Czy wnioskodawca będzie miał obowiązek wystawienia informacji PIT-8C z tytułu umorzenia z urzędu (...)

UZASADNIENIE

W dniu 07 czerwca 2011r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia należności z tytułu najmu lokali.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Komunalny Zakład Gospodarki Mieszkaniowej) jest jednostką organizacyjną Miasta X, działającą w formie jednostki budżetowej. Przedmiotem działalności wnioskodawcy są w szczególności zadania w obszarze administrowania i zarządzania zasobem lokalowym Miasta X. Wnioskodawca w imieniu Miasta X zawiera umowy cywilnoprawne dotyczące najmu lokali w budynkach m.in. będących własnością Miasta X. Należności wynikające z ww. umów są umarzane przez dyrektora Komunalnego Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej na zasadach określonych w uchwale Rady Miasta X w sprawie ustalenia zasad i trybu udzielania ulg w spłacie należności pieniężnych o charakterze cywilnoprawnym przypadających Miastu X lub jednostkom organizacyjnym Miasta X, podjętej na podstawie art. 59 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240). Wnioskodawca stwierdził, iż przesłankami do umorzenia należności z urzędu są m.in. interes publiczny (art. 56 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych) oraz uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności (art. 56 ust. 1 pkt 3 ustawy o finansach publicznych).

Wnioskodawca chce umorzyć dłużnikowi (osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej) należności z tytułu najmu lokalu. Umorzenie nastąpi z urzędu (bez wniosku dłużnika o umorzeniu tych zaległości) na podstawie jednostronnego oświadczenia woli - ?oświadczenia wierzyciela?.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wnioskodawca będzie miał obowiązek wystawienia informacji PIT-8C z tytułu umorzenia z urzędu, zgodnie z uchwałą Rady Miasta X, osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej należności cywilnoprawnych z tytułu najmu lokalu...

Wnioskodawca przywołując art. 11 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdził jednoznacznie, iż na gruncie prawa cywilnego przez pojęcie świadczenia rozumie się zachowanie podmiotu zobowiązanego, polegające na działaniu albo zaniechaniu, które to zobowiązanie dłużnik powinien wykonać zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom, przy czym w taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel (art. 353 i 354 Kodeksu cywilnego).

Zdaniem wnioskodawcy, umorzenie należności z tytułu umowy najmu lokalu osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, z urzędu, w przypadku wystąpienia okoliczności wymienionych w art. 56 ust. 1 ustawy o finansach publicznych ? w szczególności gdy zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucja tej należności lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne, lub gdy zachodzi ważny interes dłużnika lub interes publiczny - na podstawie jednostronnego oświadczenia woli ? ?oświadczenia wierzyciela' (brak wniosku dłużnika o zwolnienie z długu) w rozumieniu ustawy o podatku od osób fizycznych nie będzie stanowiło nieodpłatnego świadczenia. Według wnioskodawcy, umorzone należności nie będą stanowiły przychodu w świetle art. 11 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym po stronie wnioskodawcy nie wystąpi obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C dotyczącej kwoty umorzonych należności.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne ? to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są ?inne źródła?.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Natomiast jak dowodzi użycie sformułowania ?w szczególności?, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc, podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż wnioskodawca (Komunalny Zakład Gospodarki Mieszkaniowej) zawiera umowy cywilnoprawne dotyczące najmu lokali w budynkach m.in. będących własnością Miasta X. Należności wynikające z ww. umów są umarzane przez dyrektora Komunalnego Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej na zasadach określonych w uchwale w sprawie ustalenia zasad i trybu udzielania ulg w spłacie należności pieniężnych o charakterze cywilnoprawnym przypadających Miastu X lub jednostkom organizacyjnym Miasta X, podjętej na podstawie art. 59 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych. Wnioskodawca stwierdził, iż przesłankami do umorzenia należności z urzędu są m.in. interes publiczny (art. 56 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych) oraz uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności.

Przepisy art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowią, że zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. W efekcie zwolnienia dłużnika z całości lub części długu następuje u niego trwały przyrost majątku. Umorzenie zobowiązania oznacza zmniejszenie lub zlikwidowanie zobowiązania pieniężnego, skutkiem czego jest wystąpienie po stronie dłużnika określonej korzyści.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy prawa należy uznać, że korzyści jakie osiągnie najemca (dłużnik) z tytułu umorzenia zaległości z tytułu należności czynszowych będą stanowić dla niego realne przysporzenie majątkowe podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Podkreślić bowiem należy, że w efekcie zwolnienia dłużnika z całości lub części długu następuje u niego trwały przyrost majątku. Umorzenie zobowiązania oznacza zmniejszenie lub zlikwidowanie zobowiązania pieniężnego, skutkiem czego jest wystąpienie po stronie dłużnika określonej korzyści.

Umorzenie przez wierzyciela (wnioskodawcę) zobowiązania osobie fizycznej z tytułu umowy najmu lokalu jest co do zasady tożsame ze spełnieniem na jej rzecz nieodpłatnego świadczenia. Prowadzi ono bowiem do przysporzenia w majątku dłużnika, który zostaje w ten sposób zwolniony z długu. Należy bowiem zauważyć, iż w wyniku umorzenia kwoty ww. należności najemca lokalu odnosi rzeczywistą korzyść, nie wydatkując środków, które byłby zobowiązany wydatkować płacąc czynsz najmu. Nie ma przy tym znaczenia czy do umorzenia powyższych należności doszło na wniosek dłużnika, czy też nastąpiło z urzędu, stosownie do postanowień uchwały Rady Miasta. Żaden przepis ustawy podatkowej nie pozwala na takie różnicowanie prawnopodatkowych skutków dokonanego umorzenia. Treść art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1, w związku z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie wiąże powstanie obowiązku podatkowego z wystąpieniem określonego zdarzenia (tu ? nieodpłatnego świadczenia), a nie formą aktywności podatnika.

Wobec powyższego, umorzone należności osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej na podstawie uchwały Rady Miasta X będą stanowić dla najemcy przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem w przypadku umorzenia najemcom zaległych należności pieniężnych z tytułu należności cywilnoprawnych wnioskodawca jako płatnik będzie obowiązany sporządzić informację według ustalonego wzoru (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Na podstawie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Reasumując, należy stwierdzić, iż umorzenie należności z tytułu najmu lokalu stanowić będzie dla najemców przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu w myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym wnioskodawca winien sporządzić informację PIT-8C.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.