Czy udzielenie pracownikowi nieoprocentowanej pożyczki w opisanym stanie faktycznym powoduje po stronie (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 kwietnia 2012 r. (data wpływu do tut. Biura ? 11 maja 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udzielenia pracownikowi nieoprocentowanej pożyczki ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 maja 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udzielenia pracownikowi nieoprocentowanej pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka z grupy X zamierza udzielać z własnych środków obrotowych nieoprocentowanych pożyczek dla pracowników (z przeznaczeniem na zakup środków transportu) w związku z ich delegowaniem w celu wykonywania pracy poza granice kraju.

Zasady udzielania przedmiotowych pożyczek są jednolite dla wszystkich uprawnionych pracowników, tzn. dla wszystkich pracowników, których Spółka deleguje do pracy za granicą RP i każdy z takich pracowników jest uprawniony do otrzymania takiej pożyczki. Zasady te są jednolite w całej grupie X i zostały uregulowane w wewnętrznej procedurze nr (?).

Udzielanie pożyczek nie wchodzi w zakres działalności Spółki, nie jest wymienione w umowie spółki oraz nie jest czynnością zgłoszoną jako przedmiot działalności w KRS.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy udzielenie pracownikowi nieoprocentowanej pożyczki w opisanym stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym), powoduje po stronie pracownika powstanie przychodu ze stosunku pracy podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a na Spółce ciążą obowiązki płatnika tego podatku?

Zdaniem Wnioskodawcy, nienaliczone odsetki nie będą stanowiły przychodu po stronie pracownika. Zgodnie z art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód ze stosunku pracy uważa się m.in. wartość nieodpłatnych bądź częściowo odpłatnych świadczeń ustalaną według przepisów art. 11.

Biorąc jednak pod uwagę fakt, że działalność w zakresie udzielania pożyczek nie stanowi przedmiotu działalności pracodawcy (Spółki) i nie prowadzi on działalności tego rodzaju, a także okoliczność, że zasady udzielania pożyczek są jednakowe dla wszystkich uprawnionych pracowników i przyznawane są w oparciu o te same reguły, to po stronie pracownika nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca zauważa, iż charakter pożyczki wynikający z art. 720 Kodeksu cywilnego (Dz. U. 1964 r., nr 16, poz. 93) nakłada na biorącego pożyczkę obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Z charakteru tego zobowiązania wynika więc możliwość udzielenia pożyczki bez nakładania na biorącego pożyczkę jakichkolwiek odsetek.

Według Wnioskodawcy, zaprezentowane stanowisko wydaje się powszechnie aprobowane przez organy podatkowe. Na poparcie swego stanowiska Wnioskodawca przywołał interpretacje indywidualne:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 sierpnia 2010 r. znak: IPPB2/415-529/10-4/AK,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 1 lipca 2008 r. znak: IPPB2/415-607/08-4/SP,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 26 lutego 2010 r. znak: ILPB1/415-1331/09-2/TW,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 8 lipca 2011 znak: ITPB2/415-389/11/RS.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W treści art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi, w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 cyt. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyte w tym przepisie sformułowanie ?w szczególności? oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, ze stosunku pracy, za które uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne dokonane przez pracodawcę lub też otrzymane od niego świadczenia nieodpłatne lub częściowo odpłatne.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 tej ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Stosownie do art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia ? według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione ? według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku ? według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,
4. w pozostałych przypadkach ? na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
   
   

W myśl art. 11 ust. 2b ww. ustawy jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Tak więc do przychodów ze stosunku pracy zalicza się nie tylko świadczenia rzeczowe czy pieniężne, ale również wartość świadczenia nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Pod pojęciem nieodpłatnego świadczenia należy więc rozumieć również korzyści wynikające z nieodpłatnego korzystania z cudzych rzeczy, także pieniędzy.

Należy podkreślić, że samo udzielenie pożyczki przez zakład pracy nie stanowi przychodu dla pracownika. Ze swej istoty umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zgodnie bowiem z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Jednakże brak określenia przez ustawodawcę w Kodeksie cywilnym odpłatności, jako koniecznego elementu pożyczki nie jest jednoznaczny z nie uzyskaniem przez pożyczkobiorcę przychodu z tytułu nienaliczonych i nieuiszczonych odsetek od udzielonej mu nieoprocentowanej pożyczki. W przypadku, gdy umowa pożyczki jest umową nieodpłatną, pożyczkobiorca co do zasady otrzymuje nieodpłatne świadczenie w wysokości odsetek, które musiałby uiścić, gdyby uzyskał pożyczkę oprocentowaną lub kredyt bankowy.

Jednakże w sytuacji, gdy zakład pracy nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek lub kredytów, a zasady udzielania tych kredytów (pożyczek) stosowane są według jednolitych reguł wobec wszystkich pracowników, wówczas brak jest podstaw do zakwalifikowania niezapłaconych odsetek z umowy pożyczki nieoprocentowanej jako przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z wniosku, Spółka zamierza udzielać z własnych środków obrotowych nieoprocentowanych pożyczek dla pracowników (z przeznaczeniem na zakup środków transportu) w związku z ich delegowaniem w celu wykonywania pracy poza granice kraju. Zasady udzielania przedmiotowych pożyczek są jednolite dla wszystkich uprawnionych pracowników, tzn. dla wszystkich pracowników, których Spółka deleguje do pracy za granicą RP i każdy z takich pracowników jest uprawniony do otrzymania takiej pożyczki. Zasady udzielania takiej pożyczki zostały określone w wewnętrznej procedurze obowiązującej w całej grupie X, do której Spółka należy.

Ze swej istoty umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Zatem z punktu widzenia podatku dochodowego od osób fizycznych kwota pożyczki jest świadczeniem zwrotnym; jak wynika z powyższej definicji powinna zostać zwrócona przez pożyczkobiorcę. Konsekwentnie sama pożyczka, jako taka nie stanowi dochodu podatkowego dla pożyczkobiorcy, ponieważ w wyniku jej udzielenia nie następuje stałe przysporzenie majątkowe dla pracownika.

W przedstawionym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym wartość niepobranych odsetek od pożyczek udzielonych uprawnionym pracownikom nie będzie stanowiła przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o ile grupa osób, które takie delegacje mogą otrzymać nie jest ściśle przez Wnioskodawcę określona i nie zawęża się np. tylko do osób wchodzących w skład kadry zarządzającej. Należy bowiem podkreślić, że w przypadku udzielania nieoprocentowanych pożyczek przez zakład pracy nieodpłatne świadczenie nie wystąpi jeśli zasady udzielania takiej pożyczki są jednakowe dla wszystkich pracowników. Ze złożonego wniosku nie wynika, iżby delegowanymi za granicę mogli być ściśle określeni pracownicy.

Powyższe oznacza, iż w przedstawionym zdarzeniu przychód podatkowy nie wystąpi, a zatem na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji wskazać należy, iż jakkolwiek interpretacje podatkowe kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie rozstrzygnięć, które zapadły indywidualnych sprawach, a zatem nie mają one zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.