Czy zwrotna pomoc w postaci nieoprocentowanej pożyczki na cele mieszkaniowe udzielonej ze środków (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 października 2009r. (data wpływu do tut. Biura 28 października 2009r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki ? w związku ze śmiercią pożyczkobiorcy - zaciągniętej ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 października 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki ? w związku ze śmiercią pożyczkobiorcy - zaciągniętej ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca ? Spółka z. o.o. tworzy zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na podstawie ustawy z dnia 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 ze zm.). Środki z funduszu przeznaczane są między innymi na pomoc osobom uprawnionym w postaci nieoprocentowanej pożyczki udzielanej na cele mieszkaniowe.

Nieoprocentowa na pożyczka na cele mieszkaniowe tj. budowę lub zakup domu, zakup mieszkania lub remont - przyznawana jest w maksymalnej kwocie 350% wynagrodzenia ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w trzecim kwartale roku poprzedzającego rok jej udzielenia. Zapisy regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych obowiązującego w Spółce, w szczególności jego § 29 pkt 3 przewidują, iż w przypadku śmierci osoby uprawnionej, która otrzymała pomoc na cele mieszkaniowe, niespłacona kwota nieoprocentowanej pożyczki automatycznie ulega umorzeniu w całości.

Treść umowy pożyczki zawieranej pomiędzy osobą uprawnioną a organem zarządzającym środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie zawiera postanowień o obowiązku uregulowania niespłaconej kwoty nieoprocentowanej pożyczki na cele mieszkaniowe przez współmałżonka lub innych spadkobierców osoby uprawnionej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zwrotna pomoc w postaci nieoprocentowanej pożyczki na cele mieszkaniowe udzielonej ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych umorzonej wskutek śmierci osoby uprawnionej stanowi przychód dla jej współmałżonka lub innych spadkobierców, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i rodzi po stronie spółki obowiązki określone w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Spółki wartość zwrotnej pomocy udzielonej w postaci nieoprocentowanej pożyczki na cele mieszkaniowe z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, umorzonej po śmierci osoby uprawnionej nie stanowi przychodu dla jej współmałżonka lub innych spadkobierców.

Wnioskodawca przywołał treść art. 9 ust. 1, art. 11 ust. 1, art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 20 ust. 1, art. 42a, art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również art. 720 oraz 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny.

Zdaniem wnioskodawcy, jeśli zgodnie z regulaminem zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i związku ze śmiercią pracownika, pożyczka udzielona danemu pracownikowi z ZFŚS podlega umorzeniu i żadne zapisy regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ani też zapisy umowy pożyczki nie precyzują obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki po śmierci pracownika przez współmałżonka lub innych spadkobierców, to zobowiązanie spłaty pożyczki wygasa i nie stanowi długu spadkowego. Z chwilą śmierci pracownika wygasa zobowiązanie i przestaje istnieć obowiązek majątkowy, zatem kwota umorzonej pożyczki nie wchodząc do masy spadkowej, nie stanowi długu spadkowego, który mógłby przejść na spadkobierców. Pomiędzy Spółką - pracodawcą zmarłego pracownika, a spadkobiercami pracownika nie powstaje żaden stosunek prawny dotyczący pożyczki, gdyż umorzenie pożyczki dotyczyło zmarłego pracownika, a nie jego spadkobierców. W związku z powyższym, w ocenie wnioskodawcy, spadkobiercy nie uzyskują przychodu w rozumieniu art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym Spółka nie ma obowiązku sporządzenia informacji PIT-8C dla spadkobierców zmarłego pracownika.

Na poparcie swojego stanowiska wnioskodawca przywołał postanowienia:

• Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Kielcach z dnia 19.12.2006r. znak: OG-005/164/2006/PD II/415-63/06,
• Naczelnika Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu z dnia 26.09.2007r. znak: 1473/WP/415/17/07/JK,
• Naczelnika Urzędu Skarbowego w Legionowie z dnia 24.04.2007r. znak: 1409/PDFPP/413-i-19/07/PD,
• Naczelnika Podkarpackiego Urzędu Skarbowego z dnia 19.03.2007r. znak: PUS I/415/6/07),
• Naczelnika Urzędu Skarbowego w Starachowicach, z dnia 09.02.2007r. znak: PDF/415/3/07),
• Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie, z dnia 09.01.2007r. znak II US.PB-l-415/10/07

oraz interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 02.10.2008r. znak: ITPB2/415-876/08/MM.

W związku z powyższym w ocenie Spółki, w przedstawionym stanie faktycznym, umorzenie pożyczki na cele mieszkaniowe udzielonej z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i umorzonej w związku ze śmiercią osoby uprawnionej nie stanowi przychodu po stronie współmałżonka lub innych spadkobierców zmarłego oraz nie rodzi po stronie Spółki obowiązku określonego w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłami przychodów są również: inne źródła.

Z kolei art. 20 ust. 1 powołanej ustawy stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak wynika z treści art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tą samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Natomiast z treści art. 922 ww. ustawy wynika, że prawa i obowiązki zmarłego przechodzą z chwilą śmierci na spadkobierców.

Co do zasady, pożyczki udzielane pracownikowi przez zakład pracy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychodem takim jest jednak umorzona kwota pożyczki (jako nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenie). W przypadku pracowników kwota powyższa stanowi przychód ze stosunku pracy opodatkowany na analogicznych zasadach jak pozostałe przychody z tego źródła (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Natomiast, jeżeli umorzenie pożyczki następuje po śmierci pożyczkobiorcy (pracownika), a w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub w umowie o udzielenie pożyczki zawarto zapis o obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobiercę po śmierci pożyczkobiorcy, to udzielona pożyczka umorzona zostaje spadkobiercy, a nie pracownikowi. W tej sytuacji przychód w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskuje spadkobierca, przejmujący obowiązki dłużnika, a pożyczkodawca ma obowiązek wystawić PIT-8C na podstawie art. 42a ustawy. Podsumowując w przypadku, gdy po śmierci pożyczkobiorcy, dochodzi do umorzenia pożyczki spadkobiercy, który przejął obowiązki dłużnika, u tego spadkobiercy powstaje przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten odpowiada wartości umorzonej pożyczki.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca utworzył zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Środki z funduszu przeznaczane są między innymi na pomoc osobom uprawnionym w postaci nieoprocentowanej pożyczki udzielanej na cele mieszkaniowe. Zapisy regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych obowiązującego w Spółce, przewidują, iż w przypadku śmierci osoby uprawnionej, która otrzymała pomoc na cele mieszkaniowe, niespłacona kwota nieoprocentowanej pożyczki automatycznie ulega umorzeniu w całości. Treść umowy pożyczki zawieranej pomiędzy osobą uprawnioną a organem zarządzającym środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie zawiera postanowień o obowiązku uregulowania niespłaconej kwoty nieoprocentowanej pożyczki na cele mieszkaniowe przez współmałżonka lub innych spadkobierców osoby uprawnionej.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny i przytoczone przepisy prawne stwierdzić należy, iż skoro z chwilą śmierci pożyczkobiorcy (pracownika) część pożyczki udzielona z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych podlega na mocy regulaminu umorzeniu, to nie skutkuje to dla małżonka lub innych spadkobierców pożyczkobiorcy powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wobec czego wnioskodawca nie ma obowiązku sporządzenia informacji PIT-8C.

Zatem stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Referencje

IPPB2/415-815/10-2/MK, interpretacja indywidualna

ITPB2/415-876/08/MM, interpretacja indywidualna