Czy wnioskodawca może skorzystać z rozliczenia podatku na zasadach przewidzianych dla osób samotnie (...)

UZASADNIENIE

W dniu 04 maja 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia podatku na zasadach przewidzianych dla osoby samotnie wychowującej dzieci.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 01 kwietnia 2008r. Sąd Rejonowy na podstawie wyroku orzekł rozwód pomiędzy wnioskodawcą, a jego współmałżonką. Wyrok uprawomocnił się w dniu 23 kwietnia 2008r. Rozwód został orzeczony bez udziału żony wnioskodawcy, ponieważ przebywała w tym czasie za granicą. Z tego też powodu w czasie pobytu w Polsce około lutego 2008r. została przesłuchana przez Sąd na okoliczność rozwodu, gdzie w protokole żona wnioskodawcy stwierdziła, że przebywa za granicą i utrzymuje kontakty z innym mężczyzną obcokrajowcem, oraz że w czasie jej pobytu za granicą to mąż ? wnioskodawca opiekuje się małoletnią córką. Wnioskodawca przed rozwodem miał ustalone sądownie kontakty z córką. Jednak z uwagi na fakt pozostawienia córki w tym czasie pod wyłączną opieką wnioskodawcy Sąd w treści wyroku rozwodowego zmienił dotychczasowe warunki kontaktów, a mianowicie stwierdził, że wnioskodawca będzie miał prawo do swobodnych i nieograniczonych kontaktów z córką. Matka córki przebywała za granicą w 2008r.; w tym czasie wnioskodawca sprawował opiekę nad córką i łożył na jej utrzymanie. Dodatkowo w 2008r. wraz z wnioskodawcą zamieszkał i był na jego utrzymaniu pełnoletni syn, który jest studentem studiów dziennych. W stosunku do syna Sąd nie dokonał żadnego orzeczenia, z uwagi na jego pełnoletniość. Matka syna nie łoży na jego utrzymanie w żadnym stopniu oraz nie interesuje się jego losem. Utrzymanie syna kosztuje wnioskodawcę około 1200 zł miesięcznie. Najstarszy syn wnioskodawcy (trzecie dziecko) do maja 2008r. pracował, natomiast od października 2008r. rozpoczął również studia dzienne i częściowo wnioskodawca bierze udział w jego utrzymaniu. Syn otrzymuje stypendium, a wnioskodawca dokłada mu do nauki około 300 zł miesięcznie; matka również wspomaga syna finansowo.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z uwagi na fakt opiekowania się dwojgiem dzieci w 2008r., mając na uwadze sentencję wyroku rozwodowego w stosunku do małoletniej córki oraz fakt wyłącznego opiekowania się synem w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wnioskodawca spełnia wymogi tej ustawy dotyczące uznania wnioskodawcy w roku podatkowym 2008 za osobę samotnie wychowującą dzieci, a tym samym uprawnioną do preferencyjnego opodatkowania się...

Zdaniem wnioskodawcy, sytuacja, która miała miejsce w 2008r. spełnia wymogi przedstawione w art. 6 ust. 4 pkt 1, 3 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do uznania wnioskodawcy jako osoby samotnie wychowującej dziecko. Z uwagi na to wnioskodawca uważa, że spełnia wymogi ustawy do preferencyjnego opodatkowania przewidzianego dla osoby samotnie wychowującej dzieci.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uważa się za prawidłowe.

Z dniem 01 stycznia 2009r. weszły w życie nowe uregulowania dotyczące zasad opodatkowania dochodów w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, wprowadzone art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 6 listopada 2008r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008r. Nr 209 poz. 1316).

Stosownie do treści art. 14 ust. 1 cyt. wyżej ustawy powyższe zmiany mają zastosowanie do uzyskanych dochodów od dnia 1 stycznia 2008r.

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 14 poz. 176 ze zm.), wprowadzonym ww. ustawą, od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 5 ww. ustawy za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków: posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko (dzieci), wychowywania w roku podatkowym dzieci, nie uzyskiwania przez dzieci dochodów (z wyjątkiem przypadków przewidzianych ustawą), wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym.

Zgodnie z art. 6 ust. 8 powołanej ustawy sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006r. o podatku tonażowym.

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006r. o podatku tonażowym (art. 6 ust. 9 ustawy).

Ponadto art. 6 ust. 10 ww. ustawy określa, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

Cytowane przepisy wprowadzają wyjątek od zasady dokonywania indywidualnego rozliczenia zobowiązania podatkowego podatników poprzez ustalenie preferencyjnego sposobu rozliczenia. W konsekwencji, aby móc rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko (dzieci) należy spełniać wszystkie warunki określone w stosownych przepisach.

Z istoty pojęcia ?osoby samotnie wychowującej dziecko? wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama zajmuje się wychowywaniem dziecka (dzieci).

Przepis art. 6 ust. 5 ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jednocześnie o samotnym wychowywaniu dziecka nie musi przesądzać orzeczenie sądowe o sprawowaniu władzy rodzicielskiej przez jedno z rodziców. Przy czym prawo do omawianej preferencji będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców (opiekunów prawnych), który faktycznie w roku podatkowym samotnie wychowywał dziecko (dzieci), czyli sprawował nad nim (nimi) stałą opiekę, zamieszkując z nim (nimi).

Ponadto przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dzieci. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca jest rozwodnikiem, który ma pod swoją opieką dwójkę dzieci: małoletnią córkę oraz pełnoletniego nadal uczącego się syna, który jak wynika z wniosku nie osiąga żadnych dochodów. Wnioskodawca dodatkowo zaznacza, iż łoży i utrzymuję oboje dzieci bez pomocy ich matki, która przebywa za granicą.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że wnioskodawca ma prawo do rozliczenia dochodów uzyskanych w ciągu całego 2008r. w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci, pod warunkiem, że spełnia pozostałe warunki określone w art. 6 ust. 4-10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. nie uzyskuje również przychodów opodatkowanych według uregulowań określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym za wyjątkiem przychodów z tzw. najmu prywatnego.

Powyższe oznacza, iż stanowisko wnioskodawcy uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku ? Białej ul. Traugutta 2a, 43-330 Bielsko ? Biała.