Czy Wnioskodawca ma prawo do skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dziecka?

UZASADNIENIE

W dniu 17 kwietnia 2012 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m. in. w zakresie prawa do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca do dnia 31 grudnia 2010 r. nie korzystał z odliczenia ulgi z tytułu wychowania dziecka na mocy art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże za rok 2011 Wnioskodawca chciałby skorzystać z takiego odliczenia, tym bardziej, iż matka dziecka odliczyła od podatku kwotę w wysokości 155,50 zł.

Wnioskodawca nadmienia, iż uzyskuje dochody jedynie ze stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy u jednego pracodawcy oraz przez cały 2011 rok, sprawował wraz z matką dziecka pieczę nad małoletnim dzieckiem.

W dniu 10 kwietnia 2006 r. z nieformalnego związku urodziła się córka Wnioskodawcy (posiada pełnię praw rodzicielskich). Od 2007 roku do nadal Wnioskodawca wraz z matką dziecka nie żyje w związku (nawet nieformalnym). Wnioskodawca w dniu 02 czerwca 2009 r. przed Sądem rejonowym z matką małoletniej córki zawarł ugodę regulująca kontakty z córką o treści: ?(...) w każdą środę tygodnia w godzinach 16-18, a także w każdą 1-szą i 3-cią niedzielę miesiąca w godzinach 14-16 (...)?. Z biegiem czasu kontakty z córką Wnioskodawca miał coraz częstsze i od końca 2010 r. kontakty te ma niemal codziennie, tj. okres godziny, dwóch bądź też przez cały dzień (dziecko jedynie nie pozostaje u Wnioskodawcy na noc). Wnioskodawca nie jest w stanie określić ile dni w roku i w jakich godzinach sprawuje pieczę nad dzieckiem, jednak z pewnością ilość dni jest znacznie większa niż wynikająca z wyżej wykazanej ugody.

Wnioskodawca w pełni uczestniczy w utrzymaniu oraz wychowywaniu córki, wykonuje pełnię władzy rodzicielskiej oraz nie wniósł do Sądu o zmianę treści zawartej w dniu 02 czerwca 2009 r. ugody. Dziecko mieszka w lokalu mieszkalnym wraz z matką.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy pomimo zawartej, w dniu 02 czerwca 2009 r., przed Sądem rejonowym ugody regulującej kontakty Wnioskodawcy z małoletnią córką, z której w prosty sposób można obliczyć ilość dni, podczas których córka powinna być pod opieką Wnioskodawcy, może on jako podatnik odliczyć od podatku kwotę w wysokości 956,54 zł stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą odliczenia przysługującą na rok 2011, tj. 1.112,04 zł a odliczoną przez matkę dziecka kwotą, tj. 155,50 zł?

Wnioskodawca powołuje się na art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponadto uważa, iż kwota odliczenia na każde małoletnie dziecko wynosi 92,67 zł miesięcznie, bądź też 1/30 z kwoty 92,67 zł za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem. Zatem za cały 2011 rok odliczeniu dla łącznie obojga rodziców podlega kwota w wysokości 1.112,04 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro matka dziecka dokonała odliczenia kwoty w wysokości 155,50 zł to on, jako ojciec dziecka sprawujący władzę rodzicielską nad dzieckiem ma prawo odliczyć kwotę w wysokości 956,54 zł pomimo zawartej przed Sądem rejonowym ugody regulującej jego kontakty z córką, ponieważ ugoda reguluje jego kontakty z dzieckiem na tamten czas, tj. na połowę 2009 r., a w czasie całego 2011 r. z małoletnią córką Wnioskodawca ma kontakt niemal codziennie czyli sprawuje nad nią pieczę oraz ma znaczny wpływ na jej wychowanie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska w zakresie prawa do skorzystania z ulgi z prorodzinnej. Natomiast w części dotyczącej określenia wysokości tejże ulgi przysługującej Wnioskodawcy wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Na podstawie art. 27f ust. 2 ww. ustawy odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1 (za 2011 r. kwota 92,67 zł na miesiąc, czyli za cały rok 1.112,04 zł). Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.
   
   

W myśl art. 27f ust. 3 pow. ustawy w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ww. ustawy odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6 (art. 27f ust. 7 ww. ustawy).

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Jednocześnie art. 6 ust. 9 pow. ustawy stanowi, iż zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Z wniosku wynika, iż Wnioskodawca w 2010 r. nie skorzystał z odliczenia ulgi z tytułu wychowania dziecka na mocy art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże za rok 2011 Wnioskodawca chciałby skorzystać z takiego odliczenia, tym bardziej, iż matka dziecka odliczyła od podatku kwotę w wysokości 155,50 zł.

Wnioskodawca uzyskuje dochody jedynie ze stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy u jednego pracodawcy i przez cały 2011 rok sprawował wraz z matką dziecka pieczę nad małoletnią córką. Wnioskodawca posiada pełnię praw rodzicielskich i od 2007 roku do nadal wraz z matką dziecka nie żyje w związku (nawet nieformalnym).

Wnioskodawca w dniu 02 czerwca 2009 r. przed Sądem rejonowym z matką małoletniej córki zawarł ugodę regulująca kontakty z córką o treści: ?(...) w każdą środę tygodnia w godzinach 16-18, a także w każdą 1-szą i 3-cią niedzielę miesiąca w godzinach 14-16 (...)?.

Z biegiem czasu kontakty z córką Wnioskodawca miał coraz częstsze i od końca 2010 r. kontakty te ma niemal codziennie, tj. okres godziny, dwóch bądź też przez cały dzień (dziecko jedynie nie pozostaje u Wnioskodawcy na noc). Wnioskodawca nie jest w stanie określić ile dni w roku i w jakich godzinach sprawuje pieczę nad dzieckiem, jednak z pewnością ilość dni jest znacznie większa niż wynikająca z wyżej wykazanej ugody.

Wnioskodawca w pełni uczestniczy w utrzymaniu oraz wychowywaniu córki, wykonuje pełnię władzy rodzicielskiej oraz nie wniósł do Sądu o zmianę treści zawartej w dniu 02 czerwca 2009 r. ugody. Dziecko mieszka w lokalu mieszkalnym wraz z matką.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikająca z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Władza rodzicielska ? zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 ze zm.) ? przysługuje obojgu rodzicom, a ? stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy ? jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Ograniczenie tej władzy wynikające z orzeczenia sądowego powierzającego jednemu z rodziców wykonywanie władzy rodzicielskiej nie wpływa na możliwość korzystania z ulgi, ponieważ drugiemu z rodziców również przysługuje władza rodzicielska, nawet jeżeli została ograniczona. Tak więc ulga ta przysługuje także rodzicowi, który ma ograniczoną władzę rodzicielską. Z odliczenia nie może natomiast skorzystać ten z rodziców, który na skutek interwencji sądu opiekuńczego został pozbawiony tej władzy, jak również rodzic, w stosunku do którego została ona zawieszona.

Rodzice, nie będący w związku małżeńskim, po rozwodzie, w separacji, jeśli obydwoje mają władzę rodzicielską, muszą ustalić, w jakiej kwocie i które z nich korzysta z odliczenia ulgi na dziecko. Konieczne jest zatem porozumienie w tym względzie, co oznacza, że rodzice dziecka powinni wspólnie uzgodnić sposób obliczenia okresów wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej, które będą stanowiły podstawę do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie mówi, że rodzicom przysługuje wspólnie roczna kwota ulgi i mogą ją oni odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnie ustalonej przez rodziców proporcji. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą.

Jeżeli więc Wnioskodawca ustalił z matką dziecka, że ona odliczy z tytułu ulgi kwotę 155,50 zł a Wnioskodawca pozostałą część ulgi, tj. kwotę 956,54 zł to Wnioskodawca ma prawo do odliczenia takiej kwoty. Istotą sprawy jest aby wspólne odliczenie matki i ojca nie przekroczyło rocznego limitu odliczenia, tj. kwoty 1.112,04 zł. Należy ponadto zwrócić uwagę, że rolą organów podatkowych nie jest ustalenie sposobu podziału kwoty ulgi pomiędzy rodzicami. Wszelkie sprawy pomiędzy rodzicami dotyczące spraw dziecka winny być rozstrzygane przez sąd rodzinny.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ma prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej we wskazanej kwocie 956,54 zł skoro jak twierdzi matka dziecka odliczyła kwotę 155,50 zł. Na możliwość skorzystania przez Wnioskodawcę z ww. ulgi nie wpływa treść ugody zawartej w dniu 02 czerwca 2009 r., przed Sądem rejonowym, z matką małoletniej córki regulującej kontakty z córką.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.