Wnioskodawca na podstawie umów cywilnoprawnych zajmuje się obsługą Funduszu Świadczeń Socjalnych (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2009r. (data wpływu do tut. Biura ? 19 maja 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków wnioskodawcy związanych z obsługą środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 maja 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków wnioskodawcy związanych z obsługą środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca na podstawie zawartych umów cywilno-prawnych z jednostkami oświatowymi z terenu województwa, centralizuje i obsługuje częściowy odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych ? od czynnych i emerytowanych pracowników oświaty z tych jednostek. Środki scentralizowanego Funduszu Świadczeń Socjalnych wnioskodawca przeznacza na:

1. Świadczenia socjalne ? między innymi organizowanie wczasów wypoczynkowych oraz wczasów profilaktyczno-leczniczych dla czynnych i emerytowanych pracowników z tych jednostek.

• Pełny koszt skierowania pokrywa wnioskodawca ze scentralizowanego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
• Od dopłaty do tych świadczeń, wnioskodawca w ciągu całego roku podatkowego, oblicza, pobiera i odprowadza na rachunek Urzędu Skarbowego właściwego dla swojej siedziby należne podatki:
  - od czynnych pracowników oświaty ? zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych
  - w roku bieżącym 18%,
  - od emerytów i rencistów ? zryczałtowany podatek ? 10%.
  Wnioskodawca mimo, iż nie posiada zawartych umów o pracę z tymi pracownikami, to sporządza w ciągu całego roku dla tych pracowników czynnych, którzy korzystają z dopłat do świadczeń socjalnych organizowanych ze scentralizowanego Funduszu Świadczeń Socjalnych ? informacje PIT-11 o uzyskanych dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy. Emerytom lub rencistom wnioskodawca takiej informacji nie sporządza.
  

2. Świadczenia mieszkaniowe ? udzielanie pożyczek na cele mieszkaniowe dla czynnych i emerytowanych pracowników z tych jednostek.

• W szczególnie uzasadnionych przypadkach, po wyrażeniu zgody przez dyrektora jednostki oświatowej, wnioskodawca umarza pobrane pożyczki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w części niespłaconej:
  - czynnym pracownikom oświaty,
  - emerytom lub rencistom ? byłym pracownikom oświaty,
  - umorzenie następuje również po śmierci pracownika, emeryta lub rencisty.
  
• Analogicznie jak przy dopłatach do świadczeń socjalnych tak i w przypadku umorzeń pożyczek ? wnioskodawca, mimo iż nie posiada zawartych umów o pracę z tymi pracownikami oświaty ? w ciągu całego roku podatkowego, oblicza, pobiera i odprowadza na rachunek Urzędu Skarbowego właściwego dla swojej siedziby należny podatek:
  - od czynnych pracowników oświaty ? zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych ? 18% od kwoty umorzonej pożyczki,
  - od emerytów i rencistów ? zryczałtowany podatek -10%,
  sporządzając w ciągu całego roku dla tych pracowników oświaty, którzy korzystają z umorzeń pożyczek pobranych ze scentralizowanego Funduszu Świadczeń Socjalnych wnioskodawcy ? informacje PIT-11 o uzyskanych dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy. Emerytom lub rencistom takiej informacji wnioskodawca nie sporządza.
  
• W przypadku umorzenia pożyczki po śmierci pożyczkobiorcy (pracownika, emeryta lub rencisty) ? wnioskodawca nie pobiera podatku od spadkobierców, ponieważ zarówno regulamin udzielania pożyczek jak i umowa pożyczki, nie precyzuje obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobierców.
  
  

Sporządzone informacje PIT-11 o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy ? od dopłat do świadczeń socjalnych, a także od umorzonych pożyczek ? wnioskodawca przekazuje pracownikowi oświaty oraz przesyła na adres Urzędu Skarbowego, właściwego dla miejsca jego zamieszkania. Szczegółowe zasady przydzielania świadczeń socjalnych oraz udzielania pożyczek na cele mieszkaniowe ? z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych scentralizowanego od jednostek oświatowych, określają regulaminy zatwierdzone przez Kuratora Oświaty.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy dopłata do świadczeń socjalnych lub umorzenie pożyczki w części niespłaconej, jest przychodem w miesiącu, w którym nastąpiła dopłata lub umorzenie pożyczki... Jaki okres wykazać należy w informacji PIT-11...
2. Czy dopłata do świadczeń socjalnych lub umorzenie pożyczki w części niespłaconej, jest przychodem ze stosunku pracy, czy przychodem z innych źródeł... W której rubryce należy wykazywać przychód/dochód...
3. Czy w przypadku dopłaty do świadczenia socjalnego i umorzenia pożyczki, w jednym roku podatkowym, temu samemu pracownikowi ? należy sporządzać dwie oddzielne informacje na każde świadczenie czy jedną łącznie... Jaki wówczas okres należy wskazać sporządzając informację PIT-11...
4. Czy terminem doręczenia informacji PIT-11 przez wnioskodawcę, jako administratora częściowego odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
   - pracownikowi zatrudnionemu w jednostce oświatowej, która centralizuje fundusz, jest termin do końca lutego roku następującego po roku podatkowym,
   - Urzędowi Skarbowemu, właściwemu według jego miejsca zamieszkania, taki sam jak wskazany wyżej...
   
   

Zdaniem wnioskodawcy:

1. Sporządzając informację PIT-11 należy wskazać miesiąc, w którym nastąpiła dopłata do świadczenia socjalnego tj. termin turnusu wczasowego lub profilaktyczno-leczniczego, a w przypadku umorzenia pożyczki datę podjęcia decyzji o umorzeniu.
2. Wnioskodawca został powołany do obsługi socjalnej pracowników oświaty i mimo, że nie posiada zawartych umów o pracę z tymi pracownikami, przejął obowiązki płatnika z tyt. dochodów ze stosunku pracy, zarówno do pracowników jak i emerytów. Wnioskodawca uważa, że sporządzając informację PIT-11 od dopłaty do świadczeń socjalnych oraz umorzenia pożyczek, należy wykazywać w źródłach przychodu: należności ze stosunku pracy.
3. Dopłata do świadczeń socjalnych lub umorzenie pożyczki temu samemu pracownikowi, może nastąpić w różnych miesiącach danego roku podatkowego, w związku z tym, wnioskodawca sporządza oddzielne informacje PIT-11. Są to jednak sytuacje sporadyczne.
4. Wnioskodawca nie dokonuje rocznego obliczenia podatku, dlatego zobowiązany jest przekazać imienną informację PIT-11 pracownikowi/podatnikowi i Urzędowi Skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika: w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.
   
   

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. ? Kodeks pracy (Dz. U. z 1998r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

W przypadku pracowników oświaty (nauczycieli) pracodawcą jest szkoła. Wynika to z postanowień art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 07 września 1991r. o systemie oświaty (t. j. Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) oraz art. 10 i 11 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. ? Karta Nauczyciela (t. j. Dz. U. z 2006r. Nr 97, poz. 674 ze zm.).

Zgodnie z powołanymi przepisami, dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami. Dyrektor w szczególności decyduje w sprawach:

1. zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki;
2. przyznawania nagród oraz wymierzania kar porządkowych nauczycielom i innym pracownikom szkoły lub placówki;
3. występowania z wnioskami, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady szkoły lub placówki, w sprawach odznaczeń, nagród i innych wyróżnień dla nauczycieli oraz pozostałych pracowników szkoły lub placówki.
   
   

Stosunek pracy z nauczycielem nawiązuje się w szkole, a w przypadku powołania zespołu szkół jako odrębnej jednostki organizacyjnej - w zespole szkół na podstawie umowy o pracę lub mianowania. Stosunek ten nawiązuje dyrektor szkoły.

Zatem, dyrektor szkoły ? jako kierownik zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole (placówce) osób ? nawiązuje i rozwiązuje stosunek pracy ze wszystkimi pracownikami szkoły (placówki) niezależnie od tego, czy:

1. szkoła (placówka) jest jednostką organizacyjną samodzielnie bilansującą, czy też
2. szkoła (placówka) korzysta z obsługi ekonomiczno-administracyjnej świadczonej przez jednostkę organizacyjną, zgodnie z przepisem art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty.
   
   

Powyższego nie zmienia fakt, iż w myśl art. 5 ust. 2 i ust. 7 ustawy o systemie oświaty, szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 3a-3e, może być zakładana i prowadzona przez:

1. jednostkę samorządu terytorialnego;
2. inną osobę prawną;
3. osobę fizyczną.
   
   

Organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej, w tym w zakresie wykonywania czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz. 694, ze zm.), i organizacyjnej szkoły lub placówki. W tym celu organ prowadzący szkołę może tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek lub organizować wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną prowadzonych szkół i placówek (art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty). Jednocześnie organ prowadzący szkołę sprawuje nadzór nad działalnością szkoły w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, z uwzględnieniem odrębnych przepisów (art. 34a ustawy o systemie oświaty).

W świetle powyższego, należy zauważyć, iż odrębną kwestią jest bycie pracodawcą dla zatrudnionych w szkole nauczycieli (a co za tym idzie, bycie płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych), odrębną natomiast zakładanie i prowadzenie określonego rodzaju szkół przez jednostki samorządu terytorialnego, a także zapewnienie obsługi administracyjno-finansowej i sprawowanie nadzoru nad działalnością szkoły.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 04 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t. j. Dz. U. z 1996r. Nr 70, poz. 335 ze zm.) ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej ?Funduszem?, i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

W myśl natomiast art. 2 pkt 5 tej ustawy ? osoby uprawnione do korzystania z Funduszu to pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści ? byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Jak zatem wynika z treści powyższych przepisów prawa, środki zgromadzone na zakładowym funduszu świadczeń socjalnych przeznaczone są na świadczenia dla obecnych i byłych pracowników (emerytów i rencistów). Zatem w efekcie podmiotem dokonującym tych świadczeń (wypłacającym) nie jest wnioskodawca lecz jest nim obecny lub były pracodawca. On też, zgodnie z treścią art. 8 Ordynacji podatkowej w powiązaniu z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych.

W myśl bowiem art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej ?zakładami pracy?, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Natomiast zgodnie z treścią art. 30 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy w związku z art. 41 ust. 1 i 4, płatnikiem podatku z tytułu świadczeń pieniężnych otrzymywanych przez rencistów i emerytów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy m.in. stosunkiem pracy są podmioty, dokonujące na ich rzecz świadczeń (byłe zakłady pracy).

W konsekwencji, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w przedmiotowej sprawie - płatnikiem podatku dochodowego z tytułu świadczeń otrzymywanych z funduszu świadczeń socjalnych przez pracowników oraz emerytów i rencistów ? gdzie świadczenia kwalifikowane są odpowiednio do przychodów ze stosunku pracy lub przychodów z innych źródeł jest szkoła ? placówka oświatowa, a nie wnioskodawca.

Zatem to nie wnioskodawca, lecz poszczególne jednostki oświaty zobligowane są do wykonywania obowiązków płatnika w związku ze świadczeniami finansowanymi z własnego funduszu świadczeń socjalnych, gdyż to one dokonują tych świadczeń; wnioskodawca jedynie na podstawie umowy cywilnoprawnej zajmuje się obsługą tego funduszu. Podkreślić jednak należy, iż na podstawie umowy cywilnoprawnej nie jest możliwym scedowanie obowiązków płatnika na inny podmiot.

W tym stanie rzeczy bezpodstawną jest ocena stanowiska wnioskodawcy w zakresie pozostałych zagadnień, bowiem zagadnienia te dotyczą jednostek oświaty (szkół) a nie wnioskodawcy.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach ul. Prosta 10, 25-366 Kielce, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.