podatek dochodowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl zasady powszechnego opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powołanego przepisu wynika zatem, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl postanowień art. 659 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

Z powyższego przepisu wynika zatem, że najemca jest zobowiązany do zapłaty czynszu wynajmującemu, przy czym zapłata może być oznaczona w świadczeniach innego rodzaju niż pieniądze.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Wnioskodawca, będący Gminą, zlecił Spółce z o.o. X zarządzanie w swoim imieniu lokalami mieszkalnymi i socjalnymi, znajdującymi się w zasobach Gminy. W związku z problemem uiszczania opłat z tytułu użytkowania tych lokali, Spółka z o.o. X, działając w imieniu Wnioskodawcy, opracowała program odpracowania zadłużenia. Procedura oddłużenia ma na celu ułatwienie najemcom spłatę zaległych należności poprzez odpracowanie zadłużenia na rzecz Wnioskodawcy w formie świadczenia zastępczego (rzeczowego). Przedmiotem świadczenia będą prace porządkowe piwnic i strychów, utrzymanie czystości na terenach zielonych i wokół budynków, odśnieżanie chodników, prace stolarskie i prace malarskie. Świadczenie wykonywane będzie na podstawie aneksu do umowy najmu zawartej pomiędzy Wnioskodawcą, w imieniu którego działa Spółka z o.o. X a uczestnikiem programu. Program przewiduje również możliwość odpracowania zadłużenia osobom solidarnie odpowiedzialnym za powstałe zaległości. Tym samym opłata (czynsz) za dany lokal mieszkalny lub socjalny, należna Wnioskodawcy, zostanie zastąpiona świadczeniem rzeczowym ze strony najemców bądź członków ich rodzin poprzez wykonywanie na rzecz Wnioskodawcy ww. prac porządkowych i usługowych.

Zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Forma umowy uregulowanej w powyższym przepisie jest umową opartą na cywilnoprawnej konstrukcji świadczenia w miejsce wykonania (datio in solutum) określanej również jako - świadczenie zamiast wypełnienia.

Celem datio in solutum jest zatem wygaśnięcie istniejących pomiędzy stronami zobowiązań (w przedmiotowej sprawie opłat za użytkowanie lokalu mieszkalnego) poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania ? poza umową stron ? jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że wszelkie świadczenia tytułem odpracowania zaległości będą dla najemcy (dłużnika) bądź członków jego rodziny obojętne podatkowo, nie można bowiem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na najemcy (dłużniku) zobowiązania wywieść, że najemca (dłużnik) bądź członek jego rodziny uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym odpracowanie przez najemcę (dłużnika) bądź członków jego rodziny zaległych opłat mieszkaniowych (czynszu) w formie prac porządkowych i usługowych na rzecz Wnioskodawcy, czyli świadczenie w miejsce wykonania, nie będzie skutkowało u najemcy (dłużnika) ani członków jego rodziny powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu. W związku z tym nie powstanie obowiązek poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz nie będzie istniał obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika