Czy czynności wykonane na zlecenie Sądu przez rzeczoznawcę prowadzącego jednocześnie działalność (...)

UZASADNIENIE

W dniu 15 lipca 2010r. do tut. Biura wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie właściwej kwalifikacji przychodu osiągniętego z tytułu wykonania na zlecenie Sądu opinii rzeczoznawczej.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 23 września 2010r. Znak: IBPB II/1/415-649/10/BD; IBPPI/443-659/10/AL wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Przedmiotowy wniosek nie został jednak uzupełniony w terminie wyznaczonym w wezwaniu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest architektem i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług projektowych. Rozlicza się na zasadach ogólnych i jest także płatnikiem podatku VAT. Jako rzeczoznawca w czerwcu 2009r. wnioskodawca wykonał czynności na zlecenie Sądu Okręgowego i wystawił stosowną fakturę. Kwotę netto wpisał do księgi podatkowej i wyliczył podatek dochodowy, zaś należny podatek VAT wykazał w rejestrze sprzedaży oraz w deklaracji VAT-7 za czerwiec 2009r. W lutym bieżącego roku z Sądu Okręgowego wnioskodawca otrzymał informację PIT-11, w której kwotę za wykonaną usługę wykazano jako przychód z działalności wykonywanej osobiście, powołując się na art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z rzeczonej kwoty Sąd Okręgowy potrącił koszty uzyskania, obliczył i potrącił podatek dochodowy. Dwukrotnie zatem usługa wykonana dla Sądu Okręgowego została opodatkowana podatkiem dochodowym, tj. raz z działalności gospodarczej, powtórnie jako przychód z umowy zlecenia. Wnioskodawca zaznacza, że z Sądem Okręgowym nie zawierał jakiejkolwiek umowy. Wnioskodawca starał się wyjaśnić sytuację, ale Sąd powołał się na przepisy i interpretacje podatkowe i odmówił anulowania informacji PIT-11 za 2009r. Urząd Skarbowy nie zgadza się na wystornowaniem faktury sprzedaży z księgi podatkowej w 2009r. Zasięgając zaś informacji telefonicznej wnioskodawca uzyskał różne odpowiedzi. Jednakże wnioskodawca zaznacza, iż sporządził zeznanie podatkowe PIT-36 za 2009r. i przychód uzyskany z wykonanych czynności ujął dwukrotnie, tj. z prowadzonej działalności gospodarczej i jako przychód wykonany osobiście, co spowodowało podwójne zapłacanie podatku dochodowego z tego samego tytułu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy przedsiębiorca świadczący usługi na rzecz sądów, prokuratury czy innych organów władzy, winien traktować je jako usługi wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wpisywać je do książki podatkowej i samodzielnie wyliczać oraz odprowadzać należne podatki PIT-5 oraz VAT...

Czy czynności wykonane na zlecenie instytucji podanych wyżej przez rzeczoznawcę prowadzącego jednocześnie działalność gospodarczą w tym samym zakresie, nie stanowią przychodów z tejże działalności, a są jedynie przychodami z umowy zlecenia bądź umowy o dzieło...

Wnioskodawca uważa, że jako przedsiębiorca ma obowiązek na wszystkie wykonywane przeze siebie czynności wystawiać faktury VAT sprzedaży i w kwocie netto ujmować je w podatkowej książce przychodów i rozchodów, samodzielnie wyliczać i odprowadzać podatek dochodowy PIT-5, a jako płatnik podatku od towarów i usług - także należny podatek VAT. Zdaniem wnioskodawcy Sąd Okręgowy - czy jakikolwiek inny organ władzy zlecający przedsiębiorcy konkretne czynności, przyjmując fakturę, uznaje ją za dokument wiążący i finalizujący transakcję z tymże przedsiębiorcą, co wyklucza potraktowanie usługi jako osobiście wykonywanej działalności w oparciu o art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie właściwej kwalifikacji przychodu osiągniętego z tytułu wykonania na zlecenie Sądu opinii rzeczoznawczej. W pozostałym zakresie tj. w zakresie podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie Znak: IBPPI/443-659/10/AL.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście. Natomiast w myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Zatem pozarolnicza działalność gospodarcza i działalność wykonywana osobiście stanowią odrębne źródła przychodów.

Stosownie do treści art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

-prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Tak więc, dla celów podatkowych działalność prowadzona przez podatnika może być uznana za działalność gospodarczą pod warunkiem, że uzyskanych przychodów nie można zaliczyć do źródeł przychodów, o których mowa wyżej, tj. np. do działalności wykonywanej osobiście.

Zgodnie z treścią art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się również przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

1. osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
2. właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

-z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9 (art. 13 pkt 8 ww. ustawy).

Wyodrębnienie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście, przychodów osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychodów biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym - przy jednoczesnym zdefiniowaniu na użytek tej ustawy pojęcia pozarolniczej działalności gospodarczej - nie pozostawia wątpliwości, że źródłem tych przychodów nie jest pozarolnicza działalność gospodarcza, lecz zawsze działalność wykonywana osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy.

Powyższe powoduje także, iż tego przychodu nie zalicza się do przychodu uzyskiwanego z tytułu umowy zlecenia lub o dzieło. Słowo ?zleca? użyte w art. 13 pkt 6 ww. ustawy nie oznacza, iż mamy do czynienia z umową zlecenia. Zlecenie dokonania czynności ma swoje źródło w stosownych przepisach prawa.

Ponadto należy podkreślić, iż na gruncie prawa podatkowego nie ma przeszkód, aby osoby prowadzące działalność gospodarczą równocześnie wykonywały na zlecenie sądów określone czynności i osiągały z tego tytułu przychody, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże przychodów tych nie należy łączyć z przychodami z działalności gospodarczej.

Konsekwencją takiej kwalifikacji przychodu jest spoczywający na organach dokonujących wypłaty przedmiotowych kwot obowiązek płatnika, określony w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 41 ust. 1 ww. ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Na podstawie art. 42 ust. 1 i ust. 2 powoływanej ustawy, płatnik ma (w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym zaliczkę pobrano) obowiązek przekazania pobranej zaliczki na rachunek urzędu skarbowego właściwego miejsca zamieszkania lub według siedziby płatnika. W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, płatnik ma obowiązek przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania podatnika, imienne informacje o wysokości dochodu na formularzu PIT- 11. Jednocześnie, osiągający przedmiotowe dochody podatnicy są obowiązani wykazać je, łącznie z dochodami uzyskanymi z innych źródeł, w składanym do dnia 30 kwietnia następnego roku zeznaniu rocznym i do obliczenia należnego podatku dochodowego, zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. według obowiązującej w danym roku skali podatkowej.

Zatem organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od wypłaconego wynagrodzenia za dokonanie opinii, natomiast wnioskodawca obowiązany jest wykazać przedmiotowe dochody w zeznaniu rocznym na podstawie otrzymanych od płatnika informacji. Oznacza to, iż przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie należy ? dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych - ujmować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, w której rejestrowane są przychody uzyskiwane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Koniecznym jest wyłączenie z działalności gospodarczej przychodów z tytułu między innymi wydawania opinii na zlecenie organów władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sądów lub prokuratur, co w konsekwencji wyeliminuje podwójne ich opodatkowanie. Przychody te nie są bowiem przychodami uzyskiwanymi w ramach źródła ? działalności gospodarczej. Zatem osoba w takiej sytuacji nie jest zobowiązana do samodzielnego odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Reasumując, należności za wydanie opinii przez biegłego sądowego na zlecenie sądów stanowią dla biegłego przychód z działalności wykonywanej osobiście. Dokonując ich wypłaty sąd zobligowany jest wypełnić ciążące na nim od wypłaty obowiązki płatnika. W świetle powołanych przepisów nie można zgodzić się ze stanowiskiem wnioskodawcy, w którym stwierdza, że Sąd Okręgowy - czy jakikolwiek inny organ władzy zlecający przedsiębiorcy konkretne czynności, przyjmując fakturę, uznaje ją za dokument wiążący i finalizujący transakcję z tymże przedsiębiorcą, co wyklucza potraktowanie usługi jako osobiście wykonywanej działalności w oparciu o art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wystawiona i przyjęta przez organ zlecający faktura nie może konwalidować błędnej kwalifikacji źródła przychodu i powodować, że jej wystawienie zmienia kwalifikację przychodu.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy zostało uznane za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.