Czy umorzone przez bank odsetki są zwolnione z opodatkowania?

Czy umorzone przez bank odsetki są zwolnione z opodatkowania?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani L. przedstawione we wniosku z dnia 05 listopada 2008r. (data wpływu do tut. Biura ? 10 listopada 2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości umorzonych odsetek od zaciągniętego kredytu bankowego ? jest nieprawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2008r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości umorzonych odsetek od zaciągniętego kredytu bankowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 24 stycznia 2008r. wnioskodawczyni otrzymała od banku zwolnienie z długu w wysokości 5999,73 zł. Następnie została poinformowana, że bank sporządzi deklarację PIT-8C i prześle do Urzędu Skarbowego, ponieważ ww. zwolnienie jest opodatkowane podatkiem w wysokości 19%, który wnioskodawczyni będzie musiała wpłacić na konto Urzędu w 2009r. Zwolnienie jest wynikiem zaniechania dochodzenia przez bank odsetek umownych w kwocie 2786,76 zł oraz odsetek ustawowych w kwocie 3212,97 zł od dnia 20 grudnia 2005r. do dnia 23 stycznia 2008r. Zadłużenie wobec banku powstało w związku z zawarciem w dniu 11 lipca 2002r. umowy kredytowej, która została wypowiedziana.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy zwolnienie z długu wobec banku w kwocie 5999,73 zł jest przychodem do opodatkowania, czy też jest z opodatkowania zwolnione...

Kredyt zawarty w dniu 11 lipca 2002r. został wypowiedziany przez bank pismem z dnia 10 listopada 2005r. Za zgodą banku, kredyt wnioskodawczyni spłacała w ratach po 500 zł, od dnia 16 grudnia 2005r. do 18 maja 2007r., natomiast dnia 04 czerwca 2007r. wnioskodawczyni wpłaciła kwotę 11192,08 zł (5199,29 zł ? kapitał, 5992,79 zł odsetki umowne). Pismem z dnia 06 czerwca 2007r. wnioskodawczyni wystąpiła do banku z prośbą o umorzenie odsetek karnych w kwocie 2786,76 zł oraz odsetek ustawowych naliczanych od momentu wypowiedzenia umowy kredytu. W odpowiedzi na pismo z dnia 24 stycznia 2008r. wnioskodawczyni przyjęła zwolnienie z długu w wysokości 5999,73 zł i w ocenie wnioskodawczyni, nie jest to przysporzenie majątkowe i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 cyt. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3 są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania ?w szczególności?, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Prawo bankowe (tj. Dz. U. z 2002r. Nr 72, poz. 665 ze zm.), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Podkreślić należy, iż otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód). Odmiennie należy traktować odsetki od kredytu, które są opłatą za korzystanie ze środków finansowych kredytodawcy. Wysokość odsetek (w sposób niebudzący wątpliwości, co do wysokości), jak i zasady oraz terminy spłaty kredytu wraz z odsetkami określone są w umowie kredytowej. Zmiana wysokości odsetek od kredytów w stosunku do pierwotnej umowy kredytowej mieści się w zasadzie swobody kształtowania umów kredytowych i nie wywołuje skutków podatkowych. Dotyczy to zarówno odsetek od kredytu za okres przypadający po zmianie warunków naliczania odsetek, jak również za okres przed zmianą warunków umowy, ale wyłącznie takich, których w dniu zmiany wysokości odsetek termin płatności jeszcze nie nastąpił (odsetek należnych, ale niewymagalnych).

Natomiast umorzenie kwot niezapłaconych odsetek od kredytu, których termin płatności upłynął jest przysporzeniem, skutkującym powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu. Dotyczy to zarówno odsetek skapitalizowanych (które faktycznie po skapitalizowaniu stają się kwotą długu), jak i odsetek wymagalnych, czyli takich, których w myśl postanowień umowy kredytowej termin płatności upłynął.

Z kolei tzw. odsetki karne, czyli przypadające od nieterminowo regulowanych zobowiązań wynikających z umowy należy rozpatrywać w zależności od treści umowy i szczegółowego określenia sposobu ich naliczania. Jeżeli umowa kredytowa jednoznacznie określa zasady naliczania podwyższonych odsetek od nieterminowych spłat rat kredytu i wiąże nimi strony umowy, wówczas odsetki te należy traktować w sposób analogiczny jak odsetki wymagalne, czyli umorzenie takich odsetek powoduje powstanie przychodu. Jeżeli zaś umowa kredytowa daje wierzycielowi jednostronne prawo, z którego może skorzystać lub nie, do naliczania podwyższonych odsetek od nieterminowych spłat kredytów - wówczas odstąpienie przez wierzyciela od naliczania takich odsetek nie stanowi przysporzenia dla kredytobiorcy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że nastąpiło umorzenie odsetek (zarówno wymagalnych jak i karnych) przez Bank, w związku z czym wystawiony został PIT-8C. Powyższe wskazuje, że Bank skorzystał z przysługującego mu prawa i naliczył na podstawie umowy odsetki od kredytu, które stały się wymagalne. Brak tym samym jakichkolwiek podstaw, aby umorzenie odsetek traktować jako zmianę umowy kredytu niepodlegającą opodatkowaniu. Umorzenie odsetek spowodowało, iż u wnioskodawczyni powstała realna korzyść majątkowa, gdyż zmniejszyło się jej zobowiązanie, które musiałaby uregulować, gdyby nie fakt umorzenia. Dzięki umorzeniu majątek wnioskodawczyni nie uległ uszczupleniu, choć zmniejszone zostało jej zobowiązanie. Wobec tego wyjaśnia się, że w przypadku umorzenia odsetek (skapitalizowanych, wymagalnych lub karnych) wartość umorzonych odsetek stanowi przychód podlegający wykazaniu w zeznaniu rocznym, jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Momentem uzyskania przychodu, zgodnie z art. 11 ust. 1 tej ustawy jest moment dokonania umorzenia. Kwotę przychodów wskazaną w informacji PIT-8C należy wykazać w zeznaniu rocznym składanym w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, zgodnie z art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). < br>

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika